Binnen ruime een week is het weer zo ver en drijven de krathongs, de kunstig in elkaar geknutselde vlotjes van bananenbladeren, overal op de rivieren, kanalen en de waterpartijen. Loy Krathong is, na Songkran – het traditionele Thaise Nieuwjaar – het meest populaire feest in Thailand én een groot deel van Zuidoost-Azië.

Zo staat dit najaarsfestival in Laos bekend als Boun That Luang, in Cambodja als Bon Om Touk, in Birma als Tazaungdaing. In het noorden, rond Chiang Mai valt Loy Krathong samen met het Yee Peng festival waarbij duizenden lichtlantaarns, de khom loi, de lucht worden ingestuurd. In onze woonplaats Satuek -ten noorden van Buriram – gaan de traditionele en vaak spectaculaire bootraces op de Mun in het eerste weekend van november bijna altijd naadloos over in Loy Krathong.

Net zoals bij vele andere Thaise festivals is aan Loy Krathong een legende verbonden. Volgens deze overlevering zou Nang Nopphamat of Noppamas, de mooie, intelligente en vooral devote dochter van een Brahmaan, die verbonden was aan de hofhouding van de machtige Sukhothai-vorst Si Inthratit, de eerste krathong te water hebben gelaten. Si Inthratit, die beschouwd wordt als de grondlegger van de Phra Ruang-dynastie, het eerste Siamese koningshuis, regeerde van omstreeks 1238 tot 1270 over Sukhothai.

Tazaungdaing in Birma

Dit plaatst het begin van de krathong-traditie in de laatste helft van de dertiende eeuw. Zij zou dit hebben gedaan om Mae Kong Ka, de godin van het water en één van de vijf godinnen die in het Thaise volksgeloof voor de vijf elementen, aarde, wind, vuur, voedsel en water, symbool staan te danken en gunstig te stemmen. Volgens de legende neemt het vlotje niet alleen alle zonden van het afgelopen jaar met zich mee, soms gesymboliseerd door een meegegeven afgeknipte nagel en een lok haar, maar zou ook de duur waarop het bloemstukje blijft drijven, bepalend zijn voor de mate van geluk die je in het volgende jaar kan verwerven…

Nang Nopphamat wou volgens de legende Mae Kong Ka danken voor de overvloedige regenval die ze bracht waardoor er niet alleen voldoende drinkwater voorhanden was maar ook de gewassen konden groeien en bijgevolg hongersnood vermeden werd. Ze vervaardigde een kunstige krathong van bananenbladeren in lotusvorm en liet deze, na eerst aan Si Inthartit te hebben getoond, te water met een brandende kaars en wierrookstaafjes. De vorst zou onder de indruk zijn geraakt van dit initiatief en maakte er een jaarlijks weerkerende hofceremonie op de dag van de volle maan van de twaalfde maanmaand van.

Een fraaie legende maar het probleem is dat er niet één eigentijdse kroniek melding maakt van het fysieke bestaan van ene Nang Nopphamat. Zij was naar alle waarschijnlijkheid een fictief karakter dat voor het eerst haar intrede deed in een negentiende-eeuwse publicatie. De eerste vermelding van Nang Nopphamat is te traceren naar een hoofdfiguur in een boek dat tijdens het bewind van Rama III, omstreeks 1850 in Bangkok zou geschreven zijn. Ze was een literair personage dat in dit boek werd opgevoerd als een rolmodel én leidraad voor alle Siamese vrouwen die zich indertijd in de openbare dienst wilden engageren. Zij werd in 1863 voor het eerst in verband gebracht met Loy Krathong, toen Rama IV in een boek uitlegde hoe dit van oorsprong Hindoeïstische feest (Mae Kong Ka betekent Ganges) door de Boeddhisten was overgenomen. Door het stimuleren van een oud folkloristisch gebruik wou Rama IV naar alle waarschijnlijkheid aan de westerse koloniale grootmachten duidelijk maken dat Siam, net als het westen, over een even rijke culturele erfenis beschikte…

2 reacties op “De legende van Loy Krathong doorgelicht”

  1. Chander zegt op

    Beste lung Jan,

    Dat klopt helemaal dat de Loy Krathong haar oorsprong heeft in de heilige Hindoe rivier Ganges ( Mae Kong Ka).
    Hindoes noemen deze rivier Ma Ganga (moeder Ganges).
    De oorsprong gaat nog duizenden jaren terug.

    Het ontstaan van Ma Ganga:
    Om dit goed te begrijpen zal ik het hier uitgebreid uiteenzetten.
    In dit spel waren de drie Hindoe goden betrokken.
    Brahma, de schepper van het leven op aarde.
    Vishnu, de bewaarder van deze schepping op aarde.
    Shiva, de schepper en tevens de vernietiger van het heelal. Dus inclusief de aarde.

    Brahma heeft het leven geschapen, dus ook de mensen.
    De eerste schepping van Brahma waren de engelen (de vele Hindoe goden en godinnen.
    Om een lang verhaal kort te maken, waren sommige nakomelingen van deze goden en godinnen kwaadaardig, terwijl de meeste vrouwen goedaardig en zeer trouw waren.
    De goden (engelen) hadden meerdere vrouwen.
    Een van deze nakomeling goden zoon trouwde met een goedaardige en een kwaadaardige vrouw (heks).
    Alle nakomelingen van de goedaardige vrouw werden zeer gerespecteerd door God Vishnu, terwijl de nakomelingen van de heks totaal genegeerd werden door Vishnu.
    Deze nakomelingen zijn bekend als de duivels, waarover wij al gehoord hebben.
    Deze duivels werden steeds kwaad op Vishnu omdat Vishnu duidelijk partij koos voor de zeer gerespecteerde engelen.

    De duivels begonnen hun heil te zoeken bij de oppermachtige god Shiva.
    De stelling van Shiva was, degene die hem aanbidt door onmogelijke offers te brengen en hem zeer onderdanig en respecteert, dat hij deze aanbidder flink beloont met goddelijke machten.
    Alle wensen (hoe slecht en gevaarlijk dan ook) van deze aanbidder kunnen worden vervuld.
    Zo werden de duivels oppermachtig en werden de goden (engelen) vaak verslagen in diverse oorlogen.

    En telkens moesten de engelen zich wenden tot Brahma, Vishnu en Shiva.
    Omdat sommige duivels zoveel macht kregen door hun offers, dat zelfs Brahma en Vishnu bedreigd werden.

    De rishis van toen behoorden tot de zonen van Brahma.

    Op een dag werd het veestapel van een van de duivels gestolen. Toen werd een machtige en onschuldige rishi door de duivels beschuldigd van diefstal.
    Dit was een zware belediging voor de rishi.
    Een hele groep (duizenden) machtige duivels gingen verhaal halen bij de rishi.
    Deze rishi kon de vernedering niet uitstaan en werd hij behoorlijk kwaad.
    Uit zijn nijd begon hij vuur te spugen uit zijn derde oog. En binnen enkele minuten werden alle duivelse soldaten levend verbrand en terplekke veranderd in as hoopjes.
    Wat deze duivelse soldaten deden was een van de ergste zonden. Een rishi mocht je nooit beledigen, laatstaan vernederen.

    En hiermee begint het verhaal van de Ganges (Ma Ganga).

    Toen de overige duivels machteloos werden door dit zware verlies, gingen ze hulp zoeken bij Shiva.
    En Shiva kon hun niet meer helpen, vanwege de zonden die ze begaan hadden.
    Shiva verwees hen naar Brahma. Misschien kon Brahma hun helpen.
    Brahma zelf kon ook niks meer voor hun doen, maar had wel een oplossing voor de duivels.
    Brahma zei tegen de duivels dat hij wel iemand heeft die alle zonden kan wissen en de zonden vergeven.
    Brahma zei dat zij Ganges heet.
    Maar hoe krijg je Ganges op aarde???
    Dat werd een dilemma, omdat Ganges niet zomaar op aarde kan neerdalen. Door haar vernietigende kracht zou de aarde uit elkaar spatten.
    Dus werd voor een oplossing gezocht.
    En de oplossing had God Shiva alleen.
    Hij sprak met Brahma af om Ma Ganga op de hoofd van Shiva te laten neerdalen.
    Met zijn hoofd en lange haren zou Shiva de vallende kracht van Ma Ganga afbreken en de verschrikkelijke watermassa langs zijn lange haren naar de aarde begeleiden.
    Dit is ook het ontstaan van de heilige rivier Ganges (Ma Ganga).
    Eenmaal het grote watermassa dat begon te stromen werd ook de verkoolde resten van duivelse soldaten bereikt. Op dat moment werden al deze soldaten weer in leven gebracht.
    Hiermee werden ook hun zonden gewist en ook vergeven.

    Dit is de werkelijke oorsprong van Loy Krathong.

    Sorry voor deze te lange uiteenzetting.

    Dit verhaal staat in Shiva Purana en Vishnu Purana .

  2. KopKèh zegt op

    Dank je wel, een prachtig verhaal.
    Wij zullen deze week ook een vlotje in onze rivier van de kant duwen.
    Voor geluk en als dank voor genoten geluk.
    T&Wil


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website