Waen: Getuige van een misdaad en zelf vervolgd uit intimidatie
1000 Words / Shutterstock.com
Begin 2010 hielden de Roodhemden wekenlang het centrum van Bangkok bezet, ze eisten het aftreden van de regering Abhisit die niet op democratische wijze aan de macht was gekomen. Uiteindelijk zette de regering het leger in om de straten schoon te vegen, meer dan negentig mensen lieten daarbij het leven. Eén van de getuigen hiervan was Natthathida Meewangpla, beter bekent als Waen (แหวน). Waen was geen Roodhemd demonstrant maar een vrijwillige verpleegkundige die opereerde vanuit een neutrale tempel. Dit is haar verhaal.
Waen zag hoe soldaten op 19 mei 2010 vanaf de BTS Skytrain dodelijk vuur openende op Wat Pathum Wanaram. Waen zag met eigen ogen hoe twee van de in totaal zes slachtoffers doodgeschoten werden. Haar getuigenis, andere getuigenissen en overig bewijs overtuigde de rechtbank dat de zes slachtoffers door het leger waren gedood en niet door de beruchte ‘mannen in het zwart’. Maar nu 6 jaar later staat ze in het beklaagdenbankje van een militaire rechtbank als vermeend terrorist. Ze zou samen met anderen op 7 maart 2015 een handgranaat hebben gegooid naar een gerechtsgebouw in Bangkok. Het enige bewijs tegen haar: dat ze lid was van een Line chatgroep van Roodhemden. Kort daarop kwam daar ook de aanklacht van majesteitsschennis bovenop, vermoedelijk om haar langer vast te kunnen houden. Ze zat 3 jaar en 8 maanden in voorarrest voordat ze op borgtocht vrij kwam in afwachting van afhandeling van haar zaak.
Wat Pathum Wanaram
Waen vertelt
Vóór mijn arrestatie door de Nationale Raad voor Vrede en Orde (NCPO) van generaal Prayut ben ik nog nooit opgeroepen een verklaring af te komen leggen op het politiebureau. Wel kwamen er regelmatig ambtenaren -met of zonder uniform- aan mijn deur die informatie omtrent de Roodhemden of de ‘mannen in het zwart’ vroegen. Ze belden mij ook om een afspraak te maken, maar zonder bijzijn van een advocaat wilde ik dat niet. Ik was bang, ze bedreigden mij: ze wisten allerlei persoonlijke dingen over mij zoals hoeveel kinderen ik had en waar die naar school gingen.
Op 11 maart 2015 namen zes of zeven soldaten mij mee in een busje. Ze beriepen zich op de afgeroepen staat van beleg en arresteerden mij. Ze vroegen of ik iets wist van de aanslag op de rechtbank, ik zei dat ik er alleen over had gehoord op het nieuws. Ze vroegen me mee te werken maar lieten geen arrestatiebevel of iets dergelijks zien, ze ontvoerde mij gewoon! Ook namen ze al mijn telefoons in beslag en eisten de wachtwoorden op. In het busje blinddoekte ze mij heel strak, ik had geen idee waar we heen gingen. Een van de mannen die naast mij zat rolde mijn mouwen op. Ik zei hem dat hij dat niet kon doen maar hij wierp tegen dat ik niet moest doen alsof ik nooit een man had gehad en hij mijn tatoeages wilde zien. Ik was niets anders dan een gebruiksvoorwerp voor hen, ze deden wat ze wilden met mij.
1000 Words / Shutterstock.com
Ik kwam in een detentiecentrum terecht, in een kleine cel zonder daglicht. Om naar de wc te gaan moest ik op de deur kloppen en werd dan geblinddoekt naar het toilet gebracht. In dezelfde ruimte vonden ook de verhoren plaats. Vier of vijf mannen kwamen bij me zitten, blinddoekte mij en zeiden dat ik meer moest weten van de aanslag. ‘Ontken maar niet, als je zegt het niet te weten dan gebeurt er wat met je ouders, je kinderen… pas maar op!’. Ze bedreigde en intimideerde mij. Ze zeiden dat ze niet eens konden garanderen dat ik hun dode lichamen te zien zou krijgen.
De urenlange ondervraging vonden op allerlei tijdstippen plaats, dag en nacht. Ik kreeg geen rust. Hun fysiek geweld was niet bedoeld mij te doden. Ze tikte mij aan, hielden hun hand op hun geweer, hielden de loop van hun pistool in mijn nek, vertelde mij ‘geef ons nou gewoon de informatie maar, wie zijn het? Hoeveel betaalt Thaksin je?’. Na vier dagen kwam ik in een andere cel, de ondervragingen werden minder maar gingen wel door. Later ben ik van de militaire basis overgebracht naar het politiebureau en formeel aangeklaagd. Mijn verzoek om mijn advocaat te zien werd afgewezen.
Het vervolg
Pas op 4 september 2018 kwam Waen vrij, op borgtocht van bijna een miljoen baht. Ze vertelt hoe ze sinds haar voorlopige vrijlating nauwelijks nog kan slapen, getraumatiseerd door alles wat haar is aangedaan. De rest van haar trieste verhaal, dat helaas nog niet ten einde is, kun je lezen op de website van Thai Human Rights Lawyers: www.tlhr2014.com
En zij die het vuur opende op de tempel, hoe liep het met hen af?
Generaal Prayut liet weten dat de soldaten die in 2010 de dodelijke slachtoffers veroorzaakten slechts de orde probeerden te handhaven, en het ongepast en onjuist was het als moordenaars neer te zetten. Het hoofd van de Thaise FBI, de DSI, liet weten dat de soldaten opereerden onder de door premier Abhisit afgekondigde geweldsinstructies en niet dus vervolgd konden worden.
Alhoewel de rechtbank een zaak had gestart tegen o.a. premier Abhisit is er nooit een regeringslid of militair schuldig bevonden. In Augustus 2017 oordeelde de rechters dat het hooggerechtshof geen jurisdictie had om hen te vervolgen, deze macht ligt bij de nationale anti-corruptie commissie (NACC), wat er op neer komt dat er geen vervolging plaats zal vinden.
Bronnen:
- www.tlhr2014.com
- www.theguardian.com
- www.khaosodenglish.com/
- www.hrw.org/
- www.nationmultimedia.com/
Elke overheid, zie de geschiedenis, is bereid tot terreur t.a.v. zijn/haar eigen bevolking om zelf aan de macht te blijven. Ook, helaas, Nederland is geen uitzondering. Zie moorden op van Traa, Fortuijn, zie de nu bekend geworden leveranties van vervoermiddelen aan Isis en ander gespuis in Syrie.
Ook in Thailand willen de personen die aan de touwtjes trekken en daarmee hun enorme fortuinen verdienen, dit ook graag blijven doen. Komt u terug over 50 jaar en u zult zien dat er (helaas) niets veranderd is.
Lekker verhaal!! Misschien toch verstandig om dit eens wereldkundig te maken!
Bij het lezen van dergelijke verhalen ben ik maar wat blij dat ik een Nederlandse ingezetene ben. Natuurlijk is hier ook niet alles koek en ei, genoeg om op te noemen, maar dat valt feitelijk in het niet bij hetgeen een Thaise burger kan overkomen. In deze zaak een getuige, die een voor de huidige machthebbers onwelgevallige verklaring voor de rechtbank heeft afgelegd. Ik wens haar veel sterkte toe.
Helaas, dit is ook Thailand, pas 4 sept.2018 dat Waen vrijkomt!
Beste Rob,
Inderdaad een aangrijpend verhaal. Ik wil een paar opmerkingen maken over enkele onjuistheden en naar ik meen verkeerde suggesties in je verhaal.
1. Er zijn verschillende verhalen te vertellen over wat individuele personen tijdens de demonstraties/bezetting hebben meegemaakt en daarna. Waen heeft het overleefd maar menigeen niet. En niet allemaal zijn deze slachtoffers geteld, laat staan dat de daders van de moorden gepakt zijn. Een politie-officier, de vader van een van mijn studenten, werd door roodhemden of mensen die zich daarvoor uitgaven vermoord. Niemand is daarvoor ooit opgepakt. Twee mensen, waarschijnlijk onschuldige voorbijgangers, werden op Victory Monument vermoord door een bende roodhemden. Dit werd gezien door mijn college vanuit zijn condo op 4 hoog, en die dagenlang binnen moest blijven van de politie. Voor deze moorden is ook nooit iemand opgepakt laat staan veroordeeld. En dan heb ik het nog maar niet over in het brandsteken van gebouwen in Bangkok en elders waartoe sommige rode leiders opriepen;
2. In die periode was er heel veel geweld, van de zijde van de roodhemden en hun aanhangers/bendes en van de kant van de regering. Een groot verschil is dat de regering (elke regering) het monopolie heeft op het toepassen van geweld om orde en gezag te handhaven binnen de daarvoor geldende internationale regels. Dat de Thaise regering een einde moest maken aan de bezetting van Rachaprasong staat voor mij als een paal boven water. De vraag kan gesteld of daarbij onevenredig veel geweld is gebruikt. Ik weet dat de regering in die periode dagelijks voeling hield met experts op het gebied van internationale regelgeving voor het omgaan met demonstraties. Ik persoonlijk meen dat tegen een bende die zelf over zware wapens beschikte en die ook daadwerkelijk gebruikt (zoals M79 granaten die op de BTS werden afgeschoten) en gesteund werd door een zwaar bewapend prive-leger onder de naam ‘black men’ het toegepaste geweld (na 6 weken) niet onevenredig was. In menig ander land zouden deze lieden terroristen worden genoemd en geen enkele aanspraak kunnen maken op een correcte behandeling door een overheid. Ik sympathiseerde sterk met de roodhemden maar in de weken van de bezetting en de ‘oorlog’ hebben zij bij mij veel, heel veel krediet verspeeld zeker toen zij gewapend een ziekenhuis binnenvielen op zoek naar gewonde geelhemden. De roodhemden leiders zeiden wel dat dat nooit had mogen gebeuren en gaven toe dat zij niet iedereen in de hand hadden. Dat had het moment moeten zijn om de acties te beeindigen;
3. De demonstraties waren bij voorbaat niet geweldloos en niet geweldloos bedoeld. Vanuit het geboortedorp van mijn vrouw maar ook uit omliggende dorpen vertrokken pick-ups met jonge mannen met wapens (van stokken tot pistolen) schreeuwend dat men de geelhemden in Bangkok zou gaan vermoorden;
4. Een regering die het mandaat krijgt van een meerderheid van het gekozen parlement (zoals bij Abhisit het geval was) werkt volgens mij volgens democratische principes.Hoe deze coalitie tot stand is gekomen doet niet zo terzake. Als men de ‘schuldige’ had willen straffen had men naar Buriram, naar Newin Chidchob, moeten gaan en niet naar Bangkok.
Beste Chris, ja ook onder de roden zaten mensen met bloedlust, even zo als onder sommige mensen in het geel, groen etc. Er zijn heel wat vuile dingen gebeurt. Ik kan geweld door wie dan ook niet goed praten of accepteren. De rechtsstaat en basale mensenrechten is heel wat geweld aangedaan. En op dat laatste aspect wilde ik de focus nu leggen, het leed van mensen zoals Waen hebben ondergaan, nog steeds ondergaan. Het is tijd dat het land wat ik zo lief heb écht eens orde op zaken stelt en dat er een eind komt aan de misselijke zaken hier beschreven.
Helemaal mee eens maar wel: gelijke monnikken, gelijke kappen.
Dus de leiders van de bezetting van de vliegvelden in de rechtbank, Nattawut en Jatuporn ook.
Mijn complimenten voor de redaktie van thailandblog die zich met dit verhaal engageert in het politieke debat in Thailand en dat is nu eenmaal daar een gevoelig issue.
Er zijn natuurlijk zaken gebeurd die niet door de beugel kunnen. Maar ik heb toch altijd wel bewondering gehad voor het feit, dat het leger zich gedurende 3 maanden dat belangrijke kruispunten permanent werden bezet in Bangkok, terughoudend heeft opgesteld Prayut die toen aan het hoofd van het leger stond heeft herhaaldelijk beweerd dat hij niet op de eigen bevolking gaat schieten. Intussen kon de verkeerschaos zonder interventie van het leger al die tijd doorgaan. Ik ben ervan overtuigd, dat in menig (niet)westers land het leger in een veel vroeger stadium de grote middelen had ingezet om die kruispunten vrij voor het verkeer te maken en de demonstranten met geweld gedwongen zou hebben hun podia en tentenkampen af te breken.
Met de doelstellingen van de Roden was ik het wel eens, maar ik heb altijd tezelfder tijd een diep wantrouwen gehad tegen die club, omdat zij nooit afstand hebben genomen van de corrupte Thaksin familie, die de leiding had over de Roden.
Beste Niek, dat schoonvegen van de straten ligt er ook maar net aan wie de bezetting uitvoert. Zo riep de regering die in 2008 aan de macht was op om het leger de bezetting van de internationale vliegvelden (Swampie en Don Muang), maar daar gaven de militairen geen gehoor aan. En nee, tijdens die gele protesten zaten er, net als in 2010 met de rode protesten niet alleen maar vreedzame burgers tussen ongewapend Bangkok probeerden te ontregelen om de regering ten val te brengen. Bij zowel rood als gele protesten zijn er wapens gevonden zoals knuppels, stokken, pistolen en zwaarder kaliber. Vielen er gewonden en doden. Die gele protesten hielden ook alleen maar op nadat de gele de overwinning uitriepen toen het Constitutioneel hof op drie politieke liet ontbinden wegens verkiezingsfraude (er zouden stemmen zijn gekocht).
In mijn ogen meten met twee maten door diverse machtspartijen. De ‘Thaksin’ regeringen moesten simpelweg verdwijnen en dat is dan ook gebeurt. Maar in plaats van nieuwe verkiezingen zat Thailand met een uhm ‘opmerkelijk’ parlement en een regeringscoalitie die dus niet voortkwam uit de democratische stem van het volk. Dat dit alles geen ongelukkige of toevallige samenloop van omstandigheden was weten we ook wel, een protestbrief schrijven naar 1 of ander bureau van mensen boven in de toren zou weinig op hebben geschoten. Dit alles had voorkomen kunnen worden als bij grote onvrede en onrust de regering nieuwe verkiezingen had uitgeschreven.
Protesten zie ik als laatste noodgreep, als de normale paden naar gerechtigheid volgens internationale standaarden niet werken. Protesten lopen immers makkelijk uit de hand, brengen schade toe, en praktisch elke keer vallen er gewonden en doden. Dan krijg je inderdaad geroep van iemand met kleur X dat kleur Y een ‘vuile hond is en een kopje kleiner gemaakt moet worden’. Escalatie, geweld.. Dat wil ik niet. De Thaise burgers verdienen niets anders dan machtshebbers die de democratische rechtsstaat, de scheiding der machten en essentiële mensenrechten respecteren, nastreven, verdedigen en hoog in het vaandel hebben. Die principes draag ik een warm hart toe. Daar zit in Thailand al snel net plakkertje ‘rood’ op… Ook al mag duidelijk zijn dat dat een vergaarbak is van alles van anti prehistorisch establishment is. Zo kan ik Thaksin ook niet staan, die is ook geen democraat en strijder van mensenrechten.
Maar wat die ongewapende mensen op het tempelterrein is aangedaan, dat is onacceptabel. Voor echte verzoening (reconciliation) na alles wat er onder rood en geel gebeurt is in de periode 2006-2014 is maar een oplossing: een fatsoenlijke grondwet en alle hoge piefen van allerlei pluimage ter verantwoording roepen voor wat er onder hun leiding gebeurd is. Gerechtigheid, orde op zaken stellen, bescherming van democratie en mensenrechten. Dat en niets minder.
2008 crisis in een notendop:
https://en.wikipedia.org/wiki/2008_Thai_political_crisis