Hoe een reclameman gegrepen werd door hoonkrabok
Hij wilde extra geld verdienen door poppen online te verkopen: zo begon het. Zelfs toen hij wijlen meester-speler en nationaal artiest Cheun Sakulkaew vroeg om hem in te wijden in de kunst van het poppenspel, had hij nog baht-tekens in zijn ogen.
Maar nadat hij getuige was geweest van een voorstelling, was hij verkocht. Het was de eerste keer dat hij een traditionele poppenvoorstelling zag en hij werd erdoor gegrepen. ‘Het was heel elegant, adembenemend zelfs.’
Het lijkt een beetje op een krachtdadige bekering. Reclameman Nivet Waevsamana draaide als een blad aan de boom om. Hij had goed geld verdiend met zijn online poppenhandel – eerst als tussenhandelaar en later toen ze moeilijker te krijgen waren, had hij ze zelf gemaakt.
De oprechtheid en grootmoedigheid van Cheun, die geen geld voor haar lessen wilde hebben, hadden effect. Ze had hem op zijn hoofd getikt en gezegd ‘Het feit dat je deze kunst wil leren, is heel waardevol voor mij. Ik wil dat de mensen het poppenspel blijven opvoeren, zodat het niet verdwijnt.’
Nivet maakt ook poppen met een cartoon-achtig uiterlijk
En zo ontstond in 1997 Baan Tookkatoon Hoonkrabok Thai , een poppenmuseum met een uitgebreide verzameling hoonkrabok (bamboepoppen oftewel stokpoppen). Poppen die bestaan uit een bamboestokje met daarop een hoofd, gemaakt van licht hout, en gekleed in fraaie, delicaat gedecoreerde gewaden.
Er wordt elk jaar een workshop gegeven, waarin 60 deelnemers poppen leren maken en een voorstelling instuderen. Ook worden cursussen op aanvraag gegeven en Nivet geeft voorstellingen, waarbij hij hulp krijgt van de mensen die een workshop hebben gevolgd. Gemakkelijk is het hanteren van de poppen niet, want de poppenspeler moet de pop harmonieus laten bewegen en hem tegelijk een stem geven.
Alhoewel je dat niet van een museum zou verwachten dat een oude traditie wil conserveren, maakt Nivet ook poppen met een cartoon-achtig uiterlijk en hij gebruikt moderne muziek bij voorstellingen – speciaal om kleine kinderen te boeien. En om jongeren warm te maken, zet hij poppenvideo’s op YouTube en Facebook. Een nog onvervulde wens is een tv-programma.
‘Winst maken motiveert me niet meer, wel de glimlach en bedankjes van bezoekers’
En dan te bedenken dat de oorsprong van hoonkrabok vermoedelijk in Sukothai ligt. We schrijven het jaartal 1892. Een jaar later maakten de poppen met veel vertoon in Bangkok hun debuut. En nu, meer dan een eeuw later, wordt de traditie levend gehouden in het poppenmuseum.
‘Sommige oude mensen komen hier, niet om iets te kopen, maar om de poppen te bekijken. Ze vertellen me dat de poppen hen nostalgisch maken. Ik word omhelsd en ze bedanken me. Dat geeft me een grote bevrediging. Er zijn niet veel mensen die de poppen kopen. Maar als ze zeggen hoe prachtig ze zijn, geeft me dat inspiratie om door te gaan met mijn werk. Winst maken motiveert me niet meer, wel de glimlach en bedankjes die ik krijg.’
Bron: Bangkok Post
Baan Tookkatoon Hoonkrabok Thai Puppet Museum, Soi Vibavhadi 60, Laksi. Geopend op weekdagen van 9-17 uur. Tel. 02-579-8101.