Thailand: een opkomende ‘middenpower’ in Azië
Remco van wijngaarden (Foto: Facebookpagina Nederlandse ambassade in Bangkok)
Als kind wilde Remco van Wijngaarden al diplomaat worden. Sinds een jaar is hij de Nederlandse ambassadeur in Thailand. Een heerlijk land om te wonen met zijn man en kinderen. ‘We zijn hier een gewone familie. En Thailand is heel interessant om te werken, het land wint politiek en economisch aan belang in de regio.’
Wat viel u als eerste op aan Thailand?
‘Mijn man en ik kwamen al jaren hier op vakantie, ook toen we in China woonden. Het eerste dat mij opviel was Bangkok als stad. Het is de door toeristen tweede best bezochte stad ter wereld en dat is niet voor niets. Je vindt hier alles en de contrasten maken het spannend. Wolkenkrabbers naast oude stadswijkjes, sjieke restaurants met Michelin-sterren naast stalletjes met het beste streetfood ter wereld. Het is een internationale stad en tegelijk is het Thaise karakter heel sterk.’
‘Het mooie van hier wonen is dat ik nu de samenleving achter de toeristische beleving van Thailand mag leren kennen. Nu de coronamaatregelen zijn versoepeld, kan ik eindelijk op reis in dit grote land. En kan ik ook Laos en Cambodja bezoeken, de landen die we als ambassade in Bangkok ook onder onze hoede hebben’.
‘Verder ben ik ook Permanente Vertegenwoordiger bij de grootste regionale VN-organisatie, UN-ESCAP. Dit is een organisatie die zich richt op het bevorderen van sociaaleconomische groei in de regio. Nederland is sinds 1947 een van de lidstaten. Reden daarvoor is dat Nederland ten tijde van de oprichting van ESCAP nog soevereiniteit over gebieden in de regio had.’
‘Mijn regenbooggezin is een normale familie hier. Tegelijk realiseer ik me steeds meer dat we een mooi voorbeeld kunnen zijn.’
U heeft drie jonge kinderen en bent getrouwd met een man. Hoe reageren ze op uw ‘regenbooggezin’ in Thailand?
‘Het gaat heel goed. Hiervoor woonden we in Shanghai, waar ik consul-generaal was. Shanghai is de meest tolerante stad van China, maar toch was het leven voor ons als familie niet altijd eenvoudig. We moesten vaak weer ‘de kast in’ zogezegd.’
‘In China is Carter, mijn echtgenoot, één keer door de autoriteiten informeel uitgenodigd voor een evenement. Hier werd ik direct bij de kennismaking op het Thaise ministerie van Buitenlandse Zaken gevraagd naar hoe mijn man en kinderen het maakten en of het wonen in Thailand beviel. Uitnodigingen zijn altijd voor ons samen. Dat is een wereld van verschil.’
‘Ons huwelijk wordt in Thailand helaas nog niet juridisch erkend, en dat geeft soms wat gedoe. Maatschappelijk is er wel veel draagvlak voor homohuwelijken. Sommige tempels zegenen ze ook in. Recent keurde het Thaise kabinet het geregistreerd partnerschap voor LGBTIQ+ stellen goed, een belangrijke stap naar meer gelijkheid in Thailand.’
‘We zijn een normale familie hier. Tegelijk realiseer ik me steeds meer dat we een mooi voorbeeld kunnen zijn. Laatst opende ik een online workshop over LGBTIQ+ storytelling, omdat we dat financieren. Ik vertelde heel kort over mijn man en kinderen, meer om de toehoorders op hun gemak te stellen. De impact was groter dan ik dacht. Tijdens mijn verhaal over mijn familie hoorde ik mensen juichen en klappen. Er kwamen allemaal vragen.’
‘In mijn keuze voor Thailand, en toekomstige landen waar ik kom te werken, is van belang: kan ik het verschil maken qua werk en gedijd ons gezin hier? Hoe open en tolerant is de samenleving? Mijn oudste dochter is zwart en onze twee jongsten zijn bi-raciaal, net als mijn man. We willen de kinderen weerbaar maken en tegelijk beschermen tegen racisme en discriminatie.’
matthew25 / Shutterstock.com
Wat is het belangrijkste onderwerp waar de Nederlandse ambassade zich mee bezighoudt?
‘Hulp aan toeristen en reizigers, de zogeheten consulaire dienstverlening, is een belangrijke taak. Voor ‘corona’ bezochten jaarlijks 200-250 duizend Nederlanders Thailand. Ongeveer tienduizend Nederlanders wonen hier. Dat aantal loopt verder op als je de Nederlanders meetelt die hier semipermanent verblijven. Het precieze aantal weten we niet, er is geen registratieplicht.’
‘De ambassade geeft noodhulp aan toeristen, helpt bedrijven op weg en is ‘gastheer’ voor de Nederlandse gemeenschap. We geven ook hulp en bijstand aan de ongeveer tien Nederlanders die hier in de gevangenis zitten. De indruk bestaat dat er heel veel Nederlanders hier vastzitten, onder meer vanwege drugshandel, maar dat is niet het geval.’
‘Daarnaast is de economische en politieke kant van het werk hier steeds belangrijker. Thailand is een goede handelspartner en er zijn flinke investeringen over en weer. Zo is Nederland de grootste EU-investeerder in Thailand, iets wat veel Thai niet weten. Op het gebied van landbouw en water willen we meer aan kennisuitwisseling doen. Op deze thema’s word ik veel aangesproken. Maar ook op klimaat. Net als Nederland is Thailand laaggelegen land dat steeds meer te maken krijgt met overstromingen en droogte als gevolg van de klimaatverandering. Met kennis kunnen we elkaar helpen om hiermee om te gaan.’
‘Politiek en diplomatiek is Thailand heel interessant: het is onderdeel van de Indo-Pacific, een regio die voor Europa steeds belangrijker wordt als samenwerkingspartner. Thailand is een neutraal land, een stevige ‘middenpower’ in de regio en heeft relatief veel maatschappelijke organisaties.’
‘Ik ben verrast door de openheid waarmee er over allerlei mensenrechtenonderwerpen kan worden gesproken met de autoriteiten hier. Dat wil niet zeggen dat er geen zorgpunten zijn, zoals vrijheid van meningsuiting en vervolging van mensenrechtenactivisten bijvoorbeeld. Maar de mensenrechtensituatie is in vergelijking met andere landen in de regio over het algemeen behoorlijk, en een onderwerp als de rechten voor LGBTIQ+ is zeer bespreekbaar.
U wilde als jongetje al diplomaat worden, las ik, om problemen in de wereld op te lossen. Kan je als ambassadeur echt zo’n verschil maken?
‘Ik ben opgegroeid op Madagascar. Daar werkte mijn vader bij de Wereldomroep. Nieuws van over de hele wereld kreeg ik via hem echt met de paplepel ingegoten. Ik werd daardoor een echte nieuwsjunk, haha. Maar zelfs als jongen wist ik al dat ik geen journalist wilde worden, maar diplomaat. Ik wilde aan de slag, om echt iets te kunnen doen aan de problemen in het nieuws. En ja, de praktijk valt me niet tegen. Je kan absoluut een verschil maken als ambassadeur. Niet in je eentje, maar wel in samenwerking met andere landen en organisaties.’
Wat wilt u bereiken als ambassadeur in Thailand?
‘Ik wil graag de politieke afdeling van deze ambassade versterken. Er gebeurt zo veel in Azië, zoals de opkomst van China bijvoorbeeld. Dat is heel zichtbaar in Cambodia en Laos. In Thailand is het speelveld wat ingewikkelder. Als Nederland moeten we contacten onderhouden met de Thaise overheid en maatschappelijke organisaties.’
‘Daarnaast wil ik de dienstverlening voor de Nederlandse gemeenschap en toeristen eenvoudiger toegankelijk maken, digitaal en fysiek. Bijvoorbeeld met het vaker gebruiken van een mobiel ‘loket’, zodat met name oudere Nederlanders niet meer helemaal naar Bangkok hoeven reizen voor een handtekening onder een document.’
Bron: Rijksoverheid.nl
Dit bericht stemt me positief, vooral de tolerantie en depositieve ingesteldheid, veel succes!
“Recent keurde het Thaise kabinet het geregistreerd partnerschap voor LGBTIQ+ stellen goed, een belangrijke stap naar meer gelijkheid in Thailand.”
Ik denk dat de ambassadeur niet goed op de hoogte is met betrekking tot dit onderwerp.
Volgens mij heeft het Thaise kabinet een wetsvoorstel ingediend bij het parlement. Onlangs is dit voorstel evenals 3 andere voorstellen voor het eerst behandeld door het parlement (‘first reading’). Het wetsvoorstel van de Move Forward partij stelt het wettelijk huwelijk open voor gelijke seksen. Bij de ‘first reading’ van de wetsvoorstellen zijn amendementen aangenomen en alle vier wetsvoorstellen kregen toen een meerderheid voor een ‘second reading’. De vier voorstellen worden nu aangepast en vervolgens voor de tweede keer voorgelegd aan het parlement (‘second reading’). Er volgt nog een ’third reading’, waarna de wetsvoorstellen die een meerderheid vóór krijgen (of mag er maar één wetsvoorstel door?) worden voorgelegd aan de senaat. Ik weet niet precies wat de senaat met de wetsvoorstellen mag doen, maar pas als de senaat een wetsvoorstel goedkeurt kan het wet worden.
De ambassadeur verkeert in kringen van beleidsmakers en invloed. Hij en zijn gezin kunnen bij die kringen veel vooroordelen wegnemen door te laten zien dat ze net zo’n gezin zijn als de gezinnen in die kringen. Dezelfde vreugde, hetzelfde verdriet, dezelfde liefde, dezelfde zorgen, dezelfde problemen, dezelfde oplossingen.
Thailand mag dan een opkomende economische power zijn in Zuid-Oost Azie (hoewel ik grote vraagtekens heb bij de voorwaarden om zo’n positie ook werkelijk te realiseren zoals een voldoende gekwalificeerde en mondige bevolking die in Thailand ontbreekt), er is naar mijn mening in de toekomst weinig (en steeds minder) te halen voor het Nederlandse bedijfsleven. In de ogen van de Thais, die natuurlijk altijd vriendelijk zijn en zelden hun mening rechtstreeks geven, zijn Westerse landen bemoeizuchtig (het waarschuwende vingertje altijd op) en onbetrouwbaar (ze de oorlog in de Oekraiene). Daarnaast zijn het vooral korte-termijn denkers en mensen die hun geld op korte termijn terug willen verdienen maar het principe van voor-wat-hoort-wat niet goed begrijpen.
De Chinezen zijn wat dat betreft heel anders. Lange-termijn-denkers, niet gericht op direct gewin en bekend met ‘sociale’ principes van zaken doen met elkaar. De Westerse landen, met name de USA, hebben in Azie veel krediet verspeeld en hebben hun positie (die al niet sterk was) alleen maar zien verzwakken. De keuzes van sancties tegen Rusland, de verhulde kritiek op India en Chinaop hu standpunt in de oorlog en de gevolgen daarvan hebben de kleinere Aziatische landen alleen nog meer in de armen van de Chinezen gedreven. De verschillende toespraken en interviews van de Minister van Buitenlandse Zaken van India spreken, wat mij betreft, boekdelen.
https://www.youtube.com/watch?v=2R1z5_KBHw4
https://www.youtube.com/watch?v=j2EdQD_Eag0
Europa schaart zich in toenemende mate kritiekloos achter de politiek van de US en die politiek heeft bewezen weinig success te hebben en bol te staan van ingrijpen in landen die er niet precies de definitie van democratie op na houden als de US en daar gelukking mee zijn.
Menige Thaise politicus kijkt naar de grote buur China en daarna naar India als het om steun voor de toekomst van dit land gaat. Genoeg mensen, genoeg markt, genoeg potentiele toeristen, genoeg opleiding ook waar het gaat om waterproblemen en landbouw.
Laat ik deze analyse toch wat nuanceren, beste Chris.
In het interview met Jainshankar, de Indiaanse minister van Buitenlandse zaken zegt hij: ‘We hebben een moeilijke relatie met China. en we proberen om te gaan met de problemen die dat met zich brengt en we proberen een balans te vinden tussen het bevorderen van waarden en het economisch belang’. Prima.
Veel landen in Azië en Afrika beginnen toch wat te huiveren voor de economische invloed van China waarvan ze niet altijd weten of het goed in voor China of voor hun eigen land. En ja, datzelfde geldt voor de invloed van de VS en Europa. Thailand heeft een paar problemen met onderzeeërs en hogesnelheidslijnen.
Ik zie dat Thailand, en veel andere landen, heel verstandig een afweging maakt waar het de relatie met China en het Westen betreft. Ja, de VS en Europa hebben aardig wat fouten gemaakt in hun relatie met andere landen maar om nu te doen dat zoiets niet geldt voor China wat neergezet wordt als een ideaal land dat belangen van andere landen vooropzet, lijkt me niet juist.
Op China en buitenlandse handel/investeringen zal vast een en ander aan te merken zijn. Die doen dat ook niet uit gulheid en als puntje bij paaltje komt zal China voor China kiezen. Maar ik geloof best dat het goed zaken doen is met China. Ik herinner mij nog een gesprek (YouTube) met de Yanis Varoufakis over China. Dat het met Europa etc. lastig zaken doen was, en de Chinezen wel akkoord gingen met de krachtige vakbonden, winstdeling in de regio en tussentijds aanpassen van rentes. Dat laatste kwam er kortweg ongeveer op neer dat Yannis sprak de Chinezen en zei dat de rentes te hoog waren en lastig uit te leggen aan het volk, en dat China eigenlijk vlotjes akkoord ging met een aanpassing. Daar had hij met Europese partners hele andere ervaringen mee… Kortom, de Chinezen gingen minder voor nu, direct en op korte termijn zoveel mogelijk winst maken.