In een druk restaurant in Chiang Mai klimt een peuter op een stoel en gooit een lepel op de grond. Niemand zegt er iets van. De moeder glimlacht, de bediening stapt er moeiteloos omheen.
Voor westerlingen even wennen, maar in Thailand is dit normaal. Thaise kinderen lijken alles te mogen. Maar achter die schijnbare chaos gaat een diepgewortelde opvoedstijl schuil, gebaseerd op harmonie, respect en vertrouwen.
Waarom Thai hun kinderen zelden corrigeren
Thaise ouders leggen hun kinderen zelden strenge regels op. Straf, schreeuwen of publiekelijk corrigeren wordt zoveel mogelijk vermeden. In plaats daarvan kiezen ze voor geduld en afleiding. Boos worden in het openbaar leidt tot gezichtsverlies (sia naa), een sociaal concept dat Thai koste wat kost willen vermijden. Niet alleen voor het kind, maar ook voor zichzelf.
Deze aanpak is sterk verbonden met het boeddhistische denken. Kinderen worden gezien als mensen in ontwikkeling, met een eigen karma en een natuurlijke groeilijn. Strikte controle of dwang wordt gezien als verstorend. Het idee is: geef ruimte, en het kind leert vanzelf wat hoort en wat niet.
Kinderen als bron van geluk
In Thailand zijn kinderen een bron van geluk en zegen. Ze worden gekoesterd, beschermd en overal bij betrokken. Niet alleen ouders, maar ook grootouders, ooms, tantes en buren voelen zich verantwoordelijk. Deze brede gezinsstructuur zorgt voor een warm netwerk waarin kinderen zich vrij kunnen bewegen.
Een Nederlandse vader in Hua Hin vertelt: “In het begin vond ik het chaotisch. Kinderen liepen overal, maakten lawaai en niemand greep in. Maar na een tijdje zag ik dat die kinderen ook rustig werden als het nodig was. Zonder dwang, puur omdat ze de sfeer aanvoelden.”
Kinderen horen overal bij, ook in de tempel
Een opvallend verschil met de westerse cultuur is dat Thaise kinderen vrijwel overal welkom zijn. Ze mogen mee naar feesten, tempels, markten en officiële gelegenheden. En ze mogen zich daar ook gewoon gedragen als kind: spelen, rennen, vragen stellen, lachen. Niemand kijkt daar raar van op.
Geduld met kindergedrag is onderdeel van de sociale omgangsvormen. In plaats van kinderen te leren ‘zich gedeisd te houden’, worden ze juist betrokken bij het leven van alledag. Opvoeding is niet iets wat achter de voordeur gebeurt, maar in de samenleving zelf.
Lang kind blijven
Thaise kinderen blijven relatief lang ‘kind’. Zelfstandigheid en verantwoordelijkheden komen pas later, vaak pas in de tienerjaren. Een 12-jarige die nog met zijn moeder naar school wordt gebracht of geholpen wordt met aankleden is niet uitzonderlijk. Ouders blijven ondersteunen zolang het nodig is.
Dat lijkt misschien laat, maar past bij het collectieve karakter van de Thaise samenleving. Zelfredzaamheid ontstaat vanzelf, zodra het kind er klaar voor is, niet omdat het op een bepaalde leeftijd móet.
Toch geen chaos: waarom deze aanpak werkt
Hoewel het misschien lijkt alsof Thaise kinderen vrij spel hebben, zijn ze vaak sociaal vaardig, geduldig en respectvol. Ze leren door observatie, en voelen haarfijn aan wat in een bepaalde situatie gewenst is. Regels zijn er wel, maar ze worden impliciet aangeleerd, niet opgelegd.
De balans zit ook in het onderwijs. Thaise scholen zijn gestructureerd en formeel. Discipline, uniformen en hiërarchie maken daar deel uit van de dagelijkse praktijk. Daardoor ontstaat een combinatie van vrijheid thuis en structuur op school.
Kritische kanttekeningen
Toch heeft deze opvoedstijl ook schaduwkanten. Sommige experts wijzen erop dat Thaise jongeren minder goed leren omgaan met kritiek, of moeilijker zelfstandig beslissingen nemen. Vooral bij overgangsmomenten (zoals studeren in het buitenland) kunnen er problemen ontstaan. Het ontbreken van duidelijke grenzen in de kindertijd kan dan ineens tot onzekerheid leiden.
Daarnaast is er weinig ruimte voor emotionele confrontatie of open conflict, wat kan betekenen dat spanningen onder de oppervlakte blijven sluimeren.
Opvoeden in twee culturen
Voor westerse ouders die in Thailand wonen, of Thaise ouders die naar Europa verhuizen, kunnen de verschillen in opvoeding tot verwarring leiden. Westerse ouders waarderen structuur en regels; Thaise ouders vermijden liever dwang en conflicten. Toch hoeft dat geen botsing te zijn, zolang er begrip is voor elkaars uitgangspunten.
Wie zich verdiept in de Thaise manier van opvoeden, ontdekt een opvoedcultuur die draait om vertrouwen, geduld en het langzaam laten rijpen van verantwoordelijkheid. Niet beter of slechter – gewoon anders.
Tot slot
Dat Thaise kinderen alles lijken te mogen, betekent niet dat ze geen grenzen kennen. Alleen liggen die grenzen anders en worden ze anders bewaakt. Door kinderen ruimte te geven en conflicten te vermijden, ontstaat een opvoedstijl waarin harmonie belangrijker is dan gehoorzaamheid. Misschien draait opvoeden niet om regels of vrijheid, maar om hoe we kinderen leren omgaan met de wereld om hen heen. In Thailand gebeurt dat op een manier die anders is, maar niet minder liefdevol.
Bronnen:
- Hofstede, Geert – Cultures and Organizations: Software of the Mind – Over culturele verschillen, inclusief Thaise waarden als hiërarchie, collectivisme en conflictvermijding.
- Mulder, Niels – Inside Thai Society – Een diepgaande analyse van de Thaise samenleving, met aandacht voor opvoeding, familierelaties en sociale gedragscodes.
- Klausner, William J. – Reflections on Thai Culture – Essays over Thaise gebruiken, waaronder opvoeding en gezinsstructuur.
- Rosenthal, Doreen A. & Feldman, Shirley S. – The Influence of Culture on Parent–Adolescent Conflict in Thailand – Gepubliceerd in Journal of Adolescent Research. Vergelijkt Thaise opvoedingsstijlen met Westerse benaderingen.
- Lailulo, Yeshambel T. – Parenting in Thai Culture: A Comparison Between Urban and Rural Families – Gepromoveerd onderzoek aan Chulalongkorn University over opvoedpraktijken in Thailand.
- UNICEF Thailand – Reports and research on child development and family structure
Al jaren vraag ik mijn af: hoe dan ze het, opvoeding. Ik kom niet in hun huizen, in de klas, hoe gaat het e r toe. Discipline? Wat leren ze? Dank voor deze bijdrage. Laatst las ik een podcast van een meisje die vertelde dat ze thuis zeer kort gehouden werd. Dat is dus geen regel?. Ik lees er graag meer over, temeer daar ik hier in Nl een lezing wil geven( of meerdere) over Thailand door een spirituele, evt. sociologische bril. Naam: een tipje van de sluier.Het fenomeen Thais/ buddhistische cultuur boeit mij al vanaf het eerste bezoek, nu 12 jaar geleden. Wat kunnen wij van hen leren? Graag meer advies en inzicht.
Aan een lezing over de boeddhistische filosofie en impliciet de Thaise cultuur en samenleving durf ik me persoonlijk zelfs na 35 jaar partnerschap helemaal niet te wagen. Chapeau. Mijn grootste advies is start met het grondig lezen van de door de redactie gegeven literatuurlijst (en wat rondneuzen hier op TB doorheen de vermoedelijk al duizenden topics terzake). Succes!
Er is erg goede ouderenopvang in NL. Iets anders in TH . Daar zorg je voor je kind totdat je echt niet meer kan en je kind oud genoeg is, om te begrijpen wat een opoffering dat is geweest. Je kind is je opvang. Hou je kind maar te vrind. Die zal later voor jou moeten zorgen. Zet alles (huis, land) maar op kind naam. Die zal ook voor zijn kinderen doen. Eerst geboren zoon, vaak gezien als de aagewezene is eerst verantwoordelijke. Werkt. ;0
Het is in Nederland in de praktijk misschien wel wat anders. Maar Ik erger me kapot aan de verheiliging van kinderen en zeker die van kleinkinderen.
Wij hebben twee kleinkinderen van een oudere zus in huis, een Thaise zwager uit Bangkok zei een keer, Thaise kinderen moet je opvoeden als een hond, dat is natuurlijk overdreven, maar ik begrijp nu wel, dat je ze strak moet houden en duidelijk moet zijn voor wat betreft de huisregels.
Ze liggen het liefst op bed met de airco aan, met hun telefoon te spelen en het liefst de hele dag.
Meteen uit school huiswerk laten maken, en gewoon aan tafel gezamenlijk eten, zonder televisie aan.
In het begin liep de oudste zonder iets te zeggen van tafel af, en ging televisie kijken, terwijl we nog aan het eten waren.
Ook na het eten weglopen zonder af te ruimen, enz enz, helemaal niks doen in huis, dat waren ze zo gewend, maar dus niet bij mijn vrouw, die pikt dat niet.
Als je ze hun gang laat gaan, ben jij de huisslaaf en zij zitten op hun reet.
Vooral de Thaise jongens worden behandeld als een prins.
Dus gewoon het lijntje af en toe laten vieren, maar op tijd weer binnenhalen, en dan komt het wel goed.
Leuk stukje, maar er klopt nagenoeg niets van.
Wanneer stapt de farang af van alle (oude) spookjes of van de dingen die jaren (misschien wel eeuwen) geleden zo was (heel misschien nu nog ergens in een heel klein dorpje op het platteland, maar dat wordt zoeken).
Ouders die niet schreeuwen. Hmmmm als ik van elke Thai die wel schreeuwt een bath krijg, word ik waarschijnlijk miljonair. Het eeuwige verhaaltje van gezichtsverlies, klopt hier al lang niet meer. Net als het eeuwige verhaaltje dat je een kind niet over zijn bol mag aaien. In Thailand geld hetzelfde regeltje als hier. Wie goed doet, wie goed ontmoet.
Ik heb in de 38 jaar dat ik in Thailand kom, kinderen geboren zien worden, groot zien worden en helaas ook die niet groot geworden zijn. Een opvoedkundige tik, daar zit een Thai totaal niet mee. Helaas gebeurt er dikwijls ook wel meer dan alleen maar, die opvoedkundige tik. Klagen zoals hier in Nederland, help echt niet. Kinderen kunnen nergens heen. Kinderen die alles mogen, vergeet het maar. Als ik terug kijk naar neefjes en nichtjes die bij me kwamen, omdat ze weer op hun kop hadden gehad en dan troost bij mij zochten, zijn dingen die je niet vergeet. Dingen worden met kinderen niet besproken, ze hebben maar te luisteren. Dat geld zowel thuis, als op school, als in de samenleving. Ik werd altijd als het watje van de familie gezien. Die zijn kinderen veel te zacht opvoedde (op de manier, zoals wij dat in Nederland doen en waarin ik ook als alle ander ouders fouten heb gemaakt). Alles bij elkaar heeft er wel voor gezorgd dat die neefjes, nichtjes en soms vriendjes/vriendinnetjes als ze groot worden, nog steeds bij mij komen met hun problemen en soms verdriet (om opmerkingen vast voor te zijn, ze hebben nog nooit om geld gevraagd).
Kinderen die lang kind mogen blijven? Ook dat is in de meeste gevallen niet waar. In gezinnen waar voldoende geld is zal het misschien zo zijn, maar anders is het helaas iets anders. We weten allemaal dat de meeste gezinnen niet veel geld hebben, dus vul maar in.
Is het dan alleen maar slecht? Nee, gelukkig niet en verandert er heel langzaam wel iets in de goede richting. Echter honger en armoe zijn slechte raadgevers.
Heb ik nog meer ervaring met kits? Ik heb 19 jaar ervaring in het voortgezet onderwijs en zolang er nog steeds oud-leerlingen bij mij langskomen, heb ik het niet zo slecht gedaan.
Gr Theo
De Thaise nationale munt heet niet Bath maar Baht. Zie het verschil in de laatste twee letters. Gezien uw ervaring in het voortgezet onderwijs moet u deze correctie wel kunnen waarderen.
Tja, hij zegt ook veel ervaring te hebben met ‘kits. Dat hoop ik niet voor hem. Wel dat hij kids bedoelt. In het Brabantse is kits braaksel.
Overigens over opvoeding gesproken: het aantal keren dat een grootmoeder de kids van haar kroost groot brengt is legio. Over opvoeden hebben we het dan maar niet. Dat grootmoeders die rol accepteren is omdat het schering en inslag is. Zeg maar oude traditionele gewoontes in het Thaise familieleven. Dat grootbrengen door grootouders heeft voor het latere leven van die kinderen grootse impact. Niet zelden gaat het glad verkeerd. dat komt omdat kinderen niet leren wie welke rol op zich neemt, en wie van de grootouders of ouders de “gezagsdrager” is, aangezwengeld ook als de grootmoeder om de lieve vrede toegeeflijk wordt. dat gaat tot conflicten leiden, en conflicten worden gemeden, dus is het wachten op een (volgende ) uitbarsting. vaak met fataal geweld.
Beste Rijck,
Dat het schering en inslag is dat grootmoeders/-ouders de kids van haar/hun kroost groot brengt, is omdat het een economische noodzaak is. De ouders van het kroost kunnen met lange dagen hard werken ver weg van huis veel meer verdienen dan de grootouders, als ze niet ook voor hun kroost moeten zorgen.
De oude traditionele gewoonte was dat (over)grootouders, ouders en kinderen dicht bij elkaar woonden en de kinderen door de familie en buurt werden opgevoed. Net als in de lage landen.
Dat het grootbrengen door grootouders voor het latere leven van die kinderen grootse impact heeft ben ik wel met je eens. Grootouders zijn over het algemeen minder goed in staat om te helpen bij de academische ontwikkeling (school en zo).
Wanneer het glad verkeerd kan gaan met kinderen is wanneer de (groot)ouders inconsequent en/of geen grenzen stellen.
Verder ben ik het helemaal eens met Theo hierboven.
Dat grootouders hun kleinkinderen toegeworpen krijgen vanwege economische noodzaak, is bekend en ook maar één van de redenen. Een veel grotere oorzaak is het gebrek aan emotionele en mentaal-intellectuele weerstand. Dat grootouders hun kleinkinderen grootbrengen is intergenerationeel. En dat door de decennia heen. Dan blijft de weerstand klein, en de doorgifte van mindere eigenschappen, kwaliteiten of problemen groot.
UNICEF besteed er al sinds jaar en dag aandacht aan. Overigens, ben ik het oneens met Theo.
https://www.unicef.org/thailand/what-we-do/education
Het viel mij van de week op dat Thaise kinderen die ik niet ken in de Makro mij spontaan een wai gaven en sommige daarna zeggen bye bye met zwaai gebaren.
Hun leeftijd schatte ik op 8 of 10 jaar..
Ik heb soms het gevoel dat ik als farang op familiebezoek ook gezien wordt als een 10 jarige. Alleen de straat oversteken? Te gevaarlijk voor een farang. Een wandelingetje langs de drukke weg om 1 km verderop mijn dagelijkse 3 liter bier te halen? Er werd een zus met een auto achter me aangestuurd. Ze zag me gelukkig niet want ik had dekking gezocht. En zit je dan eens bij zus in de auto dan weigert ze soms te stoppen bij een grutter omdat ik “te veel drink” Arme kinderen. Lijdend onder de Thaise “collectiviteit”. Dan smeer ik hem maar weer. Dat verbaast ze dan ook nog. Hij heeft het toch zo goed bij ons.
Om mij heen zie ik dat thaise kinderen veel vrijheid hebben, maar in normaal familieverband verbaal soms wel rustig wat worden bijgestuurd.
Thaise kinderen kunnen ‘leuk’ ondeugend zijn. Ze hebben veel fantasie.
Als je hen een smile geeft, krijg je een smile en wai terug.
Toch is er soms kans dat kinderen ‘verknipt’ opgroeien.
Wat denk je hier van?:
Een thais echtpaar met 2 kinderen, man werkt op Phuket, vrouw werkt in Bangkok.
1 van de kinderen groeit op bij grootouders in ChangMai, het andere kind bij grootouders in Nakhon si Thamarrat.
Ouders en kinderen zijn slechts 2x per jaar een paar dagen bij elkaar.
Deze situatie is in Thailand niet uniek.
Maar zo opgroeien, je eigen ouders, broer/zus niet meer dan 9 dagen per jaar zien is geen gezond opgroeien.
De moeder van mijn dochters is Braziliaanse. Toen wij onze kinderen probeerden op te voeden, hadden we al te maken met cultuurverschillen tussen twee westerse culturen. Dat verschil is natuurlijk des te groter met een Thaise partner.
Ik ben blij dat mijn vrouw en ik geen kinderen meer wilden. Ik ben al sinds mijn 35ste gesteriliseerd, dus bij ons was dat simpelweg geen thema.
Toch hebben mijn vrouw en ik het er soms over hoe het zou zijn als we daadwerkelijk samen een kind moesten opvoeden. Hoeveel onenigheid zouden we hebben, of zouden we het juist in harmonie kunnen doen? In mijn buurt zie ik het bij een goede buur: een Fransman van 63 met zijn 36-jarige vrouw en hun zoontje van amper 8 jaar. Ze hebben regelmatig woordenwisselingen over de opvoeding, maar ik zie ook hoeveel liefde ze allebei voor hun kind hebben. En… ze hebben nauwelijks nog tijd voor andere dingen. Hun leven draait volledig om hun kind.
Ik moet er niet aan denken om op mijn leeftijd nog een kind op te voeden.