Een schijnbaar gewone tempel met een mysterieus geheim

Wat Khao Chong Pran ligt in het landelijke district Dan Makham Tia, op zo’n twee uur rijden van Bangkok. Aan de voet van een steile heuvel staat een tempel die op het eerste gezicht weinig opvalt. Maar achter het complex schuilt een kalkstenen grot met een uitzonderlijke bewoner: een vleermuiskolonie van naar schatting twee tot drie miljoen dieren.

De meeste zijn kleine hoefijzerneusvleermuizen (Rhinolophus pusillus) en Thaise myotis (Myotis siligorensis). Overdag hangen ze stil tegen het plafond van de grot. Pas bij het vallen van de avond komt de kolonie tot leven.

Elke avond hetzelfde wonder

Rond zes uur ’s avonds gebeurt het: de eerste vleermuizen schieten naar buiten, voorzichtig en verspreid. Maar binnen enkele minuten verandert de lucht in een golvende stroom van fladderende lichamen. De sliert lijkt eindeloos – soms wel twintig minuten lang, terwijl de dieren in een vaste richting de heuvels in trekken op zoek naar voedsel.

Wat deze vlucht extra bijzonder maakt, is de perfecte coördinatie. Vleermuizen navigeren met echolocatie: ze zenden hoge geluiden uit en ‘luisteren’ naar de weerkaatsing. Hoe miljoenen dieren tegelijkertijd kunnen vliegen zonder te botsen, is nog steeds een raadsel. Wetenschappers vermoeden dat het verschil in frequenties en instinctieve groepspatronen hierbij een rol spelen.

Onmisbaar voor natuur én landbouw

Hun verbluffende navigatievermogen is niet alleen fascinerend, maar ook functioneel. Elke nacht eten de vleermuizen duizenden kilo’s aan insecten, vooral muggen, motten en kevers. Dat is het equivalent van tonnen ongediertebestrijding zonder één druppel gif. Voor de landbouw in de regio zijn ze dan ook van groot belang.

Daarnaast dragen ze bij aan de bestuiving van planten en de verspreiding van zaden, vooral van fruitsoorten zoals mango, banaan en papaja. Hun uitwerpselen (ook wel guano) zijn rijk aan voedingsstoffen en worden verkocht als natuurlijke meststof. Zowel boeren als de tempelgemeenschap profiteren daarvan.

In harmonie met het boeddhisme

Voor de monniken van Wat Khao Chong Pran zijn de vleermuizen meer dan een toeristische bezienswaardigheid. In de boeddhistische traditie is het beschermen van leven een kernwaarde. De kolonie wordt dan ook niet gezien als overlast, maar als spirituele huisgenoot.

Bezoekers zijn welkom, mits ze zich respectvol gedragen. Er is een eenvoudig uitkijkplatform met uitzicht op de grotopening en het omliggende landschap. Een gids is niet verplicht, maar wel aan te raden voor wie meer context wil.

Waarom bijna niemand hiervan weet

Het vleermuizenspektakel is nauwelijks bekend buiten de regio. De afgelegen ligging en het ontbreken van commerciële voorzieningen spelen daarin mee. Er zijn geen toerbussen, geen restaurants en geen Engelstalige borden. En juist dat maakt het zo bijzonder.

Voor wie bereid is om van de gebaande paden af te wijken, biedt Wat Khao Chong Pran een zeldzame ervaring. Geen show, geen toegangsticket, alleen de natuur in haar puurste vorm.

Praktische informatie

Wat Khao Chong Pran ligt op ongeveer 125 kilometer ten westen van Bangkok. De beste tijd om het fenomeen te zien is tussen november en maart, tijdens het droge seizoen. Zorg dat je een half uur voor zonsondergang arriveert. Neem eventueel een verrekijker mee, en wees voorbereid op een kort klimmetje naar het uitkijkpunt.

Natuur zonder tussenkomst

Wie het geduld heeft om te wachten op de eerste vleermuizen, wordt beloond met een moment dat je bijblijft. Een geruisloze stroom van vleugels vult de lucht, gedragen door instinct en traditie. Geen mensenmassa’s, geen camera’s op statieven, alleen jij, de bergen en miljoenen dieren op weg naar de nacht.