In de jaren 60 bevond Bangkok zich op een kantelpunt. De Thaise hoofdstad was geen moderne metropool vol hoogbouw en verkeer, maar een uitgestrekte laagbouwstad die nog leefde in het ritme van het water. Terwijl het Westen zich opmaakte voor culturele revoluties, begon Bangkok zich langzaam open te stellen voor modernisering, buitenlandse invloeden en economische groei.

Hoe zag het dagelijks leven eruit voor de Thai zelf? Wat dreef buitenlanders naar deze stad? En welke ontwikkelingen zouden het karakter van Bangkok blijvend veranderen? In deze longread schetsen we het beeld van een stad tussen spiritualiteit en vooruitgang.

Leven langs het water: een stad op palen

Bangkok werd in die tijd vaak het ‘Venetië van het Oosten’ genoemd. Dat was geen toeval: de stad werd doorkruist door een netwerk van klongs, kanalen die fungeerden als hoofdwegen voor transport, handel en dagelijks verkeer.

Veel huizen waren gebouwd op palen, langs of zelfs boven het water. Deze houten woningen waren eenvoudig, maar aangepast aan het klimaat en de overstromingen die bij het regenseizoen hoorden. Stromend water en elektriciteit waren nog lang niet overal beschikbaar.

Wie zich wilde verplaatsen, nam de boot. Openbaar vervoer over land bestond wel, maar was beperkt: overvolle bussen zonder airco en taxi’s zonder meters bepaalden het straatbeeld.

Het boeddhisme als ruggengraat van het dagelijks leven

De meeste Thai leefden met een sterk gevoel voor spiritualiteit en gemeenschap. Boeddhistische gebruiken waren diepgeworteld in het dagelijks leven. Tempels speelden een centrale rol als gebedsplek, ontmoetingsruimte en centrum voor scholing.

Veel jongens traden voor korte tijd toe tot het klooster – een rite die werd gezien als waardevol, spiritueel en eervol. In vrijwel elk huishouden stond een altaartje met afbeeldingen van Boeddha, en het verdienen van spirituele verdiensten, bun, was voor velen een levensdoel.

De monarchie genoot een haast heilige status. Koning Bhumibol Adulyadej, die sinds 1946 regeerde, werd gezien als het morele kompas van het land. Zijn vrouw, koningin Sirikit, was een cultureel icoon en symbool van modern, maar traditioneel vrouwelijk leiderschap.

Eten op straat: smaakvolle eenvoud

Naast spiritualiteit vormde ook eten een centraal onderdeel van het dagelijks leven. De Thaise eetcultuur was in de jaren 60 vooral zichtbaar op straat. Overal stonden eetkarretjes met noedelsoep, gebakken rijst, kipsaté of kokosdesserts.

Deze eetcultuur was sterk beïnvloed door Chinese immigranten, die hun ingrediënten en kooktechnieken vermengden met Thaise smaken. Gerechten als rad na (brede rijstnoedels in saus), khao man gai (rijst met kip) en pad thai werden steeds populairder.

Koken gebeurde meestal thuis op houtskool of kerosine. Maar wie geen tijd had of iets lekkers zocht, vond op elke hoek van de straat een alternatief.

De Vietnamoorlog: ontspanning, dollars en nieuwe invloeden

Hoewel Thailand geen strijdende partij was in de Vietnamoorlog, had het conflict wel degelijk impact op het dagelijkse leven. De Verenigde Staten gebruikten Thailand als strategische partner en richtten militaire basissen in.

Tienduizenden Amerikaanse soldaten bezochten Bangkok tijdens hun ‘R&R’ – rest and recuperation. Die tijdelijke verblijven brachten geld, handelswaar en nieuwe gewoontes met zich mee.

Lokale ondernemers speelden daarop in met bars, hotels, massagesalons en nachtclubs. Vooral in de wijk Patpong ontstond een bloeiend nachtleven dat het begin vormde van Bangkok als toeristische bestemming.

Met de Amerikaanse aanwezigheid kwamen ook nieuwe producten binnen: frisdrank, westerse muziek, jeans, elektrische apparatuur en Engelstalige reclameborden deden hun intrede, vooral in de toeristische wijken.

Wonen in Bangkok: een expatleven vol contrasten

Diezelfde internationale aanwezigheid trok ook een ander type buitenlander aan: de expat. Bangkok werd aantrekkelijk voor diplomaten, ondernemers, hulpverleners en avonturiers. Voor westerlingen was de stad goedkoop, warm en fascinerend.

Het leven van expats was een mix van luxe en uitdaging. Aan de ene kant waren er koloniale hotels zoals het legendarische Atlanta Hotel, met marmeren vloeren en art-decostijl. Aan de andere kant waren er problemen als tropische ziektes, taalbarrières en het gebrek aan comfort.

Expats bewogen zich in hun eigen sociale kringen, vaak rond ambassades of internationale bedrijven. Toch was er ook sprake van culturele uitwisseling: veel buitenlanders raakten geboeid door de Thaise taal, religie en keuken en bleven langer dan gepland.

Politieke spanningen onder het oppervlak

De jaren 60 waren niet alleen een tijd van economische groei en culturele bloei, maar ook van politieke spanningen. Het land stond onder leiding van veldmaarschalk Sarit Thanarat, die modernisering met harde hand doorvoerde.

Onder zijn bewind werden staatsbedrijven hervormd, de rol van de monarchie versterkt en de nationale identiteit centraal gesteld. Tegelijk werd de vrijheid van meningsuiting beperkt, en groeiden de tegenstellingen tussen stad en platteland.

Deze spanningen zouden later leiden tot protesten en staatsgrepen. Maar in de jaren 60 overheerste nog een gevoel van vooruitgang, het idee dat Thailand op eigen kracht kon moderniseren zonder zichzelf te verliezen.

De nalatenschap van een veranderende stad

Wie nu door Bangkok loopt, ziet weinig terug van het oude karakter. De klongs zijn grotendeels verdwenen, de houten huizen vervangen door beton. Toch leven de jaren 60 voort in kleine details: een steegje met een familiebedrijf dat al generaties meegaat, een tempel tussen twee flatgebouwen, of een bordje op een oude houten gevel.

Van een stad op palen groeide Bangkok uit tot een wereldstad en wist daarbij opvallend veel van haar ziel te behouden.

De jaren 60 leerden Bangkok omgaan met buitenlandse invloeden zonder de Thaise kernwaarden uit het oog te verliezen. Juist die balans maakt de stad tot wat ze vandaag is: modern maar geworteld, chaotisch maar menselijk, veranderlijk maar herkenbaar.

Bronnen:

  • Britannica.com – “Daily Life in Thailand”
  • Ajarn.com – “Trip Down Memory Lane”
  • Wikipedia – “Tourism in Thailand”, “The Atlanta Hotel”
  • Handlblogs.com – “History of Thai Street Food”
  • YouTube – R&R in Bangkok in the 1960s

Over deze blogger

Redactie
Redactie
Dit artikel is geschreven en gecontroleerd door de redactie. De inhoud is gebaseerd op persoonlijke ervaringen, meningen en eigen onderzoek van de auteur. Waar relevant is er gebruikgemaakt van ChatGPT als hulpmiddel bij het schrijven en structureren van teksten. Hoewel er zorgvuldig wordt omgegaan met de inhoud, kan niet worden gegarandeerd dat alle informatie volledig, actueel of foutloos is.
De lezer is zelf verantwoordelijk voor het gebruik van de informatie op deze website. De auteur aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade of gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van de geboden informatie.

1 reactie op “Het Bangkok van de jaren 60 was anders dan je denkt”

  1. Walter E.J. Tips zegt op

    https://www.whitelotusbooks.com/books/in-siam-the-diary-of-a-legal-adviser-of-king-chulalongkorns-government

    In Siam. Emile Jottrand en zijn echtgenote geven een in-depth beschrijving van Bangkok en Korat, met talrijke fotos, o.a. de poorten van Korat.


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website