You-Me-We-Us; Een leven in cirkels  

Een grappig en toch triest verhaal lees je in het dagboek van een gewone vrouw die stateloos is. Haar status van ‘Niet-Thais’ veroorzaakte uitdagingen in haar leven. Ondanks dat vindt ze een manier om vooruit te gaan. En toch, wat ze er ook aan energie in stopt, vragen de mensen nog steeds ‘Ben jij wel een Thaise?’

‘Hallo, ik ben een kleine vrouw met een ronde toet en ik ben altijd opgewekt. Ik houd van reizen, nieuwe dingen leren en maatschappelijk werk. Als ik uitgenodigd word om ergens te spreken dan ga ik. Op de basisschool en in het middelbaar hoorde ik altijd bij de besten van de klas. Ik kreeg veel waardering en prijzen. Het wond me op, maakte me blij en ik was wát trots op mijzelf.

Maar toch…Als ik sommige dingen herinner dan maakt me dat somber. Die waardering en die prijzen waren niet echt. Die waren alleen bestemd voor studenten met de Thaise nationaliteit. En wat erger was, toen ik van de middelbare school af kwam onder de besten van de klas deelde ik hun dromen om medicijnen te gaan studeren aan een universiteit. 

Helaas kon ik alleen maar dagdromen want ik had wel de hersens maar niet de centen. Mensen zeiden me dan maar een lening te nemen van het Studenten Leen Fonds. Wisten zij veel dat dit ook niet kon? Had ik geen triest leven?

Jammer dan maar dit is mijn lot. Ik zou wel gaan werken en geld sparen (mag ik even lachen?). Natuurlijk wilde ik graag mijn studie voortzetten zoals anderen maar, tja, zo zat het nu eenmaal, ik moest andere doelen nastreven zoals een kleine onderneming opzetten.

Maar in werkelijkheid moet ik steeds minder goeie banen aannemen zoals mijn ouders. Ik kon niet meedingen met mensen die qua opleiding wél het 13-cijferige burgerservicenummer hebben.

En toch, achter de wolken schijnt de zon. Mijn ervaring met maatschappelijk werk bracht me in contact met ruimhartige volwassenen die mij steunden en werk voor me vonden. Ik kreeg daardoor de kans op het districtskantoor te helpen met werk voor iemands wettelijke status. Komt een ander aanbod in dit kader dan neem ik het ook aan. Op deze wijze kreeg ik de kans mijn vaardigheden te ontwikkelen en anderen te helpen. 

Een Thaise werkvergunning

Maar, wacht even, ik vergat te melden dat ik op persoonlijke titel  nooit werk kan vinden omdat ik geen werkvergunning kan aanvragen. Een blok aan het been, niet waar? Terwijl ik als vrijwilliger werk op het districtskantoor volg ik een naaicursus. Het is beter als ik dat ook kan, voor het geval dat.

Zelfs een reis maken is lastig

Maatschappelijk werk betekent ook reizen; reizen binnen en buiten de streek afhankelijk van de job. Binnen de streek is daar geen probleem mee. Maar van reizen buiten de streek  krijg ik hoofdpijn.

Weet je waarom? Daarvoor moet ik eerst toestemming vragen. Normaliter word ik op de eerste dag al geweigerd door de ambtenaren. Maar de laatste keer maakte ik kennis met drie hotemetoten. De eerste en de tweede zeiden hetzelfde: ‘Wij kunnen jouw verzoek niet inwilligen’.

Pech! Maar gaf ik zomaar op? Dan ken je me toch niet goed genoeg. Ik geef nooit op. Dus ik ging naar de andere officier en die verraste me door herhaaldelijk te zeggen ‘Als het om opleiding gaat dan geef ik altijd toestemming. Kom wanneer je wilt. Maar je moet wel een goeie student zijn en van drugs afblijven .’

Yippy! Waar ben ik al die tijd dan geweest? Waarom ben ik niet direct naar hem gegaan? Wat een  geruststelling. Ik lachte van oor tot oor. Waarom heb ik hiervoor drie dagen weggegooid? Het voelde alsof ik de loterij had gewonnen.

Het ging toen goed maar goeie dingen duren nooit lang. Soms weet ik niet of ik moet lachen of huilen. Ik moest een keer naar een overheidskantoor in een andere provincie voor een belangrijk document. Kan ik nou nooit eens normaal reizen?

Een man in uniform vroeg me naar mijn ID kaart en ik moest een andere man volgen in een kamer. In die kamer stonden een oude computer, twee bankjes, het uniform en ik. De donkere ramen van die kamer creëerden een vreemde en akelige atmosfeer. Ik nam langzaam plaats en wachtte af wat hij had te zeggen.

De man in het zwarte uniform sprak koeltjes met me. ‘Wat wil je dat ik doe? Jij hebt jouw streek verlaten zonder toestemming.’ Hij wist dit want het systeem zou dat nooit toestaan. Hij ging verder met ‘Zal ik jouw zaak rapporteren en naar de rechtbank sturen en ga jij dan de 5.000 baht boete betalen?’

Ik schrok. Mijn hoofd vol vragen. Waarom toch? Wat deed ik fout? Ik reisde met mijn meerdere en niet alleen. En ik was een student geboren in Thailand. Ik wilde alleen maar een document gaan ophalen. Ik was geen boef. Waarom ga je geen drugdealer of zoiets oppakken? Ik wist dat het niet legaal was, dacht ik bij mijzelf, maar betekent dat dan dat de documenten die ik bij me had niets betekenden?

Na wat gepraat zei de man in het uniform tenslotte ‘Als je dan geen boete aan de rechtbank wilt betalen, waarom geef je me dan tenminste niet wat geld voor een goeie maaltijd. Ik zie dat je geen strafblad hebt.’ Ik moest even nadenken over wat te doen. Maar omdat ik geen tijd wilde verliezen besloot ik het daarbij te laten om verder te kunnen reizen. Ik wist dat hij zijn werk deed maar ik kon dat niet aanvaarden. Evenmin kon ik er iets aan doen…

Daarna babbelden we nog wat, we lachten en deden of er niks gebeurd was. Wel, hoe vind je dat? Is mijn leven niet veel avontuurlijker dan een verblijf in de jungle?

Als je dit later vertelt is het wel grappig maar er is niks aan als het je overkomt. Dat hoort bij het leven. Ik ben veel andere problemen tegengekomen en je kunt wel raden hoe ik me voelde. En dat alleen maar omdat ik geen Thaise nationaliteit heb.

Wel, dit is het verhaal van deze kleine vrouw…’

Dit is een artikel uit de workshops ‘Creative and Strategic Communication for Sustainability’ georganiseerd door het UNDP en de organisatie Realframe met steun van de EU.

Bron: https://you-me-we-us.com/story-view  Vertaling en bewerking Erik Kuijpers. Het artikel is ingekort.

Auteur Pornthip Rungrueang

Zij houdt van vrijheid. Reizen is haar passie. Ze droomt van een eigen bedrijf. Wil graag bijdragen aan verbetering van leefomstandigheden. Ze helpt nu als vrijwilliger stateloze kinderen en jong volwassenen met hun registratie.

Haar video: https://www.youtube.com/watch?v=mbVee5_wnSk

De in de video genoemde 10-jaar kaart is de roze ‘farang’-kaart die tot je 60e slechts 10 jaar geldig is.