Wie in Thailand woont of reist, merkt het snel: de glimlach regeert. Problemen zijn er wel, maar ze worden zelden uitgesproken. Psychische pijn, verdriet of verwarring horen niet thuis in het openbare leven. Je draagt je last in stilte en laat je gezicht iets anders zeggen dan je binnenwereld.
Toch sterven er in Thailand dagelijks tientallen mensen door zelfdoding. In 2023 stapte elke 40 minuten iemand uit het leven. Je zou verwachten dat zoiets leidt tot maatschappelijk debat of actie, maar het tegenovergestelde gebeurt. Er wordt gezwegen. Weggekeken. Gerelativeerd.
De cultuur van verbergen en verdragen
Die stilte komt niet uit het niets. In de Thaise cultuur is het tonen van zwakte een sociaal risico. Wie psychische klachten uit, riskeert gezichtsverlies. Problemen bespreekbaar maken wordt al snel gezien als overdrijven, zeuren of disharmonie brengen. En juist die harmonie is heilig. De diepgewortelde norm is: houd het rustig, houd het vriendelijk, houd het binnen.
Daar komt nog iets bij. Veel Thai geloven dat psychisch lijden voortkomt uit karma, een gevolg van daden uit dit of een vorig leven. Verdriet of angst is dan niet iets om te bespreken, maar iets om te aanvaarden. Je draagt je lot. En je glimlacht erbij.
Een zorgsysteem dat zwijgt
Die culturele stilte vertaalt zich ook naar het zorgsysteem. In heel Thailand zijn er slechts enkele honderden psychiaters voor meer dan 70 miljoen mensen. In veel ziekenhuizen ontbreekt psychische zorg volledig. De huisarts heeft vaak geen training in het herkennen van mentale klachten. En zelfs als er hulp is, wordt die nauwelijks benut. Praten over je gevoelens met een vreemde? Dat druist in tegen alles wat men als beleefd, gepast of nodig beschouwt.
Wie het zich kan veroorloven, kan terecht bij particuliere klinieken in Bangkok. Daar zitten westerse therapeuten, voor expats en rijke Thai. Maar voor de meerderheid van de bevolking blijft hulp een vaag concept. De tempel, de familie of jezelf herpakken dat zijn de voor de hand liggende ‘oplossingen’.
Jongeren die wel willen praten
Toch begint er iets te verschuiven. Op social media praten jonge Thai steeds vaker over depressie, eenzaamheid of stress. Niet in formele settings, maar via TikTok-video’s, vlogs of anonieme fora. Het zijn kleine digitale oases waar men zich wel kwetsbaar durft op te stellen.
Maar dat maakt de tegenstelling met het officiële systeem alleen maar schrijnender. Op scholen is er geen ruimte voor emotionele ontwikkeling. Leraren missen training. Ouders reageren met onbegrip. En psychologische hulp is er niet. Wie zich niet aanpast, valt buiten de boot, of buiten het leven.
De prijs van het zwijgen
Zolang mentale gezondheid in Thailand wordt gezien als een privéprobleem of een karakterfout, blijven mensen lijden in stilte. Burn-outs bij jonge werknemers, depressieve ouderen zonder vangnet, studenten die zich vastklampen aan hun telefoon omdat ze niemand hebben om mee te praten.
Een samenleving die verdriet en verwarring geen taal geeft, laat haar mensen verdrinken in stilte. De glimlach, ooit een teken van gastvrijheid, verandert dan in een masker dat verstikt.
Tijd om te luisteren
Thailand hoeft zijn cultuur niet te verloochenen. Harmonie en vriendelijkheid zijn waardevol. Maar echte harmonie kan niet bestaan als de helft van het verhaal verzwegen wordt. Het wordt tijd dat de glimlach ruimte maakt voor iets veel menselijkers: eerlijkheid. Dat verdriet er ook mag zijn. Dat eenzaamheid niet iets is om je voor te schamen, maar om iets mee te doen.
Pas als mensen zich veilig voelen om te zeggen dat het niet goed gaat, komt er beweging. Niet alleen in het hoofd van de lijdende mens, maar in de hele samenleving. En misschien is dat wel de mooiste glimlach die Thailand kan tonen: eentje die echt is.
Bronnen:
- World Health Organization. (2024, september 10). Suicide prevention in Thailand: A whole-of-society approach. https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/suicide-prevention-in-thailand–a-whole-of-society-approach
- The Nation Thailand. (2025, mei 9). Thailand faces mental health crisis with 15 suicide deaths daily. https://www.nationthailand.com/health-wellness/40049787
- Department of Mental Health, Ministry of Public Health Thailand. (2023). Annual report on suicide statistics in Thailand 2023. https://www.dmh.go.th/report/suicide
- Pacific Prime Thailand. (2024, april). What is the state of mental health in Thailand? https://www.pacificprime.co.th/blog/state-of-mental-health-in-thailand/
- Nature Scientific Reports. (2024). Mental health status and quality of life among Thai people after the COVID-19 pandemic. https://www.nature.com/articles/s41598-024-77077-3
- New Mandala. (2023, januari). Mental health as public health in Thailand. https://www.newmandala.org/mental-health-as-public-health-in-thailand/
- Bangkok Post. (2024, februari 20). National Economic and Social Development Council says 1 in 70 people a suicide risk. https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2801106/national-economic-and-social-development-council-says-1-in-70-people-a-suicide-risk
- The Nation Thailand. (2023, november 17). Unmasking the shadows: Thailand confronts soaring suicide rates. https://www.nationthailand.com/thailand/general/40033215
Over deze blogger
-
Dit artikel is geschreven en gecontroleerd door de redactie. De inhoud is gebaseerd op persoonlijke ervaringen, meningen en eigen onderzoek van de auteur. Waar relevant is er gebruikgemaakt van ChatGPT als hulpmiddel bij het schrijven en structureren van teksten. Hoewel er zorgvuldig wordt omgegaan met de inhoud, kan niet worden gegarandeerd dat alle informatie volledig, actueel of foutloos is.
De lezer is zelf verantwoordelijk voor het gebruik van de informatie op deze website. De auteur aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade of gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van de geboden informatie.
Lees hier de laatste artikelen
Grensconflict Cambodja27 oktober 2025Thailand en Cambodja ondertekenen historische vredesverklaring onder toezicht van wereldleiders
Agenda27 oktober 2025Walking Street Pattaya verandert in spookachtig spektakel tijdens Halloween Festival 2025
Toerisme27 oktober 2025Thailand verwelkomt terugkeer van directe vluchten uit de VS
Evenementen en festivals27 oktober 2025Pattaya viert internationaal vuurwerkfestival in het teken van rouw voor koningin-moeder Sirikit
Dat is mij als leek al opgevallen.
Wanneer je in aanraking komt met de familie van je vrouw of partner, merk je pas hoe serieus de Thaise samenleving is en dat velen met echte problemen te kampen hebben.
Maar ook jezelf blootgeven – bijvoorbeeld bij een arts – is iets wat men hier niet graag doet.
Ik was eens met mijn vrouw bij een arts omdat ze last had van een hoge bloeddruk. De arts schreef haar medicijnen voor, en ik maakte de opmerking dat ze dan ook moest oppassen met alcohol.
Mijn vrouw was woedend. Hoe durfde ik in het bijzijn van de arts te zeggen dat ze moest oppassen met alcohol?
Dat ging de dokter niets aan, vond ze.
Natuurlijk had ze ongelijk. Dat was juist een van de dingen die de arts moest weten!
Maar zij was bang voor gezichtsverlies – bang om zwakte te tonen.
Laat ik voorop stellen dat ik door de Nederlandse bril dit verhaal wel snap, maar op de e.o.a. manier ook wel de Thaise gewoonte snap.
Je bent verantwoordelijk voor je eigen zaken en in de regel is dat goed met vrienden of familie te bespreken. Als je zelf de stap niet kunt zetten maak je het voor jezelf en een ander wel erg lastig en kan je een ander er niet op aanspreken.
Ik heb, denk ik, ervaring genoeg van mensen in mijn omgeving die met een touwtje zich wilde ophangen, met een mes hun polsen verkeerd sneden, overdosis slaappillen namen of doodleuk een doucheslang om hun nek deden in de hoop dat er rust gevonden zou worden.
De opmerking uit de omgeving is dan dat ze eigenlijk idd mislukt zijn en maken er grappen over en dan in de gevallen die ik ken komt het allemaal weer helemaal goed.
Weerbaarheid heet dat en in een land waar je niet te veel op een overheid hoeft te rekenen is het leven dan wat zwaarder dan in een verzorgingsstaat.
Zolang het land kiest om een loonslaafje van de wereld te zijn dan is er op het gebied van psychologische zorg weinig te verwachten.
Treurig voor de mensen die er aan onderdoor gaan maar in het verkeer geldt hetzelfde.
De Nederlandse bril dat je even 85 wordt speelt in Thailand niet en leef er dan maar naar.