Geen paniek: een gebruiksaanwijzing voor Thaise hurktoiletten

Voor veel reizigers die voor het eerst Thailand bezoeken, kan een bezoek aan een openbaar toilet onverwacht uitpakken. Waar je in tempels, markten of bij tankstations vaak westerse toiletten verwacht, tref je nog regelmatig het traditionele hurktoilet aan. Voor wie er niet mee bekend is, kan dit even wennen zijn. Toch zijn hurktoiletten diepgeworteld in de Thaise cultuur en blijven ze de voorkeurskeuze van veel Thai.
De geschiedenis van het hurktoilet
Hurken was eeuwenlang de natuurlijke houding van de mens om de stoelgang te doen. In vroegere tijden gebeurde dit eenvoudigweg in de natuur, terwijl alleen de elite de luxe kende van toiletten binnenshuis. Aan het einde van de 19e eeuw, tijdens de moderniseringsperiode onder koning Chulalongkorn, verschenen de eerste openbare toiletten in Siam. Dat waren simpele emmertoiletten, vaak niet meer dan een houten plank met een gat erboven.
In 1924 volgde een doorbraak: een provinciegouverneur introduceerde een verbeterde versie met waterslot en ontluchtingspijp. Dit verhinderde dat vliegen binnenkwamen en dat nare geuren bleven hangen. Daarmee was de basis gelegd voor de moderne hurktoiletten die vandaag de dag nog steeds worden gebruikt.
Met de komst van westerse spoeltoiletten veranderde het landschap. In de eerste helft van de 20e eeuw waren deze dure importproducten voorbehouden aan paleizen en rijke families. Pas na de Tweede Wereldoorlog, toen de woningbouw moderniseerde, werd het westerse toilet breed ingevoerd in stedelijke gebieden. In landelijke regio’s bleef het hurktoilet echter dominant, en dat is tot op heden zichtbaar.
De voordelen van hurktoiletten
Hoewel veel westerse reizigers ze lastig of oncomfortabel vinden, hebben hurktoiletten duidelijke voordelen. Hygiënisch gezien is het prettig dat je huid niet in contact komt met een toiletbril die door velen wordt gebruikt. Medisch gezien zou de gehurkte houding de stoelgang vergemakkelijken door de natuurlijke hoek van het lichaam te herstellen, wat constipatie en aambeien kan helpen voorkomen.
Daarnaast zijn hurktoiletten goedkoper te installeren en te onderhouden, wat ze tot een logische keuze maakt voor openbare voorzieningen. Voor overheden en gemeenschappen in ontwikkeling is dat een belangrijke factor.
Hoe gebruik je een hurktoilet?
Voor beginners kan het een uitdaging zijn. Het begint bij kledingbeheer: laat je broek niet helemaal zakken tot de enkels, maar slechts tot de knieën om te voorkomen dat de stof in contact komt met de vloer. Zorg dat je zakken leeg zijn, want eenmaal gevallen spullen belanden zelden schoon terug.
Plaats je voeten stevig aan weerszijden van de toiletpot en hurk volledig. Voor wie het lastig vindt om balans te houden, kan het vasthouden van de knieën of een muur steun bieden.
Het schoonmaken gebeurt meestal met water, niet met papier. Vaak staat er een bak met waterschep of een handdouche naast. Toiletpapier wordt zelden aangeboden, en wanneer je het gebruikt, hoort het in de afvalbak en niet in het toilet zelf. Spoel na gebruik altijd handmatig door met water.
Een cultureel erfgoed
Hoewel het moderne Thailand vooral westerse toiletten kent, blijft het hurktoilet een cultureel herkenningspunt. In dorpen, bij markten en in tempels kom je ze nog vaak tegen. Wie zich de techniek eigen maakt, ontdekt dat het niet alleen een praktische, maar soms zelfs gezondere manier is.
Wie Thailand echt wil leren kennen, komt dus vroeg of laat oog in oog te staan met dit eenvoudige, maar eeuwenoude gebruiksvoorwerp. Met wat kennis en voorbereiding verandert een ongemakkelijke ervaring al snel in een stukje culturele ontdekking.
Bron: Bangkok Post
Over deze blogger

-
Dit artikel is geschreven en gecontroleerd door de redactie. De inhoud is gebaseerd op persoonlijke ervaringen, meningen en eigen onderzoek van de auteur. Waar relevant is er gebruikgemaakt van ChatGPT als hulpmiddel bij het schrijven en structureren van teksten. Hoewel er zorgvuldig wordt omgegaan met de inhoud, kan niet worden gegarandeerd dat alle informatie volledig, actueel of foutloos is.
De lezer is zelf verantwoordelijk voor het gebruik van de informatie op deze website. De auteur aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade of gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van de geboden informatie.
Lees hier de laatste artikelen
Nieuws uit Thailand1 oktober 2025Verzakking treft opnieuw Bangkok, dit keer op Charoen Krung Road
Economie1 oktober 2025Thaise minister van Handel presenteert zeven ‘Quick Big Win’-maatregelen voor handel, boeren en consumenten
Nieuws uit Thailand1 oktober 2025Myanmarese vluchtelingen krijgen toestemming om in Thailand te werken
Flora en fauna30 september 2025Neushoornvogels spotten in de bossen van Bang Kama in Ratchaburi
dat klopt allemaal,maar voor een oudere europeaan,en die zijn meest in aantal ,is dat diep hurken niet vanzelf -sprekend
Ik heb een keer een tip gekregen van een MDL arts om een krukje onder je voeten te plaatsen, waardoor je de natuurlijke hurkhouding nabootst.
Zal niet helemaal in details treden, maar zoek op internet op hurktoilet nabootsen met een krukje onder je voeten.
Ik heb me altijd al afgevraagd hoe het ‘schoonmaken’ met water (zonder toiletpapier) effectief in zijn werk gaat.
Als er hier specialisten dit lezen dan had ik graag gehoord hoe dit in zijn werk gaat. Met een pannetje water tegen je kont kletsen krijg je de boel toch niet schoon 😉
Jacob, ik heb dat ook eens moeten leren voordat mijn huurhuis een zitpot kreeg. Men heeft me toen uitgelegd waarom in Thailand de linkerhand onrein is…. Ja, daar doe je het dus mee. Handjevol water en dan dat gat of gaatje schoonpoetsen, met je linkerhand. Vies? Ach, het zal ook jou wel eens overkomen zijn dat je met je vinger door het toiletpapier heen schoot… Nou, zo voelt dat dus…
Het gevaarlijkste aan dat hurken is de snit van de moderne broek. De zakken, indien aanwezig, zijn zo krap dat tijdens het hurken jouw spullen in de derrie terecht kunnen komen. En dat is uiterst vervelend als dat jouw paspoort is met al die belangrijke stempels…
Jacob, je gebruikt de linkerhand aan je holletje en voldoende water. Ruik daarna aan je vingers, “geen geur meer ” dan is alles echt netjes. Met een sproeier is dat hetzelfde, wees niet bang van je eigen gaatje. Heel wat meer hygienisch dan met een papiertje alles weg te wrijven. Ik doe dat al vele jaren en vind het heel vies zonder water en alleen papier. Het diepe hurken waar veel farang het moeilijk mee hebben is vooral een gebrek aan training. Persoonlijk vind ik het altijd veel beter en veiliger om mijn broek uit te doen en wat verder weg te hangen. Geen ongelukjes dan ! !
Dat klopt Jacob. Ik heb eens stiekem gespiekt in een hurktoilet. Ze gieten met de ene en wrijven en vegen met de andere hand. Ga gewoon eens oefenen!
Maar als je niet kunt hurken ivm slechte knieën en je komt niet meer omhoog,
dan heb je dus een probleem. Hoe doen ouderen dat?
Monique daar zijn hulpmiddelen voor zoals een verplaatsbaar ‘zitgat’ dat je over het hurkgat heenzet. Kun je die in Thailand kopen? Geen idee, eerlijk gezegd.
Monique, zoek op internet maar eens naar ProPlus opvouwbaar toilet. Kan mensen tot 150 kg dragen. Is eigenlijk een kampeerartikel bestaande uit een metalen krukje en daarop een ‘ring’ waar je de billen op kunt laten rusten. De derrie valt gewoon omlaag in jouw hurkpot….
Jacob, je gebruikt één vinger van je linkerhand aan je holletje met veel water. Daarna ruik je aan die vinger “geen geur ” alles is netjes. Ook met een sproeier doet ge hetzelfde, een papiertje achteraf kan om wat te drogen. Je moet toch niet vies zijn om je eigen gaatje te wassen. Ik doe het al jaren zo en vind gebruik alleen met papier heel vies. De diepe hurkzit is alleen moeilijk bij ongetrainde spieren, mijn broek doe ik meestal uit en hang of leg ik op veilige afstand. Geen ongelukjes dan !!
Antwoord voor Jacob: je linkerhand gebruiken in combinatie met water uit het bekende pannetje/bakje om het zaakje te reinigen. Beetje creatief denken.
Om deze reden ook uitsluitend je rechterhand gebruiken als je uit een rijstkom eten haalt of ander voedsel pakt. De linker is namelijk ondanks het nawassen nog steeds ‘onrein’.
Gezien het hurktoilet ook bekend staat als het Franse toilet, vermoed ik dat na de kolonisatie van Vietnam, Laos en Cambodja, dit Franse toilet zijn weg gevonden heeft naar Siam. Maar sla me vooral met een geschiedenisboek om de oren als mij vermoedens onjuist zijn. Hoe dan ook, het toilet is efficiënt, goedkoop en doet zijn werk, dus geen wonder dat dit toilet nog steeds te vinden is in allerlei landen.
Inderdaad Jacob, zelfs met de waterspuit krijg je het niet goed schoon.
Ik poep (gelukkig ) meestal thuis en daar heb ik washandjes liggen.
De rest kan je wel raden denk ik ??
Dat gedoe met wcpapier is echt vies. Toen ik 6 jaar geleden weer in Nederland ging wonen was het aanbrengen van een handdouche in de wc het eerste wat ik deed. Ik weet ook van Thaise vrienden die ik ontmoet in Nederland hoe vies ze dat wcpapier vinden. Zet een bak water en een kom voor hen in de wc.
Tino en anderen, in Nederland is er ook al vrij lang geen gedoe meer met WC-papier. Er zijn inmiddels vochtige doekjes (die ook in het toilet mogen weggespoeld) en je achterste prima reinigen. Ik kan je de eigen merk vochtige doekjes van Albert Heijn aanbevelen.
In mijn jonge jaren had ik een Indisch vriendinnetje. Bij haar thuis stond in de wc een aantal flessen, gevuld met water. Ieder huisgenoot had zijn/haar eigen fles. Na een grote boodschap werd met de rechterhand water via de achterkant richting aars gegoten en met de linkerhand gespoeld. Vervolgens met wc-papier gedroogd. Daarna handen wassen, fles afspoelen, vullen, terug zetten. Indische mensen noemen de fles water die ze in het toilet gebruiken om zich te reinigen een ‘botol tjebok’.
Eenzelfde methodiek wordt in Thailand, en elders in (sub-)tropische contreien, gehanteerd met de ‘kontspuit’, zoals al vaker op Thailandblog besproken: https://www.thailandblog.nl/?s=kontspuit Met de rechterhand hanteer je de ‘spuit’, en met de linkerhand was je je anus en omgeving, net zo lang totdat de boel schoon is. Ben je aan de diarrhee of dergelijke, is het aanbrengen van vloeibare handzeep een aanrader.
Vervolgens drogen. Ik gebruik hiervoor keukenrolpapier. Steviger in gebruik. Uiteraard al dat papier in de afvalemmer. Handen wassen, etc. Al met al: veel schoner, frisser, en hygiënischer.