Column – Sparen met een kraslotmentaliteit

Thailand heeft het gedaan. Het vierkante wiel heruitgevonden. De pensioenloterij is een feit. Een briljant staaltje beleidskunst dat gokken verheft tot nationaal spaarplan. Waarom zou je geld opzij zetten als je het ook kunt verliezen met uitzicht op winst? De toekomst is onzeker, dus laten we haar bij voorbaat verkopen aan de kansrekening.
Vanaf je vijftiende mag je meespelen. Voor 50 baht per lot. Elke vrijdag trekken ze het lot uit de la van het toeval. Vijf mensen worden miljonair. Tienduizend anderen krijgen een fooitje. De rest krijgt… troost. En een automatische overschrijving naar een fonds dat belooft je geld terug te geven als je het haalt tot zestig. Het klinkt als een belofte van een dronken waarzegger op een kermis: “Weet je wat jij moet doen, jongen? Investeren in je verlies!”
De overheid noemt het slim. Innovatief. Een ‘spaarvorm met kansbeleving’. Alsof een parachutesprong zonder parachute een nieuw soort vliegen is. Sparen met een loterij is als afvallen door naar de snackbar te gaan en hopen dat je een salade wint. Het is sparen voor gevorderden: alleen voor wie begrijpt dat rendement ook gewoon een ander woord is voor ‘misschien heb je geluk als je oud bent’. En als je pech hebt? Dan ben je dood en erft iemand anders je mislukt pensioen. Ook dat is liefdevol geregeld. Het graf opent zich met een geldstroom voor de achterblijvers. Sterven was zelden zo financieel efficiënt.
In een land waar zelfs geesten huisnummers fluisteren en motorongelukken worden gelezen als waarschuwingen van het lot, past deze pensioenloterij perfect. De hele samenleving drijft al op getallen. 9 is heilig. 6, 7 en 13 vermijd je. En nu wordt 60 de nieuwe jackpot. Vergeet je levensverzekering. Je hebt nu een overheid die je spaargeld met liefde door de shredder haalt, zolang je maar blij blijft kijken.
Dit plan is zo absurd geniaal dat het niet zou misstaan op een fles shampoo: ‘voor dagelijks gebruik, herhaal tot verzachting van het schuldgevoel’. Thailand bewijst dat een overheid heus creatief kan zijn, zolang het maar niet om onderwijs, gezondheidszorg of pensioenhervorming gaat. Nee, geef ze een trekkingsmachine en een persconferentie en ze toveren je financiële ondergang om tot staatslot voor later.
Dus koop dat lot. Koop er vijf. Spaar jezelf kapot. Wie weet ben je de uitverkorene. Of anders krijg je over vijfenveertig jaar gewoon je geld terug. Misschien. Als het fonds nog bestaat. Als je nog leeft. Als het universum niet besluit om juist jou te laten uitglijden over een banaan op je negenenvijftigste verjaardag.
De pensioenloterij is geen beleid. Het is een collectief aflaatmechanisme voor een land dat geen idee heeft hoe het voor zijn ouderen moet zorgen. Maar dat wel wil dat ze blijven glimlachen terwijl ze zichzelf bij elkaar sparen.
Over deze blogger

- De Expat (66) woont al 17 jaar in Pattaya en geniet van elke dag in het land van melk en honing! Vroeger werkzaam in de wegen en waterbouw, maar het grillige weer in Nederland ontvlucht. Woont hier met zijn Thaise vriendin en twee honden net buiten Pattaya, op 3 minuten loopafstand van het strand. Hobby's: genieten, uitgaan, sporten en met vrienden filosoferen over voetbal, Formule 1 en politiek.
Deze laatste zin: “De pensioenloterij is geen beleid. Het is een collectief aflaatmechanisme voor een land dat geen idee heeft hoe het voor zijn ouderen moet zorgen. Maar dat wel wil dat ze blijven glimlachen terwijl ze zichzelf bij elkaar sparen”. Het klopt niet! Het staat volledig haaks op hoe dit Thaise idee van ‘pensioensparen’ is ontvangen. Ieder mag er naar hartenlust over denken en zeggen wat ie maar wil, maar ik kwam afgelopen voorjaar andere zaken tegen in diverse media, zoals dat het initiatief van Thailand om een soortement ‘pensioensparen’ via een loterij op te zetten, internationaal veel aandacht kreeg.
Met name de Wereldbank en het IMF hebben dit initiatief positief ontvangen:
https://sigma.world/news/thailand-retirement-lottery-plan-world-bank/
Vooral is het plan door het IMF omarmd https://www.bangkokpost.com/business/general/3010001/savings omdat het navolging verdient in andere ontwikkelingslanden.
Een presentatie van dit Thais ‘pensioensparen’ vond plaats tijdens een bijeenkomst van de Wereldbank en het IMF te Washington, (april 2025). https://www.nationthailand.com/business/economy/40049131 Volgens de Wereldbank gaat het om “een opmerkelijke innovatie” en een “slimme manier om spaargeld te stimuleren”. Juist vanwege de culturele voorliefde van de Thai voor loterijen, en die liefde omzetten in een mechanisme voor ‘pensioensparen’.
De Wereldbank rapporteerde in juni 2022 al dat Thailand initiatieven moest gaan ontwikkelen om het hoofd te kunnen bieden de zorgen over en de kosten van vergrijzing: https://www.worldbank.org/en/country/thailand/publication/pension-provision-in-thailand
Voor geïnteresseerden is een compleet rapport onder aan het artikel te downloaden.
Waar het om gaat is dat men staatsgokken gaat stimuleren met een grijpstuiver in zicht aan het einde van de rit. Er bestaat namelijk ook zoiets als inflatie en zelfs als dat gecompenseerd wordt dan wordt er uit de samenleving periodiek geld onttrokken Dat geld had ook nu uitgegeven kunnen worden in de vorm van boodschappen zodat de samenleving blijft draaien en die kunnen dan weer met de diverse soorten belasting geld voor de overheid in het laatje brengen om een potje voor de ouderen op te bouwen.
En dan heb ik het niet eens over de gigantische kostenpost die het beheer van gespaarde gelden gaat zijn.
Als je de moeite neemt de meegeleverde website-links te openen en je te informeren, zul je zien dat je er volledig naast redeneert. Het gaat niet om grijpstuivers, maar om een serieuze maatregel pensioensparen te bevorderen op een wijze die in TH Thaise mensen op een Thaise manier inspireert. Dat jou deze handelwijze niet bevalt is niet relevant.
Loterijen onttrekken geen geld aan een samenleving. Loterijgelden vloeien via overheidsuitgaven en prijzengeld via de winnaars. Dat is in NL zo, zie Postcodeloterij en de afdracht aan NL schatkist door Holland casino, maar net zo goed is dat van toepassing voor Thailand.
Zie: https://www.glo.or.th/home-page#
Moet je uiteraard wel de moeite nemen de inhoud ervan tot je te nemen. Gaat dat lukken?
Je snapt werkelijk mijn reactie niet.
Deze sloeberloterij geeft slechts hoop want er is niets te verliezen, denken zij.
Wie gaat het management uitvoeren voor mensen die sporadisch meedoen en met 50 baht meedoen.
Hoe vaak gaat het over de voordelen maar is het oorverdovend stil als het over de kosten moet gaan?
En wie gaat dat dan betalen? Niet de deelnemers van die sloeber loterij want de meeste verliezen toch wel.
Die loterij is er slechts om goedkoop geld binnen te harken en na 45 jaar zien wel weer verder.
Als je zoiets weet te waarderen dan snap ik gelijk in welke onzin wereld we wonen.
Maar geld bij de overheid parkeren is geld wat niet uitgegeven wordt voor de dagelijkse zaken een samenleving maken.
in zuid korea bestaat al een aantal jaren een dergelijk pensioen plan,
mischien is dit een soort copy daarvan,
Ik zie het probleem ook niet, het is een soort van levensverzekering die uitkeert op een bepaalde leeftijd.
En misschien haal je het niet.
Net als met pensioen.
Als je toch van gokken houd, waarom niet je spaargeld in aandelen stoppen.
Heb je meer kans op je 60ste een redelijk rendement aan over te houden.
Beter dan tegen een armoedige lage rente je geld op de GSB bank te stallen en t.z.t. te hopen de loterij ooit eens voor je 60 ste te kunnen winnen.
Janneman.