De functie van een Thaise tempel

De belangrijkste functie van een tempel is het bieden van een heilige ruimte voor meditatie en aanbidding. Daarnaast hebben tempels verschillende maatschappelijke en culturele functies:

• Religieus centrum: monniken en leken komen samen om te bidden, mediteren en de leer van Boeddha te bestuderen.
• Onderwijsinstituut: vooral in het verleden waren tempels de belangrijkste plekken voor onderwijs, waar kinderen les kregen in lezen, schrijven en boeddhistische leer. Tegenwoordig bieden sommige tempels nog steeds gratis lessen aan.
• Sociale en hulpverleningsfunctie: tempels fungeren als opvangcentra bij overstromingen, verstrekken voedsel aan behoeftigen en bieden onderdak aan daklozen en ouderen.
• Cultureel erfgoed: tempels herbergen eeuwenoude kunstwerken, geschriften en architectonische meesterwerken die de Thaise identiteit weerspiegelen.

Opbouw van een tempelterrein

Veel Thaise tempels bestaan uit meerdere gebouwen en structuren, vaak binnen een ommuurd complex. De belangrijkste onderdelen zijn:

1. Ubosot (hoofdkapel of wijdingshal)

Dit is het heiligste deel van de tempel, waar de belangrijkste religieuze ceremonies plaatsvinden, zoals de wijding van monniken. Binnen staat vaak een groot Boeddhabeeld omringd door muurschilderingen die scènes uit het leven van Boeddha verbeelden.

2. Viharn (vergaderhal)

Deze ruimte is toegankelijk voor het publiek en wordt gebruikt voor gebeden en religieuze lessen. In veel tempels is de viharn de belangrijkste plek voor bezoekers.

3. Chedi (stoepa)

De chedi, of stoepa, is een torenachtige structuur waarin relikwieën van Boeddha of belangrijke monniken worden bewaard. Een van de beroemdste voorbeelden is de gouden chedi van Wat Phra That Doi Suthep in Chiang Mai.

4. Sala (open paviljoen)

Deze paviljoenen bieden schaduw en rust voor bezoekers en worden soms gebruikt voor lezingen of bijeenkomsten.

5. Ho rakang (klokkentoren)

Een toren met een bel die wordt geluid om gebedstijden en ceremonies aan te kondigen.

6. Kuti (verblijven van monniken)

De kuti zijn de woonruimtes van monniken, meestal eenvoudige houten of betonnen huisjes op het tempelterrein.

Betekenis van Boeddhabeelden

Boeddhabeelden in Thaise tempels komen in verschillende houdingen en stijlen voor, elk met een specifieke betekenis:

• Staande Boeddha (abhaya mudra): symboliseert bescherming en moed. Vaak geassocieerd met het stoppen van conflicten of het kalmeren van woeste elementen.
• Zittende Boeddha (dhyana mudra): met gekruiste benen en handen in de schoot, staat voor meditatie en verlichting.
• Liggende Boeddha: toont Boeddha rustend vlak voor het bereiken van het nirwana. Een beroemd voorbeeld is de 46 meter lange liggende Boeddha in Wat Pho, Bangkok.
• Boeddha met hand op de grond (bhumisparsha mudra): verwijst naar het moment dat Boeddha de aarde aanroept als getuige van zijn verlichting. Dit is een van de meest voorkomende beelden in Thaise tempels.
• Boeddha in de houding van het geven van onderricht (vitarka mudra): symboliseert wijsheid en het verspreiden van de Dharma (boeddhistische leer).

Sommige beelden worden op speciale dagen aangekleed met gewaden van bladgoud of stof als teken van eerbied.

Waarom bezoeken Thai een tempel?

Thaise mensen bezoeken tempels om verschillende redenen, vaak met een combinatie van religieuze, sociale en spirituele motieven:

• Verdiensten verzamelen (tam boon): door donaties te doen of goede daden te verrichten hopen gelovigen beter karma op te bouwen voor een gunstige wedergeboorte.
• Bidden en offers brengen: bezoekers branden wierook en kaarsen en offeren bloemen, voedsel of bladgoud aan Boeddhabeelden.
• Spiritueel advies krijgen: veel mensen zoeken begeleiding bij monniken over geluk, gezondheid en levensvragen.
• Feestdagen en festivals: op belangrijke dagen zoals Makha Bucha, Visakha Bucha en Asalha Bucha trekken duizenden gelovigen naar tempels.

Wie wonen er in een tempel?

De voornaamste bewoners van tempels zijn monniken, maar ook novicen en soms nonnen.

• Monniken (bhikkhu): volgen een gedisciplineerde levensstijl gericht op meditatie, studie en het onderwijzen van de leer. Er zijn naar schatting 300.000 monniken in Thailand.
• Novicen (samanera): jonge jongens kunnen tijdelijk in een tempel verblijven om monnik te worden, vooral tijdens schoolvakanties.
• Nonnen (mae chi): hoewel minder talrijk dan monniken, leven sommige boeddhistische nonnen in tempels waar ze zich wijden aan meditatie en studie.

Moderne ontwikkelingen en controverses

Hoewel tempels diepgeworteld zijn in de Thaise cultuur, zijn er in de moderne tijd ook controverses en veranderingen:

• Commercie en invloed: sommige tempels, zoals Wat Phra Dhammakaya, zijn omstreden vanwege hun commerciële aanpak en politieke invloed.
• Digitalisering: steeds meer tempels gebruiken sociale media en livestreams voor hun lezingen, wat een nieuwe generatie gelovigen aanspreekt.
• Toerisme en economie: populaire tempels zoals Wat Arun en Wat Phra Kaew trekken jaarlijks miljoenen bezoekers, waardoor ze niet alleen religieuze centra zijn maar ook economische trekpleisters.

Interessante feiten over Thaise tempels

• Grootste tempel: Wat Phra Dhammakaya in Pathum Thani heeft een chedi met 300.000 kleine Boeddhabeelden.
• Oudste tempel: Wat Phra Phutthabat in Saraburi, opgericht in de 17e eeuw, wordt vereerd vanwege een voetafdruk van Boeddha.
• Meest bezochte tempel: Wat Phra Kaew in Bangkok, waar de Smaragdgroene Boeddha staat, trekt jaarlijks miljoenen bezoekers.
• Aantal tempels in Bangkok: er zijn meer dan 400 actieve tempels in de hoofdstad.

Conclusie

Thaise tempels vormen het hart van de Thaise samenleving. Ze zijn niet alleen plekken van religieuze devotie, maar ook centra van cultuur, onderwijs en sociale zorg. Ondanks modernisering en maatschappelijke veranderingen blijven tempels een belangrijke rol spelen in het dagelijks leven van miljoenen Thai.