Voor een land dat zo sterk leunt op landbouw als Thailand, is het verbazingwekkend hoe weinig boeren daadwerkelijk eigenaar zijn van de grond die ze bewerken. Op papier staat Thailand bekend als een rijstnatie, met trots op zijn vruchtbare vlakten en hardwerkende boerenbevolking. Maar achter die romantische façade gaat een schrijnende realiteit schuil: miljoenen landbouwers leven in onzekerheid, omdat ze niet de wettelijke eigenaar zijn van het land waarop ze werken. Dat maakt hen extreem kwetsbaar, voor uitbuiting, schulden, corruptie en willekeurige onteigening.
Papieren bezit versus feitelijk gebruik
Veel Thaise boeren gebruiken land dat officieel op naam staat van familieleden, dorpshoofden, religieuze instellingen of zelfs de overheid. In andere gevallen huren ze het land van particuliere grootgrondbezitters zonder dat er ooit een officieel contract aan te pas komt. Sommigen bewerken grond die al generaties in de familie is, maar waarvoor nooit een eigendomsakte is aangevraagd of gekregen. Hierdoor bestaan er tienduizenden, zo niet honderdduizenden gevallen van zogeheten informeel grondgebruik.
De staat tolereert dit vaak, zolang er geen conflicten ontstaan. Maar juridisch gezien hebben deze boeren geen poot om op te staan. Zodra een ontwikkelaar of overheidsinstantie interesse toont in hun perceel, kunnen ze zonder veel moeite van hun land worden verjaagd. Soms tegen een schamele compensatie, vaak zonder enige vergoeding.
De rol van de overheid: faciliterend of falend?
In theorie biedt de Thaise staat verschillende soorten grondtitels, waaronder de bekende Chanote-akte, die volledig eigendom garandeert. Maar het verkrijgen van zo’n akte is een bureaucratisch moeras. Veel boeren beschikken slechts over voorlopige papieren zoals een Nor Sor Sam of een gebruiksvergunning van het Royal Forestry Department, waarmee ze wel mogen bewerken, maar geen eigendom opbouwen.
De Thaise overheid heeft herhaaldelijk beloofd hier iets aan te doen, met initiatieven zoals landhervormingsprogramma’s of uitgifte van gebruiksrechten. In de praktijk blijken deze programma’s log, politiek gestuurd en zelden in het voordeel van kleine boeren. Een groot deel van de beschikbare gronden wordt verdeeld onder mensen met de juiste connecties, militaire gepensioneerden, lokale bestuurders of ondernemers die het landbouwland later omzetten in plantages of zelfs golfresorts.
Schuldslavernij in een modern jasje
Zonder officiële eigendomsrechten kunnen boeren hun land niet gebruiken als onderpand voor een lening. Ze zijn afhankelijk van informele leningen bij tussenpersonen of coöperaties, vaak tegen woekerrentes. Hierdoor belanden velen in een vicieuze cirkel van armoede en schuld, waarbij ze hun opbrengst al bij voorbaat verkopen tegen een lage prijs. En als ze de lening niet kunnen terugbetalen? Dan raken ze niet alleen hun oogst kwijt, maar ook het recht om het land te gebruiken.
Sommige grootgrondbezitters maken hier handig misbruik van door boeren eenzijdige contracten te laten ondertekenen waarin ze zich committeren aan jarenlange productie van suikerriet, rubber of cassave, gewassen die vooral gunstig zijn voor de afnemer, niet voor de boer zelf. De landbouwers worden zo feitelijk contractarbeiders zonder bescherming.
Onteigening zonder inspraak
De afgelopen jaren zijn er talloze voorbeelden geweest van boeren die van hun land zijn verdreven onder het mom van ‘nationaal belang’. Denk aan de aanleg van snelwegen, industrieterreinen of Special Economic Zones. In theorie is onteigening voor publieke infrastructuur toegestaan, mits er compensatie volgt. Maar wie geen eigendomsakte heeft, wordt eenvoudigweg niet gecompenseerd. De overheid beschouwt hen als ‘illegale bezetters’, ook al bewerken ze datzelfde stuk grond al tientallen jaren.
Zelfs in gevallen waarbij boeren grond kochten met een onofficiële verkoopakte, kan de overheid achteraf bepalen dat het gebied ‘natuurgebied’ is of ‘koninklijk domein’. Een juridische nachtmerrie waar veel plattelandsfamilies geen enkele verdediging tegen hebben.
Een verziekt systeem
Dat het systeem niet werkt, is geen geheim. Verschillende Thaise universiteiten hebben onderzoek gedaan naar landverdeling en eigendom. Uit die cijfers blijkt steevast dat een klein percentage van de bevolking een onevenredig groot deel van de landbouwgrond bezit, terwijl miljoenen kleine boerenleven als pachtboer of informele gebruiker. In veel gevallen is corruptie, nepotisme en vriendjespolitiek de reden dat land nooit wordt gelegaliseerd of eerlijk verdeeld.
En toch blijft er maatschappelijke stilte. Waarom? Omdat veel boeren hun situatie als normaal beschouwen. Omdat ze het vertrouwen in de overheid hebben verloren. Omdat ze bang zijn voor repercussies als ze hun stem verheffen. Of omdat ze simpelweg niet weten dat hun situatie veranderd zou kunnen worden.
Tijd voor structurele hervorming
Zonder echte landhervorming en een eerlijke legalisering van bestaand gebruik, zal Thailand zijn boerenbevolking langzaam uitputten. Het recht op land is meer dan bezit: het is bestaanszekerheid, onderhandelingsmacht en toekomstperspectief. Boeren die weten dat het land waarop ze werken ook echt van hen is, durven te investeren, innoveren en plannen maken.
De overheid moet stoppen met halve maatregelen en politieke gebaren, en beginnen met transparant beleid dat gericht is op eigendom voor de mensen die het land echt bewerken. Alleen dan ontstaat er een landbouwsysteem dat rechtvaardig, toekomstbestendig en menswaardig is.
Bronvermelding:
- FAO (2020). Land Tenure in Thailand
- Chulalongkorn University Rural Studies Unit
- Land Watch Thailand Foundation
- Bangkok Post, artikelen over land disputes 2023–2025
———————————————
Dit artikel is [jp_post_view]
———————————————
Over deze blogger
-
Dit artikel is geschreven en gecontroleerd door de redactie. De inhoud is gebaseerd op persoonlijke ervaringen, meningen en eigen onderzoek van de auteur. Waar relevant is er gebruikgemaakt van ChatGPT als hulpmiddel bij het schrijven en structureren van teksten. Hoewel er zorgvuldig wordt omgegaan met de inhoud, kan niet worden gegarandeerd dat alle informatie volledig, actueel of foutloos is.
De lezer is zelf verantwoordelijk voor het gebruik van de informatie op deze website. De auteur aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade of gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van de geboden informatie.
Lees hier de laatste artikelen
Nieuws uit Thailand1 oktober 2025Verzakking treft opnieuw Bangkok, dit keer op Charoen Krung Road
Economie1 oktober 2025Thaise minister van Handel presenteert zeven ‘Quick Big Win’-maatregelen voor handel, boeren en consumenten
Nieuws uit Thailand1 oktober 2025Myanmarese vluchtelingen krijgen toestemming om in Thailand te werken
Flora en fauna30 september 2025Neushoornvogels spotten in de bossen van Bang Kama in Ratchaburi
Goed artikel! Wie meer wil weten over het hoe en waarom, lees dit artikel:
https://factsanddetails.com/southeast-asia/Thailand/sub5_8h/entry-3319.html
En de boeren die wel land in eigendom hebben, en dan vooral de kleine arme boeren hebben hun land als onderpand gegeven bij banken of loansharks.
Deze leningen zijn niet af te lossen omdat er weinig tot geen inkomsten zijn.
Boeren is niet meer rendabel, er moet elk jaar geld bij.
Ook is er veel farm land te koop maar geen kopers.
Door de vergrijzing zal niet alleen een deel van de productie dus wegvallen maar ook de waarde van de wel geregistreerde gronden dalen. Alle onroerend goed zal in waarde dalen tenzij een grote immigratie uit omliggende landen op gang komt.