Na faapefea ona maua e Taialani i aso nei lona foliga ma lona faasinomaga? O le fuafuaina po o ai ma po o le a tonu le mea e fai pe le auai i se atunuu e le o se mea na tupu. Taialani, sa avea muamua ma Siam, e leʻi na o se mea na tupu. I lalo ifo o le lua selau tausaga talu ai sa avea o se itulagi o malo e leai ni tuaoi moni ae o loʻo i ai (faʻapipiʻi) vaega o faatosinaga. Se'i o tatou va'ai pe na fa'apefea ona tupu mai le geo-body fa'aonaponei.
O se malaga i Laos i le 1894-1896
I le faaiuga o le 19th seneturi, na faafanua ai e le malo Farani ia vaega i matu ma sasaʻe o le Mekong i le lauiloa "misiona Pavie". O lenei eria na i ai ni malo eseese ma malosiaga i le lotoifale, ae o le a le pine ae tofatumoanaina i setete o aso nei o Laos ma Vietnam (Indochina). Faatasi ai ma le fuafuaina o tuaoi o le atunuu ma le nofoia e Farani ma Peretania, na muta ai le olaga masani i lenei eria.
Isaaners e le Thai: O ai e mafai ona taʻua i latou lava Thai? Aveese le fa'asinomaga fa'apitonu'u
Atonu o le a masani le tagata masani Thailand-goer i le faaupuga 'Thainess', ae o ai moni Thai? O ai na fa'ailogaina lena mea? Taialani ma Thai e le o taimi uma e lotogatasi e pei ona talitonu nisi tagata. O lo'o i lalo se fa'amatalaga pu'upu'u po'o ai 'Tai'ai, na avea ma tagata.
O a'u o Lao ae a la?!
O le mea moni o tagata mai le Isan e masani ona oʻo i le le fiafia ma le faʻailoga tagata e le gata i tagata masani ae e aʻafia ai foi monike. I se tala i le Isaan Record, o se monike muamua, Polofesa Tee Anmai (ธีร์ อันมัย, Thie An-mai) talanoa e uiga i ona lava aafiaga. O lana tala lea.
O le aso ina ua uma le osofaʻiga i le 1947, na faia ai e se faiaʻoga le itulau pito i luma o se nusipepa. O le aso 10 o Tesema, 1947, Aso Fa’avae, na sau ai lenei ali’i e tu’u se pale i le Fa’amanatuga o le Temokarasi. Na mafua ai ona pueina o ia ma faia le itulau pito i luma o le Siam Nikorn (สยามนิกร, Sà-yǎam Níe-kon) nusipepa. O le ulutala e faitauina: “Tagata na pueina ona o le faataatiaina o le pale”. O se fa'aliliuga pu'upu'u lea o lenei mea na tupu.
Le tulaga leaga o falepuipui Thai
O le nofo i totonu o se sela Thai e masani ona matua le fiafia. O falepuipui i Thai e matua tumu lava ma e le lava le avanoa i meaai, vai inu ma fesoasoani faafomaʻi. E le lelei le tumama ma o pagota ua aafia i tulaga faigata o galuega. O nisi taimi e oo lava ina talanoa i le sauaina po o le sauaina.
E fa'afefea mea i se a'oga Thai?
E te iloa foliga o se aso aoga Thai? O a mea o loʻo aʻoaʻoina e tamaiti ma o le a le ituaiga siosiomaga o loʻo i ai? Sei ou tusia se ata o le lalolagi atoa o aoga tulagalua ma aoga maualuga i Thailand. Ou te tuua le aoga faataitai Anuban (อนุบาล, à-nóe-baan) ma aoga maualuga (aoga faatekinisi, iunivesite) e lei talanoaina.
O se manatu na tusia e Arun Saronchai na aliali mai i luga o le Thai Enquirer i le Aso Tofi nei, lea na ia faitioina ai le Faamasinoga Faavae ma le auala faʻatulafonoina e palota ai le Faamasinoga i le faatumauina o lona lava taʻitaʻifono. Ole fa'aliliuga atoa lea.
Ua fiafia ma ua lagona le fiafia o le sa avea muamua ma leoleo sili o Paween Pongsirin* ina ua mafai ona ia faamatalaina lana tala e ala i le MP Rangsiman Roma o le Move Forward Party. O le sui muamua na suʻesuʻeina le faʻafefeina o tagata Rohinya na malaga mai ma tuugamau tetele na maua ai tino o le tele o Rohinya. Ona o ana su’esu’ega, na ia maua ai ni fa’amata’u i le oti mai ali’i sinia o le militeri, leoleo ma tagata faigaluega lautele, na tatau ona vave fa’amuta le su’esu’ega ma sola ai loa i Ausetalia i le fa’ai’uga o le 2015, lea na ia talosagaina ai se sulufa’iga.
Phimchanok “Phim” Jaihong (พิมพ์ชนก “พิม” ใจหงส์) mai Chiang Mai, 24, na lagona sa asiasia o ia ma mulimuli i aso talu ai nei. Sa ia le lagonaina le saogalemu e oo lava i totonu o lona lava fale ma sa oo mai ia te ia se lagona fefe. E talitonu o ia o lo o tuliloa o ia e leoleo ofu sa’o ona o lona auai i ni fa’aaliga. O le tagata faʻamalosi o se sui o le vaega faʻa-temokalasi Thalufah * ma fai mai ua faʻafefe ma faʻalavelave e le pulega talu mai le Aso Gafua, Fepuari 14.
O le pese Thai muamua na ou iloa e mai se faaili tama'ita'i. O le igoa o lenei faaili? Pink (พิงค์). O le pese papa, ma atonu foi o na tamaitai lalelei, lea na ou pau i ai sa faaigoaina o le “rák ná, dèk ngôo”. O le a se mea faapitoa e uiga i lena pese? Matamata ma faalogo i totonu.
E sili atu nai lo na o se foliga matagofie: o se vaaiga i le olaga o Khon Kaen 'aulelei urosa'
'Beer Pretty' o le fa'aupuga e masani ona fa'aigoaina i tama'ita'i e masani ona la'ei i sakete fa'afefete ma fufusi ona fa'amalosia ai lea o tagata asiasi mai e inu se ituaiga pia. Ae o ai nei tamaitai? O se vaaiga i olaga o nei teineiti pia e iloa ai e tele atu mea ia i latou nai lo le na o le faatauina atu o pia. O lo'o i lalo se aotelega puupuu o se tala e uiga i nei teine pia.
Tusi faitau mo anufe tusi
O le a lau mea o fai nei e tatau ai ona tatou nonofo uma i totonu o le fale i le tele e mafai ai? Mo le anufe tusi atonu e manaia le tuʻuina atu e le tasi i le isi ni fautuaga. Se'i o tatou va'ai i la'u fatatusi ma na'o le tusa ma le onosefulu Taialani tusi e feso'ota'i ma va'ai po'o a mea matagofie i le va.
Ia fa'ato'ilaloina e le alofa so'o se faiga fa'apulepulega
O a ni auala e mafai ai ona vavaeeseina oe mai lau pele? Oti? Le falepuipui? Po o le mou atu e aunoa ma se faailoga? O le fa’aiuga o le masina o Setema, na taofia ai e le pulega o le paaga a Min Thalufa lona sa’olotoga, e aunoa ma le aia tatau e tatala ai i tua. O lenei tusi o se tagi fa'atupu fa'atasi na ia lafo i lana manamea i le Falepuipui o Bangkok Remand. E fa'amoemoe o le a ia maua le avanoa e faitau ai.
E tele mea ua ausia e Thailand i le tulaga o le HIV i le tele o tausaga talu ai, ae o loʻo i ai pea se faʻailoga faʻaagafesootai o loʻo siomia ai tagata ua aʻafia i le HIV. Na faatalanoaina e le Isaan Record ni tagata se toʻalua o loʻo feagai ma lenei mea i aso taʻitasi. I lenei vaega o se otootoga puupuu o tagata o loʻo faʻamoemoe e suia le malamalama o sosaiete.
O Asia e fai mai le toʻatele o loʻo i ai tulaga faʻale-aganuʻu tulaga ese lea o le taʻitaʻiga pule o se vaega masani. Ae ui i lea, o le faatemokalasi e le o se mea na faʻafeiloaʻi i Taialani e Sisifo. Leai, o se taunuuga o se fesoʻotaʻiga lavelave o tu ma aga faʻapitonuʻu i totonu o nuʻu Thai faʻatasi ai ma aʻafiaga mai fafo. Se'i tatou va'ava'ai toto'a pe aisea e le fa'apitoa ai le fa'apapalagi o le temokalasi.
O le 'faavae lauiloa' o le 1997 na leiloa
O lea la o talanoaga e uiga i le teuteuga o le faavae o loo i ai nei e masani ona faia tala fou, e le afaina ai le toe tepa i tua i le tele o le viia o le faavae muamua o le 1997. O lena faavae ua lauiloa o le 'tagata faavae' (รัฐธรรมนูญปาบชปฉบชาาชชางชา น, rat-thà- tham -ma-noen chàbàb prà-chaa-chon) ma o loʻo avea pea ma faʻataʻitaʻiga faʻapitoa ma tulaga ese. O le taimi muamua ma le taimi mulimuli lea na matua'i aafia ai tagata i le fausiaina o se faavae fou. E matua'i fa'afeagai ma le fa'ata'ita'iga, o le fa'avae o lo'o iai nei, lea e fa'atūina e ala i le faigamalo a le malo. O le mafuaaga foi lena o loo i ai faalapotopotoga o loo taumafai e toe faaleleia se mea na tupu i le 1997. O le a le mea na tulaga ese ai le faavae o le 1997?