Phya Anuman Rajadhon: Self made akademiko at maimpluwensyang manunulat

Phya Anuman Rajadhon (Stock2You / Shutterstock.com)

Si Phya Anuman Rajadhon พระยาอนุมานราชธน (1888-1969), na nakilala sa kanyang pangalang panulat na Sathiankoset, ay maaaring ituring na isa sa mga pinaka-maimpluwensyang pioneer ng Thai, kung hindi man mga modernong antropolohiya.

Kasabay nito, isa rin siya sa pinakamahalagang manunulat ng kanyang henerasyon at sa kanyang pinong istilo ng pagsulat, nakakuha siya ng kakaibang lugar sa panitikang Thai. Ang mas kapansin-pansin ay hindi siya isang sinanay na akademiko kundi isa gawa ng sarili na tao, na nabuo ang kanyang sarili mula sa isang personal na interes bilang isang philologist, anthropologist, folklorist at etnographer.

Ipinanganak siya kay Yong noong Disyembre 14, 1888 sa Bangkok sa isang hamak na pamilya na may pinagmulang etnikong Tsino-Siamese. Ipinadala ng kanyang mga magulang na sina Nai Lee at Nang Hia ang kanilang panganay sa Assumption College na itinatag noong 1885 ng mga misyonerong Katolikong Pranses sa loob ng ilang taon hanggang sa makakuha siya ng trabaho sa Oriental Hotel. Nang siya ay pagod sa trabahong ito, pinili niya ang seguridad sa trabaho at pumasok sa serbisyo ng gobyerno bilang isang klerk sa mga serbisyo ng Customs sa kabisera ng Siamese. Ito ay naging isang mahusay na pagpipilian nang siya ay tumaas bilang assistant director general ng departamento, natanggap ang titulong Khun Anuman Rajadhon at isang promosyon sa Phya.

Pagkatapos ng coup d'état ng 1932, gayunpaman, kinailangan niyang magbigay daan sa paborito ng bagong gobyerno. Ang huli, gayunpaman, ay kinilala ang kanyang mga kakayahan dahil hindi siya tinanggal ngunit halos kaagad na hinirang bilang pinuno ng Culture Department ng bagong tatag na Fine Arts Department at tatapusin ang kanyang kahanga-hangang karera bilang Director General ng Fine Arts Department. Sa kabila ng katotohanang wala siyang pag-aaral sa unibersidad, pinagsama niya ang trabahong ito sa isang part-time na lektor ng philology sa Faculty of Arts ng Chulalongkorn University. Ginawaran siya ng unibersidad na ito ng honorary doctorate pagkatapos ng kanyang pagreretiro. Ang parehong napupunta para sa Silpakorn University, na siya ay tumulong na mahanap at na iginawad sa kanya ng isang honorary doctorate sa Archaeology.

Si Phya Anuman ay nabighani sa mga pamantayang panlipunan at mga halaga ng kulturang Siamese-Thai, ang mga katutubong kaugalian at tradisyon sa bibig. Mula noong XNUMXs pataas, malawakan niyang pinag-aralan at inilarawan ang mayamang Thai folklore at mga relihiyosong pagdiriwang sa panahon na ang mga tradisyunal na anyo ng panlipunan at pangkomunidad na organisasyon ay sumailalim sa pagtaas ng presyon mula sa isang alon ng modernisasyon na higit sa lahat ay hinihimok ng mga layuning pang-ekonomiya. Ang mga katutubong paniniwala at alamat ay binuo ng mga Hi Sun at ang mabilis na pagkakaroon ng kahalagahan ng gitnang uri pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay itinuring na mga pagpapahayag ng isang lipas na at kahit atrasadong paraan ng pamumuhay na dapat na alisin sa lalong madaling panahon. Inilaan ni Phya Anuman ang kanyang sarili sa loob ng mga dekada at walang tigil na lakas sa salita at pagsulat upang iligtas at protektahan ang pamana na ito.

Makatitiyak na kung wala pa siya roon, ang karamihan sa pamana ng kulturang ito ay maaaring nawala nang hindi na mababawi. Ang kanyang mga pag-aaral sa, bukod sa iba pang mga bagay, ang mga espiritu, mga anting-anting, mga ritwal sa pagkamayabong o ang mapalad na pagwawagayway ng Nang Kwak ay nagtakda ng tono at ngayon ay itinuturing na mga pamantayang gawa. Bilang karagdagan, gumawa si Phya Anuman ng iba't ibang gawaing pampanitikan. Madalas itong nangyari sa malapit na pakikipagtulungan ni Phra Saraprasoet (1889-1945) kung saan isinalin niya ang ilang mga gawa sa Thai.

Ang gawain ni Phya Anuman ay dahan-dahan ngunit tiyak na nagdulot ng bagong interes sa alamat at kultura ng Thai sa mga akademikong lupon. Siya ay tiyak na hindi lamang hinihimok ng nostalgia, ngunit sinubukang iligtas ang kaluluwa ng lubos na sari-sari na pagkakakilanlan ng kultura ng bansa at mga tao mula sa tiyak na pagkawasak. Phya Anuman Rajadhon, gayunpaman, ay hindi isang sant sa kanyang sariling bansa. Hanggang sa ikadalawampu siglo, ang historiography ng Thai ay isang monopolyo ng mga prinsipe at mga dignitaryo ng hukuman. Hindi sila eksaktong natuwa sa pagdating ng isang matalino at madamdamin na historiographer ng mababang kapanganakan.

Ang pagkilala sa kanyang napakahalaga at lalo na ang gawaing pagpapayunir ay dumating sa huli na edad nang siya ay pinahintulutan na magbigay ng mga lektura sa iba't ibang unibersidad at inanyayahan sa ibang bansa. Ang kanyang mga taon ng walang pag-iimbot na dedikasyon ay ginantimpalaan nang noong 1968 siya ang naging unang hindi marangal na Thai na hinirang na pangulo ng prestihiyosong kultural-historikal na Siam Society.