Ai është nëntëmbëdhjetë vjeç; një njeri i qetë, i zhytur në mendime. Trupi i tij i madh është i fortë. Lëkura e errët është e nxirë nga moti. Ka muskuj të fortë në krahë dhe këmbë. Ec zbathur si të tjerët me profesionin e tij.
Ai ishte në gjendje të ndiqte shkollën vetëm për katër vjet; atëherë iu desh të ndihmonte prindërit në fushën e orizit. Me atë arsimim të kufizuar, çfarë mund të bënte tjetër veçse të vazhdonte profesionin e të atit? Ndonjëherë ndodhte që ai e imagjinonte veten si djali i drejtorit. Ai mësues e kishte dërguar djalin e tij në fakultetin e mësuesve dhe kjo nënkuptonte edhe vazhdimin e profesionit të babait.
Një fshat plot me kultivues orizi
Por ky ishte edhe ndryshimi i vetëm mes tij dhe djalit të mësuesit. Kush mund të tregojë ndonjëherë respekt për atë bir? Të gjithë në fshat ishin fermer orizi. Vetëm phuuyaaibaan, drejtori dhe murgjit respektoheshin dhe të tjerët i shikonin ata.
Që nga ditët e shkurtra të shkollës ai kishte punuar si fermer. Dhe nëse ai nuk mbillte oriz, atëherë ishte perime. Mbillte lloje të ndryshme perimesh sipas asaj që krameri kinez ofronte në treg. Por në verë toka u tha kocka dhe nuk mund të mbillje asgjë. Pastaj punonte në pyll duke prerë dru dhe duke bërë qymyr prej tyre për ta shitur në treg. Por pylli u hollua; aq shumë u pre, asnjë pemë nuk mund të rritej kundër saj…
Sezoni i shirave! Të gjithë në fshat u përgatitën për të mbjellë oriz. Fidanët u porositën. Pas valës së dytë të shiut, arat u përmbytën dhe të gjithë fermerët lëruan fushën. Lëron dhe lër përsëri, si për ta kthyer tokën në ar. Pastaj hynë fidanët që ngadalë u rritën në bimë të bukura jeshile. Ata u mbollën dhe u shpërndanë nëpër fusha.
Por këtë vit fati i keq e kishte rrënuar vendin: kur orizi po mbante kallinj, kishte rënë shi sikur të gjitha dyert të ishin hapur sipër. Orizi u mbyt. Të gjitha familjet u dëshpëruan dhe vajtuan për këtë fat. Edhe ai filloi të shqetësohej. Ai kërkonte një rrugëdalje për veten dhe familjen për të dalë nga mjerimi. Dhe vendosi të shesë buallin e ujit. Me dhimbje ne zemer sepse buallet ishin pjese e jetes se tij. Ata ishin buallicë të rinj të mirë, por atij i duheshin para, para për të blerë oriz për familjen. Pjesa tjetër e parave ishte për udhëtimin në Bangkok; atje ai donte të kërkonte punë në një fabrikë.
Ai shkoi me një mik që kishte qenë tashmë në Bangkok. Ata ecën për një kohë të gjatë dhe arritën në stacion. Në sinjalin e nisjes së trenit, i ra në mendje: ishte mirë të shiste forcën e tij fizike. Të tjerët kishin bërë të njëjtën gjë në kërkim të lumturisë: të regjistroheshin si punëtor për punë të palodhur. Pas kësaj ju mund të jeni në gjendje të bëheni një shofer rickshaw apo edhe një nëpunës në një dyqan. Nuk do të ishte e lehtë, por ai qëndroi për këtë qasje. Nuk kishte punë për të në fshat. Nuk dukej mirë.
Klasi i tretë i trenit ishte i mbipopulluar me njerëz që kërkonin strehim diku tjetër. Të gjitha vendet ishin të zëna dhe as në korridor nuk mund të qëndronit më. Ishin plot edhe kokat e vagonit me tualetet. Nga ato tualete vinte një erë e fortë, ndërkohë që nuk kishte asnjë pikë ujë. Përveç kësaj, ata ishin të mbushur me valixhe dhe çanta. Të gjithë pasagjerët dukeshin njësoj me fytyrat e tyre të trishtuara. Asnjë buzëqeshje nuk mund të shpëtonte.
Bangkok ishte krejtësisht ndryshe nga fshati. Nga erdhi ajo tufë makinash? Ishte e zymtë dhe i merrte mendtë, mezi merrje frymë. Dhe gjithë ato shtëpi, nuk e ftuan të jetonte atje. E mbushur shtëpi më shtëpi. Ai e ndoqi shokun e tij në një autobus, i cili ishte edhe më i mbushur me njerëz se klasa e tretë në tren. Dhe të gjithë ia ngulnin sytë; a panë tek ai se ai vinte nga toka? A dukej si një klloun? Apo thjesht mendoi kështu? Ai nuk mund të kujdesej më pak. Ai kishte gjëra të tjera për t'u shqetësuar: orizi dhe shumë më tepër.
Ai hyri në dhomën e asaj shtëpie me tarracë. Kjo u quajt "Byroja". Dukej e shkretë dhe e shkretë. Nuk kishte asgjë për t'ju gëzuar. I vetmi vend ku ai kërkon punë. Dhe pasi hyri, ai menjëherë duhej të paguante 20 baht, megjithëse ishte plotësisht e pasigurt nëse do të gjeje ndonjëherë punë atje. Në ditën e parë ai nuk ka gjetur ende punë, por ka takuar shumë njerëz që, si ai, kërkonin punë në këtë agjenci.
Një javë më vonë ai ishte me fat; një punëdhënës donte ta punësonte. Shefi i tij i parë u bë ndonjëherë një kinez i trashë. Ai ishte i kënaqur me strukturën e tij, sepse puna kishte kërkesa për trupin e tij. Kur të gjitha marrëveshjet midis agjencisë, punëdhënësit dhe tij ishin në letër, ai ende duhej të paguante tarifat e agjencisë 200 baht. Ai nuk kishte zgjidhje tjetër; të paguajë orizin ose të vdesë nga uria. Paga e tij u bë 300 baht në muaj; të paktën kjo ishte një e ardhur, megjithëse ai nuk mori asgjë për muajin e parë sepse shefi i tij duhej t'ia jepte agjencisë për ndërmjetësim….
Ajri ishte gjithmonë i mbytur në strehën e errët të drurit. Kishte një shtresë të trashë pluhuri në ajër dhe ai nuk mund të merrte frymë lirisht. "Në shtëpi ajri është shumë më i pastër dhe nuk ka zhurmë nga makinat që ju pushtojnë veshët," mendoi ai. Në strehën e drurit ishte detyra e tij të tërhiqte dërrasat për të ngarkuar kamionin siç donte shefi i tij. Më pas iu desh të merrte drutë me vagonin dhe t'i shkarkonte diku tjetër. Kjo u përsërit pa pushim dhe ai u mësua me të.
Kjo punë e vështirë nuk e kishte penguar kurrë. Ai mendoi se ju duhet të bëni vetëm punën tuaj. Ju paguheni për këtë nga shefi juaj, apo jo? Ai gjithashtu kishte nevojë për para për oriz dhe për të jetuar dhe nga ajo që kishte mbetur ai dërgoi një pjesë për familjen e tij. Ndoshta kushtet e punës nuk ishin të drejta, por ai thjesht duhej ta duronte. Kjo kërkohej prej tij sepse nuk dinte të lexonte dhe të shkruante mirë. Dhe pas katër viteve të shkollës ai vetë nuk kishte bërë asgjë për këtë; ai mund të ankohej vetëm me veten…
Bie errësirë dhe më pas ndizet përsëri në kamionin e vjetër ku ai jeton. Ai shikon jashtë por nuk sheh asgjë. Nuk ka zgjidhje tjetër. Karroca ecën dhe ndalon këtu, dhe pastaj atje në rrugët ku qerret janë të rreshtuara në bllokime trafiku.
Ai mendon për prindërit e tij, fshatin e tij, fushat e orizit, buallet, gjithçka të përzier. "Kthim ne shtepi?" Jo, 'shtëpia' nuk ekziston më për të. Ai e di shumë mirë se udhëtimi këtu ishte rezultat i zgjedhjes së tij. Rruga e tij e çoi në kryeqytet dhe e la këtu në gribusin më të errët. I mbeti vetëm shpresa se do të ndodhte diçka që do t'i përmirësonte jetën. Por kjo nuk ndodh shpejt në jetë. Ai vendosi të priste…
Burimi: Kurzgeschichten aus Tajlandë. Përkthimi dhe redaktimi Erik Kuijpers.
Autori Paisan Promoi (1952), Universiteti Thammasat, ka shkruar libra si anëtar i grupit të shkrimit 'Prachan Süaw' dhe një koleksion tregimesh. Kjo histori vjen nga një koleksion tregimesh bashkëkohore tajlandeze të botuara në vitin 1975. Ai tani jeton në SHBA dhe është një nga gazetarët që boton edhe për Tajlandën në gazetat tajlandeze atje dhe që kanë ikur nga regjimi.
Histori e trishtë dhe akoma më e trishtë, është e vërteta. Skllavëria moderne siç ka ndodhur me shumë dhe
ka ndodhur ende.