Foto: Wikimedia – Takeaway
Sot një pjatë e veçantë ushqimore në rrugë nga Tajlanda Veriore: Tam som-o nam pu (ตำส้มโอน้ำปู). Tam Som-O ose Tam-Baa-O është një përzierje e përbërësve pomelo dhe pikante në stilin verior.
Er wordt krabextract gebruikt als smaakmaker. Deze zwarte saus wordt verkregen door pu na (“rijstveldkrabben”, Somanniathelphusa) tot pulp te stampen, vervolgens de sappen te persen, die daarna worden gekookt tot de saus die net zo dik wordt als melasse. Het is salade die je ook zelf kan maken of ander kun je het in Noord-Thailand op straat kopen.
Origjina dhe historia
De exacte oorsprong van Tam som-o nam pu is moeilijk te traceren, maar het behoort tot de culinaire tradities van Centraal-Thailand, waar de overvloed aan verse zeevruchten en tropisch fruit zoals pomelo’s een belangrijke rol speelt in de lokale keuken. Thaise salades, bekend als ’tam’, vormen een essentieel onderdeel van de Thaise eetcultuur en variëren sterk in ingrediënten en smaken, afhankelijk van regionale beschikbaarheid en historische invloeden.
Veçantitë
Tam som-o nam pu onderscheidt zich door zijn gebruik van pomelo, een citrusvrucht die lijkt op een grote, zoete grapefruit, maar met een zachtere en minder bittere smaak. De combinatie met de zoute en umami-rijke smaak van de krab (nam pu) dressing maakt dit gerecht tot een fascinerend smaakavontuur. Traditioneel wordt het verrijkt met andere ingrediënten zoals chili, palmsuiker, vissaus, en soms garnalen of geroosterde kokosnoot, wat resulteert in een complex smaakprofiel van zoet, zuur, zout, en pittig.
Profilet e shijes
Het smaakprofiel van Tam som-o nam pu is een delicate balans tussen de zoetheid en lichtzure noten van de pomelo, gecombineerd met de zoute diepte van de krab dressing. De toevoeging van chili’s introduceert een pittige warmte, terwijl palmsuiker en vissaus voor de zoete en umami-tonen zorgen. Het resultaat is een rijk en gelaagd gerecht dat de smaakpapillen prikkelt en een authentieke ervaring van de Thaise keuken biedt.
Ingrediëntenlijst voor Tam som-o nam pu (voor 4 personen)
- 2 middelgrote pomelo’s, het vruchtvlees voorzichtig uitgehaald
- 200 gram verse krabvlees, gekookt en uit elkaar getrokken
- 2 lugë salcë peshku
- 1 tot 2 eetlepels palmsuiker (aanpassen naar smaak)
- 2 tot 3 kleine rode chili’s, fijngehakt (aanpassen naar gewenste pittigheid)
- 2 sjalotten, dun gesneden
- Een handvol verse muntblaadjes
- Een handvol korianderblaadjes, grof gehakt
- 2 eetlepels geroosterde kokosnoot (optioneel)
- 2 eetlepels pinda’s, licht geroosterd en grof gehakt
- Het sap van 1 tot 2 limoenen (aanpassen naar smaak)
- Een klein handje gedroogde garnalen (optioneel)
Metoda e përgatitjes
- Voorbereiding van de pomelo: Begin met het voorzichtig uit elkaar halen van het pomelovruchtvlees om losse segmenten te krijgen. Probeer zo veel mogelijk de witte, bittere huid te vermijden. Plaats de losse segmenten in een grote mengkom.
- Maken van de dressing: In een kleine kom, combineer de vissaus, palmsuiker, limoensap, en fijngehakte chili’s. Roer goed door elkaar tot de suiker volledig is opgelost. Proef en pas aan naar smaak – het moet een goede balans zijn tussen zoet, zuur, zout en pittig.
- Toevoegen van de ingrediënten: Voeg de dun gesneden sjalotten, het gekookte krabvlees, de geroosterde kokosnoot (indien gebruikt), de pinda’s, en de gedroogde garnalen (indien gebruikt) toe aan de pomelo in de mengkom. Giet de dressing erover.
- Mengen: Meng voorzichtig alle ingrediënten door elkaar, zorg ervoor dat je de pomelosegmenten niet plet. Het doel is om alle smaken goed te laten mengen terwijl de pomelo zijn textuur behoudt.
- Për të shërbyer: Schep de salade op serveerschalen of in een grote serveerschaal. Garneer met de verse muntblaadjes en koriander. Serveer onmiddellijk voor de beste smaakbeleving.
Deze Tam som-o nam pu combineert de frisse, zoet-zure smaak van pomelo met de rijke umami van krab, versterkt door de scherpte van chili, de aromatische kruiden en de crunch van pinda’s. Het is een feestelijke, verfrissende salade die perfect is als voorgerecht of als onderdeel van een grotere Thaise maaltijd.