इसान, थाइल्याण्ड को बिर्सिएको भाग

एउटा हो थाईल्याण्ड

De Isan vormt het grootste deel van Thailand en telt ook de meeste inwoners. En toch is deze gigantische hoogvlakte het ondergeschoven kindje van het land, op slechts een paar uur rijden van Bangkok. De meeste toeristen laten dit gebied links liggen (of rechts, als ze naar Chiang Mai भ्रमण गर्नु).

Met Laos (en de Mekong) in het noorden en oosten en Cambodja in het zuiden, vormt de एउटा हो een fantastisch gebied om te ontdekken. Er valt meer te zien en te beleven dan menigeen in één reis kan verwerken. Het uitzicht is anders, het eten eveneens, om nog maar te zwijgen van zeden en gewoonten en de vele historische bouwwerken die dateren uit vervlogen eeuwen. Een groot deel van de Isan maakte immers deel uit van het grote rijk van de Khmer uit Cambodja.

यहाँ हामीले कुनै शानदार टापुहरू र समुद्र तटहरू भेट्टाउन सक्दैनौं, कुनै चाखलाग्दो पहाडी जनजातिहरू छैनन्, तर सुन्दर राष्ट्रिय निकुञ्जहरू, मेकोङको दृश्यहरू र उल्लेखनीय पार्टीहरू र उत्सवहरू। त्यसोभए किन विदेशी आगन्तुकहरू तुलनात्मक रूपमा कम छन्? सायद केही हदसम्म नीरस परिदृश्य कारण हो, विशेष गरी नोभेम्बर र मे बीचको सुख्खा मौसममा? यस क्षेत्रका सडकहरू निश्चित रूपमा उत्कृष्ट छन्, त्यसैले यो कारण हुन सक्दैन। कसलाई थाहा छ भन्न सक्छ।

We beginnen deze rondrit op autoweg 2 (richting Nakhon Ratchasima/Korat), bij het Nationale park Khao Yai, op 200 kilometer van Bangkok. Dit park is vorig jaar door de Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. Het beslaat een oppervlakte van meer dan 2100 vierkante kilometer en kent een hoogteverschil van dik 1000 meter. In het park is sprake van een geweldige variëteit aan flora en fauna. Daarmee is het een van de minst aangetaste moessonwouden op het Aziatische vasteland. Het park is grotendeels goed toegankelijk en beschikt over uitkijktorens bij belangrijke drinkplekken, restaurants en mogelijkheden om in of in de nabijheid van het park te overnachten.

National-park-Khao-Yai

यहाँ हामीले जंगलमा लगभग 200 हात्तीहरू भेट्टाउन सक्छौं, तर विभिन्न प्रजातिका मृगहरू, जंगली सुँगुरहरू, चितुवाहरू, भालुहरू, दुर्लभ चमेराहरू, हर्नबिलहरू र बाघहरू पनि पाउँछन्। जनावरहरू हेर्नको लागि सबैभन्दा राम्रो समय वर्षाको मौसममा हो, मेदेखि अक्टोबरसम्म, यद्यपि अधिकांश आगन्तुकहरूले वर्षको बाँकी अवधि चिसो अवधिलाई प्राथमिकता दिन्छन्। त्यहाँ धेरै चिसो हुन सक्छ। किनभने पार्क हराउन पर्याप्त ठूलो छ, एक राम्रो गाइड सिफारिस गरिएको छ। पार्कलाई राम्ररी चिन्नको लागि, वास्तवमा धेरै दिनको बसाइ आवश्यक छ। लामखुट्टे भगाउने र दूरबीन ल्याउन नबिर्सनुहोस्।

पार्कको किनारमा हामीले एक उल्लेखनीय वाइनरी, Chateau des Brumes फेला पार्छौं। फ्रान्सेली विज्ञहरूको सहयोगमा मालिकले दस वर्षदेखि यहाँ राम्रो गुणस्तरको वाइन बनाउने प्रयास गर्दै आएका छन् । सफलता संग, यद्यपि मूल्यहरु बिल्कुल कम छैन। पाहुनाहरूले गाउँ फार्ममा रातभर बस्न सक्छन् र क्षेत्रमा साइकल चलाउन सक्छन्। र पक्कै पनि राम्रो गिलास रक्सी पिउनुहोस्। Kaeng Hin Peurg मा त्यहाँ एक नयाँ नदी राफ्टिङ मार्ग छ, अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटन को लागी उपयुक्त, यद्यपि यो कहिलेकाहीं 'जंगली' हुन सक्छ।

कोरात, इसानको प्रवेशद्वार

Nakhon Ratchasima (Korat) vormt de poort naar het noordoosten. De stad fungeerde in de Vietnamoorlog eind jaren zestig als militair steunpunt voor de VS. Een bezoek aan de stad hoeft niet meer dan een middag te kosten. Het Mahaweerawong museum beschikt over een indrukwekkende verzameling van oude objecten uit de Khmertijd. En in het centrum zien we het monument van Thao Suranari, die in 1826 met ander vrouwvolk tegen de Laotianen ten strijde trok. Uiteraard met de overwinning tot gevolg. En eveneens uiteraard wordt dat eind maart, begin april groots gevierd.

फि माईमा खमेर तीर्थले विशेष छाप छोड्छ। यो ठीक एक हजार वर्ष पहिले निर्माण गरिएको थियो र त्यसैले कम्बोडियाको Angkor को महान मन्दिर भन्दा पुरानो छ, जसमा यो सडक द्वारा जोडिएको थियो। दुवै मन्दिरहरूले उल्लेखनीय समानता देखाउँछन्।

फि माई

अभयारण्य क्षेत्रफलमा ठूलो छैन, तर यो हेर्न लायक छ। जे भए पनि, यो जिम्मेवार ढंगले पुनर्निर्माण गरिएको छ, जुन थाइल्याण्डका अन्य धेरै ऐतिहासिक स्मारकहरूले भन्न सक्दैनन्। साताका दिनमा यहाँ एकदमै शान्त हुन्छ। राष्ट्रिय संग्रहालय सा क्वानको छेउमा अवस्थित छ, 12 औं शताब्दीको पानी जलाशय। संग्रहालयमा धेरै पुरातन मूर्तिकलाहरू छन्। थाइल्याण्डको सबैभन्दा ठूलो र सबैभन्दा पुरानो रूख, साई नगामलाई नहेर्दा फि माईको भ्रमण पूरा हुँदैन, जसले सम्पूर्ण टापुलाई ढाकेको छ। तपाईं सडकको अर्को छेउमा स्वादिष्ट खाजा खान सक्नुहुन्छ।

Khon Kaen

We zoeken de 2 weer op en gaan op weg naar Khon Kaen, eveneens een voormalig militair steunpunt van de Amerikanen. De lengte van de startbaan op het lokale vliegveld maakt deze geschikt voor de grootste toestellen, al wordt er nauwelijks gebruik van gemaakt. De gelijknamige provincie is overwegend landelijk en vormt het hart van de Isan. Gedreven door een groeiende economie is hier genoeg te beleven op gebied van bars en restaurants. De vele goede होटल maken Khon Kaen een aangename stedelijke tussenstop op weg naar Nong Khai, aan de Mekong. We vinden hier een nachtmarkt en veel winkels die zijde en katoen aanbieden uit de Isan. Menigeen koop hier een mawn khwaan, het harde driehoekige kussen als ondersteuning van de elleboog als we op de grond zitten. Ons advies: leeg kopen en thuis vullen, bespaart veel slepen.

Gek op slangen? Ga dan naar King Cobra Village het dorp van de koningscobra’s; बन खोक सा नगा, waar de beesten op uitgebreide schaal worden gekweekt.
Roi Et सँग तीन शताब्दी पहिलेको कार्य अब छैन: लाओटियनहरू विरुद्ध रक्षाको लागि एउटा किल्ला। त्यस समयमा शहरमा 11 टावरहरू थिए। अब यो लगभग 40.000 बासिन्दाहरूको साथ एक आधुनिक शहर हो। कृत्रिम तालमा बुद्धको मूर्तिसहितको टापु छ।

लाओस संग सीमा

2, मैत्री राजमार्ग, नोङ खाईमा समाप्त हुन्छ। मेकोङ नदीले लाओससँग फराकिलो र स्पष्ट सिमाना बनाउँछ। फ्रेन्डशिप ब्रिज लाओटियाको राजधानी भेन्टियानसँगको एक मात्र जडान हो र यसको लागि अष्ट्रेलियाले भुक्तानी गरेको थियो। यो पुल 1994 को मिति हो र लगभग 1200 मिटर मापन गर्दछ। पछिल्लो समय यहाँ रेल पनि चलेको छ । लाओटियाली सरकारले सीमामा USD 30 वा बहतमा बराबरको रकममा पर्यटक भिसा जारी गर्दछ। किनभने व्यवस्थाहरू नियमित रूपमा परिवर्तन हुन्छन्, बैंककमा लाओटियन दूतावाससँग जाँच गर्न सिफारिस गरिन्छ।

साला काउ कु

थाई पक्षमा यहाँ र त्यहाँ चिनियाँ-फ्रान्सेली टचको साथ भिला, होटल, गेस्टहाउस र बारहरूको पङ्क्तिहरू छन्। Nong Khai मा वातावरण पक्कै पनि आराम छ, शहर मा बजार मा खाना एकदम स्वादिष्ट, यदि केवल (लगभग खाली) लाओ बैंक को दृश्य को कारण। Nong Khai मा आराम गर्नुहोस्। यहाँ अन्य बार्गेनहरू पनि छन्।
Een van de hoogtepunten van een bezoek aan het ‘bruggenhoofd’ Nong Khai is een bezoek aan het uitermate merkwaardige, maar wellicht daardoor indrukwekkende Sala Kaew Ku, In 1978 begon de ‘zwerfmonnik’ Luang Pu met het vervaardigen van een beeldentuin, vol bizarre en surrealistische beelden met filosofische inslag. Het hoogste beeld meet 25 meter en beeldt een Boeddha uit die op een veelkoppige draak zit.

Ook het ‘Rad van het Leven’ is de moeite van het bekijken waard. De monnik predikte een merkwaardige mix van hindoeïsme en boeddhisme en nog wat meer religies, maar verzamelde een hele schare volgelingen om hem heen. Wellicht nog merkwaardiger, fascinerender, raadselachtiger en zelfs griezeliger is dat het stoffelijk overschot van de in 1996 overleden Luang Pu zou weigeren te vergaan. De bezoeker die een paar Baht neertelt, kan hem in de verte achter glas zien liggen. Nong Khai telt naast deze beeldentuin nog een paar tempels die eveneens de moeite waard zijn.

मानवताको मुहान

Nong Khai मा हामी दायाँ घुम्छौं, Nakhon Phanom तिर। बायाँ घुम्दा लोइ प्रान्तमा जान्छ, जुन यसको दागपालनका लागि बढ्दो रूपमा परिचित छ। तर हामी मेकोङलाई पछ्याउँदै नाखोन सहरसम्म जान्छौं। बाटोमा हामी नदीको सुन्दर दृश्य वा आकर्षक मन्दिरको कारण धेरै पटक रोकिन्छौं। नाखोन फानोमले पनि खैरो पानी र फेरीहरूको दृश्यको आनन्द लिन्छ। सबैभन्दा राम्रो परिदृश्य जस्तो देखिन्छ, बलियो पहाडहरू, लाओटियन पक्षमा छन्। अमेरिकीहरूको प्रस्थान र बार र क्लबहरू बन्द भएपछि, यहाँ अब गर्न धेरै छैन।

Landinwaarts ligt wat sommigen noemen, de ‘wieg van de mensheid’, Ban Chiang. De stad ligt op 50 kilometer ten oosten van Udon Thani. Bij opgravingen zijn resten aangetroffen van meer dan 7500 jaar oud. Een groot deel daarvan is te bezichtigen in het Ban Chiang National Museum. Op een prehistorisch kerkhof zijn meer dan 50 menselijke skeletten gevonden en het nodige keramiek en bronzen objecten. Sinds 1992 hoort het gebied volgens Unesco tot het Werelderfgoed. Inwoners van Ban Chiang bieden veel artefacten aan, maar zelfs valse mogen niet worden uitgevoerd. Niet kopen, dus. Udon Thani is een goede plek om te overnachten. De Amerikanen hebben er een rits koffietentjes, restaurants, clubs en hotel achtergelaten.

100 किलोग्राम सुन

वाट वाक्यांश त्यो फानम

Na dit uitstapje rijden we weer terug naar de Mekong, op weg naar That Phanom. Het stadje zelfs laat nauwelijks indruk achter, de Wat Phra That Phanom doet dat des te meer. Het is een regionaal monument en wordt bezocht door boeddhisten uit de verre omtrek en zelfs van Bangkok. Zij laten zich graag fotograferen voor de geweldige chedi, in Laotiaanse stijl, en 57 meter hoog. Naar verluidt is de spits versierd met ruim 100 kilo goud. Volgens velen is dit de mooiste van heel Laos. Hoe oud de tempel zelf is, weet niemand, maar een leeftijd van ruim 1500 jaar is niet uitgesloten.

In het nabijgelegen park kan de bezoeker zich ontspannen. Interessant is de Laotiaanse markt op maandag- en donderdagochtend. Wie dol is op Laotiaanse kruidenmengsel, voor eten of gezondheid, is hier aan het goede adres.
यो लाओटियन सहर सवान्नाखेतको विपरीत मेकोङको किनारमा रहेको मुक्दहान सहरमा पनि लागू हुन्छ। यो क्षेत्र मा राम्रो शहरहरु मध्ये एक हो। विशेष गरी सप्ताहन्तमा, मुक्दहनले यो किन महत्त्वपूर्ण व्यापारिक केन्द्र हो भनेर देखाउँछ। कुनै पनि अवस्थामा, आफ्नो क्यामेरा नबिर्सनुहोस्! भर्खरै, एउटा पुलले दुई शहरहरू जोड्दछ, भियतनाममा र बाट द्रुत जडानको भागको रूपमा।

Op het drielandenpunt, waar Laos, Cambodja en Thailand elkaar raken, begin de provincie Ubon Ratchatani. Dit is een landschappelijk schitterend gebied, door de Tourism Authority of Thailand omgedoopt in ‘de Smaragden Driehoek’. De hoofdstad Ubon Ratchatani (stad van de lotusbloemen) laat zien dat de stad met ruim 100.000 inwoners duidelijk in de Isan ligt. Ook dit was een militair steunpunt voor de VS tijdens de Vietnamoorlog. Nu is het een centrum voor scholing en economische ontwikkeling.

De nabijgelegen Laotiaanse grens zorgt voor een constante toevloed van buitenlandse gasten. Die komen uiteraard ook voor de nationale museum van Ubon, ondergebracht in een voormalig paleis uit de tijd van Rama VI. De stad zelf is ruim voorzien van fraaie tempels.
De Pha Taem (klif) bij het alleraardigste stadje Khong Jiam, waar de rivieren Mekong en Mun  samenvloeien vinden we oude schilderingen uit de tweede en derde eeuw voor onze jaartelling. Dit is een superromantisch gebied, met watervallen, stroomversnellingen en strandjes. Een eigen vervoermiddel is hier wel meegenomen.

हात्ती र थप हात्तीहरू

हात्तीहरू

Zeker voor wie in november in de buurt is, mag een trip naar Surin niet ontbreken. Het hele jaar is in provincie en gelijknamige hoofdstad weinig te beleven, maar als de jaarlijkse ‘Elephant Roundup’ van start gaat, lijkt Surin nog het meest op een stad in het Zuiden van Nederland in de carnavalsperiode.. Van heinde en verre trekken de mahouts met hun dikhuiden naar Surin, vaak meer dan 300 stuks. Op een voetbalveld laten de beesten zien waartoe ze in staat zijn en waren, van oorlog voeren, via het slepen van boomstammen tot olifantenvoetbal. Buiten de hekken is het een ware kermis, maar altijd gezellig. En wie buiten deze periode veel olifanten wil aanschouwen, kan terecht in het olifantendorp Ban Tha Klang, op ongeveer zestig kilometer van Surin. De hoofdrolspelers van de roundup worden hier klaargestoomd en laten elke zaterdag hun kunsten zien. Dit is het échte olifantenland en daar komen bezoekers uit alle werelddelen op af. Op weg naar Tha Klang is een stop in Khwao Sinarin de moeite waard, het centrum voor eersteklas zijde en zilversmeedwerk.

In de provincie Buriram willen we dan nog resten van de andere belangrijke Khmer-tempels bezichtigen. In totaal telt de provincie ruim 140 ruïnes.  De Phanom Rung is, gerestaureerd, onbetwist de mooist. Die ligt op een uitgebluste vulkaan, temidden van rijstvelden. De bouw is in de elfde eeuw begonnen en werd in de dertiende eeuw beëindigd. De monumentale toegangsweg van dik 160 meter is wereldbekend. Restauratie van het complex heeft bijna 18 jaar geduurd. Het geheel is indrukwekkend. Kijk vooral naar de versierde deurlijst boven de oostelijke hoofdingang. Het verdween in de jaren zestig en dook jaren later op in een museum in het Amerikaanse Chicago. Na lang touwtrekken is het weer op de oorspronkelijke plaats teruggekeerd.

In de Isan valt veel en veel meer te zien dan we hier in kort bestek kunnen vermelden. De regio wemelt van de natuurparken, ruïnes, tempels en schitterende uitzichten. Een georganiseerde rondreis is een uitstekende manier om voor de eerste keer met dit onbekende stuk Thailand kennis te maken. De repeater kan ook kiezen voor een huurauto, al dan niet met chauffeur. De doorgewinterde reiziger reist per trein of vliegtuig naar de plaats(en) van bestemming en maakt van daaruit uitstapjes. Rondtrekken door de Isan hoeft niet veel te kosten, gezien de vriendelijke prijzen van accommodaties en restaurants.