Uppáhalds taílenski rithöfundurinn minn er Khamsing Srinawk. Hér gef ég stutta kynningu á lífi hans og starfi
Khamsing Srinawk – mynd Wikipedia – 2T (Jitrlada Lojanatorn) –
Undanfarin ár hafa birst 14 smásögur eftir Khamsing Srinawk á þessu fallega Tælandsbloggi, að hluta þýddar af Erik Kuijpers og að hluta af undirrituðum. Flestar þessara sagna voru gefnar út á árunum 1958 til 1973, tími mikilla breytinga í taílensku samfélagi, en tvær sögur voru skrifaðar 1981 og 1996.
Stutt ævisaga Khamsing Srinawk
Khamsing fæddist árið 1930, sjötta af sjö börnum Isan bænda, í Bua Yai, skammt frá Khorat. Eftir þjálfun þar fór hann til Bangkok þar sem hann lærði blaðamennsku við Chulalongkorn háskólann og hagfræði við Thammasaat háskólann, mest í kvöldnámi. Vegna skorts á tekjum bjó hann í búddista musteri og vann í hlutastarfi sem blaðamaður. Frá 1953 til 1956 fékk hann starf sem skógarvörður í Norður-Taílandi.
Auk ritlistarlífsins leiddi hann virku félags-pólitísku lífi, til dæmis var hann varaformaður Sósíalistaflokks Tælands. Formaður þessa flokks, Boonsanong Punyadyana, var myrtur 28. febrúar 1976. Hægri öfgahópar réðust stöðugt á bæinn hans í Bua Yai þar sem margir fleiri vinstrisinnaðir hópar og ungir rithöfundar komu saman. Árið 1976 flúði hann út í frumskóginn þar sem hann gekk til liðs við kommúnista skæruliða, en eftir átök við Kommúnistaflokk Tælands árið 1977 hóf hann flökkulíf erlendis. Hann dvaldi fyrst í Laos og var síðan talsverðan tíma sem flóttamaður í Svíþjóð. Hann naut aðstoðar sænska sendiherrans í Laos. Eiginkona hans Prawee hafði áður fengið hæli þar með þremur börnum þeirra (1 til 4 ára).
Árin fjögur í Svíþjóð voru mjög erfið fyrir Khamsing. Honum líkaði hvorki veðrið né maturinn. Hann lærði aldrei tungumálið, ólíkt konunni sinni sem einnig leitaði að og fékk vinnu. Börnin gengu í sænska skóla og hegðuðu sér, föður sínum til viðbjóðs, meira sænsku en taílensku.
Þeir sneru allir aftur til Tælands árið 1981 með aðstoð almennrar sakaruppgjafar. Í maí 2011 undirritaði hann, ásamt 358 öðrum, „Thai Writers Manifesto“ til að endurskoða 112. grein almennra hegningarlaga (les majeste greinin), sem er nú aftur heitt umræðuefni í taílenskum stjórnmálum.
Vinnan hans
Khamsing Srinawk skrifaði á árunum 1956 til 1996, undir dulnefninu Law Khamhoom („Laóið með ilmandi orðunum“), fjölda smásagna sem bera yfirskriftina ฟ้าบ่กั้น 'Faa Bo Kan (tónar: hátt, lágt, fall, falla), „Heaven has no boundaries“ og gefin út í enskri þýðingu sem „Khamsing Srinawk, The Politician and other stories“, Silkworm Books, 2001. Hann tileinkaði bókinni „móður minni sem gat ekki lesið“. Hún var þýdd á átta önnur tungumál.
Þessar oft ádeilusögur og gamansögur, nánast eina verk hans, hafa orðið frægar. Þau voru fyrst birt í tímaritum á tiltölulega frjálsu tímabili 1956-1958, síðan bæld niður, en enduruppgötvuð og gefin út á tímabilinu 1973 til 1976. Á þessum frjálsu árum (hluti af) var þetta verk sett inn í skólanámskrá til að leggja áherslu á ' hinn venjulegi maður' í taílensku samfélagi. Áður fyrr töluðu taílenskar bókmenntir nær eingöngu um elítuna.
Eftir hið hryllilega fjöldamorð í Thammasaat háskólanum (6. október 1976, dagur sem er greyptur í minningar margra eldri Tælendinga) var bókin bönnuð. En það var endurreist sem hluti af aðalnámskránni á tíunda áratugnum, á sama tíma og Khamsing hlaut einnig, með konunglegum stuðningi, titilinn „National Artist of Thailand in Literature“.
Félagslega skuldbundinn maður, sem gaf rödd og andlit við ömurlegar aðstæður taílenskra bænda og beitti sér fyrir félagslegu réttlæti í taílensku samfélagi. Þrátt fyrir að hann sé ekki afkastamikill höfundur, er Khamsing talinn hafa byrjað að breyta tælenskum bókmenntastíl og efni. Þó að meirihluti taílenskra bókmennta fyrir 1950 hafi verið einkennist af konunglegum og úrvalshöfundum sem skrifuðu fyrir aðalsmann konungdæmisins, skapaði Khamsing, í fráviki frá dæmigerðum taílenskum bókmenntagreinum, ímynd taílenska bóndans sem hetju. Með því að gefa hinum almenna bónda rödd, oft á venjulegu þjóðmáli, unnu rit Khamsings, einkum Fa Bo Kan, að lýðræðisvæðingu taílenskra bókmennta. Í verkum sínum hefur Khamsing lýst neyð tælenska bóndans og þannig leitað eftir félagslegu réttlæti og bættum taílenskt samfélagi almennt. Litið er á skrif hans sem leiðandi dæmi um hreyfingu „líf sem list“ sem Jit Phumisak hefur talað fyrir. Verk hans hafa verið skráð sem eitt það besta á tímum taílensku smásögunnar.
Andlitsmynd hans af tælenska bóndanum í sögum hans á kannski enn við að hluta, nema að sem betur fer hefur tælenski bóndinn fallið frá undirgefninu viðhorfi sínu, þó að það hafi ekki enn runnið upp fyrir öllum. Ég hafði gaman af sögunum hans, þær eru mjög þess virði.
Heimild ao:
Teddy Spha Palasthira, The Last Siamese, Journeys in War and Peace, 2013
Khamsing Srinawk, The Politician & Other Stories, Silkworm Books, 2001
Allar smásögur Kamsing á Thailandblog:
The Carabao með rauðu hornunum – smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tæland blogg
Til hamingju afi! – smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tæland blogg
Sólgleraugu, smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tælensk blogg
Dýraleg hegðun, smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tæland blogg
Leigubóndinn og hvíti maðurinn, smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tælenskt blogg
The Owners of Paradise, smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tælensk blogg
The Quack, A Short Story eftir Khamsing Srinawk | Tælenskt blogg
Ræktunardýr:
'Gullfætta froskurinn' og 'Ræktunardýr', tvær smásögur (hluti 2) (thailandblog.nl)
Gullfætti froskurinn:
„Gullfætta froskurinn“ og „Ræktunardýr“, tvær smásögur (1. hluti) – Thailandblog.nl
The Shelf, smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tælenskt blogg
The Gods in Thai Paradise – Smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tæland blogg
Vatnsbuffabaka – Smásaga eftir Khamsing Srinawk (1960) | Tæland blogg
„Ég missti tennurnar“ – smásaga eftir Khamsing Srinawk | Tæland blogg