Wat Benchamabophit – mramorni hram
Wat Benchamabophit
Za većinu turista koji posete Bangkok, poseta Wat Pho ili Wat Phra Kaeo je redovan deo programa. Razumljivo, jer su oba hramska kompleksa krunski dragulji kulturno-istorijskog nasljeđa glavnog grada Tajlanda, a time i tajlandske nacije. Manje poznat, ali veoma preporučljiv, je Wat Benchamabopit ili Mramorni hram koji se nalazi na putu Nakhon Pathom pored kanala Prem Prachakorn u srcu okruga Dusit, poznatog kao državna četvrt.
Wat Benchamabophit nema istu monumentalnu privlačnost kao Wat Pho ili Wat Phra Kaeo, ali je vrlo estetski ugodna kolekcija lijepo dizajniranih zgrada s prekrasnim detaljima u dizajnu kao što su privlačni i vrlo lijepi vitraži. Štaviše, sa istorijske tačke gledišta, takođe je zanimljiv hramski kompleks zbog svojih veza sa dinastijom Čakri. Zvanično, ovaj hram nosi ime Wat Benchamabophit Dusitwanaran, ali je većini stanovnika Bangkoka poznat kao "Wat Ben". Strani posjetioci i turistički vodiči često spominju 'Mramorni hram' kao referencu na mermer koji je raskošno korišten u njegovoj izgradnji. To je bio i prvi hram na Tajlandu koji je koristio mramor kao građevinski materijal. Iako je ovaj hram manje poznat i ostaje jedan od najpoznatijih na Tajlandu, svakako nije slučajno što je Wat Benchamabophit prikazan na poleđini tajlandskog novčića od 5 bahta.
To je – s obzirom na važnost ovog hrama – pomalo čudno, ali se jedva nešto zna o najranijoj istoriji ovog hrama. Njegovo porijeklo može se pratiti do pomalo opskurnog hrama izgrađenog u osamnaestom vijeku poznatog kao 'Wat Laem' ili 'Wat Sai Thong'. Kada je kralj Chulalongkorn (1853-1910) ili Rama V, između 1897. i 1901. godine, dao izgraditi Dusitplaleis sjeverno od Rattanakosina, dva hrama, Wat Dusit i Wat Rang, morala su biti srušena na području namijenjenom za palatu. Možda je kao kompenzacija za ovo rušenje Chulalongkorn dao obnoviti i proširiti Wat Laem na veličanstven način...
Kao i kod brojnih drugih važnih građevina u blizini kao što su Dusit Palace, Ananta Samakom Throne Hall i Zgrada vlade, Wat Benchamabopit jasno pokazuje jake strane arhitektonske utjecaje. Na kraju krajeva, građevinski entuzijasta Chulalongkorn poznat je po tome što nije sklon angažovanju evropskih arhitekata. Iako je to bio manje slučaj za ovaj hram jer je svog polubrata princa Narisaru Nuwattiwonga (1863-1947) imenovao za direktora za radove na obnovi i proširenju. Kao mladić, ovaj princ je već bio inspirisan umetnošću u najširem smislu te reči i još nije imao 23 godine kada ga je Čulalongkorn imenovao za direktora javnih radova i prostornog planiranja u sijamskom Ministarstvu unutrašnjih poslova. Radio je na ranom urbanističkom planiranju Bangkoka i postao umjetnički konsultant za Kraljevski institut Tajlanda. Kasnije je postao ministar finansija i odbrane.
Princ je bio prijatelj sa brojnim italijanskim arhitektima, uključujući Marija Tamanja, Anibalea Rigotija i Karla Alegrija, koji su bili odgovorni za niz kultnih građevina u Bangkoku. Vjerovatno je pod njihovim utjecajem odabrao čuveni talijanski bijeli mermer, koji je brodovima transportovan od Carrare do Bangkoka.
Važna statua u Velikoj dvorani hrama je Phra Phuttha Chinnarat, savršena bronzana replika originalne statue iz perioda Sukhothai koja se nalazi u Wat Phrasi Rattana Mahathat u provinciji Phitsanulok. Pepeo još uvek veoma poštovanog kralja Čulalongkorna sahranjen je ispod postamenta ove statue, što, pored činjenice da je u ovom manastiru kao iskušenik živeo podjednako popularni kralj Rama IX, ovaj hram čini jednim od prvorazrednih kraljevskih hramovi čini.
(Wat Benchamabophit Dusitvanaram) u Bangkoku
Velika dvorana posebno lijepih proporcija, u obliku petoslojnog kvadrata pod slojevitom krovnom konstrukcijom sa upečatljivim žutim crijepom, i okolni trg su u potpunosti od mramora. Kombinacija prozorskih okvira i krovnih ukrasa, koji su jako ofarbani u zlatnu boju, ponekad je zasljepljujuća, posebno za sunčanih dana. Na stražnjem balkonu se mogu naći 52 statue Bude u različitim pozama koje je prikupio princ Damrong Rajanubhab na svojim nebrojenim putovanjima. Kraljica Saovabha Phongsri, supruga i polusestra Chulalongkorna, također je odigrala veliku ulogu u stvaranju Mramornog hrama. Učestvovala je u izgradnji prestone dvorane Song Tham i kapele Sor Por koja je izgrađena u znak sećanja na prestolonaslednika Maha Vajirunhisa, koji je 4. januara 1895. godine, sa jedva 16 godina, podlegao tifusu. Ova druga struktura je funkcionisala kao biblioteka za monašku zajednicu i takođe sadrži niz važnih statua Bude. Drvo Bodhi koje se nalazi unutar manastirskih zidina je cijepljenje Bodhgaya pod kojim se kaže da je Buda u Indiji postigao prosvjetljenje…
Nešto manje prijatno za kraj je činjenica da je neposredno pre izbijanja pandemije korone, hram bio u negativnom vesti jer su ga prevareni vozači tuk-tuka koristili na svojim prevarama gde su nesuđeni turisti bili prevareni... Praksa koja nije baš usrećila tajlandske vlasti...