צוויי שאַרבן אין ליבע (פון: סטימיאַלייטינג דערציילונגען פון נאָרדערן טיילאַנד; נומער 1)
צוויי שאַרבן אין ליבע
אמאל איז געווען א שיין פרוי וועמענס מאן איז געשטארבן. זי האָט ליב געהאַט איר מאַן, און זי האָט געהאַלטן זײַן שאַרבן אין אַ קעסטל. און ווידער אפגעזאגט חתונה צו האָבן. "סײַדן מײַן מאַן װעט זיך אױפֿשטײן פֿון זײַן קבֿר, װעל איך נישט נעמען אַן אַנדער מאַן," האָט זי געזאָגט. יעד ן טא ג הא ט ז י געקויפ ט געקאכט ע רײז ן או ן עטלעכ ע גודי ם פאר ן שאַרבן , צ ו עסן . און זי האָט געזאָגט צו אַלע חניפֿים און חפֿנים, װאָס האָבן זי געפּרוּװט פֿאַרפֿירן, אַז זי האָט שױן אַ מאַן.
ד י מענע ר אי ן דארף , הא ט געפעל ט א גאל , א װעצט . אזוי באלד ווי איינער האט געטענהט אז ער וועט חתונה האבן מיט יענע שײנע פרוי, האבן די אנדערע גלייך געשריגן 'וועדדזשע מאך? פֿאַר ווי פיל? פיר, פינף טויזנט?' אבער קיינער האט נישט גענומען דעם געוועט, וויסנדיג אז די פרוי איז באשלאסן נישט צו חתונה האבן ווידער.
מאַכן אַ געוועט? אַזוי יאָ!
אבער איין טאָג, אַ קלוג באָכער גענומען די געוועט. "אויב איך קען זי נישט באַקומען, וועל איך דיר באַצאָלן פינף טויזנט באַט," און די אנדערע האָבן אנגענומען דעם געוועט. דער קלוגער איז געגאַנגען צום בית־עולם און האָט געזוכט אַ פֿרױס שאַרבן; געקויפט עטלעכע גראָסעריעס, אַלץ אָנגעלאָדן אין אַ שיפל און רודערן צו איר הויז ווי ער איז געווען אַ אַרומפאָרן סוחר.
ער האָט איר באַגריסט און געפרעגט, צי ער קאָן איבערלאָזן אַ טייל פֿון זײַן האַנדל בײַ איר. 'ווען איך וועל אלץ פארקויפן, וועל איך דאס נאכאמאל אויפנעמען'. אבער ער האט צוגעזאגט כיטרע, אאי, עס ווערט שפעט! דאס איז שוין היינט נישט מעגליך. קען איך אפשר איבערשלאפן?'
די שײנע אלמנה האט געמײנט, אז מ׳קאן געטרויען דעם מאן, האט זי אים דארט געלאזט שלאפן. און דורך שמועסן האָבן זיי זיך אַ ביסל בעסער באַקענט. 'מייַן מאַן איז געשטארבן אָבער איך האַלטן זיין שאַרבן דאָ אין דעם קעסטל. יעדער טאָג איך קויפן האַלב רייַז און עפּעס פייַן פֿאַר אים צו עסן. און דערפֿאַר זאָג איך אַלעמען, אַז איך האָב נאָך אַ מאַן. איך האב אוודאי נישט חתונה געהאט! סײַדן מײַן מאַן װעט זיך אױפֿשטײן פֿון זײַן קבֿר, װעל איך ניט נעמען אַן אַנדער מאַן. טאַקע, דאָס איז מיין לעצט שטעלע!'
'איז עס ריכטיג? נו, װײסט איר, איך בין אין דער זעלביקער סיטואַציע: מײַן װײַב איז נפטר געוואָרן. קוק, איך האב מיט מיר איר שאַרבן. איך טאָן פּונקט ווי איר: איך קויפן האַלב רייַז און עפּעס פייַן פֿאַר איר צו עסן יעדער טאָג. און ביז זי װעט זיך אױפֿשטײן פֿון קבֿר װעל איך ניט נעמען אַן אַנדער װײַב.' זיי האָבן דעמאָלט אומגעקערט די שאַרבן, יעדער אין זייַן אייגן קעסטל.
נאָך אַלע, דער קלוג באָכער האָט ענדיקט זיך מיט דער פרוי עטלעכע טעג; נײַן צי צען, אפֿשר פֿופֿצן, האָבן זײ זיך גוט באַקענט. יעד ן טא ג אי ז ז י געגאנגע ן אויפ ן מאר ק קויפ ן פאר ן מאן , או ן ז י הא ט אוי ך געקויפ ט פא ר דע ם אנדער ן שארבן .
און דעמאָלט, אַז איין טאָג; זי איז װידער געגאנגען אויפן מארק און ער האט גענומען איר מאן׳ס שארבן און אים ארײנגעלײגט אין שאכטל מיט זײן װײב׳ם שאַרבן. אַלץ ציכטיק פֿאַרמאַכט און אַרײַן אין גאָרטן אַרײַן.
װוּ איז מײַן שאַרבן?
ווען די פרוי איז צוריקגעקומען פון מאַרק, האָט זי געעפֿנט דעם קעסטל צו געבן דעם שאַרבן רייס און עטלעכע גוטס; אָבער קיין שאַרבן איז נישט געווען! זי האט גענומען שרײען. 'אוי טייערער, וואו איז מיין מאן'ס שאַרבן ניטאָ? וואו איז ער? שאַרבן, שאַרבן, וווּ ביסטו? דער שאַרבן פֿון מײַן מאַן איז נישט דאָרט! וואו קען ער זיין?'
דער מאן האט זיך געאײלט אהײם צוליב איר געשרײ. ער האָט געעפֿנט דאָס קעסטל מיט זײַן ווײַב'ס שאַרבן, און וואַו, עס זענען געווען צוויי שאַרבן זייַט ביי זייט!
— גוטער גאט! האבן זיי געשריגן איינס. דער מאן האט נאכאמאל גערעדט קודם. 'ווי קענען זיי טאָן דאָס צו אונדז? מיר האָבן זיי ליב אָבער זיי האָבן אונדז נישט ליב. מיר ליב געהאט זיי, אָבער זיי גענומען יעדער אנדערע ווי ליבהאבערס! דו קענסט היינט קיינעם נישט צוטרוי.'
"נו, וואָס איצט?" 'לאָמיר רעדן וועגן אים. זאָלן מיר נישט נאָר אַװעקװאַרפֿן די שאַרבן? זענען זיי נישט געגאנגען צו ווייַט? ניין, זיי זענען נישט שיין. זיי האבן זיך מיאוס אויפגעפירט. לאָמיר זיי אַוועקוואַרפן. שטופּן אין טייַך!'
און זיי האבן. האָט דער מאַן געזאָגט: נו, װאָס װעלן מיר איצט טאָן? דו האסט מער נישט קיין מאן, און איך האב שוין נישט קיין ווייב.' דערנאָך האָט די שיינע פרוי באַשלאָסן צו חתונה האָבן. דער מענטש האט עס געטאן! דאַנק צו זיין טריק. און ער האָט אויך געוואונען די פינף טויזנט באַט וואָס ער האָט געוועט אויף. זיי האָבן חתונה געהאט און געלעבט גליקלעך אלץ נאָך.
יאָ, עס קען זיין!
בראָן
טיטילייטינג מעשיות פון צאָפנדיק טיילאַנד. ווייסע לאָטוס ספר, טיילאַנד. איבערגעזעצט פֿון ענגליש און עדיטיד דורך Erik Kuijpers.
מעכאַבער
Viggo Brun (1943), אייניקל פון א בארימטן נארוועגיש מאטעמאטיקער. ער האט עטלעכע אנדערע ווערק אויף אזיע צו זיין קרעדיט, אַזאַ ווי 'טראַדיציאָנעל ערבאַל מעדיצין אין נאָרדערן טיילאַנד, 'סאַג, דער טריקסטער וואס פולד די מאָנק' און די טייַלענדיש-דאַנישער ווערטערבוך. אויך אַ בוך וועגן ציגל פאבריקן אין נעפּאַל.
אין די 70ער יאָרן האָט ער געוואוינט מיט זיין משפּחה אין דער לאמפון געגנט און רעקאָרדירט געשיכטע פון די מויל פון די היגע נאָרדערן טייַלענדיש-גערעדט מענטשן. די מחבר רעדט סענטראַל טייַלענדיש זיך און איז געווען אַ מיטאַרבעטער פּראָפעסאָר פון טייַלענדיש שפּראַך אין דעם אוניווערסיטעט פון קאָפּענהאַגען.
א דיטיילד באַשרייַבונג פון דעם מחבר קענען זיין געפֿונען דאָ: https://luangphor.net/book-number/law-of-karma-book-1/chapter-9-the-psychic-telegraph-written-by-viggo-brun/
און אַ קורץ דערקלערונג דאָ: https://www.pilgrimsonlineshop.com/books-by-author/4800/viggo-brun.html
צופרידן
מער ווי 100 "טיטילייטינג" (סטימיאַלייטינג, פּלעזאַנטלי יקסייטינג, קעריינג, סטימיאַלייטינג) מעשיות און מעשיות פון נאָרדערן טיילאַנד. אַלע פֿון נאָרדערן טיילאַנד און פֿון נאָרדערן טייַלענדיש איבערגעזעצט אין סענטראַל טייַלענדיש און דערנאָך אין ענגליש, די שפּראַך אין דעם בוך.
די געשיכטעס זענען רעקאָרדעד פון די מויל פון ווילידזשערז אין די לאַמפּון געגנט. אגדות, פייע טאַלעס, אַנעקדאָוץ, מעשיות וועגן ראַסקאַלס פון די קאַליבער פון Sri Thanonchai און Xieng Mieng (זען אנדערש אין דעם בלאָג) און אָפנהאַרציק מעשיות וועגן געשלעכט.
ליב געהאט לייענען דעם דערציילונג. ווי אַ ביסל תמימותדיק אָפּנאַר קען נאָך העלפן.