'Paano nakuha ni Xieng Mieng ang kanyang pangalan'; isang kuwentong bayan mula sa Lao Folktales
Ang baguhan na si Kham ay naliligo sa ilog habang ang isang grupo ng mga mangangalakal ay nagpapahinga sa pampang. May dala silang malalaking basket ng mieng. Ang Mieng ay ang dahon ng isang uri ng tsaa na ginagamit sa pagbabalot ng meryenda, na napakapopular sa Laos. Nagustuhan ni Kham ang snack mieng.
'Bagong' tinawag siya ng isang mangangalakal, 'Gaano kalalim ang ilog? Saan ang pinakamagandang lugar na tawiran?' "Sa tingin ko ay hindi ka makatawid sa ilog," sabi ni Kham. "Siyempre maaari tayong tumawid," sabi ng mangangalakal. 'Maraming beses ko na itong ginawa. Ang tubig ay hindi lumalagpas sa aking baywang.'
Ang pusta
'Kung sigurado kang makatawid ka sa ilog, pustahan tayo. Kung makakatawid ka, makukuha mo lahat ng damit ko. At kung hindi ka makatawid, kukunin ko lahat ng mieng mo.' 'Haha' pang-iinis ng mangangalakal. 'Kukunin ko ito. Magsimulang maghubad.'
Ang mga mangangalakal ay nag-impake ng kanilang mga basket ng mieng, hinubad ang kanilang mga sandalyas at ibinalot ang kanilang mga binti ng pantalon, at naglakad patungo sa ilog. 'Madali lang yan. Hindi naman malalim ang ilog.' Tumawid sila sa kabilang panig, ibinaba ang mga binti ng pantalon at isinuot muli ang mga sandal. “Well, baguhan, tumawid na tayo. Nanalo tayo kaya dalhin mo yang mga damit.'
'Hindi, hindi ka tumawid. Hindi ka nanalo sa taya. Naglakad ka lang sa tubig. Ang ibig sabihin ng tumawid ay humakbang o tumalon mula sa bangko patungo sa bangko. Hindi mo ginawa. Natalo ka. Kaya pakibigay sa akin ang iyong mieng ngayon.' 'Nasa kabila kami ng ilog; halika na sa damit mo.' 'Hindi mo ginawa. Halika sa mieng iyan.'
Ang pagtatalo, panaghoy, isang malaking talakayan sa mahabang panahon. Sa wakas ay sinabi ni Kham, "Ibigay natin ito sa hari." "Mabuti," sabi ng mangangalakal. Kaya naglakad sila dala ang mga basket na puno ng mieng patungo sa palasyo.
Ang paghatol ng hari
Nakinig ang hari sa mga partido at gumawa ng desisyon. 'Mga mangangalakal na may mieng, at Kham, ito ang hatol ko. Pareho kayong kalahating tama. Kaya, mga mangangalakal, hindi mo kailangang ibigay ang lahat ng mieng kay Kham, kundi 4 na basket lamang. At ikaw, Kham, nagbibigay ka ng 5 pulubing mangkok sa mga mangangalakal.' "Isang matalinong desisyon," sabi ni Kham. 'Well, mga ginoo, pagkatapos ay kukuha ako ng 4 na basket at 5 na pulubing mangkok, kaya mangyaring hintayin ako.'
Makalipas ang ilang oras, 16 sa pinakamalakas na lalaki sa kaharian ang pumasok sa palasyo at nagdala ng 4 sa pinakamalalaking basket. "At nasaan si Kham?" 'Narito ako' at tumalon si Kham mula sa isa sa mga basket na may 5 pulubing mangkok sa kanyang mga kamay. "Ginagago mo ba kami ngayon?" sabi ng mangangalakal.
'Hindi talaga. Sinabi ng hari na 4 na basket at 5 pulubing mangkok. At hindi ba ang mga basket na ito? Hindi ba ito mga pulubing mangkok?' Minsan ay tawanan nila ang mga mangangalakal nang mapuno nila ng mieng ang 4 na giga basket.
Tapos na ngayon para sa hari, ngunit may gusto pa siyang sabihin. “Kham, hindi dapat tumaya ang isang baguhan. Iyan ay labag sa mga batas ng templo. Kaya dapat kong hilingin sa iyo na magpaalam sa buhay ng baguhan.' At iyon ang naging pangalan ni Xieng Mieng. Xieng ang pangalan ng isang baguhan noon. At ang ibig sabihin ng mieng ay dahon....
Pinagkunan: Lao Folktales (1995). Pagsasalin at pag-edit kay Erik Kuijpers