«Доми дуюми соҳибхона»; ҳикояи кӯтоҳи Watcharawan
Хонадор Плои
'Плои! Плои!'……. 'Плои? Салом, касе бояд дарро кушояд! Мошин дар ин ҷост!'
Вақте ки садои занг қатъ шуд, хонуми хона ба Плои занг зад. Плои кайчи богро ба болои майса партофта, ба суи дарвозаи бог давид. Як даста сагҳои хонагӣ пеш аз ӯ меомаданд. Саги пешбар пеш аз сагҳои муқаррарӣ аввал ба дарвоза расид; вай ба нажоди аврупой тааллук дошт ва калону тавоно буд. Сагхои хурдакаки тайй ба пешвози устоди худ шитоб мекарданд.
Онњо мехостанд нишон дињанд, ки аз баргаштани соњибхона чї ќадар шоданд, дар ѓайби ў вазифаи сагиашонро ба чо оварда, хонаро хуб посбонї кардаанд. Плои дарвозаро кушода, рост ба паси мошин пушид, то сагҳои кӯчагӣ бо сагҳои зебои дарун тамос нагиранд.
Соҳиби хона берун баромад ва чун ҳамеша аввал ба саги гӯсфанд ва баъд сагҳои дигар, ки ҳаяҷонангез буданд, ки бесаброна интизори ҳиссаи худ буданд, салом дод. Баъд вай мисли хар руз аз сохибхона Плои пурсид: «Оё барои саги гусфанд хуроки шомро дуруст тайёр кардед?». «Албатта, чаноби олй, — чавоб дод Плои гох боварй хосил карда, гох дудилагй, вобаста ба сифати гуште, ки барои саг чудо карда шуда буд. Гӯшт баъзан чунон хуб буд, ки Плои онро худаш мехӯрд....
— Барои орхидеяам нурй тайёр кун, Плои! Ҷанобон ҳанӯз инро нагуфта буд ва шумо шунидаед, ки хонум аз ошхона занг мезанад: «Плои, Плои, зуд ба ин ҷо биё...» Ҷанобон бо ишораи дасташ фаҳмонд, ки Плои бояд шитоб кунад. Баъди дарс кӯдакон аллакай шуставу иваз карда шуда, дар боғ бозӣ мекарданд. Даязан Роза хурдтарин узви оиларо дар даст гирифта, бо ӯ дар боғ бозӣ мекард. Плои пинхонй ва муштокон ба вай нигариста, орзу мекард...
Роза
Роза 14-сола буд, вале ба як духтари дилрабо табдил ёфт. Плои хам чавон буд: 17-сола. Вай ба ичрои коре, ки сохибхона ба у супурда буд, шитофт. Ва хануз ин корро ба охир нарасонда буд, ки устои хона уро ба назди орхидеяхо даъват кард. Плои лозим омад, ки ба хамаи нихолхо, аз чумла ба нихолхои хеле гаронбахо нурй пошад. Ва он гоҳ соҳибхона маҷбур шуд, ки зуд дарвозаро кушояд, то хоҳари соҳибхоназанро, ки бо мошинаш ба меҳмонӣ омада буд, ворид кунад.
Дере нагузашта «Аълоҳазрат» ба боғ даромада, қайчиҳои боғро дар алафзор пайдо кард; ва вай ба Плои дод зад. Вай пештар ба хонадор бо овози баланд ва равшан гуфта буд, ки вай барои хурдсолон хатарнок аст. Плои вакте ки ба диккати у расонда шуд, хам шуда буд. Зеро шояд кӯдакон ҷароҳат бардошта, кузоз гирифтор шаванд...
Бале, мухити кор пурчушу хуруш буд. Дар як вакт ба бисьёр одамон хизмат кардан лозим омад, баъд онхо чунин ракет месозанд. Ин ӯро чунон хашмгин кард, ки ӯ дар бораи тарк кардан фикр мекард. Аммо нигоњи равшани Роза, лабњои пуроб ва он бинии зебо ўро боз ором кард. Ба хотири Роза дандонҳояшро ғиҷир мезад ва нигоҳ медошт.
Ошпаз Сомнук
Вақте ки Плои бо қайчи боғӣ аз назди ошхона мегузашт, ошпаз Сомнек ба ӯ ишораи бениҳоят дӯстона кард, ки эҳсосоти ӯро нисбат ба хизматгор равшан инъикос мекард. Ин Плоиро шармгин кард. — Имрӯз мо чӣ гуна шӯрбо мехӯрем? — мехрубонона, вале каме дуртар мепурсад. — Ман як табақи пурро барои шумо ҷудо мекунам. Шумо иловагӣ мегиред, аммо танҳо шумо, - гуфт вай хеле хушмуомила.
Худро ин кадар зур назанед, фикр мекард Плои. Вай ба чеҳраи ғарқшудаи бо чашмони қурбоққашакли кабуди Сомнёки 25-солаи пурталотум бо нафрат нигоҳ кард. Вай ҳамеша барои ӯ хӯроки дараҷаи аввал мехӯрд.
Плои аз шимолу шарқи Таиланд меояд. Падару модараш деҳқон буда, ҳафт бародару хоҳар дорад. Вай дар хона шашум аст. Барои ронанда шудан ба Бангкок омад. Дар идораи миёнаравӣ пурсиданд, ки чанд муддат мошин меронад. Вадте ки аз руи инсоф чавоб дод, ки то ин дам боре мошин на-рондааст, ба холаш хандида, уро дар назди ин оила хонакору богбон гузоштанд. Не, ба вай ичозат надоданд, вале мошинхоро шуста, ин супоришро хеле аник ичро кард. Шумо бояд оҳиста-оҳиста кор кунед, дуруст?
Пас аз се моҳи хидмат, ӯ то ҳол хонабон, боғбон ва мошиншӯй буд, аммо... гоҳ-гоҳ ба ӯ иҷозат медоданд, ки дастони Розаро бигирад ва ӯ дилрабоона чашмонашро мепӯшид. Оҳ, қадами аввал гузошта шуд!
Плои ҳеҷ гоҳ пул надошт. 300 бахт маошаш пурра барои либос сарф шуд ва чизе сарфа карда натавонист. Баръакс, ӯ маҷбур шуд, ки аз Роза пул қарз гирад ва кӯшиш кард, ки барои хӯроки иловагӣ ба Сомнук илтифот кунад. Вай аз ӯ ғизо ва шириниҳои иловагӣ гирифт ва Сомнек нишон дод, ки бо ӯ бештар мехоҳад, аммо ин ба ҳар ҳол ӯро каме ташвиш медод….
Он сурудҳои мардумӣ...
Он шаб Сомнук бо дастмолчааш ба ҳаммом дар хонаи хизматгорон рафт. Аммо бо сабабҳои номаълум вай аз он дар гузашта, ба хонаи соҳибхона даромад. Плои дар кат хобида, суруди халкиро хуштак мезад. Сомнуки вазнин ва ҷасур ба ӯ дар бораи сурудҳояш аз ҳад зиёд таъриф мекард ва Плои дигаре ва дигареро ҳуштак мезад ва…….
Субҳи рӯзи дигар Роз нола кард ва ба Плои нигоҳ накард. Сомнук бошад, суруди охирини дирузаро гуш карда, тамоми чизу чораашонро ба чомадон андохт. Вай бидуни машварат, ба назди хонум ва ҷаноби рафт ва инчунин аз номи Плой истеъфо дод, то ба хонаашон дар шимолу шарқ баргардад.
Ба Исо
Дар рох Плои ба Сомнук гуфт: «Акнун девона шудй? Ман тамоман бекор кардан намехостам. Чаро шумо ин корро мекунед? Ман як сенти сурх надорам. Мо бояд бо чӣ зиндагӣ кунем?» Сомнук бо ифтихор табассум кард. — Ман аз Роза зиёдтар пул дорам, бинед, ду хазор бахт. Вай онро ба ӯ нишон дод. Ва Плои боз шод шуд. Ҳа, акнун мо бой ҳастем! Чй бахт, ман дигар дар хона хизмат кардан лозим нест. Ду ҳазор бат; сарват!
Плои ба Сомнук нигох карда, ояндаи онхоро якчоя фикр кард. Сомнук танҳо як бародар дошт ва ба наздикӣ вафот карда буд. Волидайни ӯ ҳарду пир буданд, бинобар ин муддати тӯлонӣ ба касе ғамхорӣ намекарданд. Онҳо метавонистанд ҳама чизеро, ки ба даст овардаанд, барои худ нигоҳ доранд. Сомнук хурсанд буд ва вай хеле зебо менамуд. Ин имконпазир аст, то даме ки шумо хушбахт ҳастед.
'Падар! Модар!' Сомнук аз дур дод зада, ба пешвози падару модараш давид. Падару модарони солхӯрда ғӯзапояҳои бамбукро пӯст мекарданд. Сомнук дар назди онхо хам шуда, ба салому алейк. Плои дар дур истода, андаке шармгин ва тарсончак буд.
"Ин бачаи ман аст!" Сомнёк Плои худро ба падару модараш хамин тавр шинос кард. 'Ва, оё вай як бачаи калон нест? Хуб, ҳамин тавр не? Вай чои бародарамро дар шоликорй гирифта метавонад, то ки мо карзи ичораамонро зудтар баргардонем».
Манбаъ: Kurzgeschichten aus Thailand. Тарҷума ва таҳрир Erik Kuijpers.
Муаллиф Watcharawan; тахаллуси доктор Сита Пинитпувадол, 1932. Профессор/лектор/тарҷумони фаронсавӣ дар Донишгоҳи Рамкамхаенг дар Бангкок. Вай асосан дар солҳои 60 ҳикояҳои кӯтоҳ менависад. Ҳикояҳои ӯ дар бораи одамони Исан, ки барои кор ба Бангкок мераванд ва аксар вақт қурбонии боварии онҳо мешаванд.