O fea e sau ai Thais?

Saunia e Tino Kuis
Geplaatst i totonu tua, aganuu, talafaasolopito
pine: , , ,
Iuni 23 2023

O ai i latou, o Thais? Po o le Tai? O fea na latou o mai ai, ma o fea na latou o i ai? O afea ma aiseā? Fesili faigata e na'o se vaega e mafai ona taliina. O lo'o ou taumafai e fai.

O Thai ma Tai, o ai i latou ma o fea na latou nonofo ai i lena taimi ma le taimi nei?

Matou te iloa Thai, a ea. Latou te nonofo i Taialani ma tautatala i gagana Taialani, Standard Thai, Laotian i Isan ma Kham Meuang i Matu, e tusa ma le 30% o le faitau aofaʻi atoa o Thai, ma o loʻo faʻatusalia i tusitusiga Thai e pei o le ไทย. O nei gagana o se vaega o le Tai (po'o T'ai) aiga o gagana, e masani ona tusia i le ไท i le gagana Thai. O na tagata e tautatala i le Tai i aso nei e amata mai i le itu i sautesasae o Saina o Guangxi (ma atonu o Hainan Island), i Vietnam i matu, Laos, Sipsong Panna (Yunnan, Saina i saute), Myanmar i matu e oo atu i Assam, i matu sasaʻe Initia. I le aofaʻi, e aofia ai le tusa ma le 95 miliona tagata, o le vaega sili ona tele, 65 miliona, e nonofo i Taialani.

O lo'o i ai fa'amaoniga o nei vaega o Tai e feso'ota'i fo'i, e ui ina fefiloi tele ma isi vaega, ma fa'asoa fa'aleaganu'u fa'apitoa e pei o se fa'alapotopotoga feudal e sili atu ona fa'alotoifale o sosaiete, o se tulaga talafeagai mo tama'ita'i e sili atu le sa'olotoga tau feusua'iga ma le filifiliga saoloto o paaga. Punaoa Saina i le vaitaimi ao lei oo i le 10e O loo faailoa mai ai foi e le au Tai o le totōina o araisa susu e tele lava i vanu ma nonofo i fale i luga o pou.

O le Tai e sau mai Mauga o Altai: o le vaaiga faʻa-atunuu

Na fesiligia e le tusitala talafaasolopito o Charnvit Kasetsiri se vaega o tamaiti aʻoga po o ai moni Thais? O tali e faapea: 'Latou te tautatala i gagana Thai, o tagata Puta ma alolofa i le atunuu, lotu ma pulega tautupu. O i latou o ni tagata lelei e maualuluga a latou amio ma ositaulaga i latou lava mo le malo. E afua mai i Mauga o Altai, ona nonofo ai lea i le Malo o Nanchao (Nanzhao) ma malaga mai ai i Sukhothai, Ayutthaya ma isi vaega o Thailand.'

(O Altai Mountains e tu i matu o le Gobi Desert i Western Mongolia. O le Nanchao Empire sa tu i le ogatotonu o Saina i matu o le itumalo o Yunnan. Fai mai na tuliesea le Tai e se osofaʻiga a Saina poʻo Mongol.)

O le misionare Amerika o William Clifton Dodd lea, pe tusa o le 1900, na sailia le amataga o tagata Tai i lalo o mauga o Altai. O lenei manatu na talia e le tusitala lauiloa o Damrong (1862-1943) ma maua ai lona ala i tusi aoga. E talitonu foi le Palemia Prayut i lenei tala e pei ona ia taʻua talu ai nei i se fonotaga a le au tusitala.

O anafea na salalau ai tagata Tai?

O tagata Tai na nonofo muamua i Saina i sautesasae i le mea ua taʻua nei o Guangxi Province, o se eria i sasaʻe o Vietnam ma matu o Hainan Island. E le o manino atoatoa po o anafea na amata ai lo latou malaga atu i Asia i Sautesasae. O nisi saienitisi o loʻo vaʻaia faʻailoga o lena mea e amata i le 8e seneturi ae e foliga mai e leʻi alu le femalagaiga seia oʻo i le 10e seneturi ma faʻateleina e oʻo atu i le 12e - 13e seneturi. Atonu na tupu lenei mea i vanu o le Vaitafe Ulaula (Vietnam), le Mekong, le Salween ma le Irriwaddy i Myanmar ona sosoo ai lea ma le Vaitafe o Brahmaputra i Assam.

O le fa'afanua o lo'o i lalo o lo'o fa'aalia ai pe fa'afefea ona sosolo atu tagata e tautatala i le gagana Thai i Asia i Sautesasae. 

Aisea na malaga mai ai tagata Tai mai le 10e seneturi?

E le tele foi se iloa e uiga i lena mea. Matou te iloa na amata le pulega a Saina ina ua mavae le 8e seneturi na salalau atu i saute ma o le tolu seneturi mulimuli ane ua taua o 'seneturi toto'. Semanu e tele foi feeseeseaiga i totonu o tagata Tai e uiga i le tofi o le nofoalii ma le taitaiga.

I le faaopoopo atu i nei mea, e i ai se isi ou masalosaloga. Ou te manatu sa i ai vaega o Tai, pe tusa ma le selau o le lapopoa, oe na alu i se malaga taʻitaʻia e se alii (Chao) e suʻe ni nofoaga fou. A uma mea uma, o Asia i Sautesasae i lena taimi, ma seia oo i le 19e seneturi, o se nofoaga e tau leai ni tagata ma le tele o punaoa faanatura.

Na mafai faapefea e tagata Tai ona nofoia ma tausia o latou nofoaga fou?

Ua uma ona ou taʻua se mea taua i luga: sa lava le avanoa mo tagata malaga. E le gata i lea, atonu na maua e tagata Tai se auala sili atu mo le totoina o araisa susu ma sa mautu le faalapotopotoga i totonu o vaega. O feso'ota'iga a le tagata lava ia sa sili atu ona taua nai lo le umiaina o fanua. I na seneturi uma o femalagaiga, sa itiiti lava sauaga. E le gata i lea, o le Tai na vave ona faʻatasi ma le faitau aofaʻi o le lotoifale, masalo e ala i le fefaʻasoaaʻi ma le fefaʻasoaaʻi o masaniga ma aganuʻu, lea na tele ai le sao o le potumoe. Atonu o nei tagata o loʻo avea ma pologa ma pologa mo le tele o seneturi, o taʻitaʻi, Thai, ua taʻua o le 'saoloto'.

I le eria lea o loʻo i le itu i matu o Thailand e oʻo atu i Sipsong Panna e leai ni malo malosi ma o le faimalaga o tagata Tai o le a le mafua ai ni faʻafitauli tetele. O uluai tagata na nonofo ai o le Lawa poo Lua o loo nonofo pea i nai nuu i matu o Thailand.

Peitaʻi, i Taialani i aso nei, sa iai le Emepaea o Khmer i le itu i saute sasaʻe, lea e oo atu i tala atu o Sukhothai ma Sakon Nakhorn, ma i le itu i saute sisifo, o le Emepaea o Mon-Dvaravati ma lona pito i matu i Haripunjai, o Lamphun i aso nei.

E le masalomia foi o le tulaga o nei malo tetele e lua sa tele na pulea le eria o aso nei o Siam/Thailand ma Myanmar ua vaivai ina ia mafai ai e le Tai ona avea ma pule i na eria, ma avea ai le faitau aofaʻi o tagata. fa'asolosolo ae vave 'verthaist' a'o fa'aaogaina e Thais le tele o elemene mai na malo matutua. O le gagana Thai e tele le tamaoaiga o upu mai Khmer, ma e talitonuina na tautala Khmer i Ayutthaya mo se taimi umi lava.

Le Malo o Aoma

E pei ona taʻua i luga, na malaga atu foi tagata Tai e ala i Myanmar i matu i le vanu o Brahmaputra i Assam, Initia i matu sasaʻe. E na'o tusitusiga a Thai e iai se tusitusiga ese a Ahom mai le faamasinoga e iloa ai o le vasega o le pulega o Tai ma e foliga mai e le'i taliaina e tagata le gagana Tai. O nei tagata e le o ni Puta ma sa latou taliaina le lotu Brahmin-Hindu. tuai 18e vave 19e senituri na mou atu ai le Malo o Ahom.

E mata'ina le va'ai pe to'afia ituaiga eseese o tagata Tai o lo'o iai, ma pe fa'afefea ona fa'aaafia uma e na vaega le tasi ma le isi. O le eseesega i le va ma totonu o se atunuu o le mea sili lea e iai. O lona uiga foi e faigata, pe a le mafai, ona faʻamatalaina saʻo se aganuu ('Thainess') e pei ona fiafia le Setete Thai e fai.

21 Tali i “O fea e sau ai Thais?”

  1. Johnny B.G fai mai i luga

    Faamalie atu i lena fuaiupu mulimuli.

    E le o iai fo'i le Dutchman ona o papa'e uma e tele lava Siamani po'o Farani, ae muamua atu na sau fo'i mai isi nofoaga. O le "fou" Dutchman e sau foi mai isi mea, ae mafai foi ona Dutch.
    O le toe faauigaina o mea e va'aia e tagata o le fa'asinomaga o le atunu'u o se fa'afitauli moni ma afai o lea, ou te fia iloa po'o fea le avanoa na ou misia.

    • Rob V. fai mai i luga

      E le o iai le Thai, e le o iai foi le Dutch. O i matou o se paluga, vaega fa'afefeteina, vaega mosaic o tagata, gagana, tapuaiga, tu ma isi. Ae paga lea, o le igoa Thai(ness) poʻo Dutch e taʻalo i ai, aemaise lava mo faʻamoemoega faʻapolokiki. O le faʻamatalaga o ai poʻo le a le Thai (poʻo Dutch) ona tuʻuina atu lea o se faʻamatalaga e fetaui ma se faʻaaliga patino.

      O le mafuaaga lena e lelei ai le iloa oi tatou uma ua na o se pusa ma se faʻailoga vaega o loʻo pipii i ai. E faapena foi ona aoga le iloa po o fea e muta ai aa o lena paluga.

    • Tino Kuis fai mai i luga

      Johnny,
      Upusii:

      'O le toe faauigaina o mea e va'aia e tagata o le fa'asinomaga o le atunu'u o se fa'afitauli moni ma afai o lea, ou te fia iloa po'o fea le suiga na ou misia.'

      O upu autu i la'u fuaiupu mulimuli o le:'faigata, sa'o, Thainess, Thai State'. Ou te manatu e tatau ona e faʻaaloalo ma faʻaaloalo i mea tutusa ma eseesega i totonu o se atunuʻu. O lo'u aafiaga o le toatele o Thais latou te le iloaina nisi o tagata i totonu o tuaoi o ni 'Tailani moni' ma vaai maualalo ia i latou. O le faasinomaga faaleatunuu e le tatau ona avea ma se mea e tuuina mai i luga, ae o se mea e mafai e tagata uma ona filifili mo i latou lava.

      Ua na ona ou fiafia i eseesega i totonu o Thailand ona o le tele o aʻu fesootaiga ma ituaiga o mauga i matu.

      • Johnny B.G fai mai i luga

        Faafetai mo le faʻamatalaga ma mai lena manatu e matua manaia lava.

  2. Adri fai mai i luga

    LS

    I se taimi ua mavae sa ou tusia ai le talaaga DNA o lo'u toalua Thai i lo'u talatuu:
    Saina (30%) Vietnamese (25%) Thai (23%) Cambodia (16%) Malay (6%).
    Ou te manatu o lenei talaaga e sili atu pe itiiti ifo e tutusa ma feoaʻiga o loʻo faʻamatalaina i le tala i luga.

    Adriatic

    • Chris fai mai i luga

      O le vaiaso na tea nei se tala e ta'u mai ai e le mafai ona fa'amauina le nu'u (po'o se fa'afefiloi) e fa'atatau i le DNA. E leai se DNA Thai, leai se DNA Dutch ma leai se DNA Iutaia.

      • Tino Kuis fai mai i luga

        Ioe, Chris, e le mafai ona e iloa le tagatanuu e faavae ile suʻesuʻega DNA. Pe a taʻua atunuu, e sili atu i itulagi faʻafanua. O loʻo i ai se faʻamaumauga e faʻaalia ai le DNA e taatele i le itulagi o Vietnam ona faʻatusatusa lea. O mea uma e faʻalagolago i le tele ma le faʻamaoni o lena faʻamaumauga ma o nisi taimi o se faʻafitauli.

        Ma e tele le vevesi e uiga i le faʻamaoni o lenei ituaiga suʻesuʻega. Manatua, e 500 miliona a tatou augatuaa taitoatasi i le 1 tausaga ua mavae. O eria i Aferika ma Asia aemaise o lo'o le'i su'esu'eina pea. O lea e tatau ai lava ona tatou tausia o tatou mafaufau e uiga ia i tatou.

        Ae e mafai ona tatou fai atu ma se tulaga maualuga maualuga o le mautinoa o le tupuaga o le Adri's Thai (nationality!) ava e matua fefiloi.

        O le manatu foi e faapea o le vaaiga a le atunuu o Thailand e faapea o Thais o se 'tu'uga'. O le laina muamua o le vii o le atunuu e faitauina: 'O matou Thais o se tasi o aano ma toto'. O lea e mautinoa lava e le moni Dai.

  3. Harry Roma fai mai i luga

    Sa i Nanning - Saina i nai tausaga talu ai. E mafai e laʻu paaga Thai ona talanoa lelei ma se tagata i le lotoifale, i se gagana e tutusa lelei ma Thai. O a ni faamaoniga e ese mai i le sootaga o le gagana?

    • Tino Kuis fai mai i luga

      Ioe, o Nanning e tu i Saina i Saute latalata i le tuaoi ma Vietnam, o le nofoaga tonu lava lea na o mai ai tagata Tai ma o loʻo nonofo pea.

  4. Hans Pronk fai mai i luga

    E le mautu tele la lena Tai. E alia’e fo’i lena ata pe a ou tilotilo atu i lo’u toalua. Mai uso ma tuafāfine e toʻa 11 o laʻu avā, e na o le toʻatasi o loo nonofo pea i le aai o Ubon. O lona tama o Saina/Burmese ma lona tina o Lao/Khmer. O loʻu toʻalua e le o se Thai, ae e iai lona toto Tai.
    E matua ese lava mai loʻu aiga. O oʻu tuaa e sau mai Scheveningen mo seneturi. O le mea e lelei ai, o tamaʻitaʻi talavou mai Scheveningen e masani ona alu e faigaluega o ni teine ​​i le lata ane o The Hague ma atonu na taofia ai le faʻatupuina.

  5. Joop fai mai i luga

    Tino, e matua taumatemate lava lau tala. O a fa'apogai o lau tala?

    • Chander fai mai i luga

      Pele Joop,

      O le faalēaogāina o le tala a Tino e “matua taumatemate” o se manatu faatauvaa lea iā te oe.
      O Tino o se foma'i, saienitisi ma se tusitala lelei.
      Na ia faia ni suʻesuʻega e faʻatulaga ai lenei tala. E le na o le faia, aua e i ai foi loʻu malamalama e uiga i le aganuu Thai.
      O le mea e lelei ai, e mafai foi ona ou maua se tala i le amataga o le lotu Buddhism.
      Ou te manatu o Tino na faia se galuega lelei i lenei tala.

      O le tala i le Malo o Ahom e sili atu ona manaia ia te au, aua ua uma ona ou alu i Assam ma Nepal.

      • Joop fai mai i luga

        La'u pele ia Chander, E faigofie lava ona le amana'ia le mea moni o Tino lava ia na ioeina o lana tala o se vaega o taumatematega. Afai o Tino o se saienitisi moni, sa tatau ona ia ta’ua puna o lana tala.

    • Tino Kuis fai mai i luga

      Punavai autu: David K. Wyatt, Taialani, o se tala faasolopito puupuu, Silkworm Books, 1998, i. 1-60

      ma itulau Wikipedia eseese

      https://en.wikipedia.org/wiki/Tai_peoples

      E tele atu a'oa'oga. Fai mai le tasi, o Thais sa nonofo pea i Taialani ma le isi o Thais mai Saute na malaga atu i le mea lea ua taʻua nei o Thailand.

      • Tino Kuis fai mai i luga

        Oi ioe, e sa'o oe. O nisi vaega o lenei tala e taumatemate.

  6. Jasper fai mai i luga

    O le taimi e te misia ai o le taimi lea o loʻo i ai tagata Dutch "fou" e le lagolagoina mataupu faʻa-temokalasi, faʻaaloalo mo tagata uma (e aofia ai le HLGBTH, ma isi). O e ua inoino i le tulafono, ma aiga ma aiga mo le tusiaina.
    O lenei mea ua lamatia ai le konekarate lautele na tatou fausia ma le tasi i le isi i le tele o seneturi.
    I Tenimaka, o lea ua tonu ai nei o le sulufaiga, femalagaiga, o le a naʻo le faʻatagaina faʻapitoa (3500 tagata i le 2018) ona a leai o le soʻotaga faʻaagafesootai o le setete o le uelefea e le mafai ona toe faʻamaonia. Manatua: O loʻo pule le Social Democrats i Tenimaka.

    O le mea moni e faapea i Taialani o loʻo i ai tapulaʻa mo tagata ese (atunuu, ma isi), Thainess e tui i totonu o aʻoga, o le vii o le atunuʻu e usuina i aso uma i luga o leitio ma TV: o mea uma e saofagā i le lotogatasi, saogalemu ma le toʻafilemu i totonu o se atunuu.

  7. Tino Kuis fai mai i luga

    Upusii:

    'O le mea moni e faapea i Taialani o loʻo i ai tapulaʻa mo tagata ese (atunuu, ma isi), o le Thainess e tui i totonu o aʻoga, o le vii o le atunuʻu e usuina i aso uma i luga o le leitio ma le TV: e saofagā uma i le lotogatasi, saogalemu ma le toʻafilemu i totonu o se atunuu.'

    E na o se vaega ou te ioe. O lona uiga foi o nisi vaega ua tuuesea. I le 100 tausaga ua tuanaʻi, sa i ai le tele o fouvalega ma le tele o le vevesi ona o le tuʻuina atu o Thainess.

    • iasepi fai mai i luga

      I totonu o se malo, o vaega e le aofia ai i taimi uma. Matou te taʻua i latou o tagata ese i se upu aoga. O vaega toalaiti i lo latou lava atunuu e na o lena lava: laiti. O vaega laiti e tatau (i se tulaga patino) fetuunai i le toatele, lea e mafai foi ona faia a'o taofia lo latou lava faasinomaga. E malamalama lelei e tele le vevesi ma le vevesi i le 100 tausaga talu ai: Taialani o se setete talavou, e le alu mea e aunoa ma se taua.
      Ana le taumafai malosi ia tupu na sosoo ai mo le lotogatasi e ala i le gagana, tu ma aganuu, semanu e leai lava Thailand i le taimi nei.

  8. faoa h. fai mai i luga

    E tusa ai ma gagana, o le gagana e tautala ai i itumalo i saute o Prachuap Khiri Khan e le tatau ona taʻua.

  9. Chris fai mai i luga

    Ia te a'u lava ia, ou te le manaia le mea e sau ai Thais (i le taimi nei). E fai lava si a'u fa'atinoga, o lea ia te a'u o tagata uma lava o Thai e iai le ID Thai po'o le tusifolau. Pe na ia mauaina e ala i le fanau mai (e ala i se tasi poʻo matua uma e lua) poʻo le naturalization e leai se eseesega ia te aʻu. O tuaoi o atunuʻu o loʻo iai nei e fuafua ai le tagatanuu ma o loʻo i ai se gaioiga i lenei tulaga i le tele o tausaga talu ai. Se'i va'ai i atunu'u uma sa ta'ua muamua o Yugoslavia po'o Rusia po'o le toe fa'aopoopoina o Siamani. E tasi le tausaga o oe o Dutch, o le tausaga mulimuli ane o oe o Surinamese.
    O le mea lea e fai mai ai le Nationality na o sina vaega itiiti e uiga i lau aganuu. E mafai ona avea oe ma se Dutchman mama, ae e mafai foi ona i ai ou tuaa i Farani (Huguenots), Potukale poʻo Sepania (Iutaia) poʻo Initonesia (Initonesia Dutch poʻo Moluccans).
    Ou te talitonu maumauaʻi pe a uma ona nofo i Netherlands mo ni nai tausaga, o le a fiafia foʻi loʻu toʻalua Thai i le eseesega i le va o tagata mauga i Netherlands (le South Limburgers), le Amsterdammers (e pei i latou o tagata Bangkok faamaualuga), o tagata faʻatau tupe. Zeelanders ma le Tukkers (o latou i le tele o tulaga e faigofie ona e faʻatusatusa i le Isaners). Ma ona o le mea moni o nisi vaega o le faitau aofaʻi o loʻo vaʻavaʻai i lalo i Netherlands. E foliga mai o Thailand, ua uma ona ou faalogoina lona mapuea.

  10. KhunKoen fai mai i luga

    I le tele o seneturi, o le 'saoloto' fegasoloa'i o tagata ma oloa sa mafai lava i le salafa o le lalolagi.
    O le mea moni sa i ai ta'ita'i o le atunu'u na latou fa'ae'e le fa'aaloaloga ia te oe, ae fa'ato'a o'o mai tapula'a ina ua amata ona tusia e le au faipule ni tuaoi ma fa'ae'e lafoga e puipuia 'la latou teritori'.

    E moni lena mea iinei i Asia i Sautesasae, ma e tutusa foi i Europa po o se isi lava mea.
    Ona oo mai ai lea o le aganuu a le atunuu ma le fefe i le le mailoa.

    Na tusia e David Graeber se tusi matagofie e uiga i lenei: "Talaga, le 5000 tausaga muamua.


Tuua se faamatalaga

Thailandblog.nl fa'aoga kuki

O la matou upega tafa'ilagi e sili ona aoga ona o kuki. O le auala lea e mafai ai ona matou manatua au faʻatulagaga, faia oe o se ofo patino ma e fesoasoani ia i matou e faʻaleleia le tulaga lelei o le upega tafaʻilagi. faitau atili

Ioe, ou te manaʻo i se upega tafaʻilagi lelei