Afā Teropika Harriet o le 1962
I le tele o tala fou e uiga i le afa o le teropika o loʻo oʻo mai o Pabuk, lea e ono mafua ai le tele o faʻalavelave ma faʻaleagaina, o le sili ona oti i le taimi nei e taʻua i nisi taimi. afa o le teropika Harriet i Taialani, lea na sosolo atu i le itu i saute o Thailand i le 1962.
talafaasolopito
Tropical Storm Harriet o loʻo faʻamatalaina i luga o Wikipedia e faapea:
“O le tau, lea na faaigoa mulimuli ane i le Tropical Storm Harriet, na fausia mai le talafatai i sisifo o Filipaina ia Oketopa 19, 1962. Sa faaauau pea le faiga i matu i sisifo ona agai atu lea i saute sisifo mai le talafatai agai i le Sami Saina i Saute. Na fa'aalu e le afā mo ni nai aso i le vasa matala, e le mafai ona fa'amalosi i se fa'alavelave vevela.
I le taimi muamua na agai atu ai i matu agai atu i Viatename i le aso 23 o Oketopa, na vave ona liliu le afa i sisifo ma faasolosolo malie ona malosi a o sopoia le Sami Saina i Saute. I le aoauli o Oketopa 25, na matuā malosi ai le faiga lea na mafai ai ona taʻua o se afā o le teropika ma faaigoa iā Harriet.
O le malosi o le matagi i le 95 kilomita i le itula ma oʻo atu i le motu tele o Thailand i le Nakhon Si Thammarat Province i Thailand i le aso 25 o Oketopa. Ina ua uma ona sopoia le laueleele, sa vaivai Harriet i se tulaga maualalo i le aso 25 o Oketopa i le vasa o le Vasa Initia. Na alu ese le afa i sasaʻe o le motu o Nicobar i le aso 26 o Oketopa.
Fa'aleagaina ma manu'a
O le Afa o le Teropika o Harriet na i ai le aafiaga matautia o le maliliu o le itiiti ifo ma le 769 tagata nonofo ma le isi 142 o loʻo misi i itumalo i saute o Thailand. O mea na faaleagaina i lena taimi sa fuafuaina e sili atu i le $34,5 miliona (1962 USD) i fale o le malo, faatoaga, fale ma vaa fagota.”
Mulimuli
Talosia o le a tumau pea le leaga o le afa o Harriet i Taialani ma o le a le sili atu i le afā o le Teropika o Pabuk.
O se afa sili atu ona malosi na taia Thailand i le 1989. Ia Novema o lena tausaga, na paʻu ai lenei afa i le itumalo o Chumpon ma matagi e oo atu i le 185 km i le itula. E silia ma le 800 tagata na maliliu ma o mea na faaleagaina e tusa ma le USD 500 miliona.
Va'ai le so'oga: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Typhoon_Gay_(1989)
O le tausaga 1989 o se tausaga mataʻina. O le afā i lena taimi na mafua ai ona mou atu i galu le vaa eli a le kamupani sa ou faigaluega ai (Unocal Thailand; lea o Chevron Thailand). Sa galue le vaa i le fanua o Platong (Platong-14). Ina ua maeʻa lenei faʻalavelave mataʻutia, na faʻatūina e Unocal se faiga e mataʻituina ai le alualu i luma o afa o le teropika e ulufale atu i le Fagaloa ma aveese uma faʻapipiʻi i fafo i lea laasaga ma lea laasaga, mulimuli ane tapunia atoa galuega. Ua ave e le PTTEP lea tulaga.
O puna e lua ma ata o loʻo faʻaalia lelei ai ni nai mea:
1) https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/OCHA_ROAP_StormTracks_v6_161012.pdf.
O le avanoa e lavea ai le itu i saute o Thailand i se afa po o se afa vevela mai le Vasa Pasefika e laʻititi tele nai lo atunuu e pei o Vietnam poʻo Filipaina.
Na taunuu Pabuk i le atu Filipaina ia Tesema o se afa vevela i lalo o le igoa Usman, ma mafua ai le tele o mafatiaga o tagata ona o le solo.
2) http://rdo.psu.ac.th/sjstweb/journal/31-2/0125-3395-31-2-213-227.pdf
O le ata 1 o loʻo faʻaalia ai o afa vevela mai le Vasa Pasefika e mafai ona oʻo atu i le itu i saute o Thailand i le tau malulu ma le itu i matu o Thailand i timuga.
O lenei malamalama e foliga mai e tatau ona fetuutuunai ona o le faateleina o le vevela o le lalolagi.