O ia o se tagata poto, ma sa i ai sana 'oti. Sa ia susunuina se faaputuga lapisi ma o le taeao na sosoo ai na ia sasaa ai le lefulefu mafanafana ma le afi i luga o le eleele ona lafo ai lea i totonu o le vaitafe. Sa nofo latalata i le Vaitafe o Ping. Ona ia salu mamā lea o le eleele.
Mulimuli ane, na ia togiina se laau i le eleele ma nonoa ai le ʻoti. Ona ia taoto lea i luga o le fola, lea sa manaia ma mafanafana. Ma o le taimi lava lena na pasia ai e ni agaga faatauvaa se toatolu.
'Oi! Ei, e le malulu tele le na'o le taoto i luga o le eleele?' "Leai, e le malulu lava." 'E faapefea ona tupu lena mea?' ‘Aua e iai la‘u manu e fa‘amūina le vevela. O le 'oti lena. Afai e te faimalaga mo pisinisi ma e iai sau manu faapena, e te le tau mafaufau i palanikeke ma mea faapena.'
O se manu e fa'avela ai le vevela? Le sootaga michel! Sa ia manao e faatau atu lana 'oti. Ae ui i lea, na fesili atu nei tama e toʻatolu ia te ia "E te le manaʻo e faʻatau atu?" Ma sa latou faatauina le 'oti i le lua selau ma avatu uma ia te ia o latou palanikeke aua latou te le toe manaʻomia ... Sa latou savavali ma le mitamita ma le latou 'oti.
Ua afiafi. Sa latou togiina se laau i le eleele ma saisai le ʻoti ma taooto faataamilo i le manu. Ae o tagata, sa matua malulu lava! "E te mafanafana?" Sa leai se tasi na mafanafana. Ua pisapisao o latou nifo e pei o loo lamuina fatu o le tamarini. ‘O se manu e fa‘aosoina ai le vevela, o lana tala lea! Lo'u asini!'
Fa'amatalaga fa'atonu: Pon Songbundit / Shutterstock.com
Ona fagota lea?
Sa latou toe savavali atu ma tau atu ai i se tamaloa o lo o amoina ato i’a ua taumasuasua. Sa tumu i i'a. O le fa'atau i'a e iai sana tama'i pusi ma o ia fo'i o se tagata agavale....
"Na faapefea ona e maua uma na i'a?" na fesili atu ai tagata faatauvaa ia te ia. "Ia, o le a ou togi la'u pusi i le vai." O le tamaloa foi o se tautala malie. 'Ae aisea?' 'E maua e la'u pusi le i'a. Ona ou laga lea o lona gutu ma aumai uma i'a. Va'ai i a'u ato!'
'Vaai! E i ai moni lava lana vaega atoa o i'a. Ose gaogaosa atoa, sa'o? E te le mana'o e fa'atau atu lau pusi?' Na totogi e alii e toatolu le lua selau mo le pusi ma agai i luma. Ona latou vaaia lea o se karabao! Ia, na latou manatu o se karabao… E le o se karabao. Na tu'u e se tagata le ulu o le karabao, o lo'o pipi'i pea ona seu, i se pu i le palapala.
Ae na tuu e le tamaloa se iʻa gata gata, o se ipu lapopoa, i totonu, ma ina ua gaioi le iʻa, ona minoi foi lea o le ulu o le kalapa. Ma sa sese o ia i le tausiaina o lona tino oti. 'O le a lau mea o fai iinei?' o le fesili lea a alii e toatolu. "O loʻo ou vaʻaia laʻu solofanua." "Oi, ae o fea oi ai?" "O iinei, i totonu o lena palapala palapala." "E te mana'o e fa'atau atu?"
Na latou iloa atu le ulu o lo'o gaioi ma manatu o se kalapo moni. Na latou totogi a latou sene mulimuli i le tagata faʻatau na sola. Ona latou taumafai lea e tu i luga le carabao ma le 'kst, kst', ae e leʻi tali mai. Na latou tosoina lona ulu, ae na o le ulu mate ma le iʻa na sau mai le eleele. E leai se latou sene mumu na totoe!
Fai mai se faataoto: E le lelei tagata e toatolu i le fanua. Ma e le o faatasi foi tagata e toaono i se vaa. O nei alii sa le manuia. Pe sili atu, sa latou valea….
Punavai:
Tala fa'alia mai Taialani Matu. White Lotus Books, Taialani. Suafa faaperetania 'The three foolish fellows'. Fa'aliliu ma fa'atonu e Erik Kuijpers. O le tusitala o Viggo Brun (1943); va'ai mo nisi fa'amatalaga: https://www.thailandblog.nl/cultuur/twee-verliefde-schedels-uit-prikkelende-verhalen-uit-noord-thailand-nr-1/