Mai lea taimi i lea taimi ou te tau ai i se tagata fou i le talafaasolopito o Siamese. O se tagata e iai se olaga mataina ma manaia e pei ona ou le mafaufauina muamua i lena taimi. O Prince Prisdang o se tagata faapena.

O ia o se faipule ae o se lu'i foi. Na tuuaʻia o ia i le fouvale faasaga i le tupu, i mea tautupe ma feusuaʻiga lē talafeagai, ma iʻu ai ina maliu i le matuā mativa. Ae paga lea, ua toetoe a galo o ia i Siam/Thailand lava ia ona o mafuaaga e fesootai ma lana sootaga ma le Tupu o Chulalongkorn.

O ia o se tagata agalelei, atamai ma agavaa ma le toto lanumoana e tautala lelei i le Igilisi. Na faʻapotopoto mea uma i lona olaga: Thai nationalism, European imperialism, Buddhist universalism ma multi-state anti-imperialism.

Amataga ma a'oa'oga

O ia o se Tina o Chao, o le atalii o le atalii o le Tupu o Rama III, o le uii o le fanau e toavalu ma na fanau i Bangkok i le 1851. Na amata ana aoaoga i Sigapoa ma mulimuli ane avea ma inisinia i le King's College London. na fa'ailogaina e le Palemia Gladstone, o ia na ta'ua na ia iloa e matua'i fa'apitoa le fa'au'uina o se tasi mai se 'atunuu mamao' ma ni togi lelei.

Na ia filifili e faʻaalu ni nai tausaga i se kamupani Peretania e maua atili le poto masani i galuega o taulaga, nofoaafi ma vai. Na ia faimalaga i le tele o atunuu i Europa ma asiasi atu foi i Netherlands i le 1876 e talanoaina ai vai i Zuiderzee.

I le 1881 na toe foi ai o ia i Bangkok. Sa ia malaga faatasi ma le Tupu o Chulalongkorn i se asiasiga i le talafatai i sasae ma 'faalogo i manatu o le tupu i faiga faaupufai ma isi mataupu', e pei ona ia tusia mulimuli ane i lana talaaga. I le faaiuga o lena tausaga na toe auina atu ai o ia e le tupu i Europa o se sui faapitoa i le faaipoipoga a se perenise i Prussia. O nisi o perenise ma isi tagata na folau faatasi ma ia e amata suʻesuʻega i Egelani ma Prisdang e fai ma faufautua. Na ia faamanatuina le tele o aiga tautupu i Europa.

O lona olaga o se amepasa

Na tofia e le Tupu o Chulalongkorn ia Prisdang i le 1882 e avea ma amepasa Siamese i atunuu uma o Europa ma le Iunaite Setete, lea sa i ai muamua na o tagata papalagi sa fai ma avefeau ia Siam, o nisi taimi e vaavaaia a latou lava manaoga nai lo Siam. Sa fa'amautu o ia i Lonetona lea na ia tu'uina atu ai ona fa'ailoga i le Masiofo Victoria i le 1882. Sa malaga o ia i le tele o laumua o Europa, talanoa ma tupu ma emeperoa, auai i pati, auai i musika ma fale faafiafia, ma atamai i siva ma piliati. E tele meaalofa na ia tuuina atu ma o le taimi lea na amata ai ona salalau tala o ana faafitauli tau tupe ma aitalafu. Na ia feutagai e auai i le International Post and Telegraph Union ma faaiuina isi feagaiga. O le lipoti lea a le nusipepa a Hague i le 09-11-1883

O le avefe'au a Siamese, Prince Prisdang, ua faamoemoe iinei i le Aso Toonai nei e sainia le feagaiga na faia i le va o Netherlands ma Siam e faatonutonu ai fefaatauaiga o agaga.

I le valusefulu tausaga, na lagona ai e Siam le taufaamatau e pulega faakolone, Egelani, lea na nofoia uma Burma, ma Farani, lea na taumafai e maua se tulaga i Laos. I le 1884, na fai atu ai le tupu ia Prisdang e fai se fuafuaga e taofia ai le nofoia. Faatasi ai ma isi aloalii e toafa ma le au ofisa e 7, na auina atu ai e Prisdang se tali ma le itu sili ona taua o le tusiaina o se faavae ma se faavae ae le o se pule tupu atoatoa, ma le tutusa tutusa, saolotoga ma le soloia o tu ma aga masani. Na tali atu le tupu ma se tetee malosi ia Me 1885 ma toe faamanatu Prisdang ia Siam.

O se feʻau i le Dutch Government Gazette i le aso 15 o Mati, 03 o loʻo taʻu mai ai se mea e uiga i lona taʻutaʻua ma lona malosi i Europa i lena taimi.

E ala i le Royal Decree of 2 Mati 1888 Nu. 2, Prince Prisdang, talu ai nei le avefe'au tulaga ese ma le faifeau pule sili a Lana Tupu le Tupu o Siam, na tofia Knight Grand Cross i le Poloaiga a le Netherlands Liona i le Faamasinoga Holani.

Galue i Siam ma Malaysia

Na amata galue Prisdang e avea ma faatonu o le Post and Telegraph Service. Mulimuli ane sa faigaluega o ia i se kamupani Peretania i Malaysia mo sina taimi.

Sa faaauau pea ona salalau tala e uiga i ona faafitauli tau tupe. Sa faapea foi ona fai se la mafutaga ma Sri, o se fafine ua oti lana tane o lana uo, o le sa talosagaina muamua e le Tupu o Chulalongkorn e auai i lona faletua ae sa musu o ia. E masani ona teena e Prisdang sa la faia feusuaʻiga: sa na o se uo.

Na tautala foi Prisdang e tetee i le polygyny i le taimi nei, aua o le a avea lea ma faiga faaupufai e sili ona patino. E toatele na masalomia o ia o le faalataina o le tupu. Na ia tuua mo Initia ma mulimuli ane i Ceylon ia Oketopa 1896 ma sa faauuina o se monike

Monk i Initia ma Ceylon (Sri Lanka)

I le aso 5 o Novema, 1896, na amataina ai Prisdang o se monike ma le igoa monike o Jinavaravamsa. I tausaga ua mavae, sa faaauau pea ona fesuiai e Prisdang tusi ma le Tupu o Chulalongkorn ma e oo lava ina ua uma lenei amataga sa ia tusi atu i le tupu.

Ia Aperila 1897 na asiasi atu ai le tupu ia Ceylon i lana uluai malaga i Europa. Sa latou o atu faatasi i se malumalu i le aai tautupu o Kandy lea sa teuina ai se mea faamanatu o le Buddha: o se nifo. Na fesili le tupu pe mafai ona ia uuina le nifo mo sina taimi, ae na teena ma alu ese ai le tupu ma le ita.

I tausaga na sosoo ai, na asiasi atu ai le monike o Jinavaravamsa i nofoaga i Initia i Matu lea na faia ai suʻesuʻega i nofoaga o le Buddhist. O le tele o mea na pasi mai lea lima i lea lima, e masani lava ma misa ma masalosaloga, lea na mafua ai foi Jinavaravamsa o loo feagai ma se moliaga o le gaoi.

Na faavaeina e Jinavaravamsa ni a'oga saoloto se lua i lona malumalu mulimuli ane i Ceylon, tasi mo teine ​​ma le tasi mo tama. Na ia mauaina malo mai le lalolagi atoa ma amataina se Siamani, se Dutchman ma se Ausetalia o se monike.

Toe foi ia Siam, o lona olaga mativa o se tagata ua tuliesea ma lona maliu

Na maliu le Tupu o Chulalongkorn i le 1910, 'na afio a'e i le lagi' e pei ona ta'ua ai le faaupuga aloa'ia a Thai. Na faanatinati atu Jintavaravamsa i Bangkok i le 1911 e auai i le falelauasiga. Na foliga mai o le toatele o uo muamua ma tagata tamalii na tetee ia te ia ma sa tatau ona ia faamavae. Na musumusu mai e le ifo le tupu ia te ia, le monike.

Ua toe taʻua nei o Prisdang, na ia taʻitaʻia se olaga pagatia. Sa na o se galuega puupuu, mo se faataitaiga o se faaliliu. O tusi o talosaga i le Tupu o Vajirawuth, o Rama VI, e leʻi taliina. O tofi o tupe ma fale na pasi ane ia te ia, ma sa nofo o ia mo se taimi umi i luga o se vaa i totonu o se alavai lea na ia lafoina ai ni tusitusiga e faitioina ai pulega.

I le 1921 na ia maua ai se taui mai Iapani mo le sili ona matagofie umi pa'epa'e 'ava.

Na maliu o ia i le 1935, 3 tausaga ina ua mavae se suiga filemu na tuu ai le tupu i lalo o se faavae ma toetoe 50 tausaga talu ona uma ona fautuaina e Prisdang lenei mea.

Na taʻua e Tamara Loos, le tusitala o le tusi o loʻo i lalo:

'.......le faamaoni fa'apolokiki o Prisdang - ose faipule faamaoni ma faitio i le fa'amaoni - e tutusa lelei i Thailand i aso nei, lea o lo'o tauivi ai tagatanuu e su'e se auala e fa'aalia ai uiga ogaoga o le lotonuu i lalo o se pulega fa'atupu fa'atupu tutusa.'

O lona igoa Thai o le พระ วรวงศ์ เธอ พระอ พระพระค์เจาา ปฤษฎ O le vaega mulimuli o lea o loʻo taulaʻi ai Phy Photan o lona uiga o le BODDA '

Punaoa:

Tamara Loos, Ponaivi i Loʻu Ua, O le olaga ma le tafeaga o se perenise Provocateur, Ithaca, NY ma Lonetona, 2016

('O ponaivi i lo'u ua' o se upu Thai o lona uiga o le 'oti')

E lua iloiloga o lenei tusi ma se vaaiga lautele lautele:

https://www.bangkokpost.com/life/arts-and-entertainment/1312659/ambassador-provocateur-outcast

https://news.cornell.edu/stories/2016/10/historians-new-book-tells-story-notorious-thai-prince

O se vitio faaPeretania puupuu e uiga i lona olaga, aemaise lava e uiga i se tamai motu i le talafatai o Sri Lanka lea na nofo ai Prisdang:

https://www.youtube.com/watch?v=D5a7m0tLZeM

6 tali i le “Prince Prisdang Chumsai, mai le amepasa i le ua tuliesea”

  1. Tino Kuis fai mai i luga

    O le faavaa o le tusi a Tamara Loos o loʻo faʻaalia ai le faʻaalia o Prince Prisdang i se pati: ofuina se ofu Siamese masani ma se toniga a le militeli Peretania.

  2. Taitai Agelu fai mai i luga

    Faafetai Tino mo lenei tala o le olaga o se aloalii, e le o iloa foi e au.

  3. Chris fai mai i luga

    Na tofia e le Tupu o Chulalongkorn ia Prisdang i le 1882 e avea ma amepasa Siamese i atunuu uma o Europa ma le Iunaite Setete, lea sa i ai muamua na o tagata papalagi sa fai ma avefeau ia Siam, o nisi taimi e vaavaaia a latou lava manaoga nai lo Siam.

    E tusa ai ma isi faamatalaga, ua uma ona iai ni amepasa i itu uma e lua i le 1604. O le ā le mea ua sesē?
    https://en.wikipedia.org/wiki/Foreign_relations_of_Thailand

    • Tino Kuis fai mai i luga

      Ioe Chris, sa i ai ni amepasa pupuu o Siamese i Europa mai le amataga o le 17th seneturi, o le muamua i Netherlands i le 1608: vaai iinei:

      https://www.thailandblog.nl/achtergrond/het-eerste-bezoek-van-een-siamese-delegatie-aan-europa/

      Ma mulimuli ane foi i Farani.

      Sa tatau ona ou fai atu '...o le uluai amepasa Siamese tumau….

      • Chris fai mai i luga

        E le gata la i Europa, pe atonu e le o ni Europa, ae ou te manatu o tagatanuu Thai...

  4. Tino Kuis fai mai i luga

    Upusii: 'Fa'atasi ai ma isi ali'i e to'afa ma ta'ita'i e to'a 7, na lafo atu ai e Prisdang se tali ma le itu e sili ona taua o le tusia lea o se fa'avae fa'atasi ai ma se fa'avae ae le o se pulega fa'atupu fa'atupu, ma atili tutusa, sa'olotoga ma le soloia o tu ma aga tuai.'

    O talosaga atoa nei a Prince Prisdang ma isi. Fa'aonaponei mo lena taimi, 1885:

    E tasi lava le vaifofo: e tatau i le atunuu ona talia se faavae.
    O le Faavae ua fuafuaina e le o lona uiga e faatuina se tasi i lenei laasaga
    Palemene. Ae e faatatau i faiga nei:
    1. E tatau ona i ai se suiga mai le pule fa'aletulafono i le pule fa'avae.
    2. O le puipuiga ma le faafoeina o le atunuu e tatau ona i ai i lima o minisita e fausia se kapeneta, ma e tatau ona faalauiloa se tulafono manino o le tofi.
    3. E tatau ona tineia uma faiga pi’opi’o, ma ia mautinoa lea tulaga, e tatau ona lava totogi o tagata faigaluega a le malo. [O lenei manatu e tatau ona vaʻaia faʻasaga i tua o Siam i luma o le polokalame toe fuataʻi a le Tupu o Chulalongkorn].
    4. E tatau ona ausia le faamalieina lautele e ala i le faamautinoaina o le tutusa i luma o le tulafono, e aofia ai le faiga o lafoga.
    5. E tatau ona soloia tu ma aga tuai, tusa lava po o le a le tuai.
    6. Sa'olotoga o mafaufauga, sa'olotoga e tautala ai ma le sa'olotoga o fa'asalalauga
    ua mautinoa.
    7. O tofiga ma fa'ate'a i galuega a le Malo o lo'o fa'atonutonuina ile tulafono fa'amalamalama manino.


Tuua se faamatalaga

Thailandblog.nl fa'aoga kuki

O la matou upega tafa'ilagi e sili ona aoga ona o kuki. O le auala lea e mafai ai ona matou manatua au faʻatulagaga, faia oe o se ofo patino ma e fesoasoani ia i matou e faʻaleleia le tulaga lelei o le upega tafaʻilagi. faitau atili

Ioe, ou te manaʻo i se upega tafaʻilagi lelei