Ессіз ит бар латерит жолы; Уссири Таммахоттың қысқаша әңгімесі

Екі ер адам өміріне бақылауды жоғалтады. Кіші әйелімен түк бітіре алмаған мүйізді жігіт терең шұңқырға түседі. Екіншісі ішкені үшін баласы арқылы ақша алғысы келіп, құтырған иттей сілейіп өмір сүретін маскүнем. 

Күннің ыстығы ауылға апаратын сазды тар жолды күйдіреді. Жол бойындағы бұталар аптап ыстықта құлап қалады; олардың жапырақтары қызыл шаңмен ауыр, олар желде қозғалмайды. Күн бұлтсыз аспанда биікке көтеріледі. Оның ыстық сәулелері жаздың түстен кейін адам немесе жануар көрінбейтін латерит жолын соқты.

Алда, жол шағын төбеден еңіске түскен жерде бірдеңе қозғалады. Жақсылап қарасаңыз, ауылға қарай келе жатқан төрт аяқты жануар екен. Бұл қара қоңыр ит, сүйек қоймасы және қызыл құрғақ шаң басқан. Көзге көрінбейтін күш жануарды қорқытады, өйткені ол бірқалыпты жылдамдықпен жүреді және шаршамайтын сияқты. Көздер ашық және бос; олар мақсатсыз, бейшара адамның көздеріндей қадалады.

Саз жолдың бойындағы коттеджде ауыл адамдарындай қарапайым әрі құрылысы аяқталмаған коттеджде арық қария жас әйеліне ызалы түрде қарайды. Басындағы қара тікенді шаштан да сұр. Ол тік тұрып, бамбук қабырғаларындағы саңылаулардан түсетін күн сәулесін ұстап тұрады. Оның аянышты жақтауы әдетте үйде киетін дойбы саронгынан әрең үлкен.

Оның басқа жігіті бар ма? Төсекте отырған жас әйеліне қарап, күдігі күшейе түседі. Ол оған екі бала тудырғанымен, қызғаныш сезімін тыя алмайды. Өйткені, қаладағы бірде-бір жігіт оған ұсынылса, оның тәтті денесінен бас тартпайды. Мүмкін ол жасады ма? Соңғы кездері ол онымен ғашық болғысы келмеді.

'Не болып жатыр? Балалар үйде жоқ'. — дейді дауысындағы ашуды жасыруға тырысып. «Мен онымен біттім. Бұл сізге көп уақытты алады'. және ол жапқыштарды аша бастайды. 'Сонда не күтесің? Мен енді жас емеспін. Ал мына жапқыштарды жабық қалдырыңдар!» – дейді ол қорқытып.

— Олай болса, қарт адам сияқты әрекет ет! ол қарсылық білдіреді. «Неге күндіз оны қалайсыз? Өте ыстық!' -Сәлеметсіз бе,-деп оған айғайлайды. «Әрқашан бұлай болған емес! Енді маған тойып алғанша, кіммен төбелесіп жүрсің? Мен сені ұстап алсам, өлтіремін!

Ол саусағын оның бетіне қағып, ашуланып оны айнала секіреді. 'Сен жындысың! Жыныс сені жынды қылды!» - деп айғайлайды, ол өзіне шабуыл жасаған кезде өзін-өзі ұстайды. Сүйекті кеудесіне қатты итеру оны тербетеді. Бірақ артынан қолының сыртымен оның аузын ұрады. Соққының қатты болғаны сонша, ол қайтадан төсекке құлады. Ол оның үстінде қорқытып тұрғанда, ернінің қансырап жатқанын сезеді.

«Сен мұны істей аласың, солай емес пе? Дегенмен?' оларды мазақтайды. Оның толық кеудесі астынан шығып тұрады phanung ол киеді. Оның ебедейсіз және сүйектей жұқа денесіне қарап, ол баяғыда оны іздеп барып, әкесінің үйін тастап, онымен бірге оның латериттер жолындағы кішкентай үйінде тұруға кеткен күнін еске алады. Ол піл сияқты әдемі және күшті болды. Оның төсек орны күшті болғанымен, жұмсақ болды; желдің сипауындай жұмсақ, тастай қатты.

Бірақ оның төсек жұмысы одан да көп емес ...

Оның бәрі кейінгі жылдары әлсіреді. Оның жыныстық өмірі оған қарағанда ұзағырақ болды - әлдеқайда ұзағырақ. Төсек-орындары енді тозған, тозған; ол енді оны басқара алмайды. Ол басқа адамға айналды; ауру, ашкөздік пен қызғанышқа толы. Бұл жағдай оны азаптайды және шыдамсыз. «Ақылыңнан адасып қалдың», – дейді ол ащы дауыспен. 'Әрине; жынды! Сен опасыз қаншық!— деді. - деп айғайлайды, қолдары оның тамағына созылып.

Ол өзін күтпеген күшпен оған лақтырып жіберді, ол оны бамбук қабырғаға соқты. Ол есіктен қашып бара жатқанда оның қарғыс айтып, ұрысқанын естиді. Жас әйел латерит жолына жүгіреді; бір қолымен оның түйінін ұстайды phanung кеудесінің үстінде, ал екінші қолымен оны тізеден жоғары тартады. Ол жан-жағына қараса, оның дәл артында келе жатқанын көреді. Ол арғы беттегі күріш алқабына баратын жолды кесіп өтпекші еді, оның үрейленіп айғайлағанын естіді.

«Ақылсыз ит! тоқта, тоқта! Жолды кесіп өтпе! Мына иттің құтыру дерті бар!' Ол тоқтап, аяғы қорғасындай ауырлап жатқанын сезеді. Жол жиегіндегі қызыл шаңға отыруға тура келді. Оның алдынан қызыл шаң басқан өлімші арық ит өтеді. Жануар оған қуыс көздерімен қарап, ырылдап, сол жылдамдықпен бос жолды бойымен тіке жалғастырады. Құйрық артқы аяқтарының арасында қатты салбырап тұрады.

Үйілген қасірет сияқты еденге отырады және қорқыныш пен ашудан жылайды. — Мына иттің құтырмасы бар! Ол оның артында тұрады. - Бақытымызға орай, ол сені тістеген жоқ. Әлі де тынысы тарылып, ол оның жалаңаш иығына қолын тигізіп, ақырын айтады: «Егер ол сені тістесе, өткен жылы Фан сияқты өлесің. Өлер алдында ит сияқты қыңсылап, ұлығанын есіңізде ме? Жүр, үйге қайтайық, мен енді ашуланбаймын,— деді.

Төсекте, жабық үйдің күңгірт жарығында қарт кісі әйелінің денесін босатып жатыр. Қайта-қайта жастық шақтағы ерлікті қалпына келтіруге тырысады. Енді барғысы келмейтін аяғы ауырған оған тік төбеге шыққандай әсер ете бастады. Жас әйел оған ештеңе күтпестен қозғалуға мүмкіндік береді. Ғажайып болмаса бекер екенін біледі. Үйге еніп жатқан кішкентай жарықта оның әжім басқан бетіндегі терді көреді. Олардың тынысы, оның және оның тынысы сырттағы желден қаттырақ.

Ол оның көзіне қарайды. Олар мақсатсыз, бос, бірақ азапқа толы - жынды иттің көздері сияқты. Ол өзінің жанынан кейінгі жолда жүгіріп өткен ит туралы ойлайды.

Маскүнем

Шаң басқан арық ит ауылға баратын жолды жағалап келеді. Күн қазір таулардың үстінде, аптап ыстығы біршама басылды. Ит бұтақтары латериттен шыққан қызыл шаңның қалың қабаты арқылы салбырап тұрған көгалдар мен бұталардың жанынан өтеді. Жаздың күндізгі аптап ыстығында сал болып көрінетін жол бойындағы үйлер мен қоралардың жанынан өтіп бара жатып, қазір баяу. Ит ауырып айқайлайды; тынысы естіледі. Қатты жақтардан жабысқақ шырыш тамшылайды.

Кішкентай бала әкесінің қобалжыған сөрелерді тінтіп жатқанын көреді де, «Не іздеп жүрсің?» деп сұрайды. Әкесі бірден бұрылады. Анамның ақшасын іздеп жүрсіз бе? Олар жоқ, - дейді бала. 'Сен оны қайдан білесің? Ол бәрін алды ма?» – деп сұрайды жылдам іздеуді жалғастырып жатқан әке. Бала күліп, рахаттанады.

«Жоқ, ол оны бір жерге қойды. Әйтпесе, ішімдік сатып алу үшін сөреден шығарасың дейді. — Иә, иә, сондықтан сіз мұны білесіз! Әкесі ұлына иіліп, сүйкімді күлімсіреді. – Жүр, оны қайда қойғанын айт. Бала демінен ішімдік иісі аңқып тұрған әкесіне қарап, жалынған көздеріне басын шайқайды.

— Жүр, анаң үйге келгенде бәрібір маған береді. Қай жерде екенін айт,— деді. «Жоқ!» «Сен де анаң сияқты қыңырсың». Әкесі ары қарай қайда барарын білмей қобалжыды. Сосын оның көзі қабырғадағы ескі фотоға түседі. Фото ескі сары жақтауда және ол үшін ұзақ уақыт бойы ештеңе білдірмеді. Бірақ қазір ол фотоға мұқият қарайды.

Бұл оның және оның әйелінің студия фонының алдында тұрған кадры: желкенді қайығы бар мөлдір көк теңіз және фонда таулар. Кокос жаңғағымен боялған пальмалар. Соған қарап, өзінен өзі күледі: жас жұбайлар және олардың армандары! Теңіз, желкенді қайық және кокос ағаштары бар картон қабырға. Олардың армандары ақ жағажай мен жабайы теңізді көру немесе шексіз өзен жағасында ауамен тыныс алу немесе басқа адамдардың күліп, ойнауынан ләззат алу ...

Бір сәт өзінің мұңды болмысында күледі. Ол кезде біз қандай жынды едік! Енді біз теңізді ешқашан, тіпті он өмірден кейін де көрмейтінімізді білеміз... Ол кенеттен жүрегі айнып қалады. Сол суретке барады, бірақ байқағыш бала жылдамырақ. Ол алға секіріп, жақтаудың артындағы ақ конвертті суырып алады.

«Ей, оның ішінде қанша бар екен, көрейік», – деп айғайлайды қайсар әке. — Бұл сенің шаруаң емес пе? «Анам мені көруге мәжбүр етеді!» «Мен бәрін қабылдамаймын, тек ішемін. Сіз оны бірден қайтарасыз,— деді. «Жоқ!» және бала есікке қарай шегінеді. «Бермесең, жазаланасың» деп айқайлап, есікті қолымен жауып тастамақшы болады. Ол қазірдің өзінде сусынының дәмін ойлап жатыр. Бірақ бала әкесін өкшелеп алып шығып кетеді.

Ауыл қазірдің өзінде латериттер жолының бойында. Бала қызыл шаң басқан арық иттің алдынан жол бойымен көтеріліп, ауылға қарай жүрді. Баласы иттің үргеніне мән бермей, жолын жалғастыра береді. Әкесінің мұңайған үнін де естімейді. — Әй, тоқта! Мына ит жынды екен!» Бала тіпті артына қарамады.

Баласы әлгі иттен аман-есен өткенде әкесі жеңіл тыныс алады. Ол жынды ит тістегеннен кейін өлген көршісі Фанның жүрегін ауыртқан өлімін есіне алады. Қорқыныш пен үрейден дірілдейді. Жынды иттер! Әркім аулақ болуы керек жағымсыз, қауіпті аңдар. Мына ит барады; ол қатты дем алады және ыңылдайды. Қатты аузынан майлы шлам тамшылайды.

Ол қайтадан ауырады, тамағына толқын артынан толқын келеді. Мөлдір сусынға деген құштарлық оның санасынан басқаның бәрін қуып жібереді. Бала күріш алқабынан өтіп үлгерді. Ол ашуланып қарғап артынан жүгіреді. Бірақ бұл өрескел, күйдірілген жолда жүгіру оның алкогольге тәуелділігі мен сол ақ тамшыға деген құштарлығымен бірге оның жақтарын қатайтады.

Баласын ақша үшін қуып бара жатқанда аузынан шырыш ағып, ісінген тілі шығып кетеді. Оның тынысы барған сайын күшейіп, ауыр, жануар дыбыстарын шығара бастайды - дәл қазір көзден ғайып болған аң сияқты. 

Күн енді бірте-бірте батып бара жатыр және таулардың артында көрінбейді. Соңғы мыс сәулелері батысқа қарай аспанды толтырады. Ауылды аралайтын латерит жолы күн батқанның нұрына қарамай қараңғы болып көрінеді.

Осы кеште құрғақ қызыл шаң басқан арық қоңыр ит ауылдың латерит жолымен жүреді. Және құлайды. Өлген. Аузынан шыққан шырышқа қызыл шаң жабысып, мәйіт қатайған, көздері ашық, тілі ісінген.

Күн таулардың артына батады. Аспандағы мыс түсі жоғалады. Барлық көрінетін заттар ымыртта көлеңкеге айналады. Иттер, адамдар және кейінгі жол - олар түнде ериді.

-о-

Дереккөз: Оңтүстік-Шығыс Азия Тай қысқа әңгімелері мен өлеңдерінің антологиясын жазады. Марапатқа ие болған әңгімелер мен өлеңдердің антологиясы. Silkworm Books, Тайланд.

Бұл әңгіменің ағылшынша атауы «Құтырған иттің жолында» деп аталады. Аударған және өңдеген: Эрик Куйперс. Автор туралы осы блогта Тино Куистің түсіндірмесін қараңыз: https://www.thailandblog.nl/cultuur/schemering-op-waterweg/  

Бұл блогта сонымен қатар: «Үй иесі үшін өлім жекпе-жегі» және «Фи Хэ және махаббат хаттары».