ઈસાનર્સ થાઈ નથી: કોણ પોતાને થાઈ કહી શકે? સ્થાનિક ઓળખ ભૂંસી નાખે છે

પ્રાચીન સામ્રાજ્યોના નકશાની છબી (લન્ના વગેરે) સીએ. 1750

નિયમિત થાઈલેન્ડ જનાર કદાચ 'થાઈનેસ' શબ્દથી પરિચિત હશે, પરંતુ વાસ્તવમાં થાઈ કોણ છે? તે કોને લેબલ કરવામાં આવ્યું હતું? થાઈલેન્ડ અને થાઈ હંમેશા એટલા સંયુક્ત ન હતા જેટલા લોકો માને છે. નીચે 'થાઈ' કોણ હતા, બન્યા અને છે તેની ટૂંકી સમજૂતી છે.

માત્ર સંસ્કારી લોકો જ T(h)ai છે

જે લોકો 'તાઈ' (થાઈ, લાઓ અને શાન) ભાષાઓ બોલતા હતા - જોકે કેટલાક સિદ્ધાંતો અનુસાર લાઓ શબ્દ તાઈ શબ્દ કરતાં વધુ યોગ્ય છે - સાતમી અને બારમી સદી વચ્ચે દક્ષિણ ચીનથી દક્ષિણપૂર્વ એશિયામાં સ્થળાંતર કર્યું હતું. મોન-ખ્મેરને આ વિસ્તારમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા અથવા તાઈ બોલતા લોકો સાથે આત્મસાત કરવામાં આવ્યા હતા. આજે, તાઈ હજુ પણ થાઈલેન્ડ અને લાઓસમાં વર્ચસ્વ ધરાવે છે, પરંતુ વિયેતનામ અને મ્યાનમાર (બર્મા)માં પણ નોંધપાત્ર લઘુમતીઓ છે. પરંતુ દરેકને તાઈનું લેબલ લગાવવામાં આવ્યું ન હતું! તે ફક્ત વસ્તીના એક ભાગનું વર્ણન કરે છે: ફક્ત તે જ લોકો જેઓ ચોક્કસ સ્તર અને દરજ્જા પર પહોંચ્યા હતા તેમને તાઈ કહેવામાં આવે છે. આ 'સામાજિક લોકો' હતા (ખોન થાંગ સોંગખોમ, คนทางสังคม). આ કુદરતના 'સરળ લોકો' (ખોન થાંગ થમ્માચાટ, คนทางธรรมชาติ) માંથી એક અલગતા તરીકે.

થાઈ સામ્રાજ્યોમાં માસ્ટર્સ અને સર્ફ્સ સાથે સામન્તી પ્રણાલી હતી: સકદીના. તાઈ શબ્દનો અર્થ 'મુક્ત લોકો' (સેરિકોન, เสรีชน) એવો થાય છે: જેઓ ગુલામ કે સર્ફ ન હતા, જેઓ થરવાડા બૌદ્ધ ધર્મનું પાલન કરતા હતા, તેઓ 'સેન્ટ્રલ થાઈ' બોલતા હતા અને કાયદા અને નિયમો સાથેની રાજનીતિ હેઠળ રહેતા હતા. આ khaa (ข่า) અને kha (ข้า) થી વિપરીત છે. ખા એ અભણ, વૈમનસ્યવાદી, જંગલી લોકો હતા જે સંસ્કારી વિશ્વની બહાર રહેતા હતા. ખા એ લોકો હતા જેઓ શહેર/શહેર-રાજ્યની બહાર રહેતા હતા: મુઆંગ (เมือง). શહેર સંસ્કૃતિ માટે ઉભું હતું, અસંસ્કારી માટે ગ્રામ્ય. ખા એ લોકો હતા જેઓ કાં તો દાસ (ફ્રાઈ, ไพร่) અથવા ગુલામ (thâat, ทาส) તરીકે સેવા આપતા હતા. પ્રાચીન શિલાલેખોમાં આપણને 'ફ્રા ફા ખા તાઈ' (ไพร่ฟ้าข้าไท) લખાણ જોવા મળે છે: 'આકાશી આકાશના પ્લબ્સ, તાઈના સેવકો'. -સંભવતઃ- અયુથયા યુગ (1351 – 176) થી લોકો હવે તાઈ (ไท) પરંતુ થાઈ (ไทย) વિશે બોલતા નથી.

ઇસાનર્સ થાઇ નથી પરંતુ લાઓ છે

ઓગણીસમી સદી સુધી, થાઈ શબ્દનો ઉપયોગ સ્થાયી (ભદ્ર વર્ગ)ના લોકોને દર્શાવવા માટે થતો હતો. આ ચોક્કસ દરજ્જો, સંસ્કારી જીવનશૈલી અને સમાન ધોરણો અને મૂલ્યો સાથેની સામાન્ય સંસ્કૃતિ ધરાવતા લોકો હતા. તે ખાસ કરીને સામાન્ય વંશના લોકોને લાગુ પડતું ન હતું અને ખોરાત ઉચ્ચપ્રદેશ (આધુનિક ઇસાન) ના લોકો માટે બિલકુલ લાગુ પડતું ન હતું. તેણી અને ઉત્તરમાં લન્ના સામ્રાજ્ય (อาณาจักรล้านา) ના રહેવાસીઓને લાઓ તરીકે જોવામાં આવતા હતા. પરંતુ "થાઈ" ઇમિગ્રન્ટ્સને પણ લાગુ પડતું ન હતું: ચાઇનીઝ, પર્સિયન અને પ્રદેશના વિવિધ વિસ્થાપિત લોકો. સ્થાનિક લઘુમતીઓ થાઈ સુધી તેમના માર્ગે કામ કરી શકે છે જો તેઓ ઉમદા દરજ્જો મેળવે અને ભદ્ર વર્ગના ધોરણો અને મૂલ્યોને વહેંચે.

સિયામી રાજા નાંગક્લાઓ (રામા III, 1824-1851) અને રાજા મોંગકુટ (રામા IV, 1851-1868) હેઠળ આ બદલાયું. 'થાઈ' હવે થાઈ ભાષા બોલનારા બની ગયા. આ લાઓ, સોમ, ખ્મેર, મલેશિયન અને ચામ જેવા અન્ય (ભાષા) જૂથો ઉપરાંત. ઓગણીસમી સદીનું થાઈલેન્ડ આજના થાઈલેન્ડ કરતાં વંશીય રીતે વધુ વૈવિધ્યસભર હતું! થાઈ માટે કોઈ વિશિષ્ટ વંશીય લાક્ષણિકતા ન હતી, અને વસ્તી પર સાંસ્કૃતિક અથવા વંશીય એકરૂપતા લાદવા માટે થોડો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. અસંગત ચાઈનીઝ તેમના પોતાના નિયમો અનુસાર જીવતા હતા, આદિવાસી લોકોએ ઘણાં ભેદભાવનો અનુભવ કર્યો હતો, પરંતુ અન્ય લઘુમતીઓએ દરેક વ્યક્તિની જેમ વધુ કે ઓછા પ્રમાણમાં સમાન વર્તનનો અનુભવ કર્યો હતો.

આર્નોલ્ડપ્લેટોન દ્વારા, આ નકશા પર આધારિત .svg (પબ્લિક ડોમેન હેઠળ UTexas માંથી "યુનિવર્સિટી ઓફ ટેક્સાસ લાઇબ્રેરીઝના સૌજન્યથી, ઑસ્ટિન ખાતેની ટેક્સાસ યુનિવર્સિટી.") - પોતાનું કાર્ય, પબ્લિક ડોમેન, https://commons.wikimedia.org/ w/index.php?curid=18524891

19મી સદીના અંતમાં થાઈ રાષ્ટ્રનો ઉદભવ

ઓગણીસમી સદી સુધી, સરકારે યુરોપિયનોને સ્પષ્ટ કર્યું કે થાઈ અને લાઓ એક જ લોકોના નથી. 'લાઓ થાઈઓના ગુલામ છે' રાજા મોનકુટે તેમને કહ્યું. થાઈઓએ એ હકીકતને કોઈ ગુપ્ત રાખ્યું ન હતું કે સિયામ એક મહાન સામ્રાજ્ય હતું અને તેના પ્રભાવના ક્ષેત્રમાં ઘણા જાગીર રાજ્યો હતા, પરંતુ તે સિયામ પોતે મધ્ય મેદાન (ચોફ્રાયા નદીની નદીની ખીણ) કરતાં વધુ વિસ્તર્યું ન હતું. બહારના વિસ્તારો, જેમ કે લાન્ના, હજુ પણ (મુક્તપણે) સ્વતંત્ર, ઉપનદીઓ, સામ્રાજ્યો અને શહેર-રાજ્યો હતા. પરંતુ ઓગણીસમી સદીના અંતમાં ચિત્ર બદલાવાનું શરૂ થયું, જાતિ/વંશીયતાને હવે કાંટાળા મુદ્દા તરીકે જોવામાં આવે છે. એવી ચિંતા વધી રહી હતી કે પશ્ચિમી સત્તાઓ બેંગકોકના દેવાદાર વિસ્તારો પર દાવો કરશે. રાજા ચુલાલોંગકોર્ન (રામા V, 1868-1910) હેઠળ, પ્રદેશોનું જોડાણ બેંગકોકથી શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. ઉદાહરણ તરીકે, લન્ના સામ્રાજ્યને 1877માં બેંગકોકથી વાઇસરોય તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યું હતું અને 1892માં તેને સંપૂર્ણ રીતે જોડવામાં આવશે. ઉદાહરણ તરીકે, કિંગ ચુલાલોંગકોર્ને, જ્યારે 1883માં ચિયાંગ માઈના રાજાના પ્રથમ કમિશનરની સ્થાપના કરી ત્યારે ચેતવણી આપી હતી કે: "તમારે યાદ રાખવું જોઈએ કે જ્યારે તમે પશ્ચિમી અને લાઓ સાથે વાત કરો છો, ત્યારે તમારે સ્પષ્ટ કરવું જોઈએ કે પશ્ચિમી 'તેઓ' છે. અને લાઓ થાઈ છે. પરંતુ જો તમે લાઓ અને થાઈ સાથે વાત કરો છો, તો તમારે સ્પષ્ટ કરવું પડશે કે લાઓ 'તેમ' છે અને થાઈ લોકો 'અમે' છીએ.

થોડા વર્ષો પછી, રાજાને થાઈ અને લાઓ વિશે નવી સમજણ આવી. તેમણે 'લાઓ પ્રાંતો'ના કમિશનરોને સલાહ આપી કે થાઈ અને લાઓ એક જ 'ચાટ' (રાષ્ટ્ર)ના છે, એક જ ભાષા બોલે છે અને એક જ રાજ્યના છે. આ સાથે, રાજાએ સ્પષ્ટ સંકેત મોકલ્યો, ઉદાહરણ તરીકે, ફ્રેન્ચ: ફુથાઈ, લાઓ, લાઓ ફુઆન અને ચાઈનીઝ સહિતના વિસ્તારો બેંગકોકના અધિકારક્ષેત્ર હેઠળ આવ્યા. તે ઓગણીસમી સદીના અંત સુધી 'ચાટ થાઈ' (ชาติไทย) શબ્દને 'થાઈ રાષ્ટ્ર'ના સંદર્ભમાં સ્વીકારવામાં આવ્યો ન હતો.

પ્રિન્સ ડામરોંગે રાજા ચુલાલોંગકોર્ન સાથે તેમની ચિંતાઓ શેર કરી કે શું ચાટ થાઈ શબ્દ બિન-વંશીય થાઈ લોકોમાં વધુ અશાંતિ પેદા કરશે નહીં કારણ કે ભૂતકાળમાં 'ચાટ' (જન્મ) શબ્દ ફક્ત જન્મ સમયે જ કોઈના લક્ષણોનો ઉલ્લેખ કરતો હતો, અને તે લઘુમતી જૂથોને 'થાઈ'માં ફેરવવામાં સરકાર હજુ સુધી સફળ થઈ નથી. બેંગકોક દ્વારા કેન્દ્રીયકરણ (આંતરિક વસાહતીકરણ) સામેના પ્રાદેશિક અને વંશીય સ્વરૂપોનો સામનો કરીને, ચુલાલોન્ગકોર્ને પણ દક્ષિણ, ઉત્તર અને ઉત્તરપૂર્વમાં બળવાખોરો દ્વારા સ્વ-સરકાર માટે થોડી સહાનુભૂતિ દર્શાવી: 'અમે આ પ્રાંતોને અમારા ગણીએ છીએ, પરંતુ તે નથી. સાચું, કારણ કે મલય અને લાઓ પ્રાંતોને પોતાના માને છે'.

સ્ત્રોત: વિકિપીડિયા

બેંગકોકથી કેન્દ્રીકરણ

વહીવટીતંત્રના વધુ કેન્દ્રિયકરણ અને રાષ્ટ્રીય સરહદોના સીમાંકન તરફના વલણને કારણે, થાઈ-ફિકેશન ચાલુ રહ્યું. ક્રાઉન પ્રિન્સ વજીરાવુધના જણાવ્યા મુજબ, વંશીય લઘુમતીઓ, ખેડૂત વર્ગને 'વશ' અને 'પાલન' રાખવાની હતી. 1900 માં હજી પણ વૈવિધ્યસભર થાઇલેન્ડની છબી હતી જેમાં ઘણા લોકો રહેતા હતા. બેંગકોકમાં ચુનંદા લોકો આધુનિક સમયના ઉત્તરીય અને ઉત્તરપૂર્વીય થાઈલેન્ડના રહેવાસીઓને 'લાઓ' તરીકે ઓળખે છે.

પરંતુ લાઓ કદમાં મોટા હતા, સંભવતઃ મોટા ભાગના લોકો પણ હતા (તેથી શું થાઈલેન્ડ નામ ખરેખર સાચું છે, આપણે પૂછી શકીએ કે, શું થાઈ નાગરિકોનો સૌથી મોટો સમૂહ નથી?). પ્રિન્સ ડામરોંગ હેઠળ, જેમણે નવા સ્થાપિત ગૃહ મંત્રાલયનું નેતૃત્વ કર્યું હતું, લાઓ વાસ્તવમાં થાઈ હતા તે વિચાર નીતિનો સત્તાવાર ભાગ બની ગયો. તેમણે જાગીરદાર અને અર્ધ-વાસલ રાજ્યોના અંત માટે, બધા લોકોને થાઈ બનાવવા અને તેમને લાઓ અથવા મલેશિયન તરીકે લેબલ ન કરવા માટે વાત કરી. જાણે કે આ બધી ગેરસમજ હતી, તેણે કહ્યું કે લાઓ લોકો વિચિત્ર રીતે થાઈ બોલે છે, તેથી બેંગકોકના લોકોએ તેમને લાઓ તરીકે જોયા. પરંતુ હવે તે સામાન્ય જ્ઞાન છે કે તેઓ થાઈ છે, લાઓ નથી'. રાજકુમારના જણાવ્યા મુજબ, સિયામની બહાર ઘણા લોકો હતા, જેમ કે લાઓ, શાન અને લુ, જેમણે પોતાને તમામ પ્રકારના નામો આપ્યા છે, પરંતુ હકીકતમાં તે બધા થાઈ લોકોના છે. સત્તાવાર નિવેદનો અનુસાર તેઓ બધા થાઈ જાતિના હતા અને પોતાને થાઈ તરીકે જોતા હતા

1904માં પ્રથમ વસ્તીગણતરી વખતે, સરકારે જણાવ્યું હતું કે લાઓને થાઈ તરીકે જોવું જોઈએ, તે નિષ્કર્ષ પર આવે છે કે સિયામ '85% થાઈ સાથે મોટાભાગે એક-વંશીય દેશ' હતો. વસાહતી સત્તાઓ લાઓની ઓળખને દૂર કરીને બેંગકોક સામે તેનો ઉપયોગ કરી શકી નહીં. પરંતુ જો લાઓનો એક અલગ વર્ગ તરીકે સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હોત, તો થાઈ નૈતિક રીતે વૈવિધ્યસભર લોકોની બહુમતી ન બની હોત. 1913 ની વસ્તી ગણતરીમાં, રહેવાસીઓ હવે ફક્ત એવું કહી શકતા ન હતા કે તેઓ લાઓ હતા, પરંતુ "થાઈ જાતિનો ભાગ" હતા. પ્રિન્સ ડામરોંગે લાઓ પ્રાંતોનું નામ બદલી નાખ્યું અને સમગ્ર લાઓ પ્રદેશને 'ઈસાન' અથવા 'ઉત્તર-પૂર્વ'ની મહોર લગાવવામાં આવી.

1906માં, રાજા ચુલાલોંગકોર્ને ભૂતપૂર્વ લન્ના સામ્રાજ્યમાં શિક્ષણ નીતિની ચર્ચા કરતા કહ્યું હતું કે 'લાઓ થાઈ સાથે એક થવાના ફાયદાઓને સમજે તેવી ઈચ્છા છે. તેથી, શિક્ષણ માટે જવાબદાર લોકોએ લાઓને તમામ બાબતોમાં થાઈ કરતાં હલકી ગુણવત્તાવાળા તરીકે જોવું જોઈએ નહીં. તેણીએ સરકારી અધિકારીઓ અને સામાન્ય લોકો માટે થાઈ સાથે એક થવાનો માર્ગ શોધવો જોઈએ. જો લાઓ સારા છે, તો તેમને થાઈની જેમ પુરસ્કાર આપવામાં આવશે.

જો કે, આ એકીકરણ અને રાષ્ટ્રવાદી અને દેશભક્તિની છબીઓનું લાદવું હંમેશા સરળ રીતે ચાલતું ન હતું, ઉદાહરણ તરીકે શાન બળવો વિશે પ્રોફેસર એન્ડ્રુ વોકર દ્વારા આ પ્રસ્તુતિ જુઓ:

ઝી ઓક: www.thailandblog.nl/background/shan-opstand-noord-thailand/

20મી સદીમાં, થાઈલેન્ડ એક લોકોમાં એક થઈ ગયું

ચમત્કારિક રીતે, 1904 ની વસ્તી ગણતરીના ઘણા વર્ષો પછી, થાઈ ભાષા બોલતા તમામ લોકો (મધ્ય થાઈ, લાઓ, શાન, પુથાઈ, વગેરે) "થાઈ નાગરિકો" અને "થાઈ જાતિ"ના સભ્યો બન્યા. થાઈએ હવે રાષ્ટ્રમાં બહુમતી બનાવી છે. વિચલિત, પ્રાદેશિક ઓળખને દબાવી દેવામાં આવી. ઇતિહાસ ફરીથી લખવામાં આવ્યો હતો અને તમામ રહેવાસીઓ હવે થાઈ હતા અને હંમેશા હતા. વીસમી સદીની શરૂઆતમાં, 'થાઈ' શબ્દ હવે વ્યક્તિના સામાજિક વર્ગને નહીં, પરંતુ તેની રાષ્ટ્રીયતા દર્શાવે છે.

1912ના શિક્ષણ અધિનિયમ મુજબ, સમગ્ર સામ્રાજ્યમાં શિક્ષકોએ તેમના વિદ્યાર્થીઓને "સારા થાઈની જેમ કેવી રીતે વર્તવું", થાઈ અને થાઈ રાષ્ટ્રનો ઈતિહાસ અને રાષ્ટ્રનું રક્ષણ અને જાળવણી કેવી રીતે કરવી તે શીખવવાનું હતું. વર્ગખંડમાં સેન્ટ્રલ થાઈ સિવાયની ભાષાઓ પર પ્રતિબંધ હતો.

30 અને 40 ના દાયકાના પ્રારંભમાં સરમુખત્યાર ફિલ્ડ માર્શલ ફિબુન સોંગક્રમની આત્યંતિક રાષ્ટ્રવાદી નીતિઓ હેઠળ, થાઈનેસને ફરી એક વખત ધક્કો મારવામાં આવ્યો. 19 માં હતા^de સદીમાં 'ચાટ થાઈ' (ชาติไทย), 'Muuang Thai' (เมืองไทย), 'Pràthêt Thai' (ประเทศไทย) અને 'Sangeam' (ยยยยย) શબ્દનો ઉપયોગ થાય છે. દેશ, ઘણા વર્ષો પછી બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં, દેશને ચોક્કસપણે થાઇલેન્ડ કહેવામાં આવતું હતું. આ રીતે થાઈલેન્ડ એક સંયુક્ત, સજાતીય દેશ બન્યો જ્યાં લગભગ દરેક જણ થાઈ રાષ્ટ્રીયતા ધરાવે છે, થાઈ જાતિનો ભાગ છે, બૌદ્ધ છે અને અલબત્ત થાઈ રાજ્યના કાયદાનું પાલન કરે છે.

સ્ત્રોતો:

- આધુનિક થાઇલેન્ડનો રાજકીય વિકાસ, ફેડેરિકો ફેરારા. 2015.

-થાઇલેન્ડમાં ટ્રુથ ઓન ટ્રાયલ, ડેવિડ સ્ટ્રેકફસ, 2010.

- સદી જૂના સત્તાવાર 'થાઈ' રાષ્ટ્રીય મોડેલના સંધિકાળમાં 'થાઈ' ઇતિહાસનું 'વંશીય' વાંચન, - ડેવિડ સ્ટ્રેકફસ, 2012.

- https://en.wikipedia.org/wiki/Tai_languages

– https://pantip.com/topic/37029889