Na hÍosánaigh i Siam: 1687
Ar mhaithe le mo thráchtas, bhí mé ag obair arís i leabharlann ollscoile Amstardam, nuair a thit mo shúil ar theideal an-suimiúil ar leabhar an-sean do na Téalainnis:
TUAIRISCEÁN SIAM DES PERES JESUITES, Envoyés par le Roy […] agus tuairimí réalteolaíochta agus léachtaí ar fhisic, tíreolaíocht, hidreagrafaíocht agus stair. Amstardam, 1687.
Ar ndóigh b’éigean dom aithne a chur orm féin agus an leabhar a thochailt ó na bailiúcháin speisialta agus a chur ar fáil le haghaidh mo iniúchta. Is léir nach bhfuil cead agat seanleabhar den sórt sin a thabhairt abhaile, más rud é chun nach mbeidh ort ach cathú ort na greanta a ghearradh as an leabhar, iad a fhrámú agus a dhíol ina n-aonar san Oudemanhuispoort!
Scríobh duine de na haithreacha wanderlust, darbh ainm Guy Tachart, an leabhar agus cuireann sé síos ar an turas a dhéanann an chuideachta ar son an Rí Ghrian ó Brest trí Rinn an Dóchais agus Bantam (Java) go dtí an príomhchathair Siam, a dúirt sé. deir Bears an t-ainm Crung Si Aya Tha Ya. Tugann sé seo ar ais go dtí críoch coitianta sinn. Sa phríomhchathair seo buaileann siad ag cúirt Siamese leis na Portaingéalach Constantin Phaulkon, a chuir aithne ar an rí a bhí ann ag an am agus a raibh post an phríomh-aire aige, fear an-chumhachtach. Ba ghearr gur thuig na hAithreacha nach mbeadh siad in ann mórán a bhaint amach, agus ba leor a súile agus a gcluasa a choinneáil gnóthach agus an oiread agus is féidir a fhoghlaim faoi mhodhanna agus nósanna agus creidimh reiligiúnacha na Siamese. Tuairiscíonn Guy ar seo go mion agus tá sé greannmhar a léamh cad iad na tuairimí a tháinig siad suas le, go háirithe i réimse an reiligiúin. Seo cúpla fógra suntasach.
Dar le Guy, léiríonn a reiligiún an oiread sin cosúlachtaí leis an gcreideamh Caitliceach (ar ndóigh an t-aon chreideamh fíor dó féin agus dá chomh-aithreacha) go bhfuil sé beagnach dosheachanta gur nochtadh an soiscéal freisin do na Siamánaigh i bhfad ó shin, ach gur. a bhí san athrú agus truaillithe le himeacht ama ag aineolas agus ag a n-sagairt. Sampla breá de thiontú ársa na nÍosánach agus sruth ionchorpraithe!
Creideann na Siamánaigh i nDia atá foirfe, comhdhéanta de chorp agus de spiorad, a chuidíonn le daoine trí dhlí a thabhairt dóibh, a threoraíonn dóibh maireachtáil go maith, an fíor-reiligiún a theagasc dóibh agus na heolaíochtaí riachtanacha a theagasc dóibh. Tugann Guy faoi deara freisin nach bhfuil suim ag na Siamese i ndáiríre in aon eolaíocht ar bith agus nach bhfuil siad ach fiosrach faoi cad a thabharfaidh an todhchaí dóibh: chun na críche sin téann siad i gcomhairle le réalteolaithe agus cleachtann siad gach cineál piseog eile.
Eaglais na Rosann Naofa ar Bhruach Abhainn Chao Phraya i Bancác (1887) – (Wild Alaska Ken / Shutterstock.com)
Níl sonas a nDia foirfe go dtí go bhfaighidh sé bás gan a bheith beo arís, mar sin ní ábhar an trua agus an trua é a thuilleadh. Is féidir le fir a bheith ina nDia freisin, ach tar éis tamaill fhada, mar ní mór dóibh ar dtús bua foirfe a bheith bainte amach acu. Tá sé soiléir anois go bhfuil Guy ag caint faoi Búda, ach is é an rud aisteach nach bhfuil an t-ainm seo le fáil sa leabhar ar fad! Dearmad aisteach, nó an bhfuil feall Íosánach taobh thiar de?
Dar le Guy a thugann siad a n-Dia Sommonokhodom, agus insíonn sé roinnt rudaí níos suimiúla faoin gcarachtar seo ach bheadh sé sin ag dul rófhada anseo. Míníonn sé cén fáth nach dócha go bhfaighidh an Chríostaíocht cos isteach sa tír sin: is fuath leis na Siamánaigh crois Chríost mar dá mba dhuine cóir é bheadh a cheartas agus a mhaitheas ag cosaint dó ón bpionós uafásach seo a bhí le cur air agus ina choinne. fearg a naimhde.
Creideann na Siamánaigh nár cruthaíodh neamh agus talamh, ach go raibh siad ann go síoraí agus nach mbeidh aon deireadh leo. Tá an domhan cothrom agus cearnach, snámhann ar an aigéan agus timpeallaithe ag balla an-láidir agus iontach ard. Tá neamh agus ifreann le fónamh mar luach saothair nó pionós sealadach do dhaoine tuillte go dtí go bhfuil siad reincarnated arís. Breathnaítear ar a gcuid sagart mar aithriseoirí fíor Dé, nach bhfuil mórán baint acu leis an domhan. Ní thugann siad beannú do thuaí riamh, ní fiú don rí féin. Is iad na príomhorduithe don tuata:
- Dia agus a Bhriathar a adhradh, seachas a shagairt agus a manaigh;
- ná goid ;
- ní bréag agus cheat;
- gan alcól a ól;
- gan daoine beo (daoine agus ainmhithe) a mharú;
- gan adhaltranas a dhéanamh;
- troscadh ar na laethanta saoire;
- gan obair ar na laethanta sin.
Má dhéanann tú an liosta seo a chur i gcomparáid leis na deich nAitheanta, ní haon ionadh é go gcaillfidh tú an aithne ómós do d’athair agus do mháthair, rud atá fíor-chraicneach i gcultúr na Téalainne. Seachas sin tá sé cosúil go leor, ach amháin i gcás an alcóil ar ndóigh. Tá sé sin soiléir freisin, toisc go n-eascraíonn formhór mór na n-aitheanta sin ón bhfíric gur duine sóisialta é an duine, ainmhí tréada a bhfuil moráltacht gaolmhar leis. Ní gá duit dia ar chor ar bith chun é a cheapadh agus a ordú.
Níos mó spraoi fós ná féachaint ar chultúr eile trí do spéaclaí féin ná féachaint ar chultúr eile trí shúile duine ó chultúr eile agus/nó am iomlán difriúil (arb ionann é agus an rud céanna)!
– Teachtaireacht arna hathphostáilt -
Go raibh maith agat as do chuid torthaí a roinnt, Pete. An-súimiúil! Nach bhfuil téacs leabhair mar seo digitithe ag an leabharlann chun é a chur ar fáil níos forleithne?
Tá an leabhar digiteach go deimhin agus tá sé ar fáil saor in aisce ag https://books.google.be/books?id=vZMOAAAAQAAJ&printsec=frontcover&hl=nl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
Tá aistriúchán Ollainnise den leabhar le fáil ag: https://goo.gl/3X7CYJ
Alt suimiúil! Cúpla breisithe.
Gréagach a bhí i Constantin Phaulkon, ní Portaingéalach. Cuireadh chun báis é i Meitheamh 1688 in éineacht lena lucht leanúna agus an Prionsa Corónach Siamese mar a bhí a phátrún Rí Narai ag fáil bháis. Ba ghnóthaí fuilteacha an rath a bhí ar Shéam go minic.
Seo é a dúirt Abbé de Choisy, a bhí mar chuid de chuairt taidhleoireachta ar Siam, i 1685 faoi Phaulkon (ó:Mémoires pour servir à l’histoire de Louis XIV, 1983: 150)[
“Bhí sé ar dhuine acu siúd ar domhan is mó a bhfuil an éirim, an liobrálachas, an magnificence, an intrepidity, agus a bhí lán de thionscadail iontacha, ach b’fhéidir nár theastaigh uaidh ach trúpaí Francacha a bheith aige chun iarracht a dhéanamh é féin a dhéanamh ina rí tar éis bás a chuid. máistir, rud a chonaic sé ar tí tarlú. Bhí sé bródúil, éadrócaireach, pitiless, agus le uaillmhian neamhord. Thacaigh sé leis an reiligiún Críostaí toisc go bhféadfadh sé tacú leis; ach ní bheadh muinín agam as riamh as rudaí nach raibh a dhul chun cinn féin i gceist.”
Is dócha gurb é Sommonokhodom éilliú Sramanan Gautama ('an Gautama Ascetic'). Tá go leor ainmneacha ag an Búda. Sa seachtú haois déag, ní raibh an focal ‘Búdachas’ bainte amach san Eoraip go fóill. Sa Téalainnis, ar ndóigh, tugtar phráphoéttáchâo ar an mBúda.
Chreid beagnach gach taistealaithe Eorpacha na linne gur dia é an Búda. Cé gur féidir é seo a shamhlú ar dhearcadh superficial, ní hionann é agus léargais, críochnúlacht agus cumhachtaí intleachtúla na nÍosánach seo. Gan dabht fuair na Siamánaigh an creideamh Críostaí chomh piseog céanna agus a raibh an ceart acu.
Téarma maslach é ‘prán Íosánach’ a úsáideann a gcéilí comhraic ar an oirfidigh a bhí le déanamh ag an ord tite chun a bheith in ann an fhírinne, dar leo, a fhógairt nach raibh ag teacht le tíorántacht orthodox na Róimhe (ag an am), díreach chun cinsireacht throm agus faoi chois a sheachaint. Baineadh úsáid as an téarma seo freisin san alt blag le haghaidh amhrais nach bhfuil údar leis mar, mar a thug Tino Kuis le fios cheana féin:
In “Buddhism and Science: A Guide for the Perplexed,” University of Chicago Press, 2009, rinne an t-údar Donald S. Lopez Jr. is mar seo atá sé: “Tá an méid seo le rá ag an Athair Tachard faoin Búda, dá dtagraíonn sé Sommonokhodom, an léiriú a rinne sé ar fhuaimniú na Téalainne ar eipicint an Búda, Śramaņa Gautama, an Gautama ascetic:” (Freagróidh an sliocht Béarla seo a leanas go garbh le an leagan Fraincise ar líne de thuarascáil na nÍosánach a pléadh, nasctha le ‘Marc’.)
Tá an traslitriú ‘Gautama’ (Sanscrait iomlán: Siddhārtha Gautama, nó Pali: Siddhattha Gotama) níos nua-aimseartha ná ‘khodom’, ach is cinnte do dhaoine nach bhfuil Béarla acu is cúis le fuaimniú níos lú cosúil le Téalainnis ar an ainm pearsanta sin. Ós rud é go mbeadh roinnt Búdachas i dteagasc Búdachais, bhí sé nádúrtha go ndéanfadh na hÍosánaigh tagairt do na cinn is cáiliúla, a glóiríodh mar shamhail-dhiacht, trína ainm pearsanta agus (ar mhaithe le cúirtéis nó le hidirdhealú a dhéanamh idir é agus aon ainmneacha) amháin. dá teidil. Cé nach bhfuil aithne ag an Tiomna Nua ach ar 1 Slánaitheoir, Martian oibiachtúil scrupallach nár chuala an téarma “Críostaíocht” ní dhéanfadh cur síos ar ‘an Críost’ ach ar ‘Tiarna Íosa’.
Go raibh maith agat as Tino. Gréagach ab ea Constantine Phaulkon. Is é a ainm sa Ghréigis ná Κωσταντής Γεράκης nó Konstantinos Gerakis. Ciallaíonn Gerakis fabhcún i mBéarla agus dá bhrí sin falcon san Ollainnis. Níor thuig mé riamh cén fáth ar aistríodh a ainm Gréigise go Béarla i Siam.
Gabh mo leithscéal as an aistriúchán mícheart ar an ainm Gréigise Constantine Phaulkon, ar cheart go mbeadh Κωνσταντῖνος Γεράκης. Teagmhasach, bhronn an Rí Narai ar Constantine Phaulkon an teideal Chao Phraya Wichayen (เจ้าพระยาวิชาเยนทร์).
Tagann an t-alt seo cosúil le titim ó neamh, chun fanacht i stíl. Táim ag bailiú ábhar faoi áit na Críostaíochta i Neipeal. Tá a fhios agam go ndearna na hÍosánaigh go leor timpeall ar chrith talún 2015, ach go bhfuil roinnt ainmníochtaí Protastúnacha an-bhrúiteach agus iad ag fógairt a bhfís Taithí féin é. Tá fáilte roimh gach eolas.
Go raibh maith agat as a roinnt, is deas i gcónaí radharc difriúil ar thír a fheiceáil. Buíochas freisin le Tino as tuilleadh tuairimí a fháil.
Anois go raibh bean chéile ag Phaulkon le fuil mheasctha na Portaingéile Maria Guyomar de Pinha, tar éis bás a fir chéile rinneadh sclábhaí sa chistin Ríoga di. Tá tionchar ollmhór aici ar ealaín na Téalainne, toisc gur de bhunadh na Portaingéile nach mór gach milseog thraidisiúnta Téalainnis agus a thug sí isteach.
nár bhunaigh na misinéirí seo an krk in ayutthaya freisin? Naomh Seosamh?
I gcás daoine a bhfuil suim acu i stair Siam, d'fhoilsigh White Lotus, atá lonnaithe i Hua Yai, go leor athchló de leabhair suimiúla faoi Siam, go minic aistrithe go Béarla freisin.
Tá na leabhair san aistriúchán atá foilsithe ag White Lotus, i measc daoine eile, agamsa.
Chun fanacht sa ghiúmar: tá dearcadh Críostaí aisteach eile faoin tír le fáil i gceann de na haistriúcháin Bhéarla sin: Description of the Thai Kingdom or Siam. An Téalainn faoin Rí Mongkut, leis an Monsignor Jean-Baptiste Pallegoix, a foilsíodh sa bhliain 1854. Is é an cur síos is fearr ar bhéasa agus nósanna in Siam roimh theacht an nuachóirithe mhóir faoi HM King Chulalongkorn.
Cuntas tábhachtach eile ar an luathstair is ea FH Turpin, A History of the Kingdom of Siam up to 1770, a foilsíodh i 1771 — inár ndearcadh san Iarthar, ar ndóigh.
Foilsíodh GF de Marini agus a chuid A New and Interesting Description of the Lao Kingdom , misinéir eile, sa bhliain 1663 . Baineann sé freisin leis na talapoi nó manaigh agus an teanga.
Tá cur síos uileghabhálach ar an Isan ó Etienne Aymonier, Isan Travels. Geilleagar Oirthuaisceart na Téalainne i 1883-1884, a foilsíodh den chéad uair i 1895 agus 1872 le mórán léarscáileanna agus logainmneacha atá an-mhionsonraithe.
Suimiúil agus speisialta. Tá go leor cosúlachtaí idir an Chríostaíocht agus an Búdachas. Tá mé ag tabhairt cuairte ar an Téalainn gach bliain ó 2003, an chéad deich mbliana ar son fondúireacht. D’fhan mé i sráidbhailte i gceantar Pai den chuid is mó. Bhuail mé le go leor manach Béarla agus mar sin bhí mé in ann breathnú taobh thiar de na radhairc de Búdachas Téalainnis. Is cinnte go bhfaca na hÍosánaigh ag an am sin nach nglacfaidh Búdaigh le creideamh ar bith eile. Tá sé seo difriúil i measc na treibheanna i dtuaisceart na Téalainne. Tá na daoine ainimíocha ann agus tá an eaglais Phrotastúnach go háirithe gníomhach ann. Theastaigh uaim go bhfanfadh na heaglaisí seo agus a seanmóirí sa bhaile. Thuig na hÍosánaigh é, ach ní dhéanann Críostaithe an lae inniu. Ach tá sé fós ina ranníocaíocht deas, a bhuíochas sin do Piet.
An cúpla uair a chuaigh mé thar Pai (Chiang Mai chúige), chonaic mé mná Muslim gléasta go léir dubh ar móipéid; is cosúil go bhfuil pobal deas díreach ar an taobh thiar. Ag Chai Prakan tá teampall Shinto beagán Síneach. I gCúige Chiang Rai thug mé cuairt ar theampall Síneach arís agus arís eile agus tá eaglaisí Caitliceacha Críostaí sa Tuaisceart freisin.
Is saintréithe doimhin é an t-ainimachas sa Téalainn ar fad (ach amháin b'fhéidir na cúigí atá ar theorainn Mhalaeisia le Moslamaigh den chuid is mó): I gcás go leor Téalainnis, is anlann saibhir stádais é Búdachas Theravada nach gcuirtear i bhfeidhm ar éigean lasmuigh de chóireáil na manach. Chomh maith leis sin, mar shampla, tá na maidí a thuar sa todhchaí ag croitheadh san uisce, beannachtaí an tí ó na manaigh, an teach taibhse agus an 'lak muang' (cuaille penis uirbeach) beochana. De réir mar a d'éiligh Críostaithe crainn Nollag, ghlac Búdaigh leis an anamachas, ach de ghnáth gan iarracht a dhéanamh é a chumadh i dteagasc Búdachais nó é a lagú.
An cúpla uair a chuaigh mé trí Pai (Chiang Mai chúige), chonaic mé uile-dubh mná Moslamach veiled ar móipéid; is cosúil go bhfuil pobal deas díreach ar an taobh thiar. Ag Chai Prakan tá teampall Shinto Síneach. I gCúige Chiang Rai thug mé cuairt ar theampall roinnt blianta, áit nach féidir liom a chinneadh an obair shóisialta nó seimineár faoi cheilt é oiliúint mhainistreach na mbuachaillí bochta de bhunadh na Síne. I bhfad sular cuireadh suas Búda ollmhór ar thailte an teampaill, thug mé faoi deara na swastikas súlmhar (rothaí sníomh a léiríonn athrú agus atarlú síoraí) os cionn bealaí isteach agus ar bharr na ndíonta. Tá eaglaisí Caitliceacha Críostaí sa Tuaisceart freisin. Is ar éigean a ghlac na mór-reiligiúin leis na "treibheanna cnoc" iomadúla animistic.
Is saintréithe doimhin é an t-ainimachas sa Téalainn ar fad (ach amháin b’fhéidir na cúigí atá ar theorainn Mhalaeisia le Moslamaigh den chuid is mó): I gcás go leor Téalainnis, is anlann saibhir stádais é Búdachas Theravada a chleachtaítear ar éigean lasmuigh de thacaíocht do ‘rud’ agus do chóireáil manach. Chomh maith leis sin, mar shampla, tá na maidí a thuar sa todhchaí ag croitheadh san uisce, beannachtaí an tí ó na manaigh, an teach taibhse agus an 'lak muang' (cuaille penis uirbeach) beochana. De réir mar a d'éiligh Críostaithe crainn Nollag, ghlac Búdaigh leis an anamachas, ach de ghnáth gan iarracht a dhéanamh é a chumadh i dteagasc Búdachais nó é a lagú.
Iontach deas go deimhin agus go raibh maith agat as an ábhar a roinnt. Agus mé ag lorg leabhar eile tháinig mé trasna ar an gceann seo freisin:
http://www.dcothai.com/product_info.php?cPath=46&products_id=1152
An féidir gurb é sin an t-aistriúchán ar an leabhar céanna?
grtz Beidh
Dea-scéal, comhghairdeas. Ina theannta sin: is cinnte nach raibh ord na nÍosánach bocht, mar is léir ón turas a cuireadh síos go Siam. Sna Meánaoiseanna, d'úsáid an Eaglais Chaitliceach agus go háirithe na hÍosánaigh na Litreacha IHS mar a monagram agus is féidir leat é a fháil fós ar aghaidheanna eaglaisí, cártaí urnaí agus altars. Roghnaigh bunaitheoir ord na nÍosánach, Ignatius of Loyola, na litreacha IHS mar mharc róin. Is iad na míniúcháin a úsáidtear faoi láthair ar na litreacha seo ná Isem Habemus Socium (Tá Íosa mar chompánach againn) Ord saibhir, murab an-saibhir, a bhí ann agus mar sin aistríodh na litreacha IHS freisin mar Iesuitae Habent Satis (tá go leor ag na hÍosánaigh) nó mar Iesuitae Hominum Seductorres (is iad na hÍosánaigh meabhlaithe na bhfear)
Is giorrúchán é IHS i litreacha Laidine den litriú Gréigise d’Íosa, an t-ainm sin díreach gan a thuilleadh moille. De bharr infhillte, tá IHM (cúisitheach) agus IHV (ginideach, dative) le fáil i dtéacsanna freisin. Tá an tiontú Greco-Laidin sách casta mar gheall ar thraslitriú ‘nuachóirithe’ go páirteach amháin le linn na Meánaoise, ní raibh bunús an IHS inaitheanta go soiléir a thuilleadh, agus mar sin gur tháinig gach cineál “mínithe” neamhíogair chun cinn i measc na leathcheannais. agus aineolach, mar shampla ‘Iesus Hominum Salvator (Íosa Slánaitheoir an Duine).
Bhí an litriú ‘IHS’ scaipthe go forleathan cheana féin ag an bProinsiasach Bernardinus de Siena (1380-1444). Ba é an tsamhail Íosa a spreag ord na nÍosánach, nár bunaíodh ach sa bhliain 1534, mar sin a n-ainm. Gan dabht bhí a fhios ag a gcomhbhunaitheoir Ignatius Loyola (1491-1556) ar fhíorbhunús IHS. Mar sin ba léir dó féin agus dá lucht leanúna an siombalachas sin. Mar thoradh air sin, bhí IHS tipiciúil de na hÍosánaigh.
Scríobh an t-ordú Íosánach ‘bochtaineacht’ ina riail (liosta na ndualgas) agus mar sin is ‘ord bocht’ mar a thugtar air. Ní ag na comhaltaí ach d’fhéadfadh sealúchais a bheith ag an ordú. Bhí go leor ‘orduithe saibhir’ mar a thugtar orthu a bhféadfadh sealúchais phearsanta a bheith ag a gcomhaltaí. Mar sin féin, bhí na hÍosánaigh go léir ina sagairt lán-chuimsitheach, a bhí i bhfad níos airde oideachais ná manaigh an chuid is mó d'ord eile. Is éard atá i gceist leis seo ann féin teagmhálacha níos déine sna hardranganna. Ina theannta sin, ós rud é gur chuir na hÍosánaigh oideachas fónta ar fáil ina réigiún féin, agus an ghníomhaíocht ba thábhachtaí acu taobh le hobair mhisinéireachta (agus ag tabhairt aire do na heasláin sna laethanta tosaigh), bhí staidéar déanta ag go leor de na dea-dhaoine i gcoláiste Íosánach. Thug na ‘ciorcail níos fearr’ sin tacaíocht shuntasach don ord go rialta, mar sin ní haon ionadh é gur éirigh sé níos saibhre ná orduithe eile na mbochtán. Ach ba mhinic an saibhreas maidir le líon na mball i bhfad níos airde sna horduithe saibhre.
D'éirigh sé ina ordú an-chonspóideach mar go raibh streachailt cumhachta le fada an lá á throid timpeall na hEaglaise Caitlicí: rialóirí tuata Caitliceacha Iarthar na hEorpa i gcoinne an Phápa, a d'fhéadfadh brath ar na hÍosánaigh. Bhain drochchainteoirí mí-úsáid ansin d’aon ghnó as bunús do-aitheanta IHS thuasluaite chun míchlú agus magadh a dhéanamh ar an ord mar Joseph Jongen thuas. Sa bhliain 1773 b'éigean don Phápa a phríomh-thacaíocht a tharraingt siar, ach taobh amuigh d'Iarthar na hEorpa rinneadh neamhaird den ord pápach sin agus lean an t-ord de bheith ann; tar éis Réabhlóid na Fraince d'athbhunaigh an Pápa go hoifigiúil é (1814).
Mar gheall ar chomhlachas na nÍosánach/IHS, is ar éigean a úsáideadh IHS lasmuigh díobh, ach tá IHS ina armas ag an bpápa reatha, Francis. Tá amhras orm go n-imíonn sé ar ais go Bernardinus Siena.
Ceartúchán: Bhí m’fhrása deireanach bunaithe ar an ainm Pápa a roghnaigh sé, a mbeifí ag súil leis ó Phroinsiasach. Mar sin féin, chuaigh sé isteach in ord na nÍosánach i 1958, rud a fhágann gurb é an chéad Íosánach a rinneadh Pápa é.
A Jef, a chara, “Rinne Caointeoirí mí-úsáid ansin d’aon ghnó ar bhunús do-aitheanta IHS roimhe seo, chun míchlú agus magadh a dhéanamh ar an ord mar Joseph Jongen thuas” a scríobhann tú go litriúil. Ní dhéanann fiú aindiachaí magadh, agus ní mian leis a chiontaíonn duine ar bith, rud a dhéanann tú dom.
Is Íosánach é an Pápa reatha
Níl a fhios agam níos fearr ná gur giorrúchán é IHS ar In Hoc Signo (sa chomhartha seo).
D’fhoghlaim mé uair amháin ag scholl go seasann IHS d’IeHSus go deimhin ach freisin d’ichthus, iasc sa tsean-Ghréigis agus siombail Chríost sna chéad céadta bliain.
Dóibh siúd a bhfuil suim acu ann, ba cheart duit an méid atá scríofa sa mhionn a ghlacann na hÍosánaigh a léamh sula dtógfaidh tú ballraíocht agus páirt a ghlacadh.
Ar an Idirlíon tá Mionn na nÍosánach. Bain sult as léamh.