Ĉio Pri Budhismo: Phra Siam Devadhiraj La Dia Gardanta Anĝelo De La Homoj de Tajlando
De: อมูลเสรีวิกิมีเดียคอมมอนส์ – เทรีิมีเดียคอมมอนส์ คล ้าย - Propra laboro, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid= 9935539
Bangkok Post lastatempe publikigis intervjuon kun konata famulo, sinjoro Surachate Hakparn (kaŝnomo Big Joke), pri la maljusto, kiun li suferis, kiam lia aŭto estis plena de kugloj. Se demandite pri lia situacio, li diris ke li estis memcerta ke la faktoj de lia kazo aperos, deklarante, "Tajlando estas protektita fare de la kuratora diaĵo Phra Siam Devadhiraj. Koruptitaj homoj poste suferos la sekvojn de tio, kion ili faris."
La rakonto ne daŭriĝis por klarigi kiu estas tiu diaĵo, tiel ke multaj okcidentaj legantoj estis lasitaj konfuzitaj per la referenco. Ne helpas, ke interreta serĉo donas nur la plej spartanajn informojn pri ĉi tiu diaĵo. Do por ĉi tiu numero de Ĉio Pri Budhismo mi pensis, ke estus helpe, se ni esplorus la pasintecon de ĉi tiu deva.
Phra Siam Devadhiraj - en la taja พระสยามเทวาธิราช ( Phrá Sàjǎam Thewa-thi râat) - estas pli konata sub ĝia angla nomo. Ĉi tiu diaĵo estas kio povas esti nomita "gardadiaĵo", aŭ alivorte, spirito kiu defendas specialan lokon. Multaj antikvaj okcidentaj kulturoj, kiel ekzemple Grekio kaj Romo, ankaŭ havis siajn proprajn spiritajn protektantojn.
Teknike parolante, anglalingvaj tekstoj ofte etikedas Phra Siam Devadhiraj kiel hindu-budhana diaĵo. Tamen tiu diaĵo nur oficiale aperis post kiam la Bowring Traktato de 1855 estis subskribita en Tajlando. Tio estis tempo kiam multe de Sudorienta Azio estis sub risko de koloniigo.
Birmo kaj la malajaj ŝtatoj iĝis britaj kolonioj respektive en 1886 kaj 1786. Kamboĝo iĝis parto de franca protektorato en 1887 kaj Tajlando interŝanĝis Laoson al la francoj post perdado de engaĝiĝo kun francaj kanonoboatoj en 1893.
Tajlanda historio estas unika pro tio, ke ĝi ne nur plurfoje resaniĝis post kelkaj antaŭaj invadoj, sed Tajlando estas la nura sudorient-azia lando por eviti daŭran koloniigon de okcidentaj potencoj. Do la perspektivo de gardanĝelo estas facile imagi. Ora statuo de Phra Siam Devadhiraj estis gisita dum la regado de King Mongkut (1851-1868). Tiu ĉi bela statuo estis origine situanta en la reĝa kapelo de la Granda Palaco, sed poste estis translokigita al la tronsalono de Phaisarn Thaksin.
La statueto mem estas sufiĉe bela. Gisita en pura oro, ĝi estis origine muntita sur sandallignosoklo kiu estis ĉizita uzante tradician tajlandan metiistan lignoĉizadon. La soklo fiere portas bildon de granda Naga (ĉiela drako), same kiel tajlanda fenikso.
La statuo ankaŭ portas la bildojn de kvar superaj diaĵoj konataj kiel Vishnu, Uma, Narayana kaj Srasvati, ĉiuj el kiuj originas de la hinduaj tradicioj. Dirite, mi povas nur imagi, ke iuj legantoj tute kompreneble scivolis ĉu tio fakte estas hindua sanktejo.
Tamen, mia respondo estus, ke ĝi vere estas unike tajlanda budhana sanktejo, ne nur ĉar Phra Siam Devadhiraj fariĝis la gardanĝelo de Tajlando, sed ankaŭ ĉar iuj konceptoj en budhismo efektive originis de hinduismo unuafoje, kiel karmo kaj la akvoritoj de Sǒng Crane.
Krome, siama kulturo kredis je supera gardanĝelo dum sennombraj jarcentoj. Reĝo Mongkut, aliflanke, komponis Pali-ĉanton, donante ĵus trovitan potencon kaj anĝelan nomon al antikva tradicio kiu venis de antikvaj tempoj. Festo daŭre estas okazigita ĉe la statuo de Phra Siam Devadhiraj dum la tradicia tajlanda Novjaro en aprilo.
Nekonsiderante la etimologio, la rolo de Phra Siam Devadhiraj kiel granda kuratorspirito restas. Referencoj al Phra Siam Devadhiraj ankoraŭ aperas, de tempo al tempo, en la modernaj tajlandaj novaĵoj kaj estas ne malofte ke tajlandanoj vokas ĉi tiun protektan diaĵon/anĝelon en tempoj de malespero.
Tajlando ja estas mistera lando, sed la nekutimaj manieroj, kiel tajlandaj homoj alproksimiĝas al moderneco, vere komencas plene sencon, kiam ni scivolemaj okcidentanoj sukcesas malimpliki la transcendan pasintecon de Tajlando. Ĝi estas granda defio, sed unu kun grandaj rekompencoj.
Ĉio Pri Budhismo estas ĉiumonata rubriko en The Phuket News, kie mi kondukis legantojn dum mia ekzotika vojaĝo al tajlanda budhismo kaj malkonfirmis kelkajn mitojn pri budhismo. Sciigu nin ĉu vi havas specifajn demandojn aŭ ideojn por artikoloj. Retpoŝto [retpoŝte protektita], kaj ni faros nian eblon por akomodi viajn interesojn.
De The Phuket News De David Jacklin – Tradukado kaj redaktado Ronald Schütte