Enwau Thai, hanes tarddiad

Mae enwau'r Thai, fel yn Ewrop, wedi'u hadeiladu gan enw cyntaf unigol ac yna'r enw teuluol. Yng Ngwlad Thai, nid oedd defnyddio'r enw teuluol yn arferol ac ni chafodd ei ragnodi'n gyfreithiol tan 1913.

Cyflwynodd y Brenin Rama VI arloesiadau a diwygiadau domestig sylweddol yn ystod ei deyrnasiad 15 mlynedd. Mae Rama VI wedi gwneud cyfraniad mawr wrth lunio undod Gwlad Thai a hyrwyddo ymwybyddiaeth genedlaethol y bobl. Mewn llenyddiaeth, nid yw'r brenin wedi gadael ei hun heb ei effeithio gan ysgrifennu cerddi a chyfieithiadau, ymhlith pethau eraill. Un o'i gyflawniadau pwysicaf yw cyflwyno addysg orfodol gyffredinol o bedair blynedd a chydraddoldeb dynion a merched yn y flwyddyn 1921.

Cwbl newydd oedd y rhwymedigaeth i ddefnyddio enw teuluol. Fodd bynnag, nid oedd gan y cyfenw y gwerth a'r ystyr hwnnw eto ag sydd ganddo yn Ewrop. Hyd yn oed heddiw, mae llawer o bobl yn dal i gael eu cyfarch wrth eu henw cyntaf, hyd yn oed yr henoed ac mewn mannau uchel. Mae'r llyfr ffôn, sydd wedi'i drefnu yn nhrefn yr wyddor, yn eu defnyddio yn seiliedig ar enwau cyntaf.

Os oes gan rywun deitl rheng, academaidd neu fonheddig, fe'i defnyddir yn gyntaf ac yna'r enw cyntaf. Cyfarchir pobl heb deitl gyda “Khun” (Madam, Syr) ac enw cyntaf.

Dewisodd Rama VI ei hun enw'r teulu yn y dyfodol ar gyfer pob teulu pwysig yng nghyffiniau'r brenin. Gallai pob teulu arall yn y wlad ddewis eu cyfenw eu hunain. Cymerwyd gofal llym i beidio â defnyddio'r un cyfenw eto. Mae hynny'n dal yn berthnasol. Os nad yw rhywun bellach yn fodlon ar y cyfenw presennol, gellir ei newid, ar yr amod nad yw'r enw hwn yn digwydd yn unman arall yn y wlad. Os bydd rhywun yn dod o hyd i bobl â'r un cyfenw, maen nhw'n berthnasau (pell).

Mae ieithegwyr wedi sefydlu bod llawer o gyfenwau pobl Thai yn dod o'r iaith Indiaidd hynafol Sansgrit neu Pali. Mae llawer o Thais wedi gofyn am help mynachod wrth iddynt chwilio am gyfenw addas. Gofynnwyd i gynnwys rhywbeth o hapusrwydd neu gariad yn yr enw. Roedd y Sidydd, dyddiadau geni a chyfnodau'r lleuad hefyd yn cael eu defnyddio'n aml.

Mae'r gofrestr geni yn aml yn cynnwys 3 neu 4 sillaf enwau cyntaf, yn aml yn gymhleth. Dyna pam mae pobl yn aml yn defnyddio “llysenw”, enw nodweddiadol byr, a ddefnyddir ym mhobman yn amgylchedd y person hwnnw, yn y gwaith neu yn yr ysgol. Sawl merch sy'n cael eu galw'n Lek, Noi, Tum, Nam ac ati. Mae'r enw hwn yn cael ei grybwyll yn aml yn ystod cydnabydd! O dan ddylanwad yr iaith Saesneg a ffilm, mae enwau eraill bellach yn cael eu defnyddio hefyd.

Ffynhonnell: der Farang