Una parola Lao per l'odore di u corpu hè, in scrittura tailandese, ขี้เต่า, khi dtao, cacca di tartaruga. I leggende dicenu chì l'avantbracciu di l'omu Lao puzza di merda di tartaruga. Sta favola spiega perchè ...
Tempu fà, u stagnu era pienu d'acqua fresca è pura. Pesci è acelli è altri animali campavanu quì è dinò una grande tartaruga è i so amichi, dui cigni. Ogni matina avianu una tazza di caffè in Koffieshop De Vijver.
Ma dopu ghjunse a staghjoni secca. U stagnu hè diventatu più chjucu. È una bella matina, a tartaruga è i cigni eranu tornati in u caffè, ma ùn beie micca una tazza di caffè perchè… ùn c’era mancu abbastanza acqua per fà u caffè !
'Tartaruga, bon amicu, ascolta. Andemu à un altru stagnu cù assai acqua è altre tartarughe è cigni per parlà. Vulemu chì vi vene cun noi.
"Quantu hè luntanu?" "Vola dece minuti". "Ma questu hè cinque mesi per mè". "Iè, ma avemu trovu una suluzione." I cigni ririanu. 'Avemu una idea. Vola cun noi. 'A vulà? Cumu possu volà avà ? Noi tartarughe ùn avemu micca ali. Ma l'hà eccitatu, quellu volu. « Mi piacerebbe vulà quantunque ; in u celu, à i nuvuli, liberu cum'è un acellu. Volà seria grande.
Un pianu brillanti!
'Questu hè u nostru pianu. Portamu un bastone longu. Ti mordi quellu bastone ghjustu à mezu. Pigliemu l'estremità di u bastone in i nostri becchi, battemu l'ale è vulemu versu u nostru novu stagnu. Vi purtemu per l'aria. Ùn hè micca una idea maravigliosa ?
"Vogliu dì chì aghju da vulà?" dumandò a tartaruga. 'A vulà? Ebbè, iè, pensu chì pudete chjamà volu. Serà veramente divertente. O avete paura o qualcosa ? 'Ansiosa? Noi tartarughe ùn avemu a paura di nunda. È pinsava cun gioia di vulà, liberu cum'è un acellu. « Ebbè, sgiò Tartaruga, ascolta bè, perchè questu hè assai impurtante. Ùn avete assolutamente micca permessu di apre a bocca quì sopra, sapete ? 'Nisunu prublema.'
I cigni purtonu u bastone. Ogni cignu hà pigliatu una finita in u beccu è a tartaruga morse à mezu. I cigni sbattevanu l'ale è s'avianu in l'aria.
'Geniale!' pinsava a tartaruga. 'Vogliu veramente. Fighjate quantu sò chjuchi quelli arburi avà. È vecu un paese è certi zitelli.
Iè, ci eranu i zitelli... È intelligente !
Un zitellu è una zitella, Phaiwan è Phetmany, è ghjucanu in u giardinu. "Avemu piove", disse Phaiwan è alzò a vista. "Dì, eccu, vecu dui cigni è una tartaruga volare". - Innò, quella tartaruga porta i cigni. "No, Phetmany, e tartarughe ùn ponu micca volà. I cigni portanu a tartaruga.
'Phaiwan, possu vede cù i mo ochji! A tartaruga porta i cigni ». 'Phetmany, e tartarughe ùn anu micca ali. Ùn ponu micca volà. I cigni portanu a tartaruga. I zitelli ùn anu pussutu capisce!
Gridavanu abbastanza forte da sente a tartaruga. 'Ssu picciottu pensa chì i cigni mi portanu ! Ma possu volà ! Volu avà ! portu i cigni.' Ma i zitelli cuntinueghjanu ... "Phetmany, sò chì aghju ghjustu. I cigni portanu a tartaruga. Phaiwan indicò u so bracciu versu u trio. - Fighjate, Phetmany, i cigni portanu a tartaruga.
"No... no... no..." gridò a tartaruga. Ma... avia apertu a bocca ! Hè cascatu, à traversu u celu, à traversu i nuvuli, à traversu l'arburi è à a terra sottu. Just à fiancu à Phaiwan.
pattini ! A tartaruga hè cascata da tantu altu ch'ella sploda ! Sangue, intestini è urina volavanu, ghjustu annantu à l'avantbracciu di Phaiwan chì avia alzatu per indicà l'animali.
'Jasses! Chì puzza cum'è l'infernu ", disse Phetmany. "Bah, chì puzza". Phaiwan corse à u flussu per lavà a terra da u so bracciu. S'hè lavatu, ma hà ancu puzzava. Phetmany li purtò u sapone è si lavò è lavava è lavava di novu. S'hè lavatu per anni è anni è ùn hà mai avutu quellu odore di putrefa da u so avantbracciu.
Avà capite perchè l'avantbracciu di un omu Lao puzza, ma a so moglia ùn hè micca.
Fonte: Lao Folktales (1995). Traduzzione è edizione Erik Kuijpers.