'Mao kini ang mga Taas nga Ginoo' usa ka mubo nga istorya ni Kukrit Pramoj

Unsa ka arogante ang usa ka sibil nga alagad kung giisip niya ang iyang kaugalingon nga kaayohan sa katawhan? 

Ang rickety Dakota nipaingon sa usa ka isla sa Gulpo sa Siam. Kon mas duol kini sa isla, mas ubos kini nga molupad. Nahagsa kini sa tunga sa isla. Usa ka pagbuto, ug usa ka siga sa kalayo. Unya nihilom.

“Sir, sir…” hunghong sa gamay nga opisyal. Sa iyang atubangan naghigda ang usa ka taas nga opisyal nga gipiyong ang iyang mga mata. Nag-agulo ang bakakon. 'Sige na nga! Patay na ba ko o buhi pa ko? Kung dili na nimo mabati ang akong pulso, siguruha nga mag-aplay ka alang sa usa ka award tungod kay namatay ako samtang nagserbisyo!'

Gihatagan siya sa gamay nga opisyal og matinahuron nga 'wai' sa wala pa hinayhinay nga gikuha ang kamot sa iyang labaw. Gibati niya ang iyang pulso ug miingon 'Sir, gibati ko gihapon ang imong pulso. Busa wala ka pa mobiya.'

'O. Maayo kana,' miingon ang taas nga opisyal. 'Karon masahe ang akong mga bitiis kay kung dili, dili ako makabangon!' Ang laing tawo nagsugod sa pagmasahe sa mga bitiis samtang nag-ingon 'Ang hinungdan nga ako naluwas tungod kay ikaw natawo ubos sa usa ka lucky star. Sa diha nga ang eroplano miigo sa yuta gigunitan ko ikaw ug milukso sa wala pa ang pagbuto. Ang ubang mga pasahero pulos nasunog hangtod namatay sa ayroplano. Ikaw lamang ang naluwas ug utang ko ang akong kaluwasan sa imong anghel nga magbalantay.”

“Oo, patay na ba silang tanan?” pangutana sa taas nga opisyal. “Oo sir, patay na silang tanan.” “Mao na. Mahimo kang makigkompetensya sa uban sa tanang bahin sa kinabuhi, apan dili sa kapalaran. Apan?'

“Tinuod kana, sir. Kon wala pa ako gipanalipdan sa imong anghel, patay na unta ako karon. Indi ko gid malipatan sa sini nga kabuhi nga naluwas ako kag mangin matutom mo ako nga alagad tubtob sa akon kamatayon.”

“Oh, gamayng butang, dili angay hisgotan,” matod sa taas nga opisyal. Nagpadayon siya sa 'Gigutom ko. Aduna bay makaon dinhi? Ang usa ka whisky ug soda sa mga bato alang sa panihapon maayo kaayo.

“Pasayloa, sir,” miingon ang gamayng opisyal, “Ania kami sa taliwala sa lasang dinhi. Ang among mga suplay nasunog. Sala nako wala ko magtagad ana. Palihug pasayloa ako alang niana. ”…

“Oh, unsa man. Mas nigrabe ko. Sa mga pagbiyahe sa negosyo sa kontinente kanunay akong gigutom. Naa bay mga tawo sa palibut?' 'Wala pa ko kahibalo, pero nangayo ko sa imong pagtugot sa pag-imbestiga.'

Unya midagan siya. Human sa usa ka oras nga pagpakig-away sa lasang, siya mibalik, nga giubanan sa duha ka lalaki. Gikan sa ilang hitsura masulti nimo nga sila duha ka ordinaryong lungsuranon sa mga Thai.

Human gisultihan sa gamay nga opisyal ang duha ka lalaki sa pagluhod ug matinahuron nga ibutang ang ilang mga kamot sa usa ka 'wai', siya nagtaho. “Gisusi nako ang isla. Ang ngalan wala mailhi. Walay tawo o baryo, kalasangan lang. Adunay usa ka sapa nga adunay limpyo nga tubig, walay mga bangis apan dili makadaot nga mga mananap. Gidala nako kining mga tawhana aron sila makaluhod ug makatimbaya kanimo ug sa ingon mobati sa kadungganan nga makita ka.’ ‘Maayo,’ miingon ang taas nga opisyal. 

Ug sa duha ka lalaki: 'Unsay imong gibuhat dinhi sa isla? Unsa may imong gikaon?' 'Mga mangingisda kami, sir. Naabot mi sa isla tungod sa pagkalunod sa barko. Gikan pa mi dinhi ug dili na makauli kay wala pay barko nga miagi.’ ‘Nakita nimo!’ miingon ang taas nga opisyal sa grabeng tono. “Kamong duha dili gyud makatabang sa usag usa. Karon nga akong gihunahuna pag-ayo, kini nga nasud usa ra ka kaulaw. Kon wala pa nahagsa ang akong ayroplano dinhi, unsay imong buhaton? Lagmit magpabilin ka niining islaha hangtod sa imong kamatayon.”

Ang mga lalaki mabalak-on nga miduko, ang ilang mga kamot nagkupot gihapon, ug, nagkurog sa kahadlok, mitubag, "Bisan unsa ang imong gusto!" Ang opisyal nagpadayon. “Swerte gyud ka nga ang akong inspection tour midala kanako niining dapita, kay kon dili, mas daghang problema ka. Aw, hinayhinay na kong gigutom. Bangon ug paghimo ug makaon. Dili kinahanglan nga usa ka dako nga menu; tulo o upat ka pinggan igo na!'

Magtukod ug payag

Ug unya, ngadto sa ubos nga opisyal, “Hatagi sila ug tambag. Dili ka makasalig sa mga tawo nga ingon niana. Kinahanglan nimo silang bantayan kanunay. Kon andam na ang pagkaon, pahimoa silag payag daplin sa sapa. Ayaw kalimti ang usa ka beranda aron kita makalingkod sa gawas, ug maghunahuna sa mga blind nga nagsubang sa adlaw.'

Uban sa mga instruksyon sa gamay nga opisyal, ang duha ka mga sakop mahimo nga maghiusa sa usa ka maayo kaayo nga pagkaon sa taliwala sa lasang; ang taas nga opisyal wala pa sukad adunay ingon niini. Lami ang tanan ug maoy iyang paboritong putahe. Ug bisan tuod ang isla nahimutang sa tunga-tunga sa dagat, ang panihapon wala maglangkob sa 'fruits de mer' sama sa alimango, lobster, mussels o uban pang isda sa dagat, dili, kini naglangkob sa lisud nga makuha nga mga isda sa tab-ang nga tubig, lasang. prutas ug bisan mga butang sama sa ice cream ug whiskey soda ang maalamong alagad sa sibil nakahimo sa pagpuga gikan sa mga sakop. Human sa mubo nga panahon ang unang mga tray sa pagkaon ug ilimnon miabot. Walay kakulang sa bisan unsa.

Ang gamay nga civil servant nangayo og pasaylo sa iyang superyor: 'Unta, sir, pasayloon ko nimo kung adunay wala didto. Makaluluoy gid ini nga lugar diri.’ Ginatan-aw sang chef ang pagkaon kag mapinalanggaon nga nagsiling, ‘Okay lang. Naa mi diri nga walay appointment. Apan tan-awa, makakat-on ka sa matag kasaypanan, ug kinahanglang buhaton nimo kanunay ang imong maarangan sa pagbawi sa imong mga kasaypanan.’ Unya siya misugod sa pagkaon nga gutomon, uban sa laing opisyal nga nag-alagad kaniya tungod kay ang duha ka lungsoranon nagdali sa paghimog payag.

Sa dihang ang hataas nga opisyal nakahuman na sa pagpangaon, maanindot siyang mibaktas paingon sa sapa diin adunay balay, nga gitukod sa singot sa mga lungsoranon. Adunay usa ka sala ug usa ka kwarto, kaligoanan, kusina ug usa ka dako nga beranda nga adunay mga blind. Katre, unlan, lamesa ug lingkoranan; ang tanan nga gidala didto sa mga lungsoranon sumala sa iyang ranggo. Ang balay konektado sa elektrisidad, nga namugna gikan sa hydropower sa mando sa gamay nga opisyal. 

Ang hataas nga ginoo nagtan-aw sa balay gikan sa tanang bahin ug miyango uban ang katagbawan. 'Maayo ang imong gibuhat. Salamat kaayo. Nagtuo ko nga magpabilin ako dinhi ug gamay pa. Human sa tanang buluhaton nga imong nahimo, angay kang mopahulay ug maayo!’ Ang iyang sakop naghulat sa ubos sa hagdanan hangtod nga ang iyang superyor misaka sa itaas ug matinahorong moingon ‘Pagkadakong kadungganan alang kanamo!’

Milupad ang panahon

Pagkahuman sa tulo ka tuig, ang kahimtang sa pagpuyo sa isla hingpit nga lahi. Ang isla, nga adunay duha ra ka mga lumulupyo nga ihalas ug atrasado, milambo human ang duha nga mga opisyal nagdumala sa mga lungsuranon. Naa nay mga staff house, usa ka talan-awon nga tanaman, nindot nga mga busay ug dagko ug gagmay nga mga dalan. Adunay lapad nga ring road sa tibuok isla.

Adunay government health spa sa daplin sa dagat. Adunay mga edipisyo nga adunay mga pasilidad nga gitukod sa mga lungsuranon alang sa kaayohan sa mga kawani sa sibil nga karon dako na ang tiyan tungod kay maayo na sila. Daghan ang pagkaon didto.

Ang duha ka mga lungsuranon, sa laing bahin, matulog gihapon sa lasang tungod kay dili sila makaabot sa bisan unsa nga mas maayo. Sa niaging mga buwan wa sab silay libreng oras sa pagbuhat og bisan unsa alang sa ilang kaugalingon tungod kay gipatrabaho sila sa gobyerno sa pagpalambo sa isla. Kinahanglang andam sila nga modawat sa mga dagkong inspektor sa gobyerno ug mahitabo nga mobisita kanila kada adlaw.

Wala gihapon bisan usa ka sakayan nga makita sa kapunawpunawan. Ang taas nga opisyal nabalaka nga miingon sa iyang mga sakop, 'Dugay na ko dinhi. Nahidlaw na ako sa balay kag gusto ko nga magpauli.” “Pero sir, indi ko masolbar ang problema kon paano ka madala sa Bangkok.’

'Oh, dili nimo masulbad bisan ang usa ka yano nga butang! Dad-a kadtong mga tawhana dinhi ug pabuhata sila ug sakayan. Adunay kahoy sa lasang, di ba? Ug kadtong mga tawo mga mangingisda aron sila makadala kanamo ngadto sa Bangkok kon andam na ang sakayan!”

Ang duha ka sakop namutol ug mga kahoy ug naghimog barko. Nagtanom sila og gapas aron mahimong hilo ug sa kataposan maghabol ug layag. Sa dihang andam na ang tanan, ilang gipangutana ang duha ka opisyal nga sakay. Nagdala usab sila ug mga pagkaon aron ang mga ginoo adunay makaon ug mainom sa dalan. Unya ang layag giisa ug ang sakayan mipadulong sa dagat. Sa katapusan ilang gidala ang mga ginoo sa ilang balay.

Gidawat sila uban ang kalipay. Ang mga babaye, mga bata, pamilya ug mga sulugoon sa panimalay nagdawat kanila sa labing mainiton nga paagi. Nakadayeg ang tanan sa gahom sa swerteng bituon diin nahimugso na tingali ang hataas nga opisyal karon nga iyang gipanalipdan ang kinabuhi sa tanan. Ang lamesa giandam alang sa usa ka dako nga party. Ang maayong pagkaon ug nindot nga mga ilimnon gisilbihan aron sa pagsaulog sa pagbalik sa duha ka ginoo.

Unya ang usa ka dalaga nga mapainubsanong miduol ngadto sa hataas nga mga ginoo ug miingon: 'Minahal nga mga ginoo, sa atubangan sa balay adunay usa ka grupo sa mga tawo sa banika nga nag-ingon nga sila gikan sa isla uban kaninyong duha. Unsa may akong ikasulti niadtong mga tawhana alang kanimo?'

'Ah! Hingpit nga nakalimtan,' miingon ang taas nga opisyal, 'oo, miuban sila kanako. Giubanan ko nila sa balay, sigurado, usa ka impresibo nga lihok. Painom sila! Ug dili ang labing mahal tungod kay dili gyud sila makatilaw sa labing maayo nga mga tatak. Unya ingna sila nga makapauli na sila, wala na nako sila kinahanglana. Oh, ug ayaw kalimot sa pagdala sa mga baso sa sulod…'

Tinubdan: Kurzgeschichten aus Thailand (1982). Paghubad ug pag-edit ni Erik Kuijpers. Gipamub-an kini nga istorya.

Awtor Kukrit Pramoj (sa Thai Tan-awa pa, 1911-1995) usa ka magsusulat, estadista, peryodista, aktor ug mananayaw. Kini nga istorya gikan sa koleksyon nga 'Ruam rüang san', mubu nga mga istorya. Mahitungod sa iyang kinabuhi ug trabaho: https://www.thailandblog.nl/cultuur/kukrit-pramoj-19111995-een-ongelooflijk-veelzijdige-man/