Aisea e foliga pogisa ai pea le lulu (Mai: Tala faaosofia mai Northern Thailand; nr 52)
O se tala lenei e uiga i le 'Afi o le Vaomatua' (*). O lenei laau e ana le pule ma na maua ai le tele o laumei. I se tasi aso na sau ai se manuki ma lulu le laau. Na pa'u uma i fafo fatu. Plop!
O ia o se tagata poto, ma sa i ai sana 'oti. Sa ia susunuina se faaputuga lapisi ma o le taeao na sosoo ai na ia sasaa ai le lefulefu mafanafana ma le afi i luga o le eleele ona lafo ai lea i totonu o le vaitafe. Sa nofo latalata i le Vaitafe o Ping. Ona ia salu mamā lea o le eleele.
O Karen lea na fe'ai i luga o le fa'amoe (Mai: Tala fa'aosofia mai Northern Thailand; nu. 50)
O lenei tala e uiga i se tamaitai talavou. I se tasi aso na ui ane ai se tamaloa o Karen e faatau atu pafalo vai. E masani ona iai se pafalo a Karen, e te iloa. Sa ia fesili pe mafai ona moe i lona fale ae na te leʻi faatagaina o ia i totonu.
O le mea lena e te faia i se masi tula! (Mai: Tala faaosofia mai Northern Thailand; nu. 49)
I aso ua leva, sa iai se tamāloa na te mafaia ona faamālōlō le tula. O lea ou te le tautala leaga e uiga i tagata tula, e te iloa, aua o aʻu lava ia. Ae ui i lea, e mafai ona ia faʻamalolo tagata tula i luga ae e tatau ona e totogia. Oloa ma le sefululima tupe. Na fa'aaoga tupe. O lea na o atu ai tagata tula ia te ia e toe aumai o latou lauulu.
Sa savali le tamaloa i le aso atoa ma sa fia ‘ai. Sa ia tu'itu'i atu i se fale ma fai atu e 'ai sina araisa ausa. Na alu atu le lo’omatua o lo’o i totonu o le fale i le fa’ato’aga e tau mai se lau fa’i e afifi ai le araisa. Ua uma ona ia aveese le kuka araisa mai le vevela.
O le sauniga Kathin i le faaiuga o le Pansa, Puta Fagafulu, Fagafulu. Ua saunia e tagata lautele ni ofu fou ma taulaga i patele. O se mea taua tele.
O se faatagata o le Buddha ma polo (Mai: Tala taufaaleaga mai Northern Thailand; nr 46)
Sa vaai atu se monike i le tina o se tasi o taulelea. Sa alofa o ia. So'o se taimi e aumai ai e le taule'ale'a taulaga a lona tina i le malumalu, e fai mai o ia, "O nei meaalofa uma e mai lo'u tina," ma e ta'u leotele e le monike i taimi uma. "O le ofo mai le tina o lenei tagata fou."
E fa'afefea ona pu'e se pusi i le isumu (Mai: Tala fa'afiafia mai Taialani i Matu; nu. 45)
O se isumu ea na utia le pusi po o… .. Fagogo talatala mai Matu Thailand. White Lotus Books, Taialani. Suafa faaperetania 'Ua maua e le pusi se isumu.'
Le suamalie i Nan
O le itumalo o Nan i le itu i matu i matu o Taialani, e teisi atu i tua atu o le tuaoi o Laos, o se tasi o nuʻu matagofie ma le matagofie o Thai.
Le Khamu o loʻo faʻalogo i le Vessantara Jataka (Mai: Tala faʻafefe mai Northern Thailand; nr 44)
O se Khamu na faalogo i le faitauga o le Vessantara Jataka mo le taimi muamua. (*) Na oʻo mai le monike i le mataupu Maddi, lea na tuʻuina atu ai e Prince Vessantara lana fanau e toʻalua i se ositaulaga Brahmin na te fusifusia o latou lima ma tuleia i latou i ona luma. Fai mai le tala a le monike: “Ua pule le faanoanoa, ma ua maligi loimata o tamaiti”.
E uiga foi lea i se monike. Leai, e le toe i ai se monike i lo tatou malumalu, mafaufau! O le isi malumalu - e matua mamao lava. Na leoleoina lelei e lenei monike se laau ulu i le lotoa o le malumalu. Ma afai e fua mai le laau i fua matua, na te le faatagaina se tasi e latalata atu i lena laau.
O le monike o loʻo faʻapipiʻi lona ulu i le faʻaofuofu o se fafine (Mai: Tala faʻaosofia mai Northern Thailand; nr 42)
E faatatau lea i se monike. Leai, e le o le monike i lo tatou malumalu, lagi lelei leai! O le isi malumalu - e matua mamao lava. Ma o lena monike sa feusuaʻi ma se fafine. O ia o lana pele.
O lea nu'u ua ta'ua nei o Nong Kheng, ae o aso ua mavae sa ta'ua o Nong Khuaj Deng po'o le 'Red Dick Pond'. O se aai foi i lena taimi, ma se tupu ma mea uma. E mafai lava ona e iloa atu se ituaiga o faupuega sa i ai muamua le aai.
O le isi tala i se tasi na manao e momoe ma le toalua o lona uso matua. Sa maitaga o ia, ma sa malaga lana tane i se malaga faapisinisi. Ae e mafai faapefea ona ia aumaia ma le mama lena mea?
Na tupu lenei mea i se taimi ua leva. Ona mafai ai lea ona tautala manu uma, laau ma mutia. Sa latou nonofo faatasi e tusa ai ma le tulafono a Indra (*): afai e miti se manu o loʻo 'ai se mea suamalie, o le aso e sosoo ai e mafai ona taunuʻu lena miti. Ma sa faia e manu e tusa ai.
Aisea e leai ai se fao i lou vae matua? (Mai: Tala faaosofia mai Northern Thailand; nr 38)
E uiga i se monike sa nofo i le malumalu mo se taimi umi lava. Sa malosi o ia i lana fou Chan. I lena taimi, sa tusia tusitusiga paia i lau pama mamago. Ina ua ala i luga le monike i le taeao, sa ia ave se nila u'amea togitogiga ma nofo i lalo i le kesi o loo i ai se lau pama.
E te le avatua se anufe i se i'a ua maua, a ea? (Mai: Tala faaosofia mai Northern Thailand; nu. 37)
O se tala lenei e uiga i se tasi o le ituaiga o Khamu. O i latou o Laosia ma e nonofo i Vientiane (*). O Laos sa masani ona tau le atinaʻe ma sa faigata ona alu i ai. O a latou tupe maua e na o le tolu rupee i le tausaga. Ioe, i na aso sa faaaoga e tagata le rupee. (**)