Mo le luasefulutolu tausaga, mai le 1988 i le 2011, sa ou fiafia e nofo i Haarlem, i matu i sisifo o le nofoaga, i le itu o Bloemendaal ma Overveen. Faatasi ai ma le malosi o le matagi mai sasaʻe ma se vaega patino o le gaosiga o le gaosiga, o se manogi koko mamafa, e le mafaaseseina, e sau mai le fale gaosi Droste, o loʻo i luga o le Spaarne, o nisi taimi e ulu i totonu o le isu.
Behalve die cacaolucht heeft Droste nog iets anders bijgedragen aan mijn geestelijk meubilair, namelijk het besef van het Droste-effect. Zoals u wellicht weet, is dat het effect van een afbeelding die een verkleinde versie van zichzelf bevat, zoals de afbeelding van het cacaobusje op hetzelfde cacaobusje van Droste.
Voor die verkleinde afbeelding geldt weer hetzelfde en zo tot in het oneindige. Een boeiend fenomeen en ook wiskundig interessant in de theorie van fractalen en recursie.
Wie schetst mijn blijdschap toen ik onlangs een driedimensionale uitvoering van dit Droste-effect in handen kreeg in Thailand!
Al tijdens de eerste keer dat ik in Thailand was, viel het mij op dat men hier tamelijk ontspannen omgaat met seksualiteit en ik vind dat een zeer verdienstelijke trek van de heersende cultuur. Weliswaar zijn prostitutie en pornografie verboden, maar verder kun je je gang gaan, met wederzijdse instemming. Ik was dan ook niet zeer verbaasd maar toch wel blij verrast toen ik in een tempel in het Noordoosten een duidelijk seksueel gericht hangertje kon kopen dat geluk brengt.
Ik kocht er een voor mannen, voorstellende een zittende man met een overgedimensioneerde fallus die hij met beide handen koestert. Vrouwen hebben uiteraard hun eigen variant. Het is duidelijk: een bevredigend seksleven draagt niet weinig bij aan het geluksgevoel. Ik kan dat alleen maar beamen en sindsdien draag ik deze amulet nu en dan als ik op barbezoek ga. Het is een aardig talanoaga vaega als je denkt: waar zal ik het nu eens met haar over hebben? Altijd goed voor enige ondeugende opwinding.
Toen ik kortgeleden deze priapus aan een nauwkeurig onderzoek onderwierp, sprong mijn hart op van vreugde toen ik ontdekte dat de zittende man een halsketting droeg met daaraan een amulet die (met veel goede wil bekeken) ongetwijfeld zichzelf verbeeldt. Een driedimensionaal geval van het Droste-effect, want zo moeten er tot in het oneindige verkleinde versies van deze priaap te zien zijn als je maar krachtig genoeg vergroot. Ergens moet een en ander ook verband hebben met het boeddhistische idee van reïncarnatie: oneindig veel levens in myriaden van tijd….
En helpt het nou, zult u willen weten; brengt deze amulet mij inderdaad geluk, seksueel en/of in het algemeen? Geloof ik daar nou in? Natuurlijk niet, ik geloof niet in dat soort dingen …..maar verder kan ik slechts antwoorden met de buitengewoon fraaie paradox van Niels Bohr toen deze werd aangesproken over het hoefijzer boven de deur van zijn zomerhuisje:
“Nee, natuurlijk geloof ik niet in dat soort dingen! Maar weet je, het schijnt ook te werken als je er niet in gelooft!”
- Toe fa'asalalau fe'au -
Mooi proza Piet. Het mooie van geloven is dat het per definitie niets met kennis te maken heeft. Je kunt dus probleemloos overal in geloven, niet gehinderd door kennis en dus zeker in het nut van hoefijzers. Je kunt het dan ook beter omdraaien. Zolang het werkt (zolang het tegendeel niet bewezen is) geloof je erin. Maar de formulering van Bohr over het hoefijzer heeft wel meer humor en is uitstekend van toepassing op de Thaise levenshouding. Je hoeft het hoefijzer slechts te vervangen door de bloemen aan de binnenspiegels van de auto’s.
Mooi geschreven Piet, in Bussum waar ik woonde had je de Chocolade fabriek Bensdorp, bekend van de brosreep, die met veel lucht in het chocolade, het Droste effekt op hun verpakkingen is me nooit opgevallen. Bij gunstige of moet ik zeggen ” ongunstige ” wind kreeg je de cacao lucht in de neusgaten, soms wel wat erg indringend. Bij Tesco Lotus zie ik wel eens blikjes met cacaopoeder, weet niet helemal zeker of dat van Bensdorp is.
Bij het lezen van de paradox van Niels Bohr schoot ik spontaan in de lach, ronduit prachtig, die onthoud ik en uit ik als ik weer zo’n ongelovige Thomas tegen kom!
NicoB