O le tala o Loy Krathong na su'esu'eina
Na'o le sili atu i le vaiaso o le a toe o'o i le taimi lena ma o krathongs, o va'a tufuga fa'afugaga e faia i lau fa'i, opeopea i soo se mea i luga o vaitafe, alavai ma vai. A maeʻa Songkran - o le Tausaga Fou a Thai - Loy Krathong o le faʻamanatuga sili ona lauiloa i Taialani ma se vaega tele o Asia i Sautesasae.
Mo se faʻataʻitaʻiga, o lenei tausamiga o le tautoulu e lauiloa i Laos o Boun That Luang, i Cambodia o Bon Om Touk, i Burma o Tazaungdaing. I le itu i matu, faataamilo i Chiang Mai, Loy Krathong e fetaui ma le tausamiga Yee Peng lea e faitau afe moli moli, le kom loi, e auina atu i le ea. I lo matou nuu o Satuek - i matu o Buriram - o tuuga vaʻa masani ma masani ona mataʻina i le Mun i le faaiuga o le vaiaso muamua o Novema e toetoe lava o taimi uma e suia ai i Loy Krathong.
E pei o le tele o isi tausamiga Thai, Loy Krathong ei ai se tala faʻasolopito e fesoʻotaʻi ma ia. E tusa ai ma lenei tu masani, o Nang Nopphamat poʻo Noppamas, o le afafine lalelei, atamai ma sili atu i mea uma faamaoni a le Brahmin, o le na faʻapipiʻiina i le maota o le perenise malosi o Sukhothai Si Inthratit, fai mai na faʻalauiloaina le krathong muamua. O Si Inthratit, o lē na taʻua o le na faavaeina le aiga o Phra Ruang, o le uluai aiga tautupu o Siamese, na pulea Sukhothai mai le 1238 i le 1270.
Tazaungdaing i Burma
O lenei mea e tuʻuina ai le amataga o le krathong tu masani i le afa mulimuli o le seneturi sefulutolu. Na te faia lenei mea e faʻafetai ai ma faʻafetai ia Mae Kong Ka, le atua fafine o le vai ma o se tasi o atua fafine e toʻalima o loʻo faʻatusalia i talitonuga a tagata Thai ia elemene e lima, eleele, matagi, afi, meaʻai ma vai. E tusa ai ma le tala, o le vaʻa e le gata o loʻo tauaveina uma agasala o le tausaga ua tuanaʻi, o nisi taimi e faʻatusalia i se fao tipi ma se loka o lauulu, ae o le umi foi o le taimi e faʻafefe ai le fugalaau e fuafua ai le maualuga o le fiafia e te maua. i le tausaga a sau…
E tusa ai ma le tala, na manaʻo Nang Nopphamat e faʻafetai ia Mae Kong Ka mo le tele o timuga na ia aumaia, lea e le gata ina maua ai le vai inu, ae faʻataga ai foʻi mea e ola ai, ma aloese ai mai le oge. Sa ia faia se krathong fa'i fa'i fa'i fa'i ma, ina ua uma ona fa'aali muamua ia Si Intartit, fa'alauiloa atu i se moliga'o mu ma ni mea manogi. Fai mai na faagaeetia le tupu i lenei taumafaiga ma faia ai o se sauniga faaletausaga i faamasinoga i le aso o le masina atoa o le masina lona sefululua.
O se tala matagofie, ae o le faafitauli e leai se tala faʻaonaponei o loʻo taʻua ai le ola faaletino o se tasi Nang Nopphamat. E foliga mai o ia o se tagata tala fatu na muamua faaali mai i se lomiga o le seneturi sefuluiva. O le taʻua muamua o Nang Nopphamat e mafai ona maua i se tagata autu i se tusi fai mai na tusia i Bangkok i le taimi o le nofoaiga a Rama III, pe a ma le 1850. O ia o se tagata tusitusi na fa'aalia i lenei tusi e fai ma fa'ata'ita'iga ma ta'iala mo tama'ita'i Siamese uma na fia auai i galuega a le malo i lea taimi. Na muamua fesootaʻi o ia ma Loy Krathong i le 1863, ina ua faʻamatalaina e Rama IV i se tusi le auala na faʻaaogaina ai lenei tausamiga Hindu (Mae Kong Ka o lona uiga o Ganges) e le au Puta. E ala i le faʻamalosia o se aganuu tuai, atonu na manaʻo Rama IV e faʻamalamalama manino i pulega colonial i sisifo o Siam, e pei o le itu i sisifo, e tutusa le tamaoaiga o aganuu ...
Lau pele Jan,
E saʻo atoatoa lena mea o le Loy Krathong e mafua mai i le vaitafe paia Hindu Ganges (Mae Kong Ka).
Ua taʻua e tagata Hinitū lenei vaitafe o Ma Ganga (Tina Ganges).
O lona amataga e toe foʻi i tua i le faitau afe o tausaga.
Le amataga o Ma Ganga:
Ina ia malamalama lelei i lenei mea, o le a ou faʻamatalaina auiliili iinei.
I lenei taaloga sa aofia ai atua Hindu e toatolu.
Brahma, o le na faia le ola i le lalolagi.
Vishnu, le leoleo o lenei foafoaga i le lalolagi.
Shiva, o le foafoa ma le faʻaumatia o le atulaulau. E aofia ai la ma le lalolagi.
Na foafoaina e Brahma le ola, e aofia ai tagata.
O le uluai foafoaga o Brahma o agelu (o le tele o atua ma atua fafine Hindu.
Faapuupuu le tala, o nisi e tupuga mai ia atua ma atua fafine e leaga, ae o le toatele o tamaitai e agamalu ma faamaoni.
E tele avā a atua (agelu).
O se tasi o nei atua na tupuga mai ai na faaipoipo atu i se fafine agamalu ma se fafine leaga (failaitu).
O fanau uma a le fafine agalelei sa faʻaaloalogia tele e le Atua Vishnu, ae o le fanau a le taulaitu sa matua le amanaiaina e Vishnu.
O nei suli ua taʻua o temoni, lea ua uma ona tatou faalogo i ai.
O nei temoni na atili ai ona ita ia Vishnu ona o Vishnu na vavalalata ma agelu faʻaaloalogia.
Na amata ona sulufaʻi atu temoni i le atua sili o Shiva.
O le manatu o Shiva, o le na te tapuai ia te ia e ala i le faia o taulaga e le mafaia ma sili ona gauai ma faʻaaloalo ia te ia, na te tauia lenei tagata tapuaʻi matagofie i mana faalelagi.
O mana'oga uma (tusa lava pe o le a le leaga ma le matautia) o lenei sui e mafai ona faataunuuina.
O lea na avea ai temoni ma mea silisili ma sa masani ona faatoilaloina atua (agelu) i taua eseese.
Ma o taimi uma e tatau ai ona liliu atu agelu ia Brahma, Vishnu ma Shiva.
Ona o nisi o temoni na maua le malosi tele e ala ia latou taulaga na oo lava ia Brahma ma Vishnu na faamataʻuina.
O rishi o lena taimi o atalii o Brahma.
I se tasi aso na gaoia ai le lafu manu a se tasi o temoni. Ona tuuaia ai lea o se rishi malosi ma le mama i le gaoi e temoni.
O se taufaifai tele lea i le resi.
O se vaega atoa (afe o) temoni malolosi na o atu e saili se fofo mai le rishi.
Sa le mafai e lenei rishi ona tatalia le faalumaina ma sa matua ita.
Ona o lona lotoleaga, na amata ai ona ia feanu le afi mai lona mata lona tolu. Ma i ni nai minute, na susunu ola uma ai fitafita temoni ma liu lefulefu i lea taimi.
O le mea na faia e nei fitafita tiapolo o se tasi lea o agasala sili ona leaga. E leʻi faʻatagaina oe e faʻalumaina se Resi, seʻi vagana ai le faʻalumaina o ia.
Ma o le amataga lea o le tala i le Ganges (Ma Ganga).
Ina ua leai se malosi o isi temoni ona o lenei gau tele, sa latou o atu e saili se fesoasoani mai ia Shiva.
Ma sa le mafai e Siva ona toe fesoasoani ia i latou ona o agasala na latou faia.
Na faasino atu e Shiva ia Brahma. Atonu e mafai ona fesoasoani Brahma ia i latou.
E le mafai e Brahma lava ia ona faia se mea mo i latou, ae na ia maua se fofo mo temoni.
Na taʻu atu e Brahma i temoni o loʻo ia te ia se tasi e mafai ona soloiesea agasala uma ma faʻamagaloina agasala.
Fai mai Brahma o lona igoa o Ganges.
Ae fa'afefea ona e maua Ganges i le lalolagi???
Na avea lena ma faafitauli, aua e le mafai ona alu ifo Ganges i le lalolagi. O lona malosi faataumaoi o le a nutililii ai le lalolagi.
O lea na sailia ai se fofo.
Ma o le fofo sa na o le Atua Shiva.
Na ia faatulagaina ma Brahma e tuu Ma Ganga e alu ifo i luga o le ulu o Shiva.
Faatasi ai ma lona ulu ma lona lauulu uumi, o le a motusia e Shiva le malosi pa'ū a Ma Ganga ma taʻitaʻia le vai leaga i lalo o lona lauulu uumi i le eleele.
O le amataga foi lea o le vaitafe paia o Ganges (Ma Ganga).
O le taimi lava na amata ai ona tafe le vai tele, na oo atu foi i le tino mu o fitafita leaga. I lena taimi, na toe faafoʻisia mai ai nei fitafita uma.
Faatasi ai ma lenei, ua soloiesea foi ma faamagaloina foi a latou agasala.
O le amataga moni lea o Loy Krathong.
Fa'amalie atu mo lenei fa'amatalaga umi tele.
O le tala lenei i Shiva Purana ma Vishnu Purana.
Faafetai, o se tala matagofie.
O le vaiaso nei foi o le a tatou tuleia ai se vaa i le tatou vaitafe mai le itu.
Mo le fiafia ma o se faafetai mo le fiafia fiafia.
T&Wil