O sosaiete Thai e faʻatulagaina faʻapitoa. E atagia foi lea i le olaga faaleaiga. O matua matutua ma matua o loʻo i luga o le faʻatonuga ma e tatau ona faʻaaloalo i taimi uma. O lenei faʻatulagaga faʻatulagaina e aoga foi ma puipuia feteʻenaʻiga.
Aemaise lava i nuu i tua o Thailand, e toatele aiga ma e nonofo tagata i lalo o le taualuga e tasi, o nisi taimi ma o latou matua matutua. E fautuaina se fausaga manino. O le Thai e alofa ma faʻaleagaina tamaiti, ae latou te matua faʻamaoni foi ia i latou. E tatau ona iloa e tamaiti lo latou tulaga, amio faʻaaloalo ma faʻaalia le faʻaaloalo. E fa'amoemoe matua latou te fa'aauau pea ona fa'aalia lenei amio a'o avea ma tagata matua.
E tatau i fanau ona faaalia le faaaloalo i mātua
O tamaiti Thai e fa'aaloalo ma fa'afetai i matua. Latou te iloa foi o lenei mea e masani lava ona sa tausia ma le alofa e matua ma sa totogi e matua le aoga o le tamaititi. O se taufaifai ogaoga i matua Thai o se tamaititi e faʻaalia le le faʻaaloalo ma e le faʻafetai. O lo'o iai fo'i se fa'atonuga e fa'atatau i tausaga i le va o uso ma tuafafine. O le uso matua e sili atu le pule nai lo se tagata laʻititi o le aiga.
Uso ma tuafafine i Taialani
I le gagana Thai foi, e faia se eseesega i le va o tagata matutua ma tagata laiti o le aiga. O nai fa'ata'ita'iga:
Tina = Mea
Tama = vae
E talanoa se tamaitiiti i matua khun mea en vae vae (Mrs Tina ma Mr Tama)
O se uso matua = pee chai
O se tuafafine matua = pee sau
O se uso laitiiti = nong chai
O se tuafafine laitiiti = leai sau
E lagolagoina e fanau mātua i mea tautupe
O le tele o tamaiti, o nisi taimi e oʻo lava i tausaga o tamaiti laiti, e tuua le nuʻu na latou fananau mai ai e suʻe galuega i Bangkok. Ae pe nonofo i nuu i tua pe siitia i le taulaga, o se vaega tele o le totogi e alu i matua e tausi ai i latou i mea tau tupe.
Nofo i le fale pe ave matua i totonu
Mulimuli ane, o le tele o tama ma/po'o afafine e toe fo'i i lo latou nu'u moni e fa'aauau ona nonofo latalata i o latou matua ma tausia i latou pe ave i latou pe a mana'omia. E le o se mea fou foi mo talavou matutua Thai le faaauau pea ona nonofo i fale o o latou matua, e tusa lava pe ua lava lo latou matutua e ola ai o latou lava olaga. E le tuua e afafine le aiga sei vagana ua faaipoipo. O se fafine e leʻi faaipoipo e nofo toʻatasi o le a paʻuʻu i le faitatala ma le taufaaleaga. O le a fai mai tagata uma o le nuu e le lelei o ia ma atonu o ia o se 'Mia Noi', o se ava lona lua po o se tamaitai pule o se alii mauoa.
O tamaiti o le penisione mo tagata matutua Thai
Thailand e leai se penisione lelei e pei o le itu i sisifo. O lea la, e faalagolago atoatoa mātua i le lagolagosua a a latou fanau. O fale litaea poʻo fale tausi soifua e le o se mea lauiloa i Thailand. Ma e tusa lava pe latou i ai iina, e le mafai e tamaiti ona auina atu o latou matua iina. E latou te vaai i le tausia o mātua seʻia oo i le oti o se uiga o le lotofaafetai mo le tausia aʻe ma le alofa ua latou maua.
Fa'asa'oga laiti:
Tina = แม่ mâe: (leo pa'ū)
Tama = พ่อ phôh (leo pa'ū)
E tautala se tamaitiiti i matua i le khoen mea ma le khoen paw (aspirated K). E fai ma fa'ailoga fa'aaloalo e mafai fo'i ona e fa'afeso'ota'i matua o uo, ma isi fa'atasi ma (khoen) phôh/mâe:.
O se uso matua = พี่ชา phîe chaaj (leo pa'ū, leo ogatotonu)
O se tuafafine matua = พี่สาว phîe sǎaw (leo pa'ū, leo ogatotonu)
Se uso laitiiti = น้องชาย nóhng chai (leo maualuga, leo ogatotonu)
Se tuafafine laitiiti = น้องสาว nóhng sǎaw (leo maualuga, leo ogatotonu)
Ona i ai lea o se faasologa atoa o upu mo isi aiga, mo se faataitaiga e eseese faaupuga mo le tina o lou tina ma le tina o lou tama (ae tatou te faaigoa uma ia tinamatua). E faapena foi i le uso o le tama, uso o le tina, ma isi. O le Thai e eseese upu mo le itu o le tama ma le tina, ma mo se tasi e laitiiti pe matua. Faigata!
Mai le tamaitusi a Ronald Schütte Thai Language, itulau e 51-52:
*ลูก – lôe:k – tama – pa'ū leo
หลาน – lǎan – fanau a le fanau, tausoga (tuagane) – leo alaga
ป้า – pa – uso o le aiga (tuafafine matua o matua) – pa'u leo
ลุง – loeng – tuagane matua o matua) – leo ogatotonu
น้า – náa – uso ma tuafafine o le tama (usi/tuafafine laitiiti o tina) – leo maualuga
อา – aa – tuagane o le uso o le tama (teine/tuafafine laitiiti o tama) – leo ogatotonu
ปู่ – pòe: – tamamatua (itu a tamā) – leo maualalo, umi oeee
ย่า – jaa – tinamatua (tama) – leo maualalo
ตา – taa – tama matua (itu tina) – leo ogatotonu
ยาย – jaaj – tinamatua (itu tina) – leo ogatotonu
O se fa'ailoga fa'afo'i -ǎ- o se leo si'i a'e Rob! E pei o le auala e te fai ai se fesili. So Sǎaw i se leo fesili/si'i.
Masalo ou te maua se isi tusitusiga i luga o lau lau, ae e le o fai mai le fasi pepa o loʻo faitio se tasi, a ea?
Ae ina ia faʻalautele atili le faʻamatalaga, e moni o le tausiga o tagata matutua i Netherlands e faʻatau mai e ala i le aoina o lafoga / lafoga ona mafai ai lea ona tusi le tamatamailima i le malo pe taumafai e faʻaaloalo i tupe.
Manaia ma faigofie ma e mafai ona e nofo i lou lava nofoa, tusa lava pe popole i ou matua.