Khun Chang Khun Phaen, efsaneya herî navdar a Taylandê - beş 3

Peykerê Khun Phaen li Suphan Buri

Destana herî navdar a Taylandê li ser sêgoşeya evînê ya trajîk a di navbera Khun Chang, Khun Phaen û Wanthong de ye. Çîrok belkî vedigere sedsala 17-an û di eslê xwe de çîrokek devkî bû ku tijî drama, trajedî, seks, serpêhatî û serpêhatî ye. Bi demê re, ew bi domdarî hate guheztin û berfireh kirin, û ji hêla çîrokbêj û trobadûrên gerok ve hatî vegotin wekî destanek populer û balkêş maye. Di dîwana Siyamî de, di dawiya sedsala nozdehan de, çîrok yekem car bi nivîskî hate tomar kirin. Bi vî rengî guhertoyek standardkirî, paqijkirî ya vê çîroka navdar hate afirandin. Chris Baker û Pashuk Phongpaichit ev çîrok ji bo temaşevanên îngilîzîaxêv wergerand û adapte kirin û 'Çîroka Khung Chang, Khun Phaen' weşandin.

Part 3 îro.

Khun Phaen û Wanthong diqewime

Phlai Kaeo ji bakurê dûr vegeriya paytextê, ​​li wir ew xenîmetên şer radestî padîşah kir. Padîşahê Ayutthaya ji encamên bidestxistî pir kêfxweş bû û ji ber vê yekê Phlai Kaeo ji hêla wî ve sernavê fermî yê Khun Phaen hate dayîn. Wî her weha keştiyek bi xemilandinek birûmet wergirt. Kaeo, an jî Khun Phean ji hingê ve, Laothong û her du xizmetkarên wê ber bi qeyikê ve birin. Ev bi banek û perdeyan ve hatibû çêkirin û bi vî awayî parastinê li hember tavê û dibe ku çavên xerîb peyda kir. Khun Phaen nikarîbû li bendê bimîne ku dîsa Wanthong-a xwe bibîne, jina wî tevahiya rêwîtiyê di hişê wî de bû. Keştî gihîşt Suphanê û Wanthong bi lez çû keştiyê. Phaen serê xwe li derveyê perdeyan ma û dît ku Wanthong nêzîk dibe. "bi wê re çi ye? Ew pir çerm xuya dike! Ma ew ji tenêtiyê nexweş bû?” Wanthong wai da mêrê xwe û bi girî xwe avêt ber lingên wî. “Phim çi ye? Tu çi barê dilê xwe dikî?"

“Dilê min wek stirekê bişewite, zehmet e ez vê bibêjim… Mala bûkaniya me wêran e. Hevalê xwe yê herî baş îxanet li we kiriye. Khun Chang ji diya min re got ku hûn ji aliyê dijmin ve bi kêran hatine kuştin. Wekî delîl, wî urneyek bi bermahiyên hestî nîşan da. Vê yekê ez pir giran nexweş kirim û li ser şîreta abbot min navê xwe guhert û kir Wanthong. Di encamê de, ew zû xilas bû. Lêbelê, Chang hişyar kir ku wekî jinebiyek ez ê wekî milkê padîşah bibim qesrê. Yekane rê zewac bû, wî got. Diya min nizanibû ku ew fêlbaziyek hîle ye û tenê pereyên wî di hişê wî de bû. Ji ber vê yekê, wê heft roj berê min bi Khun Chang re zewicî, ​​lê ez hîn neçûme mala bûka wî."

Phaen hêrs bû, "Hevalek çawa dikare vê yekê ji min re bike?" Her kes dizane ku tu jina min î û ew qeşmer difikire ku ew dikare te bigire? Ez ê wî hîn bikim! Û tu, Wanthongê min, ku piştî heft rojan jî tu neketî mala bûka wî, ecêb e! Her jineke din heta niha rûmeta xwe winda kiribû, tu jina herî ecêb î li hemû Ayuttaya! Lê Chang lanet bike, dizîna jina min mîna êrîşek li ser kesê min e. Ez ê hînî wî bikim!” Şûrê xwe kişand û ber bi bihuştê ve bir.

Ji pişt perdê, Laothong dît ku mêrê wê ji hêrsê kef dike. Ew ditirsiya ku ew di hêrsa xwe de zirarê bide yekî û ji bo ku wî rawestîne derket ser qereqolê. “Li bendê bin, aram bibin, berî ku hûn tevbigerin baş bifikirin. Wekî din hûn ê têkevin her cûre tengasiyan, dema ku we tenê aliyekî çîrokê bihîstiye. Ger dibe ku di navbera partiyan de hin şêwazek razîbûnê hebe? Ev dikare rave bike ka vî zilamî çi kiriye." Wanthong bi wê gotinê birûskê lêxist, "Tu difikirî ku tu kî yî?" Ji mêrê xwe re piçekî bêje ka divê çi bike yan çi neke. Mîna ku hûn baş dizanin ka çi rast û nerast e. Û paşê li tiştekî bi guman li pişt vê bigerin… Ezbenî, ev jina te ye an belkî mîrza? Malbata dûr dibe ku? An jî we Laosiyek sêwî ji bakur revand?”.

"Wanthong, ev jina min ji Chomthong e. Ti sirên min nînin. Dê û bavê wê ji min xwestin ku ez pê re bizewicim, navê wê Laothong e. Min ew anî vir da ku hurmetê nîşanî te bide. Ji kerema xwe xwe aram bike. Laothong wai dide Wanthong. Wanthong hinek têgihîştinê nîşan bide. Ger tiştek hebe em ê paşê nîqaş bikin.”

"Bes! Ez qet naxwazim tu wai ji wê bistînim. Ku ez bi vî awayî hîn bibim ku te jineke din kire kirê û paşê jî her cûre sûcdarkirinê bibihîzim. Ew tenê tevliheviyê çêdike. Ma ez nikarim hest bi êş bikim?" Laothong dema ku axaftina Wanthong bihîst û bi hêrs got, "Min nizanibû ku tu jina wî ya yekem î." Min tenê hewl dida ku mêrê xwe aram bikim. Ez ji daristanê ji Laosiyek sade ne zêdetir im. Li vir, bila ez ji we re bisekinim. hêrs nebin." Herdu jin ketin porê hev û gotinên gemar bi paş û paş ve difiriyan.

Phaen ku ket hundur, got, "Wanthong xwe di bin kontrolê de bihêle. Ma tu ji min natirsî, mêrê te?” Wanthong bersiv da, "Ma hûn dixwazin li min bixin? Ecêb e ku we berê qet ev tevger nedîtiye. Niha ji min re eşkere ye ku hûn bi rastî ji min hez nakin. Ez nahêlim ku tu li ser min bimeşî! Ev Laoyê lawaz, kêzik û beqan dixwe, dê derbeyê ji min bigire!”. Wanthong hejand, lê Laothong di wextê xwe de xwe xwar kir û Wanthong bi tevahî li rûyê mêrê xwe xist. "Tu ew qas bi xwe Wanthong tijî yî, min hema Khun Chang perçe perçe kir, lê Yê ku li vir dixapîne TU yî. Die Wanthong!” Li lingên xwe xist û şûrê xwe kişand.

Wanthong şok bû, vegeriya malê û xwe avêt ser nivînê bi girî. "Ey Phlai Kaeo ya min, çima min hewl da ku xwe ji te biparêzim? Bi hestiyar bi ser dikeve, ew perçeyek zendê digire. "We ez red kirim û di demek nêzîk de ez ê ji jiyanek bi Khun Chang re nerevim. Zilamek ku ez qet tiştek jê hîs nakim. Ez ê bibim şermek mezin. Ez çawa dikarim niha jî ji xwe re rêz bikim? Mirin çareseriyek çêtir e. Di vê jiyanê de min tu winda kir, bihêle ez bimirim û ez ê di jiyana din de li benda te bim.” Wanthong ben li stûyê wê girêda û xwe daleqand.

Di wê gavê de xizmetkarek ket hundir, bi qîrîn û alîkariyê gazî kir. Khun Phaen tiştek nekir, "Ez ê bêriya Wanthong nekim", zivirî û bi Laothong û xizmetkarên wan re çû. Ew Khun Chang bû ku bazda û jiyana Wanthong xilas kir.

Wanthong xemgîn ma û bi rojan ji malê derneket. Paşê diya wê têr bû, “Tu nizanî çi xêra te heye ey zarokê qure! Ew mêrê te bi jineke din re reviyaye û venagere. Ez êdî tu li vir naxwazim. Çima tu niha ew qas mezin serê Chang dikî? Bi wî re hûn ê jiyanek rehet bibin. Parçeyek belengaz, dev ji qîrînê berde wek zarokekî biçûk”. Dayikê Wanthong kaş kir mala bûkan û bi zorê ew daxist hundir. Khun Chang ew girt û bi dilgermî ew kişand hundur. "Îro ez ê di dawiyê de li ezmên heftemîn bim!" Wanthong qîriya "Khun Chang hewl dide ku êrîşî min bike! Khun Phaen, alîkariya min bike! Alîkarî! Dev ji min berde tu çopê! Serê te wek gûzê hişkkirî ye!” Lê Khun Chang guh neda berxwedana wê, bi stûyê wê girt û ew xist ser nivînê. Wanthong zivirî û li dîwêr xist. Ezman vebû, baran bi kepçeyan bariya û hemû welat di bin avê de ma. Tazî û tenê, bi saetan giriya. Fikrên wê ber bi mêrê xwe ve çûn û ji mirinê pêve tiştekî din nedixwest. Ji şermê du rojan xwe li derve nîşan neda. Ji niha û pê ve ew neçar bû ku bi Khun Chang re bijî. Dilê wê şikestî bû, çavên wê tijî hêstir bûn.

Khun Phaen bi Laothongê xwe re dijiya, lê çend roj şûnda ramanên wî çûn Wanthong. 'Min bi lez û bez tevgeriya, gelo min di redkirina jina xwe de tiştê rast kir? Dibe ku ez hîn di wextê xwe de me û wî hîna wê nekiriye." Phaen biryar da ku serdana mala bûkê ya Khun Chang bike. Carekê li wir, ew di hundurê xwe de dirije û dibîne Laothong bi Khun Chang re li ser nivînê razayî ye. “Gor, ew çawa diwêre! Jixwe mêrekî nû heye. Ku jineke wisa bedew dikaribû ewqas bê dil be. Diviyabû ez bi awirên wê bi tenê neçûma. Ez hatim vir da ku te bigirim lê niha tu ji berê de xirav bûyî. Çima ez ê hîn jî wê bixwazim?" Wî mantrayek got, ket hundur û li kuştina hevjîna razayî fikirî. Di dawiyê de ew herdu bi hev re, tazî, bêparastin û şermezar kirin. Paşê çû.

Khun Phaen Laothong winda dike

Ji mehekê zêdetir derbas bû, paşê xeber ji Ayutthaya hat. Chang û Phean hatin gazîkirin ku ji bo perwerdehiya zêdetir û peywirên karûbarê li paytextê rapor bikin. Laothongê ku li paş mabû bi tayeke giran ketibû û çend rojan li ber mirinê mabû. Bijîjkan nekarîn alîkariya wê bikin û xeber ji Khun Phaen re hat şandin. Bi bihîstina xebera xerab, wî wek mêrekî xwe wek erka xwe hîs kir ku vegere malê. Lêbelê, Khun Phaen li ser kar bû û ji Khun Chang xwest ku dora xwe bigire. Chang got, "xem neke hevalê min, ez dikarim wiya bi hêsanî bikim." Khun Phaen bi zor ji wir derketibû dema nobedarê qesrê hîn bû ku ew ne li cihê xwe ye. Padîşah hêrs bû û got: «Ma ew ji desthilatdariya min natirse? Ew e ku wî gelek qencî kir, an jî serê wî diçû. Dersek bide wî Khun Phaenê qure, wî ji qesrê derxîne, bişîne der û dorê. Jina wî bigirin.” Û wisa jî çêbû.

Khun Phaen şûrek avêt, hespek dikire û kurekî giyanî dibîne

Khun Phean niha tenê û tenê bû. Vê yekê ew ji her demê bêtir dirêjî jina wî ya yekem, Wanthong-ê kir. Bi vî rengî, ew hat ku plan kir ku wê ji Khun Chang birevîne. "Heke Khun Chang li pey min were ez ê wî bikujim. Ez tenê ji padîşah ditirsim. Ger ew leşkeran bişîne dû min? Divê ez bikaribim xwe biparêzim. Ger rehmê li min nekin ezê wan jî bikujim. Ez ê şûrek çêkim, hespek bikirim û kurê ruhî bibînim. Wê demê ez dikarim şerê her dijminî bikim.” Ew di lêgerîna herêmên derveyî yên padîşahiyê de çû. Pêdiviya wî bi metalên taybetî hebû: metalên serê stupayê, qesrek û dergehek, neynûkên tabûtê, kriseke pîroz û gelek çavkaniyên taybetî yên din. Hemî van metal hatin berhev kirin û ji ber vê yekê wî şûrê xwe yê efsûnî, Faa-Fuun², li gorî rêûresmên rast çêkir. Faa-Fuunê wî yê efsûnî ji her şûrê din bi hêztir bû.

Phaen rêwîtiya xwe berdewam kir, li goristanekê cesedê jineke ducanî ya mirî dît. Bi mantrayên xwe hişê wê kontrol kir û fetus ji zikê wê derxist. Wî zarokê girî hilda destên xwe û ev ruh wek Kuman Thong³ xwe imad kir. Li gel Kuman Thong li kêleka wî, wî gazî ruhên çar gorên din kir ku ji wî re xizmetê bikin. Bi alîkariya van giyanan, Khun Phaen dê di her şer de têk neçû.

Di dawiyê de, Khun Phaen li hespek din geriya, ji hemî yên din bihêztir. Dûv re ew bazirganek bi hespê ku tam li gorî Nivîsarên Pîroz dişibihe dît. Wî navê vî hespê Sie-MokXNUMX kir. Phaen pir kêfxweş bû, "Di dawiyê de ez dikarim tola Khun Chang hilînim. Ez ê Wanthong bi xwe re bînim. Yê ku li pey min bê, ez dikarim her kesî bigirim, pênc hezar mêr.»

Khun Phaen dikeve mala Khun Chang

Piştî çend mehan, Khun Phaen vegeriya Suphanê, wê şevê ew ê Wanthong paşde dizîne. Şev bû dema ku ew li kêleka mala Khun Chang rawesta. Khun Phaen giyan, sêrbaz û mantrayên xwe bikar anî da ku niştecîhan xew bike û destûr bide ku ew bigihîje belaş.

Xiyalên malê jî nikaribûn li ber xwe bidin. Ji nedîtî ve hat, di nav malê de rijîya û li ber deriyekî sekinî. Li wir wî dît ku jinek bedew derewan dike, "Ev ne Wanthong e, lê hema hema dibe xwişkek". Wî dît ku ew hîn ciwan e û tu carî bi mêrekî re têkildar nebûye. Wî mantrayek got ku wê xweş bike û ew hişyar kir, "Min dest da û laşê te maç kir, min digot qey tu Wanthong î. Ew li ku ye? Netirsin." "Çi henek e. Te jineke şaş girt. Navê min Kaeo Kiriya⁵ e û ez keça waliyê Sukhothai me. Bavê min hevalê Khun Chang e. Ji ber ku bav nikare deynên xwe yên berdest bide, min bi deyn dane min.” Paşê Phaen got ku ew bi hêsanî dikare wê belaş bikire, û dûv re bi wê re flortê. Bayekî rabû, kulîlkan sporên xwe belav kirin... Phaen zengilek almas da wê û sond xwar ku ew ê ji bo wê vegere, lê aniha diviya bû ku pêşî Wanthong bibîne. Kaeo Kiriya mêrê xwe yê teze nîşanî razana rast da.

Bi şûrê xwe yê hazir ket hundirê razanê. Li wir Wanthong di destên Khun Chang de raza. Phaen hêrs bû û şûrê xwe rakir ku wî perçe perçe bike. Kuman Thong wî rawestand, "Bavo wî nekuje, lê rezîl û heqaretê jê re bîne. Heger tu wî bikujî, bêguman dê xweda bizane ku tu bê girtin." Phaen aram dibe û li Wanthong dinêre, "Ey Wanthong, çi şerm e ku te rûmeta xwe da. Tu di destê meymûnan de wek zêrê yî. Ez dixwazim te bikim hezar perçe. Ax ev şerm e ku ew perîşan berê xwe daye te”. Wî serê Khun Chang girt, "Bi serê xwe yê lanetkirî hûn firax jî birçî dihêlin," û dûv re her cûre heywanên kovî li ser rûyê Chang xêz kir. Phaen Wanthong hişyar kir û jê pirsî ka çima ew ji wî re dilsoz ne maye. Paşê got: “Hûn çi dixwazin gazî bikin, tirsa min tune. Ew her gav tê vê rastiyê ku hûn tenê sûcdar dikin ser min. Hûn ji xwe pir bêkêmasî tije ne! Min hewl da ku Chang ji hezkirina min re rawestîne. Ew zilamek gemar e û tiştê ku wî ji min re kir bi tevahî hovane ye. Ez riswa bûm, ji ber ku tu – mêrê min – nikarîbû xema te ji tiştê ku hat serê min. Hûn bi wê jina xwe ya nû bê guman kêfxweş bûn. Û niha tu ji bo min vedigerî? Bi taybetî ji ber ku ew çûye, ne wusa? Ji tîbûnê diherike, ma tu niha tê ku ji vê çolê vexwî? Ma ez ji te re jineke din bibînim? Tu kîjan tercîh dikî, Siyamî yan Laosî?”. "Ma hûn difikirin ku min dev ji we berda? Ez hîn jî ji te hez dikim, her çend tu berê hatî bikar anîn. Evîna min ne kêm e. Heger ez nikaribim te sax bihêlim, wê demê mirî, ez nexweş û westiyam ji bertekên te!”. Rahişt şûrê xwe û şûrê xwe xiste qirika wê.

Paşê wî mantra evînê di rûyê wê de teqand. Wanthong dev ji berxwedana xwe berda. Wê cil, zêç û zêrên din berhev dikirin. Mantra evînê hin ji hêza xwe winda kir, û vê yekê kir ku ew notek bihêle û bêje ku ew ji hêla Khun Phaen ve hatî birin daristanê. Wê li nebatên bedew ên li dora malê dinêrî, wê nedixwest wan li dû xwe bihêle. Hêsirek li ser rûkê wê xwar. "Negirî Wanthong, hûn ê têra xwe tiştên xweşik li daristanê bibînin". Khun Phaen Wanthong hilda ser hespê xwe û bi galop dûr ket. Wathong neçar ma ku mêrê xwe zexm bigire da ku ji hespê xwar neke. Carekê di daristanê de kûr bûn, zewac ji xwezaya bi heybet kêfxweş bûn. Hêdî hêdî evîna wê ya ji bo Khun Phaen vegeriya û wan di bin dara banyanek mezin de evînê kir. Paşê guman hinekî vegeriya, “Niha li çolê, di nav heywanan de li min binêre. Ma ez dikarim wiya bikim? Eşkere ye ku Phaen ji min hez dike û ez nikarim vê yekê paşguh bikim. Lê li ser rûyê erdê ez ê çawa di xwezayê de bi vî rengî bijîm? Bi Khun Chang re banek li ser serê min hebû, wî baş li min nihêrî, jiyan hêsan bû… Li vir tenê ezmanek stêrk li ser min heye. Ey bêbextiya jinbûnê! Ger tenê ez bihêztir bûm. Aliyê min ê baş li hemû axê ya herî baş e, lê aliyê min ê herî xirab nayê berhev kirin." Wê destên xwe li Phaen da û giriya. Bi rûyekî tijî hêsir ket xewê.

Khun Chang şiyar dibe

Khun Chang ji xewa xwe şiyar bû û dît ku rûyê wî bi tevahî şil bûye. Vê yekê ew pir hêrs kir. Wî nota ku Wanthong hişt xwend û tavilê ferman da xulamên xwe ku pênc sed kirêt amade bikin. Li ser fîlê xwe siwar bû, bi leşkeran re derket ku Wanhong bibîne. Wî ji mirovan re vexwarin û bêtir vexwarin, û ji ber vê yekê darbirek jê re got ku bi rastî wî dîtiye ku şervanek û jinek bi hev re li ser hespê derbas bûne. Khun Chang zû li ser pişta Khun Phaen bû. Xweşbextane, ruhê Kuman Thong vê yekê ferq kir, û wî karî di wextê de bavê xwe hişyar bike.

Khun Phaen perçeyên mezin ji giya birrîn û bi hêza xwe ya efsûnî ew veguherand şervanên bi riman û lûtkeyan. Wî Wanthong nedîtî kir û ew veşart. Xwe li hemberî hemû çekan bêdestûr kir. Her du alî li hev hatin û şerekî mezin derket. Lêbelê, kesî nikaribû yek birînek li Khun Phaen bike û merivên Khun Chang reviyan. Fîlê Chang jî ket panîkê, Chang hevsengiya xwe winda kir, ket û rast ket nav komek nebatên stiriyan. Cilên ji laşê wî qetiyan, xişin, xwîn. Dixuya ku ew ji aliyê pilingê ve hatiye girtin. Phaen û Wanthong ji kaosê sûd wergirtin û di nav daristanê de kûrtir winda bûn. Li wir wan aştî dîtin û zewac dikarin avjeniyê bikin û ji hev kêfê bikin. Şev ket û Phaen bi helbestvanî hemî bedewiya daristanê pêşkêş kir.

Khun Chang Khun Phaen bi serhildanê tawanbar kir

Dixwazin tolhildanê, Chang vegeriya Ayuttaya. Wî padîşah agahdar kir ku Khun Phaen jina wî ligel çiyayekî zêr ji wî diziye û niha serokatiya artêşek ji sedan bandî dike. "Khun Phaen ez girtim û li min xist, wî hişt ku ez bijîm ku vegerim paytextê da ku ez bikaribim peyamekê bidim. Ew ji Bilindahiya xwe re radigihîne ku ew ê we di dueleke fîlan de têk bibe û xwe bike serwerê herêmê.” Padîşah ji çîrokê guman kir û ferman da du efserên payebilind - di heman demê de hevalên Khun Phaen jî - ku aliyê din ê çîrokê bibihîzin. Wan karî Khun Phaen bişopînin û ji ber vê yekê Khun Phaen karibû bêje ka çi qewimî. Lêbelê Phaen ji tirsa padîşah nexwest vegere qesrê. Ji ber vê yekê Khun Phaen û Wanthong wekî firar hatin binav kirin.

Ez bêtir ji te hez dikim…

¹ Phaen (แผน, Phěn), planek an diagramek.

² Faa-Fuun (ฟ้าฟื้น, Fáa Fúun), 'ji nû ve-hişyariya bihuştê' an 'hewaya ezmanî ya qîrîn'.

³ Kuman Thong (กุมารทอง, Kòe-man Thong), 'Golden Boy' an 'Golden Son'.

⁴ Sie-Mok (สีหมอก, Sǐe-Mòk), 'Rengê mijê' an 'bi rengê gewr'.

⁵ Kaeo Kiriya (แก้วกิริยา, Kêw Kìe-ríe-yaa), 'Splendid Behavior'.