John And Penny / Shutterstock.com
សង្គមថៃត្រូវបានរៀបចំតាមឋានានុក្រម។ នេះក៏ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងនៅក្នុងជីវិតគ្រួសារផងដែរ។ ជីដូនជីតានិងឪពុកម្តាយគឺស្ថិតនៅកំពូលនៃឋានានុក្រមហើយគួរត្រូវបានគោរពដោយការគោរព។ រចនាសម្ព័ន្ធឋានានុក្រមនេះក៏អាចអនុវត្តបានផងដែរ និងការពារកុំឲ្យមានជម្លោះ។
គ្រួសារមានទំហំធំ ជាពិសេសនៅជនបទនៃប្រទេសថៃ ហើយប្រជាជនរស់នៅក្រោមដំបូលតែមួយ ជួនកាលជាមួយជីដូនជីតា។ រចនាសម្ព័ន្ធច្បាស់លាស់ត្រូវបានណែនាំ។ ជនជាតិថៃស្រឡាញ់កូន និងធ្វើបាបពួកគេ ប៉ុន្តែពួកគេក៏តឹងរ៉ឹងជាមួយពួកគេដែរ។ កុមារត្រូវស្គាល់ទីកន្លែងរបស់ពួកគេ អាកប្បកិរិយាគួរសម និងបង្ហាញការគោរព។ ឪពុកម្តាយរំពឹងថាពួកគេនឹងបន្តបង្ហាញអាកប្បកិរិយានេះសូម្បីតែពេញវ័យក៏ដោយ។
កុមារត្រូវបង្ហាញការគោរពចំពោះឪពុកម្តាយ
កុមារថៃតែងតែគោរព និងដឹងគុណចំពោះឪពុកម្តាយ។ ពួកគេក៏យល់ឃើញថានេះជារឿងធម្មតាណាស់ព្រោះពួកគេត្រូវបានឪពុកម្ដាយចិញ្ចឹមដោយក្ដីស្រឡាញ់ ហើយឪពុកម្ដាយបានចំណាយលើការសិក្សារបស់កូន។ ការប្រមាថយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះឪពុកម្ដាយជនជាតិថៃ គឺជាក្មេងដែលមិនគោរព និងមិនដឹងគុណ។ វាក៏មានឋានានុក្រមរវាងបងប្អូនប្រុសស្រីដោយផ្អែកលើអាយុ។ បងប្អូនបង្កើតមានសិទ្ធិអំណាចច្រើនជាងសមាជិកគ្រួសារដែលក្មេងជាង។
បងប្អូននៅប្រទេសថៃ
ភាសាថៃក៏ធ្វើឲ្យមានភាពខុសគ្នារវាងសមាជិកគ្រួសារចាស់និងក្មេង។ ឧទាហរណ៍មួយចំនួន៖
ម្តាយ = mea
ឪពុក = Paw
កុមារនិយាយទៅកាន់ឪពុកម្តាយថា ឃុន មា en ឃុន ផាវ (លោកយាយ ម៉ាក់ និងលោកប៉ា)
បងប្រុស = ឆៃ
បងស្រី = ប៉េស
ប្អូនប្រុស = ណង ឆៃ
ប្អូនស្រី = ណងសូ
កុមារជួយឪពុកម្តាយខាងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ
កុមារជាច្រើនចាកចេញពីភូមិកំណើតរបស់ពួកគេ ជួនកាលនៅអាយុតិចតួច ដើម្បីស្វែងរកការងារធ្វើនៅទីក្រុងបាងកក។ ប៉ុន្តែមិនថាពួកគេនៅជនបទ ឬផ្លាស់ទៅទីក្រុងទេ ប្រាក់ខែមួយភាគធំត្រូវទៅឪពុកម្ដាយដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ហិរញ្ញវត្ថុ។
បន្តរស់នៅផ្ទះឬយកឪពុកម្តាយរបស់អ្នក។
ទីបំផុត កូនប្រុស និង/ឬកូនស្រីភាគច្រើនត្រឡប់ទៅភូមិកំណើតរបស់ពួកគេវិញ ដើម្បីបន្តរស់នៅជិតឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ និងមើលថែទាំពួកគេ ឬនាំពួកគេទៅស្នាក់នៅប្រសិនបើចាំបាច់។ វាក៏មិនមែនជារឿងចម្លែកដែរសម្រាប់យុវវ័យថៃដែលបន្តរស់នៅក្នុងផ្ទះឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ ទោះបីជាពួកគេចាស់ល្មមអាចរស់នៅដោយខ្លួនឯងក៏ដោយ។ កូនស្រីមិនចាកចេញពីផ្ទះរហូតដល់រៀបការ។ ស្ត្រីដែលមិនទាន់រៀបការម្នាក់ដែលរស់នៅតែម្នាក់ឯងនឹងត្រូវគេនិយាយដើម និងជេរប្រមាថ។ អ្នករាល់គ្នានៅក្នុងភូមិនឹងនិយាយថានាងមិនល្អទេ ហើយនាងប្រហែលជាមេម៉ាយជាប្រពន្ធទីពីរ ឬជាស្រីកំណាន់របស់អ្នកមាន។
កុមារគឺជាប្រាក់សោធននិវត្តន៍សម្រាប់ជនជាតិថៃដែលមានវ័យចំណាស់។
ប្រទេសថៃ មិនមានប្រព័ន្ធសោធននិវត្តន៍ល្អដូចនៅលោកខាងលិចទេ។ ដូច្នេះ មាតាបិតាពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើការគាំទ្ររបស់កូនៗរបស់ខ្លួន។ ដូច្នេះ ផ្ទះមនុស្សចាស់ ឬមណ្ឌលថែទាំមិនមែនជាបាតុភូតល្បីនៅប្រទេសថៃទេ។ ហើយបើទោះជាពួកគេនៅទីនោះក៏ដោយ កូនមិនបញ្ជូនឪពុកម្តាយទៅទីនោះទេ។ ពួកគេមើលឃើញការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេរហូតដល់ស្លាប់ជាទម្រង់នៃការដឹងគុណចំពោះការចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សា និងសេចក្តីស្រឡាញ់ដែលពួកគេបានទទួល។
ការកែតម្រូវតូច៖
ម៉ែ = ម៉ែ៖ (សម្លេងធ្លាក់)
Vader = ឪពុក phôh (សម្លេងធ្លាក់)
កូននិយាយប្រាប់ឪពុកម្តាយថា ខាន់មា និង ខនផាវ (ក) ។ ជាសញ្ញានៃការគោរព អ្នកក៏អាចនិយាយស្តីពីឪពុកម្តាយរបស់មិត្តភក្តិជាដើម ដោយ (ខឿន) phôh/mâe:.
បងប្រុស = พี่ชา phîe chaaj (សម្លេងធ្លាក់, សម្លេងកណ្តាល)
បងស្រី = យូរ phîe sǎaw (សម្លេងធ្លាក់, សម្លេងកណ្តាល)
ប្អូនប្រុស = ប្អូនប្រុស ណុច ឆៃ (សំឡេងខ្ពស់ សំឡេងកណ្តាល)
ប្អូនស្រី = នន់ ញ៉ូវ សៅ (សំនៀងខ្ពស់ សម្លេងកណ្តាល)
ហើយបន្ទាប់មកមានស៊េរីពាក្យទាំងមូលសម្រាប់គ្រួសារផ្សេងទៀត ឧទាហរណ៍មានពាក្យដាច់ដោយឡែកសម្រាប់ម្តាយរបស់ម្តាយអ្នក និងម្តាយរបស់ឪពុកអ្នក (ខណៈពេលដែលយើងហៅពួកគេទាំងពីរថាយាយ)។ ដូចគ្នាដែរ ចំពោះពូ មីង ជាដើម ជនជាតិថៃមានពាក្យដាច់ដោយឡែកសម្រាប់ភាគីខាងឪពុក និងខាងម្តាយ និងចំពោះអ្នកដែលក្មេង ឬចាស់។ ពិបាក!
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅភាសាថៃរបស់ Ronald Schütte ទំព័រ ៥១-៥២៖
* កូន - ឡោ៖ ក - កូន - សម្លេងធ្លាក់
หลาน - ឡៅអាន - ចៅជីដូនមួយ (ពូ) - សម្លេងកើនឡើង
ป้า - ប៉ា - មីង (បងស្រីរបស់ឪពុកម្តាយ) - សម្លេងធ្លាក់ចុះ
លូ - ឡឹង - ពូ (បងប្រុសរបស់ឪពុកម្តាយ) - សម្លេងកណ្តាល
น้า – ណា – មីង/ពូ (ប្អូនប្រុស/ប្អូនស្រីរបស់ម្តាយ) – សំឡេងខ្ពស់។
อา - អេ - មីងពូ (ប្អូនប្រុសរបស់ឪពុក) - សំឡេងកណ្តាល
ปู่ – ប៉ូយ៖ – ជីតា (ខាងឪពុក) – សំឡេងទាប យូរអឺ
យ៉ា - ចា - ជីដូន (ឪពុក) - សម្លេងទាប
តា - តា - ជីតា (ខាងម្តាយ) - សំឡេងកណ្តាល
យ៉ា - ចា - ជីដូន (ខាងម្តាយ) - សម្លេងកណ្តាល
អក្សរដាក់បញ្ច្រាស -ǎ- គឺជាសម្លេងកើនឡើង Rob! ដូចគ្នានឹងរបៀបដែលអ្នកសួរសំណួរ។ ដូច្នេះ Sǎaw ក្នុងការសួរដេញដោលសំឡេងឡើង។
ប្រហែលជាខ្ញុំទទួលបានអត្ថបទផ្សេងនៅលើអេក្រង់របស់ខ្ញុំ ប៉ុន្តែដុំនោះមិនបាននិយាយថាមាននរណាម្នាក់កំពុងត្អូញត្អែរទេ?
ប៉ុន្តែដើម្បីពង្រីកការអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមទៀត ការថែទាំមនុស្សចាស់នៅប្រទេសហូឡង់ត្រូវបានលុបចោលដោយការប្រមូលពន្ធ/ពន្ធ ហើយបន្ទាប់មកម្រាមដៃអាចត្រូវបានចង្អុលទៅរដ្ឋាភិបាលជានិច្ច ឬនិយាយម្យ៉ាងទៀតថា ការព្យាយាមទទួលបានការគោរពដោយប្រាក់។
ល្អ និងងាយស្រួល ហើយអ្នកគ្រាន់តែអាចអង្គុយលើកៅអីរបស់អ្នកបាន ទោះបីជាវាទាក់ទងនឹងឪពុកម្តាយរបស់អ្នកក៏ដោយ។