ស្គាល់ព្រះ
នេះគឺជាពូរបស់ខ្ញុំ Maarten ។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាមានទំនាក់ទំនងជាមួយគាត់ ប៉ុន្តែមិនដែលជួប ឬស្គាល់គាត់ទេ។ គាត់ស្លាប់នៅប្រទេសថៃយូរណាស់មុនខ្ញុំកើត។ Maarten គឺជាអ្នកទោសសង្គ្រាមរបស់ជនជាតិជប៉ុន ហើយត្រូវបានបង្ខំឱ្យធ្វើការនៅលើផ្លូវរថភ្លើងមរណៈទៅកាន់ភូមាក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ។ គាត់មិនបានរស់រានមានជីវិតទេហើយមានអាយុត្រឹមតែ 28 ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
នៅឆ្នាំនេះ នៅថ្ងៃទី 15 ខែសីហា ខ្ញុំនឹងទៅចូលរួមពិធីរំលឹកខួបនៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី XNUMX នៅអាស៊ី និងការស្លាប់របស់ប្រជាជនហូឡង់ជិតបីពាន់នាក់នៅទីបញ្ចុះសពកិត្តិយសនៅ Kanchanaburi ។ មិនត្រឹមតែមានប្រជាជនហូឡង់រស់នៅទីនេះប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏មានជនជាតិអូស្ត្រាលី អង់គ្លេស និងឥណ្ឌាផងដែរ។ ពួកគេទាំងអស់សុទ្ធតែនៅក្មេងនៅពេលដែលពួកគេស្លាប់ ជារឿយៗមានអាយុម្ភៃឆ្នាំ ជួនកាលក្នុងវ័យសាមសិប ពីរបីនាក់ក្នុងវ័យសែសិប។ ផ្នូរខ្លះគ្មានឈ្មោះលើពួកគេ។ បន្ទាប់មកវានិយាយថា: ស្គាល់ព្រះ។
ជនជាតិជប៉ុនដែលកាន់កាប់ចង់សាងសង់ផ្លូវរថភ្លើងពីប្រទេសថៃទៅភូមាក្នុងឆ្នាំ 1942 ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទាហានរបស់ពួកគេ។ សម្ព័ន្ធមិត្តបានបិទជម្រើសទឹករួចហើយ។ មនុស្សជាង 250 នាក់ត្រូវបានដាក់ឱ្យធ្វើការនៅទីនោះ។ អ្នកទោសសង្គ្រាមប្រហែល 60 ពាន់នាក់និងកម្មករដែលនៅសល់មកពីតំបន់។ គ្មាននរណាម្នាក់ដឹងថាវានឹងក្លាយទៅជាអាក្រក់ប៉ុណ្ណានោះទេ។ វានឹងក្លាយជានរក។ មានការខ្វះខាតអាហារ។ មានកំដៅ និងសំណើមដែលកកស្ទះ។ មានជំងឺគ្រុនចាញ់ ជំងឺអាសន្នរោគ រាគ និងហត់នឿយ។ មិនមានសម្ភារៈល្អសម្រាប់ធ្វើការជាមួយទេ។ ស្ពានខ្លះត្រូវបានដាក់ភ្ជាប់ជាមួយដែកគោល និងខ្សែពួរ។ មានការអាម៉ាស់ និងសម្ពាធរាងកាយពីជនជាតិជប៉ុន។ ការវាយដំគឺមិនមានករណីលើកលែងនោះទេ។ ពេលវេលាអស់ទៅ អំពើហិង្សាកាន់តែឃោរឃៅឡើងដល់កម្រិតដែលមិនអាចស្មានដល់។
នេះពិតជាអនុវត្តចំពោះការសាងសង់ច្រកនរក។ ដោយប្រើញញួរ និងកំណាត់ ជញ្ជាំងពីរត្រូវបានកាត់ជាផ្ទាំងថ្មកម្ពស់រាប់ម៉ែត្រ ដែលនៅចន្លោះខ្សែផ្លូវរថភ្លើងនឹងត្រូវបានគេកំណត់ទីតាំង។ មនុស្សធ្វើការយូរជាងនេះទៅទៀត។ ទីបំផុត 24 ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ។ អ្នកខ្លះធ្វើការ 16, 20 ម៉ោងឬច្រើនជាងនេះក្នុងមួយថ្ងៃ។ ការបន្ទោរបង់របស់អ្នកទោសត្រូវបានពិនិត្យជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ប្រសិនបើវាមានឈាមតិចជាងពាក់កណ្តាល ពួកគេត្រូវតែធ្វើការ។ មនុស្សស្លាប់ក្នុងការងាររាល់ថ្ងៃ។ នៅក្នុង Hellfire Pass អ្នកនៅតែឃើញអនុស្សាវរីយ៍ រូបថតពណ៌លឿង ខ្លាឃ្មុំ អាភៀន ឈើឆ្កាង ចំណាំជាមួយនឹងគំនិត។
ចាប់ពីឆ្នាំ 1944 មក សម្ព័ន្ធមិត្តបានព្យាយាមបំផ្លាញស្ពានជាច្រើននៅលើផ្លូវរថភ្លើងតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន រួមទាំងស្ពាន 277 ដែលជាស្ពានដ៏ល្បីល្បាញនៅពេលក្រោយឆ្លងកាត់ទន្លេ Kwai ។ នៅខែមិថុនាឆ្នាំ 1945 ផ្លូវដែកដែលត្រូវបានសាងសង់ក្នុងរយៈពេល 17 ខែហើយប្រើប្រាស់បានតែ 21 ខែប៉ុណ្ណោះត្រូវបានបំផ្លាញ។
ក្នុងចំណោមមនុស្សប្រុសស្រីប្រមាណ ២៥ម៉ឺននាក់ ដែលត្រូវធ្វើការលើផ្លូវរថភ្លើង មានជាងមួយសែននាក់បានស្លាប់។ ពី 250 ទៅ 70 ពាន់នាក់ទាំងនេះគឺជាកម្មករស៊ីវិល។ បូកនឹងអ្នកទោសសង្គ្រាមសម្ព័ន្ធមិត្តប្រហែល 90 ពាន់នាក់។ ក្នុងចំណោមនោះមានប្រជាជនហូឡង់ជិតបីពាន់នាក់។ ហើយ Maarten Boer ដែលជាពូដែលខ្ញុំចង់ស្គាល់។
លោក Ernst Otto Smit
ប្រជាជនហូឡង់ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសថៃនៅថ្ងៃទី 15 ខែសីហាហើយចង់ចូលរួមដាក់កម្រងផ្កានិងរំលឹកនៅឯទីបញ្ចុះសពសង្រ្គាមនៅ Kanchanaburi ត្រូវបានស្វាគមន៍។ សូមមេត្ដាទាក់ទង ទេសចរណ៍ Greenwood.
ជាអកុសល ការធ្វើដំណើរតាមរថភ្លើងឆ្លងកាត់ស្ពានបានប្រែក្លាយទៅជាដំណើរកំសាន្តដ៏រីករាយ ហើយមនុស្សជាច្រើនបានបំភ្លេចចោលនូវអំពើឃោរឃៅទាំងអស់ដែលបានកើតឡើងអំឡុងពេលសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើង។ ដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់សារមន្ទីរសង្គ្រាម JEATH ត្រូវបានផ្តល់អនុសាសន៍យ៉ាងខ្លាំងដើម្បីធ្វើឱ្យការចងចាំរបស់អ្នកឡើងវិញ។ អក្សរនេះតំណាងឱ្យជប៉ុន-អង់គ្លេស-អូស្ត្រាលី និងអាមេរិក-ថៃ និងហូឡង់។
ពេលខ្ញុំទៅទស្សនាសារមន្ទីរនេះ ហើយអាននិងសិក្សារបាយការណ៍ទាំងអស់យ៉ាងលម្អិត ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ត្រជាក់។
ធ្លាប់ទៅទីនោះ៣ដងហើយ ប៉ុន្តែរាល់ដងខ្ញុំចុកពោះ។
សារមន្ទីរតូចមួយដែលមានព័ត៌មានប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏សម្បូរបែប
មនុស្សគ្រប់គ្នាគួរតែបានឃើញវាចាំបាច់
ខ្ញុំបានទៅលេងទីបញ្ចុះសពក្នុងឆ្នាំ 1993 កំឡុងដំណើរទេសចរណ៍ River Kwai ។
បន្ទាប់មកអ្នកនៅចម្ងាយ 10000 គីឡូម៉ែត្រពីផ្ទះ ហើយអ្នកឃើញឈ្មោះប្រពៃណីហូឡង់ទាំងនោះនៅលើផ្នូរ។
អញ្ចឹងវានឹងធ្វើឲ្យអ្នកស្ងាត់មួយភ្លែត ខ្ញុំអាចប្រាប់អ្នកបាន។
នោះក៏ជាបទពិសោធន៍របស់ខ្ញុំដែរ នៅពេលដែលខ្ញុំឃើញឈ្មោះហូឡង់ជាច្រើននោះ ពួកគេបានធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងមកលើខ្ញុំ។
ពេលទៅលេងទីបញ្ចុះសព ហើយឃើញផ្នូររបស់ក្មេងៗទាំងអស់នោះ ទឹកភ្នែកនឹងហូរ ហើយតើយើង និងកូនៗរបស់យើងមានឯកសិទ្ធិប៉ុណ្ណា
យុវជនជាច្រើនបានបាត់បង់ជីវិតនៅទីនោះ។ ពេលដែលខ្ញុំយកបងថ្លៃរបស់ខ្ញុំទៅជាមួយ គាត់រឹតតែចាប់អារម្មណ៍ជាងខ្ញុំទៅទៀត។ ជាអកុសល នាងមានអាយុត្រឹមតែ 26 ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ ឪពុកចុងរបស់យើងធ្វើការនៅលើផ្លូវដែក ហើយជារឿយៗបានប្រាប់អំពីពងឆ្អិនដែលស្ត្រីជនជាតិថៃបានលាក់នៅក្នុងរបងការពារពួកគេដើរតាមផ្ទះ។ របៀបដែលវាបានផ្តល់ឱ្យពួកគេនូវកម្លាំងបន្តិចបន្តួចនោះ។ ហើយអំពីត្រីក្នុងថ្លុកដែលស៊ីដំនៅជើង។ ឪពុករបស់ខ្ញុំផ្ទាល់នៅក្នុងជំរុំក្មេងប្រុសនៅកោះជ្វា ហើយត្រូវបានរំដោះនៅថ្ងៃទី 16 ខែសីហា។
ហើយពួកថៃនៅតែអះអាងថា ថៃ (សៀម) មិនដែលត្រូវបានកាន់កាប់ទេ។
កុំគិតថា ថៃនឹងអះអាងថា ថៃ (សៀម) មិនដែលត្រូវបានគេកាន់កាប់។
ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថាជាធម្មតា គ្មានការបែងចែករវាង "កាន់កាប់" និង "អាណានិគម"...
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bezetting_(militair)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolonisatie
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ថៃមិនមានអព្យាក្រឹតទេ ដែលពេលខ្លះគេនិយាយថា…
ខ្ញុំគិតថា ថៃមិនដែលត្រូវបានកាន់កាប់ដោយសារតែពួកគេចូលខាងជប៉ុន ហើយអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើងនោះ។
ប្រទេសថៃចង់រក្សាអធិបតេយ្យភាព ប៉ុន្តែជនជាតិជប៉ុនបានចូលមកច្រាំងនៅទីនេះ ហើយនៅទីនោះ ហើយប្រទេសនោះមានជម្រើស៖ អនុញ្ញាតឱ្យជនជាតិជប៉ុនឆ្លងកាត់តាមផ្លូវរបស់ពួកគេទៅកាន់ប្រទេសដែលស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អង់គ្លេស ឬត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាសត្រូវរបស់ជប៉ុន។ ថៃជ្រើសរើសសហការនិងយកដុំមួយដុំ (ដកយកតំបន់ខ្លះពីប្រទេសជិតខាងដែលតាមរដ្ឋាភិបាលជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ថៃ)។ Phiboen ជាមួយនឹងអគារ Mussolini របស់គាត់បានធ្វើឱ្យជនជាតិជប៉ុនពេញចិត្ត។ ប៉ុន្តែក្នុងនាមជាអាយ៉ងសហការរបស់ជប៉ុន វាក៏គ្រាន់តែជាប្រទេសកាន់កាប់។
នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ 2018 ខ្ញុំបានចំណាយពេល 3 ថ្ងៃនៅក្នុង និងនៅជិត Kanchanaburi ដើម្បីចូលទៅជិតឪពុករបស់ខ្ញុំ ដែលបានធ្វើការជាអ្នកទោសសង្រ្គាមនៅលើផ្លូវដែកអស់រយៈពេលមួយឆ្នាំកន្លះ មុនពេលគាត់បានឃើញការដួលរលំ Fatman នៅ Nagasaki នៅថ្ងៃទី 9 ខែសីហា ចម្ងាយ 4 គីឡូម៉ែត្រ។ វាធ្វើឲ្យខ្ញុំឈឺចាប់យ៉ាងខ្លាំង ដែលគាត់បានរក្សាទុក្ខលំបាករបស់គាត់ និងការឈឺចាប់ដែលមិនអាចពិពណ៌នាបានពីគ្រួសារយើង និងខ្ញុំពេញមួយជីវិតរបស់គាត់។ ភាពស្ងៀមស្ងាត់ ការគាបសង្កត់ និងការបដិសេធ គឺជាជម្រើសតែមួយគត់របស់គាត់ក្នុងការ 'រស់រានមានជីវិត' ។ ខ្ញុំចង់និយាយជាមួយគាត់ដោយបើកចំហអំពីរបៀបដែលគាត់បានរួចផុតពីភាពភ័យរន្ធត់ ការភ័យខ្លាច និងការអាម៉ាស់។ ហើយចង់កោតសរសើរគាត់ចំពោះសេចក្តីស្រឡាញ់របស់ឪពុកដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌរបស់គាត់ និងធ្វើជាគំរូក្នុងការស្វែងរក joie de vivre និងការអត់ឱនដែលគាត់អាចប្រមូលបាន។ ដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ Kanchanaburi ផ្លូវ Hellfire និងខ្ពស់ជាងនៅលើខ្សែបន្ទាត់ឆ្ពោះទៅ Lin tin និង Handato (ជំរុំហូឡង់) គឺមានប្រយោជន៍ជាពិសេសសម្រាប់ខ្ញុំ ដែលជាប្រភេទនៃធម្មយាត្រាធម្មយាត្រាមួយផងដែរ ដើម្បីសម្រេចបាននូវទំនាក់ទំនងខាងវិញ្ញាណក្រោយបុណ្យសពជាមួយឪពុករបស់ខ្ញុំ និងបក្ខពួករបស់គាត់។ ខ្ញុំសូមជូនពរឱ្យមានបទពិសោធន៍បែបនេះសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា។ យើងជាផ្លូវដែកភូមា!
ខ្ញុំនៅទីនោះក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៧។ ខ្ញុំបានគោរពនៅឯទីបញ្ចុះសពរបស់ទាហានហូឡង់ដែលបានស្លាប់។ បានទៅមើលស្ពាន ប៉ុន្តែមិនត្រូវបានអនុញ្ញាត។ មានក្បាលរថភ្លើងចាស់មួយ និងតូបលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍។ នៅថ្ងៃបន្ទាប់ជាមួយនឹងទូកនៅក្នុងរូងភ្នំ។ អ្នកដំណើរម្នាក់ទៀតជាជនជាតិថៃជាមួយប្រពន្ធ ហើយបុរសនេះធ្លាប់ធ្វើការនៅលើស្ពាននេះ។ គាត់ចង់ឃើញវាជាលើកចុងក្រោយ ហើយនឹកឃើញ។ ពេលនោះមិនមានសណ្ឋាគារសមរម្យទេ ហើយយើងបានគេងក្នុងសណ្ឋាគារមួយយប់ ១០០ បាត ដែលក្រោយមកបានក្លាយជាសណ្ឋាគាររយៈពេលខ្លី។ មានរូបងងឹតគ្រប់ប្រភេទដើរហើរជុំវិញសាលដែលគ្មានពន្លឺនៅពេលយប់។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ផ្លូវពីបាងកកទៅ Kanchanaburi គឺជាផ្លូវដីហុយពេញទៅដោយរូងភ្នំ ហើយត្រូវចំណាយពេលប្រហែលប្រាំម៉ោងក្នុងការបើកបរជាមួយនឹងរថយន្ត Willys Jeep របស់ខ្ញុំ។