Vlada priznaje: pravimo gubitke na prodaji riže

Eindelijk breekt het uur van de waarheid aan: Thailand zal zijn gigantische rijstvoorraad, opgekocht in het kader van het controversiële hypotheeksysteem voor rijst, tegen een groot verlies moeten verkopen. Minister Nawatthamrong Boonsongpaisan (PM’s Office) heeft dat donderdag schoorvoetend moeten toegeven.

Verkoop van de rijst is dringend gewenst want de regering staat voor 476,89 miljard baht in het krijt bij de Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives (BAAC), die het programma voorfinanciert. Het minister van Handel heeft tot nu toe slechts 65 miljard aan de staatsbank overgemaakt uit rijstverkopen.

Wil de regering het programma voortzetten, dan zal ze de komende maanden de in het rijstseizoen 2011-2012 en de eerste oogst van het seizoen 2012-2013 snel moeten verkopen, want de magazijnen liggen barstensvol en hoe langer de rijst er ligt, hoe meer de kwaliteit terugloopt.

Het hypotheeksysteem is [op aandringen van oud-premier Thaksin] door de regering Yingluck van stal gehaald met als doel het inkomen van boeren te verhogen. Ze betaalt prijzen die circa 40 procent boven de marktprijzen liggen. Volgens de regering had dit geen probleem hoeven zijn, omdat de prijs van rijst op de wereldmarkt zou stijgen. De prijs is echter nauwelijks gestegen, waardoor Thaise rijst onverkoopbaar is, de export is ingezakt en Thailand als ’s werelds rijstexporteur nummer 1 is ingehaald door Vietnam en India.

Sinds de introductie is van vele kanten al aangedrongen op herziening van het programma omdat het een grote aanslag op ’s rijks financiën doet en niet de boeren, maar de molenaars, grootgrondbezitters en corrupte politici ervan profiteren. Het rijstseizoen 2011-2012 leverde een verlies van 140 miljard baht op en dit bedrag zal oplopen naar meer dan 210 miljard baht voor het seizoen 2012-2013. Een klein ‘lichtpuntje’ is het feit dat de opbrengst van de tweede oogst lager dan verwacht is als gevolg van de droogte. Pech voor de boeren, maar voordelig voor de regering die minder rijst hoeft op te kopen.

Jac Luyendijk van Swiss Agri Trading SA zegt dat de vooruitzichten voor de rijstprijs op de lange termijn somber zijn. ‘Het probleem wordt groter en groter vanwege de stijgende rijstvoorraden van Thailand. Wanneer Thailand die begint te verkopen, zitten we de komende jaren opgescheept met heel lage rijstprijzen.’

(Bron: website Bangkok Post, 7 maart 2013; merkwaardigerwijs staat dit artikel niet in de papieren krant)

Korte toelichting

Hipotekarni sustav riže, koji je ponovno uvela Yingluckova vlada, pokrenulo je Ministarstvo trgovine 1981. kao mjeru za ublažavanje prevelike ponude riže na tržištu. Omogućavao je kratkoročni prihod poljoprivrednicima, dopuštajući im da odgode prodaju svoje riže.

To je sustav u kojem poljoprivrednici dobivaju fiksnu cijenu za svoju rižu (neoljuštenu rižu). Drugim riječima: uz rižu kao kolateral podižu hipoteku kod Banke poljoprivrede i poljoprivrednih zadruga. Yingluckova vlada odredila je cijenu za tonu bijele riže na 15.000 bahta, a Hom Mali na 20.000 bahta, ovisno o kvaliteti i razini vlage. U praksi poljoprivrednici često dobivaju manje.

Omdat de door de regering betaalde prijzen 40 procent boven de marktprijzen liggen, kan beter gesproken worden van een subsidiesysteem, want geen enkele boer lost de hypotheek af en verkoopt zijn rijst op de open markt. 

Uit Nieuws uit Thailand van 7 maart

De Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives, die het hypotheeksysteem voor rijst voorfinanciert, moet hoogstwaarschijnlijk een beroep doen op collegabank GSB om het systeem te financieren. De BAAC moet al hogere risicopremies betalen in het interbancaire verkeer vanwege zorgen over de stabiliteit van het hypotheeksysteem en de liquiditeit van de bank.

Trošak hipotekarnog sustava za sezonu riže 2012.-2013. procjenjuje se na 300 milijardi bahta. Od tog iznosa, 141 milijardu bahta financira Ured za upravljanje javnim dugom. Ostatak mora doći od uplata Ministarstva trgovine od prodaje riže kupljene u prethodnoj sezoni. Ali tu je problem, jer se ta riža praktički ne može prodati zbog visoke cijene koju država plaća poljoprivrednicima.

BAAC bi mogao posuditi preostali novac, ali Vlada nije baš sklona biti jamac, jer sama želi iskoristiti taj prostor za realizaciju svojih infrastrukturnih planova u narednim godinama. Pa će Državna štedionica morati priskočiti u pomoć.

Kako je jučer objavljeno, Majka priroda pruža ruku jer se zbog suše bere znatno manje riže od očekivanog, što daje lijepu financijsku korist. Ne za poljoprivrednike naravno, nego za ministarstvo.