De quen se come o pan, de cuxa palabra se fala

Inmediatamente pensei neste proverbio holandés cando pensaba escribir un artigo sobre o mecenado. En holandés significa: un halaga e honra a aqueles dos que depende ou pode esperar beneficios. Os meus coñecementos de tailandés non son o suficientemente bos para saber se hai un proverbio semellante en tailandés, pero non me sorprendería. Neste artigo intentarei explicar que existe un sistema de mecenado en Tailandia e que isto significa algo máis que adular e honrar ás persoas das que un depende.

Exemplo 1 (verdadeiro)

Un rico propietario tailandés de varias fábricas en diversas industrias (agricultura, moda, produtos de beleza) conduce un día o seu novo Mercedes-Benz ao recinto da fábrica para asistir á reunión mensual do equipo directivo. Ao mesmo tempo, o xerente (estranxeiro) da fábrica tamén aparca o seu Toyota.

Sae, ve o novo Benz (a matrícula vermella) e dille ao propietario: ese é un coche novo e bonito. Gústache moito, pregunta o propietario. Si, é moi fermoso, responde o director. O dono tailandés entrégalle as chaves do novo Mercedes ao xerente e dille: entón é teu a partir de agora. Merco outro esta tarde.

Exemplo 2 (verdadeiro)

O meu antigo compañeiro (tailandés) traballou durante máis de 30 anos para o mesmo propietario tailandés (de hoteis, un hospital e varias empresas de servizos como seguridade), en varios postos: axudante de mercadotecnia, xefe de Recursos Humanos e director xeral. Non obstante, o meu antigo compañeiro quería moito ensinar (a tempo completo) nunha universidade.

Cando se presentou esta oportunidade, suplicou ao rico propietario tailandés que o deixase marchar (a pesar do seu salario de 150.000 baht ao mes). De mala gana, o dono deixouno marchar coa condición de que sempre puidese chamalo se o necesitaba en materia de persoal, a súa especialidade.

Antes diso, o tailandés nomeou ao meu antigo compañeiro no consello de supervisión das súas empresas e continuou co seu pago mensual (agora non é un salario senón unha forma de compensación por dispoñibilidade) sen a solicitude do meu colega. Sempre que o dono chamaba, o meu compañeiro dirixíase ao seu coche e despois ao seu antigo lugar de traballo. Non puido dicir que non.

Exemplo 3 (verdadeiro)

O irmán da miña ex-moza é un deses homes tailandeses que, despois de graduarse na universidade, converteuse nun empresario de éxito. Procedente dunha familia común do sur de Tailandia, traballou o seu camiño cara arriba e agora ten unha empresa con 30 empregados e gaña moito diñeiro.

Cando a miña ex-moza (antes de que me coñecese) tiña o ollo nunha nova casa, pediulle ao seu irmán que viñese a ver e negociar co propietario. Era unha casa fermosa e o meu ex namorouse inmediatamente da casa. Non obstante, o prezo (uns 2 millóns de baht) estaba moi por riba do seu orzamento. Cando o seu irmán preguntoulle se realmente quería a casa e ela respondeu que si, sacou a súa chequera do coche, escribiu un cheque e deullo ao meu ex. Ela leu a cantidade de 1 millón de baht. O resto tes que pagar ti mesmo, dixo.

Máis tarde, cando o coñecín, decateime de que tiña noiva desde hai varios anos (ademais da súa muller) e que pasaba moitos fins de semana con ela (contáralle á súa muller que estaba de viaxe de negocios). Comentei isto coa miña ex e deille a miña opinión. Díxenlle que non pensaba que iso fose moi agradable por parte do seu irmán.

Ela tamén sabía da súa aventura con outra muller durante anos e 'por suposto' nunca lle contara nada á súa cuñada. Non obstante, non quixo escoitar ningunha crítica ao seu irmán. Era un bo home (deralle a ela, non á súa muller, o Toyota Corolla de 5 anos cando comprou un coche novo) e a súa muller non o coidaba ben, estaba sempre enfadado e sempre peleando. Por iso tivo outra muller.

A esencia do patrocinio é a influencia psicolóxica sobre outra persoa

Escollín estes exemplos porque son fieis á vida, realmente suceden na vida cotiá en Tailandia e porque, na miña opinión, captan ben a esencia do que é o mecenado. Para min, o elemento máis importante non é o respecto por unha persoa socialmente máis influente, senón a influencia psicolóxica que alguén con máis poder e diñeiro pode exercer sobre outra persoa: un propietario sobre os seus empregados, un directivo no seu persoal, un parente rico os demais membros da familia, (avós) a fillos.

Isto faise pagando recompensas estruturais (por exemplo, mensuais) ou ocasionais aos 'subordinados' que son desproporcionadas co rendemento que o destinatario da recompensa entrega ou entregou. Un fai dependente ao subordinado non tanto económicamente senón psicoloxicamente. Non chamaría a isto corrupción, senón "escravitude psicolóxica". O destinatario da recompensa xa non se sente completamente libre de responder ao doador "sen carga nin consulta".

• O xerente co novo Mercedes gratuíto móstrase reticente a criticar ao propietario se lle ocorren ideas novas (quizais inviables).
• O meu compañeiro deixou o seu traballo real inmediatamente cando o home para o que traballou hai 30 anos chamou para vir AGORA.
• A miña ex nunca lle dixo ao seu irmán que ela non toleraría o adulterio de min e, polo tanto, del.

O 20 por cento das familias tailandesas posúen o 70 por cento de todos os bens

Unha das circunstancias externas que favorece o funcionamento deste sistema de mecenado é o feito de que o poder E o diñeiro na sociedade tailandesa concéntranse nun número limitado de familias, ou máis ben de redes (ver o meu artigo anterior). Iso é, creo, menos o caso das sociedades occidentais. En Tailandia, o 20 por cento das familias posúe o 70 por cento de todos os bens deste país (diñeiro, terreos, edificios, empresas, accións).

E: debido á crecente prosperidade (económica) das últimas tres décadas, esta desigualdade non diminuíu, senón que en realidade aumentou. Lea os artigos sobre a desigualdade de ingresos en Tailandia e consulte as estatísticas en internet. Os ricos en Tailandia son moito máis ricos, os pobres son un pouco máis ricos, pero a diferenza entre ambos é cada vez maior. Aumentar o salario mínimo non vai axudar.