Focal Lao ar bholadh coirp is ea, sa script Téalainnis, dúpholl, khi dtao, turtle poop. Deir finscéalta gur cosúil le cac turtar boladh forearm fear Lao. Míníonn an scéal seo cén fáth…
Fadó fadó, bhí an lochán lán d’uisce úr, íon. Bhí iasc agus éin agus ainmhithe eile ina gcónaí ann agus freisin turtar mór agus a chairde, dhá eala. Gach maidin bhí cupán caife acu i Koffieshop De Vijver.
Ach ansin tháinig an séasúr tirim. D'éirigh an lochán níos lú agus níos lú. Agus maidin bhreá amháin bhí an turtar agus na healaí ar ais sa siopa caife ach níor ól siad cupán caife mar ... ní raibh go leor uisce fiú le caife a dhéanamh!
‘Turtar, a chara maith, éist. Bogaimid go lochán eile le go leor uisce agus turtair agus ealaí eile chun labhairt leis. Ba mhaith linn go dtiocfaidh tú linn.'
'Cá fhad é?' "Eitilt deich nóiméad." "Ach sin cúig mhí ar shiúl dom." "Sea, ach fuair muid réiteach." Rinne na healaí gáire. 'Tá smaoineamh againn. Tá tú ag eitilt linn.' 'A eitilt? Conas is féidir liom eitilt anois? Níl aon sciatháin ag turtair againn.' Ach sceitimíní sé air, go eitilt. 'Ba mhaith liom eitilt ar aon nós; sa spéir, go dtí na scamaill, saor mar éan. Bheadh eitilt go hiontach.'
Plean iontach!
‘Seo é ár bplean. Tugann muid bata fada. Greann tú an bata sin ceart sa lár. Glacann muid foircinn an mhaide inár n-gob, leagaimid ár sciatháin agus eitlímid chuig ár lochán nua. Déanaimid tú a iompar tríd an aer. Nach iontach an smaoineamh é sin?'
"Ciallaíonn tú Tá mé ag dul a eitilt?" a d'fhiafraigh an turtar. 'A eitilt? Bhuel, tá, is dóigh liom gur féidir leat glaoch air ag eitilt. Beidh sé an-spraoi. Nó an bhfuil eagla ort nó rud éigin?' 'Imníoch? Níl eagla orainne turtair roimh rud ar bith.' Agus shíl sé le áthas ar eitilt, saor in aisce mar éan. 'Bhuel, an tUasal Turtar, éist go cúramach mar tá sé seo an-tábhachtach. Níl cead agat do bhéal a oscailt suas ansin, tá a fhios agat?' 'Fadhb ar bith.'
Thug na healaí an maide. Thóg gach eala deireadh sa ghob agus giotán an turtar ina lár. Chroch na healaí a sciatháin agus d'ardaigh siad san aer.
'Go hiontach!' cheap an turtar. 'Tá mé ag eitilt i ndáiríre. Féach cé chomh beag is atá na crainn sin anois. Agus feicim sráidbhaile agus roinnt leanaí.'
Sea, bhí páistí…. Agus cliste!
Buachaill agus cailín, Phaiwan agus Phetmany, agus bhí siad ag súgradh sa ghairdín. ‘Tá muid ag cur báistí’ arsa Phaiwan agus d’fhéach sé suas. "Abair, féach ar seo, feicim dhá eala agus turtar ag eitilt." "Ní hea, iompraíonn an turtar sin na healaí." 'Ní hea, a Phetmany, ní féidir le turtair eitilt. Iompraíonn na healaí an turtar.'
'Phiwan, is féidir liom é a fheiceáil le mo shúile féin! Iompraíonn an turtar na healaí.' 'Phetmany, níl sciatháin ag turtair. Ní féidir leo eitilt. Iompraíonn na healaí an turtar.' Ní raibh na páistí in ann é a dhéanamh amach!
Ghlaodh siad ard go leor chun an turtar a chloisteáil. 'Ceapann an buachaill beag sin go bhfuil na healaí ag iompar orm! Ach is féidir liom eitilt! Tá mé ag eitilt anois! Iompraím na healaí.' Ach leanann na páistí ar aghaidh… “Phetmany, tá a fhios agam go bhfuil an ceart agam. Iompraíonn na healaí an turtar.' Léirigh Phaiwan a lámh ar an triúr. "Féach, a Phetmany, iompraíonn na healaí an turtar."
‘Ní hea…ní hea…’ adeir an turtar. Ach … bhí a bhéal oscailte aige! Plummet sé síos, tríd an spéir, trí na scamaill, trí na crainn agus go dtí an talamh thíos. Díreach in aice le Phaiwan.
paistí! Thit an turtar ó chomh hard sin gur phléasc sé! D’eitil fuil agus inní agus fual suas, díreach ar ghéag Phaiwan a d’ardaigh sé chun na hainmhithe a chur in iúl.
‘A Sheasaimh! Tá sé sin cosúil le hifreann," a dúirt Phetmany. ‘Bah, cén boladh’. Rith Phaiwan go dtí an sruthán chun an salachar a ní as a lámh. Nigh sé ach boladh sé fós. Thug Phetmany gallúnach leis agus nigh sé agus nigh sé agus nigh sé arís é. Nigh sé ar feadh na mblianta agus ní bhfuair sé an boladh lofa sin as a lamh.
Anois tuigeann tú cén fáth a bhfuil forearm fear Lao stinks, ach ní a bhean chéile.
Foinse: Lao Folktales (1995). Aistriúchán agus eagarthóireacht Erik Kuijpers.