La unua nederlanda komunumo en Tajlando
Laurens Hoddenbagh / Shutterstock.com
Nederlando havas historian ligon kun Tajlando, kiu siatempe komenciĝis kun komercaj rilatoj inter la Vereenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) kaj Tajlando.
Tiu nederlanda komercentrepreno havis komercstacion en Ayutthaya, kiu estis establita en la fruaj 1600-aj jaroj kaj restis tie ĝis la invado de la birmanoj en 1767. La komercstacio estis grava al la VOC kiel parto de siaj aliaj aziaj agadoj kaj pli kaj pli da nederlandanoj. estis alportitaj por pluigi la komercon funkcii glate.
Nederlandaj borsistoj en Ayutthaya
Estas interese scii, kiel aspektis la ĉiutaga vivo de la nederlandanoj kaj kiel ili kondutis al siamaj homoj ĝenerale kaj al la kortego de Ayutthaya aparte. A tajlanda sinjorino Dr. Bhawan Ruangsilp, nun profesoro en Chalulongkorn University, dediĉis studon al ĝi antaŭ jaroj kaj skribis libron pri ĝi, titolita "Nederlandaj komercistoj en Ayutthaya" Dr. Bhawan studis historion en Tübingen, Germanio dum multaj jaroj kaj ĉar ŝi daŭre estis en la areo, ŝi poste studis la nederlandan ĉe la Universitato de Leiden. Al Ŝi estis premiita honordoktoreco por siaj studoj de tiu historio en Ayutthaya.
Studu en Leiden
Studi en Leiden certe ne estis facila. Unue lernu la lingvon kaj poste majstri la Malnovan nederlandan, en kiu estis skribitaj la kronikoj de la VOC. Tiuj kronikoj koncernas la tielnomitan "tagan registron", kiun la VOC-gvidado en Ayutthaya konservis trakon de ĉiuj agadoj koncerne komercajn kaj diplomatiajn rilatojn kun la siama tribunalo. Tiuj dokumentoj estis senditaj al la altranga administrado de la VOC en Batavio (nun Ĝakarto) kaj tial estas bone konservitaj.
Ĝi estas bona fonto de scio pri la siama historio de tiu periodo, ĉar multaj dokumentoj, kronikoj ktp estis perditaj dum la falo de Ayutthaya. Krome, ĝi estas bela tuŝŝtono por bone konservitaj dokumentoj de tiu tempo, en kiuj la historio ofte estis registrita laŭ la bontrovo de la reganta monarko. Kaj, kiel ankaŭ Jozef rakontis en sia rakonto, ne mankis reĝoj en tiu periodo.
nederlanda komunumo
La nederlandaj komercistoj kaj aliaj nederlandaj dungitoj de la VOC vivis en aparta najbareco sude de Ayutthaya. Ĉe unu poento la populacio de tiu distrikto eĉ pliiĝis al pli ol 1400 nederlandanoj kaj la VOC ankaŭ postulis ke ili estu esceptitaj de loka leĝaro, tiom kiom kiel ĝi ekzistis entute. La sinteno de tiu ĉi komunumo rilate al la komuna siamano estis tute malbona. Komence, la nederlandanoj estis scivolemaj kaj fascinitaj, sed iom post iom homoj parolis moke pri la siamoj kvazaŭ ili estus sklavoj. Sociaj kontaktoj apenaŭ ekzistis, kaj ne estis multaj nederlandanoj kiuj prenis la zorgon lerni paroli la lingvon.
"Luk krueng" familioj
Estis kontaktoj kun siamano, sed mi dubas ĉu vi povas nomi tion socia. La vorto adulto ankoraŭ ne estis inventita kaj ankaŭ prostituado estis nekonata vorto. La altkortumaj oficistoj, inkluzive de la reĝo, havis dekojn da infanoj kun virinoj sen esti edziĝintaj al ili kaj la nederlandanoj devis pensi, kion ili povas fari, ni povas fari ankaŭ. Do sufiĉe multaj "mesties" (infanoj de mikssangaj) naskiĝis kaj en kelkaj kazoj ankaŭ la nederlandanoj edziĝis kun tiu loka sinjorino kaj poste zorgis pri la tuta familio (same kiel faras la Farang hodiaŭ). La mestizoj estis ĝenerale bonhavaj; ilia dulingveco ebligis ilin funkcii kiel interpretistoj kaj/aŭ perantoj.
Cristi Popescu / Shutterstock.com
Ĉe tribunalo
Diplomatiaj rilatoj kun la siama kortego estis gravaj por bona komerco. La plej sinsekvaj reĝoj ne ŝatis tiujn okcidentajn fremdulojn. La nederlandanoj ankaŭ ne estis vere popularaj, ili estis rigardataj kiel avaraj, eĉ avaraj, kio malfaciligis la komercon. Unue foriris la portugaloj, poste la francoj kaj la angloj, tiel ke la nederlandanoj restis. Vi pensus, ke ili estus en bona intertrakta pozicio kaj povus fari komercon je pli bonaj prezoj, sed tio ne okazis.
La nederlandanoj estis obstinaj kaj absolute neflekseblaj kaj ofte rezistis al la (tiam) regantaj koruptaj praktikoj. Komerco estis farita kaj profitoj ankaŭ estis faritaj, sed la prefero por farado de komerco estis plejparte kun la ĉinoj kaj maŭroj (islamanoj). Reĝo Narai estis escepto. Li estis tre interesita pri la Okcidento kaj la komercistoj de la VOC regalis lin per multaj donacoj, kiel ekzemple italaj kaheloj kaj konstrumaterialoj, nederlandaj libroj kaj horloĝoj, strutoj de la Bonespera Kabo, ktp.
La falo de Ayutthaya
La periodo de la VOC en Tajlando estas karakterizita per la multaj sinsekvoj de la trono, kiuj ofte estis akompanitaj per elpurigoj kaj multe da sangoverŝado. Multaj teorioj estis evoluigitaj pri la eventuala falo de Ayutthaya, la VOC kulpigas la koruptajn skandalojn, la internan malamon kaj envion, intrigojn ene de la tribunalo, kiel rezulto de kiuj politiko ekster la pordegoj estis neglektita. Kiam la bezono estis plej granda, Tajlando povis kunvenigi nur 15.000 soldatojn, igante ĝin facila por la birmanoj preni la grandurbon de Ayutthaya.
Fine
La studo de d-ro. Bahwan iras multe pli for ol mi povis priskribi. Ampleksaj analizoj de antaŭaj studoj faritaj fare de tajlandaj akademiuloj, la kribrado de la malnovaj VOC-kronikoj kaj la interpreto de ekzistantaj tajlandaj dokumentoj estis parto de la tre ampleksa studo, kiun ŝi esprimis en libro. Ĉi tiu rakonto estas nur impreso de la ĉiutaga vivo de la unua nederlanda komunumo en la "lando de ridetoj".
Kara Gringo,
Agrabla revidi iom da atento pri historio.
Domaĝe, ke ĝi reiras kune kun iom da antaŭjuĝo.
Interpreti historiajn tekstojn estas sufiĉe riska. Ĝenerale, juĝi pasintajn eventojn kaj sintenojn kun la hodiaŭa scio estas malĝusta kaj ne montras intelektan distancon.
Kelkaj notoj;
Scio de lingvo kaj moralo estas nemalhavebla por komerco, altaj oficistoj kiel Schouten kaj van der Velde parolis kaj skribis(!) siamane kaj zorge pristudis siaman socion.
Ekzemple, la singarda konduto de la gvidantaro dum la tielnomita "piknika okazaĵo" en 1636, povas esti okazinta nur kun granda scio pri moralo kaj kutimoj.
Ekzistis ja bonaj kontaktoj kaj kunlaboro, la VOC eĉ estis preta helpi la reĝon armee kontraŭ la regantoj de Pattani. (Kiu misfunkciis pro ĉia malzorgemo de la siamaj soldatoj.)
La komerco de la VOC ofte vekis la ĵaluzon de aliaj potencoj, kaj estas rimarkinde ke tiu partia bildo estas akceptita kiel ĝusta, eĉ de la nederlandanoj.
Sen malpliigo de la detalema laboro de Dr. Bhawan Ruangsilp, mi kredas ke la bildo skizita supre bezonas alĝustigon.
@Dick, dankon pro via respondo. Jes, tajlanda historio, same kiel nederlanda historio, ĉiam estas interesa. Mi ŝatas legi pri ĝi kaj en ĉi tiu blogo aperos pliaj rakontoj pri Tajlando en la pasinta tempo.
Mi ne estas historiisto aŭ io simila, nur emerita komercisto. Mi certe ne diskutos kun vi pri la arto interpreti antikvajn dokumentojn de Dr. Bhawan. Mi skribis la rakonton pri la nederlanda komunumo kaj intence forlasis ĉiajn politikajn aferojn. Mi zorgis pri bildo de la komunumo mem rilate al siamano. D-ro Bhawan vaste kovris tiujn politikojn kaj tronŝanĝojn en sia libro, sed ĝi fariĝis tro komplika por mi.
Kelkaj pliaj komentoj pri via komento:
• En mia teksto la vorto 'multaj' estis ie preterlasita, sed pri la lingvo oni devus diri: “ne multaj nederlandanoj klopodis lerni paroli la lingvon”. Nenias, almenaŭ por mi, ke sufiĉe da nederlandanoj, inkluzive de la administrado, sciis la lingvon dum komercado kun siamano.
• Vi rimarkas, ke scio pri moralo gravas por komerco. Tio estas ĝusta, la unua frazo sub la rubriko Ĉe la tribunalo indikas ankaŭ tion. Eble ne tro klare, sed mi ja volis diri, ke la komercistoj de la VOC faris ĉion eblan por ekkoni la morojn kaj kutimojn de la kortego, por ke komerco fariĝus pli facila. La fakto, ke vi devus ekkoni la kutimojn kaj kutimojn de via komerca partnero ankoraŭ validas ĝis hodiaŭ. Kiel komercisto mi povas rakonti al vi multon pri tio.
Ankaŭ memoru, ke Dr. Bhawan studis dokumentojn de la VOC, kiuj estis senditaj al la gvidado en Ĝakarto. Ŝi regule citas el la dokumentoj kaj povus esti, eĉ verŝajne, ke la interpreto de certaj eventoj estis vortumita alie ol en la oficiala raportado. Alivorte, kaj ĉi tio ankoraŭ validas: kiom ofte ne okazas, ke vi provas kompreni la klienton, fari ĝin kiel eble plej agrabla por li, por ke vi faru tion, kion vi volas, kaj kiam vi adiaŭas lin, vi turniĝas. kaj pensas: “Kia k….sako tio estis!
Dick, mi finis la rakonton dirante, ke ĝi estis nur mia impreso pri la granda komunumo de nederlandanoj en Ayutthaya. Estas via rajto voki Dr. Bhawan de ajna antaŭjuĝo, sed tiam mi konsilas vin unue legi la libron de ŝi, por kiu ŝi akiris sian PhD en Leiden. Ĝi estas ankoraŭ vendota!.
Kara Gringo,
Dankon pro via respondo kaj la konsilo.
Intereso pri historio helpas nin pli bone kompreni nuntempajn aferojn.
Ne estis mia intenco Dr. Bhawan, mi tro bone scias kiom komplika estas ĉi tiu laboro. Kaj mi plene respektas ŝian peniga esploro de malfacile alireblaj historiaj fontoj de malgranda eŭropa popolo.
Jam estas malfacile por ni imagi, kiel vivis kaj pensis niaj geavoj, des malpli nia familio el la deksepa jarcento. La averaĝa persono surŝipe (antaŭ la masto) jam havis tre altan ŝancon ne reveni viva el Azio. Pro manko de dungitaro, multaj skandinavoj, germanoj kaj aliaj eŭropanoj velis kun ili. Estas konata ke en la Oriento, la angloj kaj la nederlandanoj (nur personaro antaŭen de la masto) facile ŝanĝis ŝipojn kiam estis oportune. Imagu la lingvajn problemojn krom tiuj en la gastiganta lando.
Malsano kaj morto estis ĉiutagaj kunuloj, precipe por la pli malaltaj rangoj kiuj finiĝis en sennomaj tomboj. Pensu ekzemple pri la tomboŝtonoj (nur por la pli altaj rangoj) en la nederlanda preĝejo en Malako kaj rigardu la datojn por ilia mallonga
vivoj.
Imagu Tajlandon kiel paradizon, en la deksepa jarcento estas certe malproksime de la vero.
Tial foje ĝenas min (krom tiu ĉi temo) kiel facile iuj, bone nutrataj kaj ekipitaj per ĉia komforto, estas pretaj kun sia juĝo kaj manko pri la pasinteco. Aŭ eĉ pli malbone, la pedanta komputila fingro de la facilseĝo al prapatroj. Ĝi estas malmultekosta kaj ankaŭ iom malkuraĝa.
Sen esti ŝovinismaj, ni devas konkludi, ke la politika kaj kultura formo de la nuna Azio estas grandparte nepensebla sen nederlanda influo.
Des pli da kialo por esti atentema kaj singarda kun konkludoj.
Bonan dimanĉon.
@Dirk, mi tute konsentas kun vi.
Mi nur ŝatus aldoni, ke mi multe respektas la VOC, kiu ja estis tre grava por la evoluo en iuj landoj.
Bonan dimanĉon ankaŭ al vi!
'Sen ŝovinismo, ni devas konkludi, ke la politika kaj kultura formo de la nuna Azio estas grandparte nepensebla sen nederlanda influo,' vi asertas, sed ĉu vi povas doni kelkajn konkretajn indikojn?
Kaj ankaŭ respondante al Gringo, mi pensas, ke estas juste memori ankaŭ kiom multe da sklaveco, malriĉeco, malsatkatastrofoj, militoj, subpremo kaj eĉ genocido la VOC kaj ĝia armeo kaŭzis al la loka loĝantaro en la iamaj Nederlandaj Orienthindiaj Insuloj.
Alia aldono: la unua VOC-estro en Ayuttaya estis samurbano mia, Jeremias van Vliet. Li finis tian pagitan geedziĝon kun tajlanda komercisto kaj tio estis enspeziga por ambaŭ. Ili ankaŭ havis du infanojn. Kiam Van Vliet forlasis Tajlandon, li volis postlasi sian edzinon sed kunporti siajn infanojn. Tio haltigis la reĝon. Van Vliet devis foriri sola kaj suferis sian tutan vivon pro la perdo de siaj infanoj.
Ho jes, tiu hejmurbo. Tio estas Schiedam.
Kia interesa afiŝo, same kiel la pruvitaj respondoj al ĝi!
Koncerne la reklamadon de Dr. Bhawan (Ruangsilp). Honordoktoreco en si mem estas ĉiam pravigita.
Mi ne estas nekonata kun la akademia mondo. Persona vizio ne superas la objektivecon, kiun la laboro devus radii en la unua loko. Kiel pruvo, la fakto, ke ŝi lernas strangan 'malnovan' lingvon, por sperti la ĝustajn kuntekstojn. Oni devas rimarki - komprenite tiel - ke la nederlandaj tekstoj studitaj estis perceptoj de la VOC-komercistoj mem. Do ŝia laboro estas objektiva raporto pri subjektiva afero?
Do, dankon pro ĉi tiu tuta nutrado, nun iru Guglo kie mendi ŝian tezon. Kaj la aliaj titoloj listigitaj de Dick. Ankaŭ dankon @ Thailandblog pro ĉi tiu ellasilo, ne enuu dum la unuaj semajnoj, lol. Cetere, io malsama ol provi trovi ĉe la blogantoj kie en Tajlando Peza van Nelle povas esti akirita, la VOC certe aranĝis tion pli bone tiutempe :~)
Mi ĝuis legi ĝin, estas interese kio okazis en tiu tempo,
Ĉu la libro povas esti mendita ankaŭ en la nederlanda?
Bela informo. Jen alia ligo al la historio de Ayutthaya kun peco de VOC en ĝi
http://www.chiangmai-chiangrai.com/glory-of-ayutthaya.html
Mi loĝas en Ayutthaya kaj vizitis la akvomerkaton unufoje.
Estis malgranda ĉambro en la pasejo kun kelkaj pentraĵoj de ŝipoj kun la nederlanda flago kaj kelkaj enkadrigitaj malnovaj VOC-moneroj. Agrabla vidi kaj surpriza..
Interese, ke la birmano konkeris Ayutthaya. Oni ĉiam diras, ke Tajlando (ankaŭ kiel Tajlando?) neniam konis eksterlandan regadon. Kiom longe daŭris la birma okupo, kaj ĉu ĝi etendiĝis preter Ayutthaya? Kie mi povas trovi ĉi tiun informon? Mi suspektas, ke ne en la libro de doktoro Bahwan.