Падключыцеся і падпявайце

Сорнкіры Шрыпрачуаб зразумеў гэта правільна. Дзесяцігоддзі таму спяваў гэты Тайская вясковая спявачка з цяжкім голасам: «Дзяўчына, ты кажаш, што вялікая паводка лепш засушлівага перыяду / Я кажу табе, хай прыйдзе засуха і не дай падняцца вадзе».

З прарочымі словамі спявак працягвае: «Сёлета паводка наводзіць страх у кожны дом / Я ўцякла на дах, але вада змешваецца са слязьмі маімі».

Прабач мой пераклад. Гэтае пяро занадта сухое, а гэты розум занадта тупы, каб выказаць багатую і ўнутраную сілу лірыкі Сорнкіры, а таксама незабыўную паэзію Пайбуна Бутрхана, напісаную 40 гадоў таму, кожнае слова якой актуальна і сёння.

Калі Froc – Frog Revolution Oh-la-la Crocodile – паддаўся хваравітым чуткам у балоце сатыры, можна суцешыць нашы змоклыя розумы, граючы гэтую песню ў якасці новага гімна кожны дзень у 6 вечара пасля нашага сапраўднага гімна. Не толькі таму, што словы Paiboon ашаламляльна прыгожыя, але і таму, што песня “Nam Tuam” увасабляе складаныя адносіны, якія наша краіна заўсёды мела з паводкамі, засухамі, мусоны, бруд, паветра, клімат: вада жыцця і вада слёз і страхаў. У гэтай аграрнай утопіі вада азначае рыс і багацце, але таксама чуму і беднасць, і ў нашых меланхалічных розумах гэта ператвараецца ў паэзію. З голасам Sornkiri і тэкстам Paiboon знакамітая песня Cry Me A River гучыць як дзіцячы вершык.

Нам – вада – гэта крыніца натхнення, якая ўзнікае паўсюдна ў паэтычных кульбітах тайскай мовы. І спасылкі на «ваду» ў сіямскім вымаўленні і сказах маюць больш глыбокі сэнс, чым у простым перакладзе. Вершы Сорнкіры можна перадаць на іншую мову, але толькі не схаваны ў іх нацыянальны характар.

Наша спадарыня прэм'ер-міністр з'яўляецца яркім прыкладам таго, што мы называем «Нам туам пак» (літаральна «паводка ў роце»). Перагружаная вадкімі і цвёрдымі апанентамі, наш бедны прэм'ер-міністр мае тэндэнцыю балбатніць з вялікай колькасцю гмм...ррр...эррр...урх, і яе задача ў барацьбе з сапраўдным паводкай ускладняецца гэтым метафарычным раўнаннем.

Ёй маё шчырае спачуванне. Але тое, што нам усё яшчэ патрэбна ад Фрока, гэта рашэнне «Nam Ning Lai Luek» — Шэкспір ​​даў нам ангельскую версію «Smooth runs the water where the brook is deep»») — але замест гэтага мы ў асноўным маем Nam Tuam Thoong Pakboong Rong Reng . Гэта ўжо па-шэкспіраўску, тэрмін літаральна азначае «поле заліта, але мала будучай славы». Прыказка спалучае ў сабе і сарказм, і паклёп з прамой спасылкай на высокую ваду, і ў сваіх алегарычных магчымасцях яна больш высокая, больш арганічная, чым «размова не запаўняе дзірак» Або, як я аднойчы пачуў, як тэхасец сказаў: «Усе капелюшы, але ніводная скаціна "

Мы можам прабрацца праз іншыя прыказкі, звязаныя з вадой, пад дрыготкай рукой Фрока. Яны спачатку дададуць мне адзін: «Mue Mai Phaai Oa Thaao Ra Nam — «ваша рука не веслае, і вы запавольваеце лодку, трымаючы нагу ў вадзе». Напэўна, гэта праўда, але гэтая прымаўка датычыцца лодкі на вадзе, а не машыны на дарозе або самалёта, які апынуўся на затопленай узлётна-пасадачнай паласе.

А ў “Nam Chiew Ya Oa Rua Kwang” зноў пра ваду і лодку. Фрок непазбежна парэкамендуе гэта, бо гэта азначае "Не прычальваць супраць цячэння". Гэтая філасофія старая і зразумелая, і здаецца, што яна нарадзілася ў выніку стагоддзяў караблекрушэнняў і доўгай гісторыі суіснавання з паводкамі: прапусціце ваду ці знайдзіце спосаб прапусціць яе, таму што няма сэнсу спрабаваць выкарыстоўваць яе натуральнае, няўмольнае і незваротнае праходжанне.

Занадта позна. Задоўга да таго, як з'явіліся вялікія мяшкі для блакавання або адводу вады, наша неспакойная урбанізацыя ўжо перакрыла паток бетонам, дарогамі, будынкамі і адсутнасцю прасторавага планавання ў цэлым. Сур'ёзнасць гэтай катастрофы неўзабаве стане зразумелай "Нам Лод Тор Пхуд" - "калі вада сыдзе, карані будуць адкрыты" - калі ўсплывуць многія праблемы, якія цяпер яшчэ пад вадой. Фактычна, мы ўжо бачым некаторыя з гэтых рэшткаў дрэў і раслін, фекаліі, змей і г.д., і можна толькі пажадаць (насуперак чаканням), каб іх можна было своечасова адпампаваць,

Сорнкіры мае рацыю, вада ўсё яшчэ змешваецца з нашымі слязьмі. Далучайцеся і спявайце!

Калонка Конга Рытдзі ў Bangkok Post, (часам бясплатна) у перакладзе Грынга