จ๊อก (ข้าวต้มเผ็ด)

Dit keer een populair ontbijtgerecht (al wordt het ook wel de hele dag door gegeten): Jok (โจ๊ก) een stevige en hartige rijstepap, maar je mag het ook rijstsoep noemen en verkrijgbaar bij iedere 7-Eleven in Thailand.

โจ๊กทำจากปลายข้าวหอมมะลิที่ต้มในน้ำจนเป็นแป้งที่เหนียวนุ่มและข้นเล็กน้อย ในอาหารไทย โจ๊กมักจะเสิร์ฟพร้อมกับไข่ดิบหรือไข่ที่ปรุงสุกบางส่วน เพิ่มหมูหรือเนื้อและต้นหอมสับ จานนี้สามารถเลือกโรยหน้าด้วยปาท่องโก๋ชิ้นเล็กๆ คล้ายโดนัท กระเทียมเจียว ขิง และผักดองรสเผ็ดหรือหัวไชเท้า

เนื้อหมูนุ่มให้รสชาติที่ลุ่มลึก ในขณะที่สมุนไพรสดทำให้ข้าวมีกลิ่นหอมอร่อย จากนั้นปรุงรสด้วยซีอิ๊วขาวและ/หรือน้ำปลา ทำให้โจ๊ก/ซุปมีรสเผ็ดและอร่อย

แม้ว่าจะนิยมรับประทานเป็นอาหารเช้า แต่ในประเทศไทยก็มีร้านโจ๊กแบบพิเศษที่ขายอาหารจานนี้ตลอดทั้งวัน ความหลากหลายของเนื้อสัตว์และท็อปปิ้งก็เป็นเรื่องปกติเช่นกัน เป็นที่นิยมโดยเฉพาะในฤดูหนาวของประเทศไทย

มีร้านโจ๊กที่มีชื่อเสียงในกรุงเทพฯ เช่น บางรักบนถนนเจริญกรุง ซึ่งมีชื่ออยู่ในคู่มือมิชลิน และตลาดน้อยในไชน่าทาวน์ถัดจากวัดไตรมิตรที่หัวลำโพง บางร้านขายโจ๊กตลอด 24 ชม. ลูกค้าเพียบ!

กำเนิดและประวัติศาสตร์

De geschiedenis van Jok is nauw verbonden met de migratie van Chinese immigranten naar Zuidoost-Azië, waaronder Thailand, vele eeuwen geleden. Deze immigranten brachten hun traditionele gerechten mee, waaronder congee. Congee werd geleidelijk aangepast aan de lokale Thaise smaken, wat resulteerde in Jok zoals we die vandaag kennen. Het gerecht is een uitstekend voorbeeld van hoe culturele uitwisseling de culinaire landschappen kan vormen.

ข้อมูลจำเพาะ

Een van de kenmerken die Jok onderscheiden, is de bereidingswijze en de consistentie. Het wordt langzaam gekookt tot een dikke, romige pap, die zowel hartig als troostend is. Jok kan op verschillende manieren worden geserveerd, afhankelijk van persoonlijke voorkeur, met verschillende toppings zoals varkensgehakt, kip, eieren, lente-uitjes, verse gember, gefrituurde knoflook, en chilipoeder voor extra pit.

โปรไฟล์รสชาติ

Jok onderscheidt zich door zijn subtiele maar complexe smaakprofiel. De basis van de rijstepap is relatief mild, wat een perfect canvas biedt voor de rijke smaken van de toevoegingen. Het gehakt wordt vaak gemarineerd met sojasaus, vissaus en een vleugje witte peper, wat diepte en umami toevoegt. De gefrituurde knoflook en verse gember brengen een knapperige textuur en een scherpe, aromatische smaak. De lente-uitjes en verse koriander zorgen voor een frisse afwerking, terwijl een rauw ei, direct in de hete pap geroerd, een romige consistentie en rijkdom toevoegt.

ข้าวต้ม (โจ๊กเจ้าชาย) บางรัก กรุงเทพฯ (กิตติพงษ์ จารุโรจน์ / Shutterstock.com)

Ingrediënten voor Jok (Thaise rijstepap)

Voor 4 porties heb je nodig:

• ข้าวหอมมะลิ 1 ถ้วยตวง
• 6 tot 8 kopjes kippenbouillon (afhankelijk van hoe dik of dun je de pap wilt)
• 200 gram varkensgehakt of kipgehakt
• 2 กลีบกระเทียมสับ
• 1 theelepel gember, fijn geraspt
• ซอสถั่วเหลือง 1 ช้อนโต๊ะ
• น้ำปลา 1 ช้อนชา
• ½ theelepel witte peper
• 2 lente-uitjes, fijngehakt
• ผักชีสด 1 กำมือสับละเอียด
• 1 ei (optioneel)
• Gefrituurde knoflook (optioneel, voor garnering)
• Een paar druppels sesamolie (optioneel, voor smaak)
• เกลือเพื่อลิ้มรส

การจัดเตรียม

1. เตรียมข้าว: Spoel de jasmijnrijst onder koud water tot het water helder is. Dit helpt om overtollig zetmeel te verwijderen en zorgt voor een gladdere jok.
2. Kook de rijst: Doe de gespoelde rijst in een grote pan en voeg de kippenbouillon toe. Breng aan de kook op middelhoog vuur. Zodra het kookt, zet je het vuur laag, dek je de pan af en laat je het zachtjes sudderen. Roer af en toe om te voorkomen dat de rijst aan de bodem van de pan blijft plakken. Kook tot de rijst zacht is en begint uiteen te vallen, ongeveer 1 tot 1,5 uur. Voeg indien nodig extra bouillon of water toe als de jok te dik wordt.
3. Bereid het vlees: Meng in een kom het varkens- of kipgehakt met de fijngehakte knoflook, gember, sojasaus, vissaus, witte peper, en een snufje zout. Goed mengen.
4. Kook het vleesmengsel: Verhit een pan op middelhoog vuur en voeg het vleesmengsel toe. Bak het gehakt rul en gaar, ongeveer 5 tot 7 minuten. Zet apart.
5. Voeg het vlees toe aan de rijstepap: Wanneer de rijst de gewenste consistentie heeft bereikt, voeg je het gekookte vleesmengsel toe aan de pan. Roer goed door om alles te combineren.
6. Ei (optioneel): Als je wilt, kun je nu een rauw ei in de jok breken. Roer snel door de hete rijstepap zodat het ei gaart en door de jok wordt verdeeld.
7. เสิร์ฟ: Schep de jok in kommen. Garneer met fijngehakte lente-ui, verse koriander, gefrituurde knoflook, een paar druppels sesamolie en eventueel extra witte peper.

Jok is heerlijk als ontbijt of als lichte maaltijd. Het is troostvoedsel dat in Thailand op elk moment van de dag wordt gegeten. Geniet ervan!