Het Thaise schrift – les 1

Door Rob V.
Geplaatst in Taal
Tags:
24 september 2021

Voor wie regelmatig in Thailand verblijft of Thaise familie heeft is het handig om de Thaise taal je enigszins eigen te maken. Met genoeg motivatie kan praktisch iedereen van elke leeftijd de taal leren. Ik heb zelf écht geen taalknobbel maar kan nu na ongeveer een jaar toch basaal Thais. In de volgende lessen een korte introductie met de veel gebruikte karakters, woorden en klanken. Vandaag les 1.

Thaise klinkers en medeklinkers

Het Thaise alfabet bestaat uit 44 medeklinkers, al worden 2 van 44 niet meer gebruikt. Enkele medeklinkers hebben een andere klank als ze aan het eind van een lettergreep staan. Neem bijvoorbeeld de Thaise S, die dan als T wordt uitgesproken: zo schrijf je สวัสดี (swaSdie) maar zeg je [sà-wàT-die].

Klinkers worden vóór, achter, boven of onder de medeklinker geschreven. Er zijn zo’n 12 klinker tekens. Door die te combineren zijn er nog meer klank combinaties te maken, zoals bij ons de E plus U de klank ‘eu’ maakt.

Omdat het fonetisch omzetten van Thaise tekst naar ons alfabet een benadering blijft (diverse bronnen hanteren verschillende omzettingen) én omdat je in Thailand teksten in het Thais zult tegenkomen moet je eigenlijk vanaf dag 1 het Thaise schrift gaan leren. Beetje bij beetje. De taal leer je niet alleen uit een boekje, uiteindelijk ontkom je er niet aan om een Thais sprekend persoon op te zoeken om samen de juiste uitspraak te oefenen.

Tonen

Thais is een toontaal, de toon/klank van een lettergreep is dus erg belangrijk. Het Thais kent vijf verschillende tonen: middentoon (nee), dalende toon (nee!), stijgende toon (nee?), hoge toon (NÉÉ) of lage toon (met zware stem Nee zeggen).

In het Thaise schrift zijn er diverse tekens en regels die de toon dicteren. Hieronder staan de drie meest voorkomende karakters die een verandering in toon aangeven:

ห (hoh hiep). Lijkt een beetje op een ingezakte H.

่ (máai èhk). Lijkt een beetje op een 1.

้ (máai thoo). Lijkt een beetje op een sierlijke 2.

Op deze lastige toonregels komen we later nog terug. Voor nu kun je voor de juiste uitspraak naar de Nederlandse fonetiek kijken. Zie deze tabel:

Toon: Fonetiek: Voorbeeld:
Midden (geen) nee (normaal)
Laag \ nèe (met zware stem)
Dalend ^ nêe (roepent!)
Hoog / née (beklemtonend)
Stijgend v něe (vragent?)

Je eerste letters en woordjes

Laten we beginnen met een paar eerste letters en woordjes. Pak pen en papier en schrijf mee:

m
n
aa
a
r
  1. De Thaise letter M en AA (als in het Nederlandse ‘paard’ of ‘graag’):
Woord Uitspraak Toon Betekenis
มา maa midden komen
ม้า máa hoog paard
หมา mǎa stijgend hond

NB: de ห vóór de ม en het toonteken boven de ม staan er dus voor de uitspraak/toon. Daar komen we in latere lessen nog op terug.

Is het je gelukt deze drie woorden te schrijven? Probeer ze dan nu hardop uit te spreken. De juiste uitspraak lukt natuurlijk beter door te luisteren en hardop na te zeggen. Laten we kijken naar deze korte les van ‘Learn Thai with Mod’:

  1. De Thaise letter N:
นา naa m rijstveld
น้า náa h oom/tante, jongere broer/zus moeder
หน้า nâa d gezicht, seizoen, vóór, pagina
หนา nǎa s Dik, zwaar (van materiaal)

In deze video van Learn-Thai-Podcast kun je de verschillende woorden met ‘naa’ horen:

  1. De Thaise letter A (als in het Nederlandse ‘na’ of ‘pa’):
นะ h een verzachtend beleefdheidswoordje op het einde van een zin.

 

กะ l inschatten, raden
ร้าน ráan h winkel. Bijvoorbeeld in het Thaise woord voor restaurant: ร้าน-อา-หาร ráan-aa-hǎan

Oefening:

Zeg tegen iemand die Thais spreekt dat de hond of het paard komt:

ม้า มา máa maa paard komt, het paard komt
หมา มา mǎa maa hond komt, de hond komt

Lukte het schrijven van de eerste paar letters een beetje? De meester zit hem in herhaling. Schrijf de letters en woorden een tiental keren op en dan zal je ze niet meer vergeten. Zo ook met de tonen, in het begin zal je vast moeite hebben met het horen en uitspreken maar je zult merken dat met de nodige herhaling je ook hier handigheid in krijgt.

In de komende blogs zal ik telkens enkele nieuwe tekens introduceren. Ik hoop dat dit enkele lezers op weg help, of tenminste enthousiast maakt om met de Thaise taal aan de slag te gaan. Deze blogs zijn natuurlijk geen vervanging voor een lesboek en docent. Wil je er echt werk aan maken dan zul je in de boeken moeten duiken en/of een docent moeten zoeken.

Aanbevolen materialen:

  1. Het boek ‘de Thaise taal’ (gedrukt of als Ebook) en de downloadbare korte overzichten door Ronald Schütte, handig (grammaticaal) naslag werk met Nederlandse uitspraak. Ook is er een downloadbaar ‘Oefenboek.PDF’ om het schrift te leren schrijven en lezen. Zie: slapsystems.nl
  2. Het leerboek ‘Thai for beginners’ door Benjawan Poomsan Becker. Enig nadeel: gericht op de Engelstaligen. Zo wordt de า als a geschreven en de u/uu klank die het Nederlands en Thais wel kennen, kent men in het Engels niet.
  3. ‘Learn Thai with Mod’ videos: www.youtube.com/channel/UCxf3zYDZw9NjUllgsCGyBmg
  4. Video voor het oefenen van het Thaise alfabet (Learn Thai 101): youtu.be/pXV-MzO4Acs
  5. Woordenboeken zoals Nederlands-Thais van Van Moergestel en het Thais-Engels online woordenboek: www.thai-language.com

34 reacties op “Het Thaise schrift – les 1”

  1. Tino Kuis zegt op

    Staat op de afbeelding niet het Laotiaanse alfabet?? Met daaronder het Thaise?

    • Hans Struijlaart zegt op

      Klopt helemaal Tino

    • Ruud NK zegt op

      Het lijkt er op, maar ik denk dat dit Lana taal is. Ik kom dit volgens mij tegen in o.a. ChiangMai en Mea Hot Son

      • Tino Kuis zegt op

        Ruud NK, ik heb even gekeken naar het Lanna schrift en ik denk dat je gelijk hebt. Ik vind het moeilijk te zien.

        https://en.wikipedia.org/wiki/Tai_Tham_script

  2. Johnny BG zegt op

    Goed initiatief Rob.

    Als je van nieuwkomers in Nederland verwacht dat ze de taal leren dan is het een kleine moeite om dat zelf ook ter hand te nemen als je in Thailand woont.
    In ieder geval ontstaat er begrip dat regels opleggen voor beperkingen kunnen zorgen en wat als de Thai in de zucht naar regeltjes overgaan tot beheersing van de taal als eis voor een langdurig visum 😉

    Hier een aanvulling om het schrijven te oefenen :http://www.muic.mahidol.ac.th/sabai-sabai/writing.html

    In mijn geval zie ik het schrijven als middel om te kunnen lezen en dan zoals verkeersborden en dat soort geneuzel.
    Ik vind fantasie wel een handig hulp middel.

    De M lijkt op de N. Bijna hetzelfde lettertype maar M komt eerder voor in het alfabet, dus ringetje bij de M als eerste en bij de N als tweede.

    D en T hebben bijna dezelfde klank en lettertype. D is rond en T gekarteld als een tand.

    In de volgende les zal de P en B besproken worden. Qua klank en lettertype bijna hetzelfde maar een P heeft een lange poot en zo ook in het Thais.

    De r en de h lijken op de vormen die we kennen en dat maakt dat 8 letters met niet teveel inspanning geleerd kan worden.
    Schrijf 2 velletjes met letters en je vergeet het nooit meer…en zie dat vooral niet als strafwerk

    • Rob V. zegt op

      Hoi Johny, dankjewel. Ja precies diezelfde bijlagen heb ik ook gebruikt om te oefenen met schrijven van het Thaise schrift. Heb deze niet in de les gezet om mensen niet te overladen met links. Maar wie na wat oefenen/spelen met de karakters serieus wil oefenen is dat een handige link.

      Ook ik ben na het leren van een stuk af wat letters gaan lezen van nummerborden, verkeersborden, wegwijzers, uithangborden, waarschuwsborden enzovoort. Vooral bij verkeersborden kun je vaak al raden wat er ongeveer moet staan (plaatje, Engelse tekst). Bij de wegwijzers in o.a. Bangkok staat aan 1 kant het Thaise schrift, aan de andere kant het Engels. Zo kun je tijdens een wandeling een beetje oefenen. 🙂

      • Johnny BG zegt op

        Het zou mooi zijn om alles te leren maar als ik tegen de dokter moet zeggen dat het achter het middenvoetsbeentje pijn doet blijkt het tekort aan kennis van de taal te blijven bestaan. In feite is het aan bijna niemand gegeven om de volledige Thaise taal te kennen als je geen Thaise ouder(s) hebt.

        Probeer tenminste de moeite te nemen om de taal te willen leren. Het is aan iedereen maar het kunnen lezen van een rekening, Line bericht oid maakt je wel een serieuze partner naar familie en vrienden en winkelpersoneel.

        Misschien is het zesje cultuur of ouderdom wel debet aan dat het niet willen leren van een taal normaal is en dat is gelijk een soort van je verheven voelen. Doesnormaal 😉

  3. Kees zegt op

    Complimenten voor dit initiatief!

  4. Sir Charles zegt op

    Wellicht komt het er ooit van dat bij visa voor langdurig- of permanent verblijf een basiskennis in woord en geschrift zal worden geeist.
    Denk dat het nooit zo’n vaart zal lopen aan de andere kant ‘TiT’ hoor je vaak zeggen…

    Overigens leuk initiatief @Rob V.

    • RonnyLatYa zegt op

      Voor “Permanent Residents” is dit al een eis.

      • l.lagemaat zegt op

        Beste Ronny,

        Wat roep je nou?

        En worden dan de 90- dagen meldingen gecanceld?
        Evenals de jaarlijkse visa perikelen.
        Krijg je als “Permanent Residents” indien gewenst work permits?
        Kun je een stukje grond kopen om een huisje op te bouwen?

        Wat een prachtig land is Thailand toch!

        • RonnyLatYa zegt op

          Ik roep helemaal niks. Dat is al jaren zo en is een van de eisen om Permanent Resident te worden.

          Een Permanent Resident hoeft o.a. :
          – geen 90 dagen melding te maken.
          – heeft geen visa perikelen, want Permanent Resident (enkel re-entry bij het verlaten van Thailand)
          – Het is net andersom. Met een work permit kan je Permanent Resident worden. Er zijn nog andere voorwaarden natuurlijk.
          – Neen kan je ook geen grond mee bezitten.

          Lijkt wel of je nog nooit gehoord hebt over de mogelijkheid om Permanent Resident te worden.

          Als je er meer wil over weten, o.a.TB lezer PeterVz is een Permanent Resident dacht ik. Hij kan je er wel meer over vertellen.

        • Johnny BG zegt op

          Never blame or shoot the messenger is hier wel van toepassing.

          In het geval van een aanvraag voor permanent resident is een taaltest verplicht en of je er voordeel uit kan halen is een tweede.

  5. Daniël M. zegt op

    Beste Rob V.,

    Heel goed initiatief!

    Ben benieuwd naar het vervolg…

    • Rob V. zegt op

      Ben benieuwd naar de volgers. 🙂 Wie zegt er niet alleen ‘leuk’ maar pakt pen en papier? Desnoods gewoon ‘ voor de lol’ en dan kan men altijd nog afhaken als het te serieus wordt. Maar nog leuker zou zijn als er 1-2 lezers zich hierdoor gemotiveerd voelen nu echt wat te doen met de taal. Dan merk je hoe leuk en handig het kan zijn.

      Maar toch al fijn dat de lezers dit leuk vinden. Heb ik er geen uren en uren in gestopt voor Jan Doedel.

      • Daniël M. zegt op

        Aanvankelijk misschien veel volgers… Maar die kunnen wellicht al snel in 2 groepen ingedeeld worden: de volhouders en de afvallers… Ik zal proberen bij de eerste groep te blijven 😉

  6. walter zegt op

    Voor uitstekende handleidingen: http://www.thaivlac.be

    “De vzw Thaivlac beschikt over een eigen handleiding, speciaal gemaakt voor Nederlandssprekenden, die meer dan 250 pagina’s telt en het grootste deel van de leerstof voor beginners en gevorderden bevat.

    De handleiding is ook apart verkrijgbaar voor niet-studenten. De prijs voor de twee boeken (“Thai spreken” en “Thai lezen en schrijven”) samen bedraagt 49 € (uitgave 2012). De kosten voor verzending in België of naar Nederland bedragen momenteel 10 €. Voor Nederland nemen wij een deel van de verzendingskosten te onzen laste.”

    • Rob V. zegt op

      Klinkt goed Walter. De cursus in Antwerpen is wel eens eerder langsgekomen in reacties van (Vlaamse) lezers. Dat er los studiemateriaal is wist ik niet. Een klein voorbeeld van het materiaal zouden aspirant kopers denk ik wel op prijs stellen…?

  7. Ronald Schütte zegt op

    Heel goed en mooi initiatief Rob. Hoop met jou, dat mensen over de drempel gaan. Ik ben ook pas op mijn 62e begonnen met het leren. En vergeet niet: ons alfabet kent 43 karakters!! Want van die 43 heeft de hoofdletter een heel andere vorm dan de kleine letter….. Dus gewoon beginnen, wordt steeds leuker.

  8. Johnny BG zegt op

    Jij moest waarschijnlijk Nederlands leren omdat je daar op school zat en dus een verplichting was.

    Als je iemand anders of zelfs je vrouw laat beslissen dat je niet aan persoonlijke ontwikkeling mag doen dan heb ik zo mijn vraagtekens maar soms kan het ook het gemak zijn. Ieder zijn ding.

  9. Harry Romijn zegt op

    In haast eider “gat” op aarde spreekt men min-of-meer Engels. Ik snap daarom die NLe inburgeringseis niet. Iemand, die vloeiend Engels spreekt… waarom zou die “Kloperiaans” moeten leren ? Tot zelfs de vuilnisophaler en vakkenvuller spreken voldoende Engels, terwijl ze die taal nooit nodig hebben. Gewoon: algemene ontwikkeling.
    Idem voor Thailand – of welk ander land ter wereld: Engels leren.
    Leuk om wat te kunnen lezen en schrijven, maar om voor die paar jaar als pensionario die taal te gaan leren.. tenzij als tijdverdrijf…

    • Ronald Schütte zegt op

      ge ontgaat het boeiende en sociaal plezierige van iets leren, wat u veel zou (hebben) kunnen brengen. En algemene ontwikkeling is iets heel anders!, maar dat spreekt hier niet uit uw commentaar.

  10. Dirk zegt op

    Beste Dylan, mijn vriendin wil niets leren, dus Thai is de homespeaking language. Bracht me veel voordeel in het wonen hier. Ik laat me niet voorschrijven, door vrouw of vriendin wat te leren. Genoeg sukkels ontmoet, die het hoogste woord voerden, maar geen idee waarover ze het hadden. Vrouwtje wel het baasje natuurlijk, niet te beroerd om mannetje hun vrienden te belazeren en te bestelen. Soms gaat dat zo in het leven..

    • Johnny BG zegt op

      Volledig met je eens dat de verantwoordelijkheid bij jezelf ligt al is het maar om je eigen rechten te begrijpen.

      Is het je ook opgevallen dat het belazeren of rare prijzen ineens geen issues meer zijn? En eigenlijk alle ongemakken zijn door een paar woorden Thais te kennen zeker niet in het nadeel.

  11. Theo Bosch zegt op

    Hoi Dylan.

    Ik snap dat wel waarom je vrouw niet wil dat je Thais leert, 🙂

    Overigens een heel mooi initiatief.

  12. Nick Simoens zegt op

    Prachtig initiatief. Elke keer als ik een dergelijke lessenreeks tegen kom probeer ik aan te pikken, maar helaas… ik hoor amper het verschil in die tonen omdat het toonverschil zo minimaal is. Ook in het mooie filmpje hierboven. Alles wat dat meisje uitspreekt klinkt voor mij zo goed als eender. Stijgende en dalende tonen zijn voor mijn gehoor een compleet raadsel. Hoe hoor je het verschil in die tonen als een Thai spreekt? Maw, hoe bepaal je wanneer een toon die je hoort midden, laag, hoog, stijgend of dalend is? Deze basic wordt in geen enkele les thai uitgelegd. Als ik de opa van mijn vriendin hoor spreken zijn al die klanken voor mij laag. Als de zus van mijn vriendin spreekt zijn al haar klanken voor mij hoog.
    Eén troost, ik ben waarschijnlijk niet de enige met dit probleem.

    • Rob V. zegt op

      Vraag eens aan je lief of ze wat overdreven wil articuleren. Bijvoorbeeld de woorden in deze lessen. Net zoals het een Thai kan helpen als je Nederlandse woorden overdreven articuliert (en lettergrepen aangeeft): var-kens-kar-bo-naa-tje. En dan mag jij het overdreven nazeggen. Op den duur natuurlijk niet meer doen maar in het begin kan het helpen de juiste klanken en tonen te onderscheiden.

  13. Johnny BG zegt op

    Nick,
    Zeer herkenbaar en het grappige is dat ze je bij een paar borrels wel snappen.

    Zoiets heet of de ontvanger de wil heeft om het te begrijpen. Zonder dit begrip is het een kansloze taak maar als ze jouw accent begrijpen is er niets leukers dan de taal te spreken.

    In vroeger jaren bestelde in LM daeng en kreeg doodleuk Marlboro. Qua klank zit daar al een aardig verschil in dus het kon niet aan mij liggen. Leuk is het dan dat de Thai naast je gaan corrigeren en dat geeft vertrouwen.

  14. TvdM zegt op

    Dank je, mooi initiatief, ik ga de uitdaging aan. Jammer alleen dat de familie voornamelijk Isaan spreekt, of een lokaal dialect, maar met een beetje goede wil kennen ze ook ABT (Algemeen Beschaafd Thai)

  15. Ferdinand zegt op

    Mooi geschreven RobV, ik zal zeker je lessen volgen.
    Ik ben de afgelopen winter voor het eerst wat langer in Thailand geweest en kom er pas sinds okt. 2017.
    Ben met het boek van Ronald Schutte aan de slag en lessen uit Thaipod101.com op Youtube.
    Ben ook gestart met het schrijven en ben een schrift aan het aanleggen met daarin onderwerpen zoals, de getallen, de dagen, maanden, werkwoorden, zelfstandige naamwoorden, enz..

    Mijn eerst reactie na het leren van woorden was ook het proberen lezen van teksten op straat.
    Ik merk dat ik in de periode dat ik in NL verblijf er niet zoveel tijd aan besteed, maar in Thailand gaat het eenvoudiger omdat je dan midden in de taal gedompeld wordt.

    Ben nu 65 jaar en kan me in een winkel al redelijk redden met vragen naar bepaalde zaken…
    Misschien klink ik wel als klukluk .. de indiaan van Pipo de Clown hahaha

  16. Eric zegt op

    Leuk geschreven Rob!

    Ik ben misschien niet de doelgroep aangezien ik al Thais kan lezen en schrijven, maar ik zal het wel volgen…

  17. Daniël M. zegt op

    Beste Rob V.

    Deze keer wil ik u enkele aanbevelingen doen.

    Momenteel leer ik Thais lezen met de schoolboeken “มานะ มานี” (maaná maanii). Alle lessen van het eerste leerjaar staan ook op YouTube. Dit is de link naar de eerste les van het eerste leerjaar: https://www.youtube.com/watch?v=483H-vdlDIk. Deze les begint met een intro, maar dan worden alle woorden klaar en duidelijk voorgelezen. Weliswaar zonder vertaling, maar met een Thais online toetsenbord (zoals https://www.branah.com/thai) en de vertaling op http://www.thai-language.com/ moet dat lukken. Op deze manier leer je ook het Thais toetsenbord gebruiken.

    Deze boeken vind ik zeer interessant en leuk om te lezen. Het eerste leerjaar heb ik al volledig uitgelezen en ben nu bezig met het 2de leerjaar… Het zijn verhalen die zich afspelen in een dorp waarbij enkele kinderen een centrale rol spelen. Je voelt je als een 6-jarige en je krijgt dan ook een beeld over hoe de kinderen daar leven en opgevoed worden.

    Deze boeken en andere schoolboeken kun je in een beperkt aantal winkels kopen. In Bangkok is een hele goede boekhandel niet ver van BTS Siam: Chulalongkorn University Book Center met een zeer uitgebreid gamma aan schoolboeken. Absoluut een aanrader voor wie echt op zoek is. Staat ook op Google Maps, ongeveer 150 m ten ZZW van BTS Siam. Voor iedereen vrij toegankelijk.

    Ik heb ook een opmerking over uw eerste les hierboven: u valt meteen met de deur in huis met de toontekens. Zoals u kunt zien in de lessen van Maana Maanii, komen de toontekens pas later aan bod. Aanvankelijk wordt in elke les een aantal medeklinkers en een aantal klinkers aangeleerd en enkel eenvoudige woordjes geleerd.

    Daarom zou ik u aanraden om te beginnen met enkele medeklinkers en klinkers per les. Daarbij meteen de toongroep van elke medeklinker duidelijk maken en de toonregels voor elk woord uitleggen (open en gesloten lettergreep, “dode” en “levende” lettergrepen, …).

    Daarna de woorden met 2 of meer lettergrepen en ook de toontekens, met respekt voor de volgorde van de toontekens en de tonen (midden – laag – dalend – hoog – stijgend).

    Op deze manier moet het gemakkelijker te begrijpen zijn waarom de woorden op welke tonen gelezen moeten worden.

    Kort samengevat: eerst eenvoudige woorden zonder toontekens en pas daarna moeilijkere woorden en de toontekens. Anders vrees ik dat de groep afvallers te groot wordt.

    Veel sukses!

    Vriendelijke groeten,

    Daniël M.

    • Rob V. zegt op

      Dank voor je feedback Daniël. Ik heb de klanken/tonen bewust wel meegenomen al besef ik dat dit lastig is. Ik hoop dat mensen zich over die koud water vrees heen kunnen zetten. Het juist toepassen of kunnen lezen van de klanktekens is nog niet zo belangrijk voor deze lessen. Om daar goed in te duiken zou ik inderdaad een lesboek aanraden en daar verspreid over een stuk of wat hoofdstukken en een hondertal pagina’s beetje bij beetje in aan doen. Ik heb 12 korte lessen getikt, met als voornaamste doel dat men de medeklinkers en klinkers kan lezen in het Thais en als het even kan ook wat geoefen met de tonen maar dat gaat eigenlijk pas goed met een Thais sprekend persoon er bij.

  18. John Chiang rai zegt op

    Als je permanent in het land woont,en zodoende ook veel contact hebt met de familie van je Thai Partner, vindt ik het zelfs normaal dat je tenminste een serieuse poging doet om deze taal te leren.
    Ook bij het contact met dorpsgenoten of andere Thai zul je zien dat je hier dagelijks van profiteren kunt.
    Ik zou nooit zo verliefd kunnen worden op een Thaise partner,als ik ergens zonder enige kennis van de Thaise taal,bij een meestal minimaal Engels sprekende omgeving,mijn levensavond genieten moest.
    Bij gebrek aan verdere sociale contacten, wordt het zonder dat ik generaliseren wil,voor velen op den duur erg saai en eenzijdig,en zeker geen leuke levensavond waar ze van gedroomd hebben.
    Hoewel ze het voor de buitenwereld graag anders willen laten geloven,lijden sommigen niet zelden onder heimwee,depressiviteit,etc,en krijgen hoogstens met alcohol weer een gimlach op hun gezicht.
    Dat het geen makkelijke taal is,mag de meesten van ons, na een paar pogingen zeker duidelijk geworden zijn.
    Consequent en dagelijks verder leren,en bij het spreken geen angst hebben om fouten te maken,is hier geloof ik de enigste methode om tot een goed,of bescheiden resultaat te komen.
    Denkt iemand dat Nederlands leren voor een Thaise partner of zelfs een Europees nu zoveel makkelijker is.


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website