Kasugemaan Isan (Bagian 1)

Masih kénéh subuh, surup isuk-isuk karék asup. Sigana mah bakal jadi poe nu geulis, bisa jadi panas teuing engké, tapi teu bisa menyakiti Maliwan. Dina waktos ayeuna éta masih seger éndah, embun anu aya di mana-mana dina héjo masihan cooling. Teu aya gerak-gerik kamana-mana, bari Maliwan ngaléngkah ka tukang kebon nuju ka imah kompa, batur-batur imah jeung tatanggana masih kénéh saré. Imah pompa sabenerna dua wangunan bata gigireun silih ku hateup logam jeung spasi antara dua struktur ogé roofed leuwih. Aya lantai beton anu gampang dibersihkeun. Maliwan geus nyokot alih tempat ieu, dimana manehna ngukus sangu unggal isuk. Dina seuneu areng jeung pot cai dina eta, di luhur ieu, dina kasaimbangan precarious, hiji karanjang anyaman tina awi nu ditutupan di luhur. Manehna teu kapikiran yen di dieu rada pabalatak, manéhna pikir éta rada cozy. Sapotong pondok tina batang tangkal anu korsi nya jeung bari bau nikmat tina sangu steaming ngajadikeun dirina lapar, manéhna kasampak sabudeureun ngalamun bit.

Sabudeureun manehna ningali kebon, cukup badag pikeun loba tangkal buah béda kawas cau, manggu, manao, kalapa jeung sajabana. Jukut spontan, anu dibudidayakeun sakedik ku ngan saukur motong jukut anu tumbuh di antara éta, ngajantenkeun henteu lebu di dieu sareng sakapeung bau pisan kusabab kembang liar sareng anu sanésna diidinan mekar. Di pojok kebon anu pangjauhna aya kebon jamu, di gigireun anjeunna ogé melak sababaraha sayuran. Jeung manehna bisa ningali pleasantly jauh, untungna teu aya témbok sabudeureun kebon, ngan hiji pager dina kawat baja bolong kasar antara nu tumuwuh bushes héjo nu diteundeun dina jangkungna manusa. Di beulah kalér aya imah lanceukna saratus lima puluh méter jauhna, saeutik ngadeukeutan antara sababaraha tangkal jangkung jeung kanopi lega daun kandang sapi-Na dimana tilu sapi masih sleepily ruminating. Di beulah kulon aya imah paman nu jauh. Ti beulah wetan manehna bisa ningali mil, metik tatangkalan di antara sawah jeung bendungan leutik has. Dina latar hareup aya balong kulawarga badag dimana manehna geus maréntahkeun lanceukna pikeun manteng jaring badag antara tihang awi. Di dieu manehna ayeuna breeds lauk dina skala rada gedé.

Nalika Maliwan neuteup ka kidul, manehna ningali imahna. Badag sareng luhur kusabab lantai sareng hateup gable kalayan ubin di dinya, anjeunna nyangka yén éta leres pisan. Jandéla sareng panto aluminium kalayan hiasan baja anu masihan rasa aman. Aya ogé dapur luar di pungkur sareng anjeunna kedah seuri. Enya, di jero imah aya dapur anu lumayan modéren jeung dilengkepan ku kahayang Barat. Luar ngalawan adul pungkur, dilengkepan ngan hiji hateup jeung tembok sisi low, hiji dapur kabuka tambahan dina gaya Isaan. Tapi sakali deui kdu: lomari gudang, seuneu gas, tilelep dina stainless steel. Sagala rupa, pikir Maliwan kalayan sugema. Tapi anjeunna langkung resep masak sangu di dieu isuk-isuk, cara baheula, di lantai, dina seuneu areng. Manehna mindeng datang ka dieu pikeun ngagoreng daging atawa manggang lauk. Éta ngajantenkeun anjeunna rada nostalgia, langkung primitif ngajantenkeun anjeunna mikiran jaman baheula.

Jaman harita, sadayana… nya, anjeunna henteu terang pisan. hadé? Parah? Bisi wae, hirup leuwih hese, miskin. Tapi teu bener parah: aya kulawarga, kolot, nini, lanceukna jeung sadulur. Tatanggana dina kaayaan anu sami, tapi anu nyababkeun seueur solidaritas. Leres, lao kao buatan bumi ogé aya, tapi béda, biasana ngan ukur dina kasempetan. Tradisi langkung dihormat, hirup ogé langkung laun, langkung sederhana. Acan dina waktu manéhna geura-giru ngarasa yén manéhna hayang ngarobah. Kamiskinan ngajadikeun anjeunna ambek sareng barontak. Maliwan mangrupikeun cikal ti opat murangkalih sareng gancang sadar kana tanggung jawabna. Anjeunna opat taun nalika lanceukna sumping ka dunya, sareng nalika anjeunna maot saatos dua taun, anjeunna sering kedah ngarawat anjeunna, jaga anjeunna, pastikeun teu aya anu kajantenan ka anjeunna. Ti harita manéhna dibéré tanggung jawab nu leuwih gedé: kebo. Marengan aranjeunna ka wewengkon grassy isuk-isuk, sarta lamun éta jauh manehna kudu cicing jeung aranjeunna ku kituna nanaon bakal kajadian ka sato, hijina ibukota kulawarga. Kiwari éta boro masalah dina eta taun, kebo manggihan tempat alus keur nyarumput sorangan, euweuh lalulintas. Sababaraha motor, teu aya nu gaduh mobil di kampung jeung teu aya patalimarga beurat mobil nu ngaliwat. Lonceng candi kampung disada angger jadi manehna sok terang iraha waktuna balik. Lajeng datang moments maén saeutik jeung barudak lianna.

moolek skee / Shutterstock.com

Pikeun maéhan waktu di tengah-tengah éta sawah, manéhna sok mawa jaring anu bolong-bolong anu ditempatkeun ku serangga-serangga anu bisa didahar. Kadang-kadang manehna bisa nangkep oray, sanajan kolotna keukeuh ulah, teuing bahaya, manehna sabenerna boga teuing saeutik pangalaman pikeun mikawanoh oray bahya, tapi manehna ngalakukeun deui jeung deui, bapana éta gemar daging oray. Nepi ka panén paré, beuki loba rampasan: beurit anu nyarang dina tanggul sabudeureun sawah geus pinuh. Anjeunna nampi bantosan ti anjing kulawarga anu sok ngiringan anjeunna. Manéhna ogé resep ngumpulkeun greenery plant ti sawah jeung leuweung, manéhna gancang diajar mana tutuwuhan anu bisa didahar, nu goréng, nu jarang jeung dimana maranéhanana bisa meunangkeun saeutik duit. Manehna masih mawa pangaweruh ieu proudly, ceuk pikir.

Anjeunna leres-leres ngira yén éta mangrupikeun waktos anu pangsaéna dina hirupna: aya kaamanan, aya kapastian. Dina usum panengah, sawawa indit ka pagawean salaku kuli beurang di wewengkon, tapi balik ka imah unggal sore. Gawé éta dimana imah ieu diwangun, aranjeunna salawasna hired jalma lokal sarta masing-masing boga husus na: hiji tukang kayu alus, nu sejenna lumrah di masonry. Atawa digawé pikeun otoritas, biasana unreachable, tapi aranjeunna ayeuna mimiti ngawangun jalan jeung sajabana, bumi beureum sacara manual ditutupan ku beton. Sakola diwangun, tungtungna. Ruang rapat, stasion bantuan médis leutik. Sumuhun, aya cukup karya lokal, di masarakat jeung sagalana masih dipigawé dina gaya tradisional heubeul, tapi cara nu teu kudu meuli mesin mahal. Palu, pahat. Gergaji tangan, trowel sareng pacul.

Aranjeunna melak sababaraha sayuran teras dijual di pasar anu langkung ageung caket dieu. Ku cara ieu aranjeunna ngagaduhan artos sakedik, tapi aranjeunna henteu peryogi artos anu ageung. Henteu aya utilitas sapertos listrik atanapi internét. Cai dibawa ku pompa leungeun atawa ti walungan tatangga jeung balong badag. Seueur barter ogé supados sadayana tiasa nampi naon waé. Teu aya asuransi anu mayar, teu aya anu ngajamin. Pikiran ngeunaan kateuadilan, kamiskinan, ... éta henteu dilakukeun. Jalma-jalma boro-boro terang naon-naon ngeunaan dunya luar iwal ti carita para musafir. Aranjeunna hirup dina tradisi anu permeated kalawan Budha jeung animisme. Narima kana takdir. Ti jaman ka jaman aya hal pikeun ngalakukeun di kuil, pisan aya kalana déwan désa diayakeun sababaraha festivities. Jalma anu bisa maénkeun alat atawa nyanyi éta pohara populér, aya jalma anu bisa earn hirup kalawan ieu sarta pindah ti desa ka désa.

Sareng pikeun sadayana aya sawah sorangan, dimana aranjeunna dijual bagian tina hasil, tapi utamina ditujukeun pikeun dianggo nyalira. Éta béas loba pisan. Sahingga jalma-jalma ti daérah anu jauh laun-laun muncul anu hoyong mésér béas sadayana. Ku cara anu pinter pisan, aranjeunna ngajangjikeun harga anu tetep salami kuantitas anu disatujukeun. Sareng éta musibah, éta lalaki sumping kalayan kertas resmi anu nyatakeun jumlah pasti, dina kilogram. Jalma boro nyaho yén, atikan ampir nihil, Maliwan ogé kudu eureun dina yuswa dua belas, sanajan kahayang manehna indit sarta diajar ogé. Jalma terang tina pangalaman sabaraha rai anjeun kedah gaduh béas anu cukup dugi ka panén salajengna, tapi kilogram, éta sanés. Tur upami Anjeun salah teu ngahontal kuantitas sapuk, harga turun sharply. Atanapi aranjeunna kedah ngajual saham sorangan pikeun ngeusian deui - teras tuang sababaraha serangga atanapi lauk liar anu sanés.

Sarta saeutik demi saeutik jalma mimiti butuh duit tunai, Thailand jadi macan ékonomi dina taun-taun nalika Maliwan masih ngora jeung pamaréntah nyandak inisiatif pikeun tumuwuh ékonomi. Kebo anu dipaké pikeun ngabajak, narik karanjang jeung pagawéan lianna laun-laun diganti ku traktor dorong dina béngsin. Aya mesin pemotong rumput, langkung seueur moped, ... ogé dina bénsin. Pengrajin mimiti mésér mesin: pikeun pangeboran, sawing, planing. Béas ogé kedah kualitasna langkung saé sareng langkung seueur kandang diperyogikeun. Warga dijurung pikeun ngumbara: melak pepelakan séjén saperti karét, tebu. Jalma pinter disebut investasi. Toko désa muncul dimana anjeun tiasa mésér barang énggal: , , inuman lemes, ... . Laun-laun dulur mimiti butuh deui duit.

Listrik ogé dipasang di désa-désa. Maliwan émut nalika anjeunna ngora pisan - sonten anu saé tanpa. Lilin dina cabinets geulis, dihias lampu minyak. A campfire. Éta pencerahan di jaman baheula, ku jalan, jalma hirup nurutkeun alam: sare di surup, hudang di sunrise. Sareng tingali, ayeuna éta henteu peryogi deui. Cahaya salami anjeun hoyong. Sarta eta oge minuhan tahayul: hantu anu diteundeun jauh sapanjang peuting.
Sarta tangtu, saméméh lila batur meuli televisi. Hal éndah. Naha anjeun perhatikeun hal-hal anyar anu sanés. Sibuk Bangkok sareng sadaya mobil éta. Moal lami deui langkung seueur mobil muncul di kampung, anu gampang. Sareng ayeuna anjeun tungtungna tiasa ngarambat langkung jauh. Baheula, lalampahan ka kota anu jarakna kira-kira tujuh kilométer téh lumayan. Ayeuna anjeun aya di dinya, hujan atanapi caang. Sareng aya beus eureun anu nyandak anjeun ka sakumna nagara. Anjeun tiasa damel di Bangkok, aranjeunna mayar langkung saé di dinya.

Jalma ayeuna kudu meunang duit. Kusabab aya insentif pikeun janten langkung modern. Pikeun marengan pasang surut bangsa, Thailand di forefront. Mésér kulkas! Fans ngalawan panas! Kampung anu ayeuna dibekelan listrik, masang tiang lampu. Pompa leungeun pikeun cai diganti ku anu listrik, sumur ogé dibor di bumi masarakat sareng dilengkepan pompa listrik anu gunana. Tapi ayeuna aya biaya tetep bulanan sapertos tagihan listrik éta. Installment hal modern anyar: kulkas, mobil, traktor push. Kusabab produser eta hal anu berehan, ngan mayar sateuacanna, sésana bisa dipigawé engké.
Sumber panghasilan pangbadagna maranéhanana, budidaya padi, ogé kungsi robah. Éta kedah langkung gancang, langkung éfisién. Pengirikan manual, sakali momen hébat kebersamaan, gancang ngiles sareng munculna mesin pangirik dina treuk leutik. Kualitasna kedah ditingkatkeun kanggo ékspor ka luar negeri. Janten langkung seueur pupuk diperyogikeun, barang biaya anu sanés. Produktivitas kedah ningkat. Tapi sanajan usaha, nu workload luhur sarta modernitas sejen, panghasilan teu ngaronjat, sabalikna, jalma ngagaduhan kana hutang.

Jalma ngora ninggalkeun kampung, teu ngan panasaran ngeunaan dunya sejen, tapi ogé kalawan jangji baris ngirim duit, mawa kamakmuran. Sawah aya dina tekenan sabab mimitina utamina para nonoman anu kuat angkat sareng kedah nyerahkeun padamelan ka sepuh sareng awéwé. Éta janten cara hirup anu énggal: jauh ti kulawarga sareng kampung asli salami sababaraha bulan di dunya anu béda-béda anu henteu ngartos yén jalma-jalma ieu teras-terasan uih deui ka bumi nalika penanaman atanapi panén pikeun tuangeun dasarna dimimitian. wirahma karya maranéhanana, latihan pikeun abad nurutkeun katangtuan alam, ogé dikritik, maranéhna kudu ngitung dina jam gawé tinimbang poé gawé. Niiskeun, tuang jajan nalika anjeun lapar, ... henteu, teu aya anu diidinan deui.

Maliwan ogé bagian tina kahirupan ieu, horéam ninggalkeun kampung nya jeung indit ka pagawean, dina konstruksi, lajeng di pabrik. Bangkok, Sattahip, … tempat-tempat jauh anu hese salamet. Kusabab anjeun ogé kedah bobo, tuang,…. Sareng sadayana langkung mahal tibatan di kampung-kampung, janten harepan pikeun kahirupan anu langkung saé gancang dileungitkeun.
Tapi, harepan pikeun kahirupan anu langkung saé tetep sadayana tetep lempeng. Henteu ngan harepan, tapi ogé loba willpower. Hurungkeun pikiran anjeun ka nol sareng mimitian ngalakukeun hal-hal anu henteu cocog sareng dunya anjeun tapi mawa artos. Nguruskeun budaya sanés anu anjeun leres-leres henteu ngagaduhan minat, ngurus jalma-jalma anu panginten béda pisan ti anjeun, jalma-jalma anu saleresna sering parantos aya dina usum gugur hirupna bari anjeun nyalira masih hoyong mikirkeun ngawangun. Jalma-jalma anu henteu ngartos pisan yén anjeun dipikacinta kulawarga sareng murangkalih anjeun, yén anjeun hoyong sareng aranjeunna. Jalma-jalma anu nyéépkeun artos pikeun kasenangan dina sababaraha minggu bari anjeun tiasa hirup langkung ti satengah taun.

Maliwan meunang seuri dina beungeutna. Kusabab manehna ahirna junun, sabenerna ampir sakabéh kulawargana. Manéhna sedih yén bapana geus teu diwenangkeun deui ngalaman eta, ogé kanyataan yén lanceukna tetep dina kahirupan tegalan basajan sangkan anjeunna teu kaluar tina kamiskinan. Tapi anjeunna sareng sadulur-sadulurna parantos saé, aranjeunna malah tiasa ngurus indungna sareng éta ngajantenkeun anjeunna bagja.
Anjeunna reueus yén anjeunna ayeuna gaduh bumi anu santun, yén anjeunna tiasa mandiri ngumpulkeun panghasilan, yén anjeunna tiasa ngantepkeun putrina diajar. Anjeunna bagja pisan yén anjeunna tiasa hirup sareng hirup deui di kampung asal na tapi anjeunna tiasa ngartos sareng hirup sareng budaya sanés. Henteu, anjeunna henteu peryogi ranté emas atanapi seueur artos dina rekening bank na. Manehna ngan hayang hirup. Ngurus lingkunganana, ngaliwat pangalamanana.

Maliwan neuteup ka luhur nalika jandéla muka di tukangeun imah. Farangna geus hudang jeung rék mandi, nyaho. Manehna diaku éta, aturanana, konsistensi nu farang a brings. Anjeunna nyangka yén kabogohna parantos ngenalkeun hal-hal Kulon: anjeunna ngadamel rencana, tetep perjanjian. Anjeunna ogé kedah seuri sakedik nalika mikiran taun-taun munggaran sareng farangna di kampung. Kumaha duanana nyoba ngalaksanakeun kahayang maranéhanana, mindeng malah pasea. Pikeun sadar deui-deui yén maranéhna tumuwuh babarengan kana campuran hiji gaya hirup Isan-Kulon, hal alus ngahiji, hal goréng ditarima.
Kasaimbangan éta ayeuna parantos ngahontal sareng karasaeun saé. Maliwan sugema.