I le taimi o lona nofo ai o le konesula Dutch i Siam, sa faaauau pea ona maofa Willem Hendrik Senn van Basel e uiga i le atunuu aemaise lava tagata. Ae ui i lea, na fanau ma ola aʻe i Dutch East Indies, masalo na faʻaaogaina i se mea ...

E ui i le mea moni o lana tamaitusi Tusitala mai Siam e ese i le tele o itu mai faamatalaga masani na taʻavale ese le lomitusi i lena vaitau, na ia malilie atoatoa i se mea e tasi ma isi tagata penisini Europa na tuʻuina atu o latou aafiaga Siamese i pepa: e leʻi popole tagata Siamese i le tumama lautele.

Faitau ma fiafia pe a ia talanoa e uiga i le Chinatown muamua i manogi ma lanu: 'Ina ua mavae ni nai minute o le savaliga ua matou i ai iina. 'I le Nuu o Saina. Ou te le'i alu lava iina,' ae ou te manatu i totonu o aai sili ona taʻutaʻua o le Emepaea Selesitila e leai se faaputuputuina o le tele o tagata i se tamai avanoa, e le sili atu le eleelea o siʻosiʻomaga ma e le sili atu le manogi leaga nai lo iinei, i nei pitonuʻu o Bangkok. (...) O lo'o iai fo'i iinei le maketi mo mea ola ma mea fou, ma e iloga fo'i i se tulaga e sili atu ona leaga, lea e fa'ama'i ai e maile mata'utia lapisi, a'o maua e tamaiti i'a i le alavai leaga o lo'o tamo'e i itu uma o le auala, e ave vai; tagata fa'atau oloa ma tama'ita'i feoa'i fealua'i ma fa'aumatia e tagata sili Siamese o latou taimi i le savalivali. E le fa'amautinoaina le lelei o le ta'amilosaga, e ui lava i nisi taimi o lo'o iai fo'i leoleo moni o lo'o fa'aofuina i toniga ofuina. O iinei ua faatuina ai e se Saina se fale mo sina taimi i le ogatotonu o le auala e tapuai ai i lona atua; E teisi mamao atu e tatau ona tatou ui atu i lalo o se fale mataaga Saina, i le tulaga lamatia o le a pa'u ese mai ai i le taimi lava e tasi se mea e le faafouina; solofanua, tiʻetiʻe e Siamese afa le lavalava, faʻalavelave atili i le gaioiga faigata, ma mo le faʻaeteete e tatau ona tatou vaʻavaʻai solo, ina ia tatou le maua se taimi e gauai atu ai i ulu fafine lalelei, lea. faia foi lenei nofoaga matagofie. O nei lalelei o fua o le paluga Saina ma Siamese.'

E oo lava i le maota o le tupu na le sao mai lenei faiga: 'O le o mai i totonu ua toe taia foi i tatou i ni eseesega mata'utia. O le palapala ma le tamaoaiga ua tuufaatasia iinei. I tafatafa o faʻatagata apamemea sili ona matagofie, o loʻo natia i lalo o le tele o laau teropika, i tafatafa o tarako ma o latou ulu ua tipi, o mandarins Saina e faia i le maamora o latou vae ua faʻaumatia, i totonu o le lotoa o le Wat a le tupu, ufiufi i fola apamemea, o loʻo i ai. lua faatagata maamora matagofie, saunia e Louis XIV foai. O le sitaili Hindu e sili ona taua i totonu o le maota, ae e le o faʻaesea foi faatufugaga a Europa. O le facade o se faʻataʻitaʻiga lea o le Tuileries. Ma i tafatafa o potu mauoa, ua saunia i meaafale lanu moana ma silika, o potu o loo nonofo ai le faitau selau o fafine, e oo lava i ona faitotoʻa ua ufitia i se vaega e sili ona inosia o le palapala e faaleagaina ai le ea.'

E ui e leʻi natia e ia lona alofa mo tagata Siamese masani, ae na matua ese lava o ia ina ua ia tuu i totonu o lana Tusitala mai Siam i luga o e mauoa ma e malolosi i le malo. E ui lava ou te leʻi mauaina se faʻamaoniga mautinoa i le National Archives i The Hague, e i ai soʻu masalosaloga e faapea o se tasi pe sili atu foi o nei tagata malolosi Siamese na i ai sona lima i le faamavaega faamalosi a Willem Hendrik Senn o Basel e avea ma konesula ma o ia. Tusitala mai Siam sa masani ona maua lona mamafa. Mo se faʻataʻitaʻiga, pe a faʻamatalaina se pati faʻatoʻaga i luga o le vateatea a le Minisita o le Va i Fafo, sa le mafai ona ia teteʻe e aofia ai se ata faʻateʻia o le, i ona mata, Siamese gaogao. Beau Monde e vali:' O le au Siamese, aemaise lava i latou sa i Europa mo se taimi puupuu pe umi atu ma o lea ua malamalama ai i nisi o le Igilisi ma maua nisi o uiga Europa, faʻaaoga lenei avanoa e faʻaalia ai mea ua latou aʻoaʻoina. E aofia ai le taʻalo piliati, inu ma palauvale, faʻamatala tala faʻamalosi ma ofuina ofu manaia. E na o le pau lena o le taunuuga o a latou aoaoga taua.'

E pei e le lava lenei mea, na lagona e Willem Hendrik o taʻitaʻi taʻutaʻua i totonu o le atunuʻu e aofia ai le tele o tagata palau: 'O le Siamese sili poʻo le mauoa e liua le po i le ao ma le isi itu, e masani ona le alu ese mai le moega aʻo leʻi ta le sefulu i le taeao, fai le taeao ma lona faletua muamua ma talia nai tagata e manaʻomia vave ona talanoa ia te ia, ona alu-ua faasolosolo lava ona ta le tasi-ona toe moe ai lea ina ne’i toe oso ae le’i ta le lima po o le ono. O le taimi lena e amata ai le aso mo nei tagata Siamese, latou te amata galulue, faia asiasiga, ulufale i totonu pe motusia feutagaiga ma o se tulafono latou te le toe foi i le fale poʻo lo latou aiga aʻo leʻi oʻo i le vaeluapo, e ese mai pisinisi uma fa'aalu le taimi i pese ma siva, i le malie po o le taulotoina, e faia e a latou ava talavou po o auauna fafine, seia ta le tolu po o le fa i le vaveao, e pei ona toe momoe .'

E le ta'ua ai le faamaimaua o le mauoa ma le malosi: 'O le a le mea e oo lava i tagata asiasi sili ona masani i Siam e le mafai ona le mafai ona matauina o le auala ofoofogia lea e faʻaalu ai e le au Siamese sili pe mauoa a latou tupe maua. E molimauina lea i le anoano o vaa ausa e mafai ona maua i auvai o le vaitafe po o le anoanoai o alia ma alavai e vaeluaina ai Bangkok i le tele o motu. ‘Ua tu‘ulafoa‘iina pe na o ni pologa fo‘i ‘ua leoleoina, ‘ua latou faoa mea uma e aogā i le ipu e fa‘amalie ai lo latou tu‘inanau i taaloga faitupe po o le mulilua; O malumalu o Buddha o loʻo faʻaopoopoina i taimi uma o isi faʻamaoniga o lenei mea, ae o le toe faʻaleleia o malumalu o loʻo i ai nei o le a sili atu nai lo le lava; O maota matagofie fo'i ua fa'aofuina i le matagofie o lo'o molimau i lenei mea, e le mafai lava ona pa'i i ai ma le fa'amoemoe e fa'aumatia ai aafiaga leaga o le taimi ma le fa'aoga; Ma le mea mulimuli, o le anoanoai o oloa a Europa faatufugaga ma alamanuia o loʻo molimau i lenei mea, lea na faʻatau mai i tau e leʻi faʻalogoina, ae e leʻi umi ae faʻagaloina ma faʻagaloina.

Po o le a lava le tulaga, e tumau pea o se mea moni mataʻina e leʻi faʻatuai se tasi sa avea muamua ma faifeʻau e faʻaalia le tele o faiga fou ma - na matua le masani ai lava i lena taimi - na taʻua le tagata ma le solofanua ina ua ia taʻua o le fale sa nofo ai le au uso Falck. & Co. ua liua i se fa'alapotopotoga ' o lē e lē fa'atupuina le olaga fa'aleaiga ma e sili atu ona lē ta'ua lona igoa ona o le fa'atonuga', na vave lava ona ia faaalia lona ofo i le auai o se tasi o tagata sili ona malosi i totonu o le aai i lenei fale talitane: 'Ina ia faʻaalia le tulaga o le amio a lenei atunuʻu, ua faʻaalia ai o lenei faʻalapotopotoga o loʻo i lalo o le puipuiga maualuga a le Kovana o Bangkok, Phra Rott Rong Murry.  (Phya Rong Mu'ang) setete, ae fai mai nisi; na faatuina e fai ma ona sui. Na te pulea ma olioli i faamanuiaga tau tupe; E le gata i lea, ua molia foi o ia i le aoina o le lafoga i luga o le tausiga o isi fale faapea, lea e tusa ma le tasi vaesefulu o le tupe maua atoa, ma e maua mai i tausaga taitasi se aofaiga e tusa ma le 300 kattis po o le 36.000 guilders, lea e tusa ai ma faalapotopotoga a le atunuu. , ua na'o le mafai ona fa'aaogaina mo le fausiaina ma le tausiga o alalaupapa, auala ma alavai.'  Pe faʻafefea foi lenei: 'Le aiga o le Regent tuai - le Surawongse, e masani ona taʻua o Kalahome -  maua le 10% o le opium o lo'o fa'atauina e le Malo lava ia i vaega tetele ma laiti.'

Mo se - sa avea muamua - faifeʻau, Willem Hendrik Senn o Basel sa ese le maʻai i lana iloiloga mulimuli o tagata sili i le atunuu oe, i lona manatu, ua faʻaleagaina tagata: ' O vaaiga faanoanoa na matou faamatalaina ma molimauina, e matuā lē mamalu lava i taʻitaʻi o Siam e pei ona latou faia faiga lē tonu i uiga o tagata ma le agaga o le tapuaʻiga, lea e faatusatusa lelei i isi tagata Asia ona e uunaʻia ai le faapalepale ma talaʻi le agamalu. , tau faasaga i sauaga mataga. Ae o le mana'o i mea taugata ma le fa'amaualuga o ali'i ma ta'uta'ua, o ē manana'o e tu'u tutusa i latou ma ali'i o malo o Europa, ua mafua ai ona latou fa'atupuina le pa'u'ū o le amio a tagata ina ia fa'amalieina ai lo latou tumau- faateleina le galala mo tupe. Ua latou faia le sauaina o le opium ma le onā o uiga masani o tagata Siamese; ‘ua latou fa‘amauina fale faitupe ma fale tau moa: ‘ua latou fa‘atagaina tagata ‘ina ‘ia susu fa‘amago e le ‘au mautotogi, ‘ina ‘ia fa‘ae‘e ai le totogi mo lo latou manuia; I totonu o le pawnship ua latou faia ai tagata e saili se auala e faamalie ai lo latou inupia ma taaloga faitupe; ua latou liua le faomea ma le fasioti tagata i se pisinisi lelei mo tagata sili, lea e saunia ai e falepuipui le aufaigaluega talafeagai...'

I le taimi nei, i le selau fasefulu tausaga mulimuli ane, ou te mafaufau pe na faʻatutuina faiga faʻapolokiki a The Hague i le sasaa mai o Willem Hendriks i le taimi, ina ua maeʻa le faʻalavelave a le VOC, na amata ona toe faʻaleleia sootaga ma Siam ...

 

3 tali i le “Sketches from Siam – Thailand through a Dutch lens: Strange boys, those Siamese….”

  1. Cornelis fai mai i luga

    O se tamaloa e mataʻutia foliga - ma se peni maʻai, o Willem Hendrik lenei! Faafetai mo lenei sao manaia, Lung Jan.

  2. Joop fai mai i luga

    Manaia tala; faafetai mo lena mea!

  3. Alphonse Wijnants fai mai i luga

    Faʻamatalaga matagofie e uiga i taimi faʻafiafia, Lung Jan, aemaise lava pe a mafaufau i lena mea
    e manatu le tusitala ma le vasega o loo faamatalaina o i latou o tagata taʻitaʻi
    sa i ai i le lalolagi i lena taimi, o i latou o tagata o ona po nei.
    Pe o le a oo mai ea i le 140 tausaga o le a avea i tatou ma tagata leaga ma fa’atauva’a pei o tagata Siamese i na aso?

    Ma sa ou manatu foi o tagata o lena taimi atonu sa i ai se tulaga e le mafaamatalaina o le puipuiga, ona o tulaga tumama.
    E mafai ona tatou lotoleaga i lena mea.


Tuua se faamatalaga

Thailandblog.nl fa'aoga kuki

O la matou upega tafa'ilagi e sili ona aoga ona o kuki. O le auala lea e mafai ai ona matou manatua au faʻatulagaga, faia oe o se ofo patino ma e fesoasoani ia i matou e faʻaleleia le tulaga lelei o le upega tafaʻilagi. faitau atili

Ioe, ou te manaʻo i se upega tafaʻilagi lelei